[go: up one dir, main page]

Przejdź do zawartości

Creaphis

Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
Creaphis
Shcherbakov et Wegierek, 1991
Okres istnienia: trias późny
237/201.4
237/201.4
Systematyka
Domena

eukarionty

Królestwo

zwierzęta

Typ

stawonogi

Gromada

owady

Rząd

pluskwiaki

Podrząd

piersiodziobe

Infrarząd

mszyce

Nadrodzina

Triassoaphidoidea

Rodzina

Creaphididae
Shcherbakov et Wegierek, 1991

Rodzaj

Creaphis

Typ nomenklatoryczny

Creaphis theodora Shcherbakov et Wegierek, 1991

Creaphis – wymarły rodzaj owadów z rzędu pluskwiaków i infrarzędu mszyc. Jedyny z monotypowej rodziny Creaphididae. Obejmuje tylko gatunek C. theodora.

Taksonomia

[edytuj | edytuj kod]

Rodzaj i gatunek typowy opisane zostały w 1991 roku przez Dimitrija Szczerbakowa i Piotra Węgierka na łamach „Psyche”. Opisu dokonano na podstawie pojedynczej skamieniałości odnalezionej w formacji Madygen, w Dzhailoucho[1], na terenie obecnego obwodu oszyńskiego w Kirgistanie. Datowana jest ona na karnik w triasie[1][2].

Szerbakow i Węgierek umieścili go w monotypowej rodzinie Creaphididae[1]. W 2010 roku Szczerbakow podzielił tę rodzinę na trzy monotypowe podrodziny: Creaphidinae, Leaphidinae i Triassoaphidinae[3], jednak w 2011 roku Jacek Szwedo i André Nel wynieśli pierwszą do rangi odrębnej rodziny Leaphididae, a drugiej przywrócili status takowej (Triassoaphididae), w związku z czym Creaphididae znów stały się monotypowe[2]. Inną klasyfikację stosują autorzy bazy Aphid Species File wyróżniając w obrębie Creaphididae podrodziny Leaphidinae i Creaphidinae, natomiast pozostawiając status odrębnej rodziny w przypadku Triassoaphididae[4].

Morfologia

[edytuj | edytuj kod]

Owad znany tylko z przedniego skrzydła o długości 3 mm i szerokości 1,1 mm. Jego krawędź przednia była u nasady łukowato zakrzywiona, a dalej prosta[1]. Pterostygma miała kształt silnie wydłużony i zwężający się ku szczytowi, o prostej krawędzi tylnej i swym czubkiem sięgała wierzchołkowego brzegu skrzydła. Żyłka subkostalna wykształcona była w postaci głębokiej bruzdy, biegnącej równolegle do wspólnego pnia żyłek radialnej i medialnej (R+M)[1][2], a dalej słabła, by na wysokości nasady sektora radialnego odbić po skosie ku brzegowi skrzydła. Pień R+M był bardzo gruby i wyrastał z bulwiasto nabrzmiałej nasady skrzydła[1]. Sektor radialny (RS), opisywany też jako tylna żyłka radialna (RP), odchodził od wspólnego pnia tuż przy nasadzie pterostygmy i był bardzo długi, w nasadowym odcinku zakrzywiony, ale dalej prosty. Pień przedniej żyłki kubitalnej (CuA) był znacznie krótszy i grubszy niż pień żyłki medialnej (M)[1][2]. Żyłka medialna rozdzielała się na gałęzie M1+2 i M3+4, a ta pierwsza następnie rozwidlała się na gałęzie M1 i M2[1].

Przypisy

[edytuj | edytuj kod]
  1. a b c d e f g h Dmitry Shcherbakov, Piotr Węgierek. Creaphididae, A New and the Oldest Aphid Family From the Triassic of Middle Asia. „Psyche A Journal of Entomology”. 98 (1), 1991. DOI: 10.1155/1991/87106. 
  2. a b c d Jacek Szwedo, Andre Nel. The Oldest Aphid Insect from the Middle Triassic of the Vosges, France. „Acta Palaeontologica Polonica”. 56 (4), s. 757-766, 2011. DOI: 10.4202/app.2010.0034. 
  3. D.E. Shcherbakov. The earliest true bugs and aphids from the Middle Triassic of France (Hemiptera). „Russian Entomological Journal”. 19, s. 179-182, 2010. 
  4. Colin Favret, David C. Eades: superfamily †Triassoaphidoidea Heie, 1999. [w:] Aphid Species File (Version 5.0/5.0) [on-line]. [dostęp 2020-04-21].