Chwyty Leopolda

Chwyty Leopolda (ang. Leopold's manoeuvres) – badanie palpacyjne kobiety ciężarnej, służące do oceny ułożenia płodu w macicy.

• I chwyt Leopolda – służy do oceny wysokości dna macicy oraz co się w nim znajduje (jaka część płodu). Wykonuje się to jednoręcznie i dwuręcznie.
• II chwyt Leopolda – ma na celu określenie, jaka część płodu znajduje się po obu stronach macicy czyli po której stronie grzbiet a po której części drobne płodu.
• III chwyt Leopolda (chwyt Pawlika) – służy do określenia, co jest częścią przodującą i jaki jest stosunek do kanału rodnego.
• IV chwyt Leopolda (profesorski) – modyfikacja III chwytu Leopolda. Pozwala ocenić zstępowanie części przodującej do miednicy.
• V chwyt Leopolda (chwyt Zangemeistera) – służy do stwierdzenia czy nie ma dysproporcji (niestosunku porodowego – niewspółmierności porodowej) między główką a średnicą kanału rodnego w płaszczyźnie wchodu.
• VI chwyt Leopolda – służy do oceny stopnia przygięcia główki przez ustalenie przebiegu bruzdy szyjnej w stosunku do płaszczyzny wchodu, polega na ułożeniu palców rąk nad spojeniem łonowym prostopadle do długiej osi macicy. Odległość bruzdy szyjnej od spojenia łonowego świadczy o zaawansowaniu główki w kanale rodnym (główka nieustalona, ustalona we wchodzie, w próżni).

• Chwyty Leopolda
• 
  I chwyt Leopolda
• 
  II chwyt Leopolda
• 
  III chwyt Leopolda
• 
  IV chwyt Leopolda

Cztery pierwsze, klasyczne chwyty zostały wprowadzone do położnictwa przez niemieckiego ginekologa Christiana Gerharda Leopolda w 1894 roku^[1][2]. Modyfikację chwytu trzeciego wprowadził austriacki położnik Karel Pawlik. Chwyt piąty wprowadził niemiecki położnik Wilhelm Zangemeister.

• Położnictwo i ginekologia. Grzegorz H. Bręborowicz (red.). Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s. 342-343. 83-200-3082-X.
• Leopold's manoeuvres w bazie Who Named It (ang.)
• Położnictwo - ćwiczenia. Michał Troszyński Wydawnictwo Lekarskie PZWL, s.109 ISBN 978-83-200-5049-6