Cedynia (gmina)

Cedynia
	gmina miejsko-wiejska
	; Ratusz w Cedyni
	Herb
Państwo	Polska
Województwo	zachodniopomorskie
Powiat	gryfiński
TERC	2406023
Burmistrz	Piotr Głowniak
Powierzchnia	180,38 km²
Populacja (30.06.2016); • liczba ludności	; 4 314
• gęstość	23,9 os./km²
Urbanizacja	38,0%
Nr kierunkowy	91
Tablice rejestracyjne	ZGR
	Adres urzędu:pl. Wolności 1; 74-520 Cedynia
Szczegółowy podział administracyjny
Liczba sołectw	14
Liczba miejscowości	21
	Położenie na mapie powiatu;
	52°53′00″N 14°12′00″E/52,883333 14,200000
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Strona internetowa
	Biuletyn Informacji Publicznej

Cedynia – gmina miejsko-wiejska położona jest w południowo-zachodniej części powiatu gryfińskiego. Siedzibą gminy jest miasto Cedynia.

Sąsiednie gminy:

Chojna, Mieszkowice i Moryń (powiat gryfiński)

Gmina graniczy także z Republiką Federalną Niemiec:

powiaty: Barnim, Märkisch-Oderland i Uckermark (land Brandenburgia)

Do 31 XII 1998 r. wchodziła w skład województwa szczecińskiego.

Miejsce w województwie (na 114 gmin):
powierzchnia 62., ludność 86.

Gmina stanowi 9,7% powierzchni powiatu.

Demografia

Dane z 31 grudnia 2005^[2]:

Opis	Ogółem		Kobiety		Mężczyźni
Jednostka	osób	%	osób	%	osób	%
Populacja	4433	100	2222	50,12	2211	49,88
Gęstość zaludnienia [mieszk./km²]	24,6		12,3		12,2

Liczba ludności:
- w wieku przedprodukcyjnym: 978
- w wieku produkcyjnym: 2 797
- w wieku poprodukcyjnym: 574
Saldo migracji: 5 (osób)
Przyrost naturalny: -0,22‰ (-1 osoba)
Stopa bezrobocia: 19% (2006)

Rok	Liczba ludności^[2]
1995	4 520
1996	4 512
1997	4 497
1998	4 475
1999	4 448
2000	4 456
2001	4 458
2002	4 452
2003	4 420
2004	4 429
2005	4 433

Gminę zamieszkuje 5,2% ludności powiatu.

Piramida wieku mieszkańców gminy Cedynia w 2014 roku^[1].

Przyroda i turystyka

Gmina leży na styku Doliny Dolnej Odry, Pojezierza Myśliborskiego, Kotliny Freienwalde i Równiny Gorzowskiej. Jest najdalej na zachód położoną gminą w województwie i w Polsce. W Osinowie Dolnym (a nie – jak często błędnie się podaje – w Siekierkach) znajduje się najdalej na zachód wysunięty punkt Polski – 52°50′00″N 14°07′00″E/52,833333 14,116667. Granicę zachodnią gminy wyznacza rzeka Odra. Większą część gminy zajmuje Cedyński Park Krajobrazowy, w którym znajdują się 4 rezerwaty: "Bielinek", "Olszyna Źródliskowa", "Dolina Świergotki" i "Wrzosowiska Cedyńskie". Przez gminę prowadzą 2 szlaki turystyczne – niebieski z Lubiechowa Górnego, przez Bielinek w kierunku Morynia i czerwony "Szlak Nadodrzański" Mieszkowice-Gryfino. W Osinowie Dolnym znajduje się, oprócz drogowego, także rzeczne przejście graniczne do Hohensaaten. Tereny leśne zajmują 40% powierzchni gminy, a użytki rolne 42%.

Komunikacja

Przez gminę prowadzą drogi wojewódzkie nr 124 łącząca Cedynię z przejściem granicznym w Osinowie Dolnym (7 km) i dalej do niemieckiego Bad Freienwalde (Oder) (17 km) oraz z Chojną (20 km), nr 125 do Bielinka (9 km) i Morynia (15 km) oraz nr 126 z Osinowa Dolnego przez Siekierki (10 km) i Gozdowice (20 km) do Mieszkowic (31 km). Odległość z Cedyni do stolicy powiatu, Gryfina wynosi 58 km.

Cedynia uzyskała połączenie kolejowe w 1930 r. po wybudowaniu odcinka z Bad Freienwalde (Oder) przez Hohenwutzen. Odcinek Hohenwutzen – Cedynia miał krótki żywot, bowiem już w 1945 r. został rozebrany, przecięty nowo wytyczoną granicą państwową. Wcześniej, w 1892 r. zbudowano linię kolejową z Godkowa przez Siekierki do Wriezen. W latach 1945–1957 "niemiecki" odcinek Siekierki-Wriezen nie istniał. W 1991 r. polska część linii Godków-Siekierki została zamknięta.

W gminie czynny jest 1 urząd pocztowy: Cedynia (nr 74-520).

Komunikację autobusową w gminie zapewnia PKS Myślibórz. Docierają tu też autobusy PKS Szczecin i PKS Stargard. Bezpośrednie połączenia ze Szczecinem, Stargardem, Gryfinem, Chojną, Dębnem, Moryniem, Mieszkowicami i Choszcznem.

Edukacja

Na terenie gminy znajdują się następujące placówki edukacyjne

Szkoła Podstawowa w Cedyni im. Bohaterów I Armii Wojska Polskiego
Gimnazjum w Cedyni im. Mieszka I
Szkoła Podstawowa w Piasku im. Leśników Polskich

Zabytki

Kościół pw. Narodzenia NMP
Klasztor cysterek
Ratusz

Administracja

W 2016 r. wykonane wydatki budżetu gminy Cedynia wynosiły 20,4 mln zł, a dochody budżetu 20,5 mln zł. Zobowiązania samorządu (dług publiczny) według stanu na koniec 2016 r. wynosiły 0,8 mln zł, co stanowiło 3,9% poziomu dochodów^[3].

Miejscowości

Cedynia, miasto od przełomu XIII/XIV w.

Sołectwa gminy Cedynia:

Bielinek, Czachów, Golice, Lubiechów Dolny, Lubiechów Górny, Łukowice, Orzechów, Osinów Dolny, Piasek, Radostów, Siekierki, Stara Rudnica, Stary Kostrzynek i Żelichów.

Miejscowości w sołectwach: Barcie, Markocin, Niesułów, Parchnica, Piasecznik, Trzypole.

Przypisy

↑ ^a ^b Gmina Cedynia w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-18] , liczba ludności na podstawie danych GUS.
↑ ^a ^b Bank Danych Regionalnych – Strona główna. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).
↑ Działalność informacyjno-szkoleniowa » Analizy budżetów jednostek samorządu terytorialnego » Archiwum » 2016 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2016 r. /Tabele: 5, 6, 7. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2017-08-19].

[populacja2016-1] Gmina Cedynia w liczbach [online], Polska w liczbach [dostęp 2016-03-18] , liczba ludności na podstawie danych GUS.

[pl-bdr-2] Bank Danych Regionalnych – Strona główna. GUS. [dostęp 2010-09-14]. (pol.).

[3] Działalność informacyjno-szkoleniowa » Analizy budżetów jednostek samorządu terytorialnego » Archiwum » 2016 r. » Analizy budżetów JST » Wykonanie budżetów jst IV kwartał 2016 r. /Tabele: 5, 6, 7. Regionalna Izba Obrachunkowa w Szczecinie. [dostęp 2017-08-19].

[1]

[2]

[3]

Miasto	Cedynia
Wsie	Bielinek Czachów Golice Lubiechów Dolny Lubiechów Górny Łukowice Orzechów Osinów Dolny Piasek Siekierki Stara Rudnica Stary Kostrzynek Żelichów
Kolonia	Niesułów
Osady	Markocin Parchnica Piasecznik Radostów
Osady leśne	Barcie Trzypole
Część miasta	Żychliniec
Przysiółek wsi	Lasocin

Miasta	Cedynia Chojna Gryfino Mieszkowice Moryń Trzcińsko-Zdrój
Gminy miejsko-wiejskie	Cedynia Chojna Gryfino Mieszkowice Moryń Trzcińsko-Zdrój
Gminy wiejskie	Banie Stare Czarnowo Widuchowa

Przynależność wojewódzka	woj. szczecińskie
Miasta	Boleszkowice (do 1971) Cedynia Chojna (1946: Chojnice Odrzańskie) Dębno Kostrzyn (do 1946 →) Mieszkowice (1946: Barwice) Moryń Trzcińsko-Zdrój
Gminy wiejskie (1945–54 i 1973–75)	Boleszkowice Cedynia Chojna (1946: Chojnice Odrzańskie) Dębno Kostrzyń (do 1946) Mieszkowice (1946: Barwice) Moryń Nawodna (do 1954) Trzcińsko-Zdrój Warnice (1946: Warnica) (do 1954)
Gromady (1954–72)	Bielin (1954–59) Boleszkowice (1972) Cedynia (1959–72) Chojna (1959–72) Cychry (1954–72) Dębno (1954–72) Godków (1954–59) Góralice (1954–59) Klępicz (1954–59) Kłosów (1954–56) Krajnik Górny (1954–71) Lubiechów Górny (1954–59) Mętno (1954–59) Mieszkowice (1957–72) Moryń (1959–72) Namyślin (1954–71) Narost (1954–59) Nawodna (1954–59) Sarbinowo (1954–59) Siekierki (1954–71) Trzcińsko Zdrój (1954–72) Warnice (1954–71) Zielin (1954–56)