Caazapá (departament)
Departament | |||
| |||
Państwo | |||
---|---|---|---|
Siedziba | |||
Kod ISO 3166-2 |
PY-6 | ||
Powierzchnia |
9496 km² | ||
Populacja (2002) • liczba ludności |
| ||
• gęstość |
14,7 os./km² | ||
Położenie na mapie | |||
Strona internetowa |
Caazapá – jeden z departamentów Paragwaju. Stolicą jest miasto Caazapá. Departament jest znany z pięknych, zalesionych wzgórz i uprawy pomarańczy i mandarynek. Wschodnia część Caazapá jest mało uprawiana. Składa się ze wzgórz i dużego interioru między górami San Rafael na południu i górami Yvytyrysy na północy. Zachodnia część to płytkie obszary bagienne i większość małe dopływy największej rzeki wschodniego Paragwaju, czyli Tebicuary. Wiele małych miejscowości utrzymuje się z drobnego handlu przy autostradzie między San Juan Nepomuceno i Tawai. Mieszkający tu Indianie Mby’a i Guayaki, uprawiają zboża, kukurydzę, maniok. Mieszkają w małych osadach i podróżują wszędzie pieszo. W większości mieszkają w rezerwatach, ale dużo osób ucieka do Brazylii, by tam pracować przy uprawie fasoli. Słabe przepisy i ich wprowadzanie w życie utrudnia powstrzymanie emigracji.
Dystrykty
[edytuj | edytuj kod]Departament dzieli się na 10 dystryktów:
- Abaí
- Buena Vista
- Caazapá
- Doctor Moisés S. Bertoni
- Fulgencio Yegros
- General Higinio Morínigo
- Maciel
- San Juan Nepomuceno
- Tabaí
- Yuty
Historia
[edytuj | edytuj kod]Historia departamentu zaczyna się od przybycia tutaj misjonarzy z zakonu Franciszkanów. Wzięli oni pod swoją opiekę kilka indiańskich osad i rządzili nimi niepodzielnie przez 10 lat. Przybyli tutaj z misji w Río de la Plata.
Centralna część Paragwaju, w której leży Caazapá, była najważniejsza i kształtowała historię kraju. W 1786 misjonarze Jana Nepomucena odkrył ten region i pomagał w ekploatacji tutejszej ziemi.
W 1906, zgodnie z prawem, Caazapá została departamentem nr 6. Stolicą zostało miasto o tej samej nazwie. Od 1973 granice nie były zmieniane i departament do dziś zachował swój obszar.
W wieku XIX sprowadzano tutaj australijskich kolonistów, i utworzono kolonię socjalistyczną. Do dzisiaj w miastach żyją potomkowie tamtejszych kolonistów. Jednym z tych potomków autor komiksów Robin Wood. Inne znane osoby pochodzące z Caazapá to:
- M. D. Pedro N. Ciancio, pierwszy pediatra w Paragwaju, miał pierwszą w kraju uprawę zbóż sojowych.
- M. D. Pedro Duarte Ortellado, założyciel Ministerstwa Zdrowia i jego pierwszy minister.
- Félix Paiva, prawnik i prezydent kraju w latach 1937–1939
- Maria Concepción Leyes de Chávez, pisarz.
- Miguel Ángel Pangrazio, prawnik i pisarz.
- Ana Iris Chávez de Ferreiro, poeta i pisarz.
- Felipe Sosa, gitarzysta.
- Ojciec José de Jesús Aguirre, pisarz i psycholog.
- Monsignor Saro Vera, pisarz.
Granice
[edytuj | edytuj kod]Caazapá leży w południowo-wschodniej części Regionu Wschodniego, między równoleżnikami 25º 30´ i 26º 45´ szerokości południowej, i między południkami 55º 15´ i 56º 45´ szerokości zachodniej.
Graniczy z 6 departamentami:
Guairá od północy
Caaguazú od północnego wschodu
Alto Paraná od wschodu
Itapúa od południa
Misiones od zachodu
Paraguarí od północnego zachodu
Klimat
[edytuj | edytuj kod]Najwyższe temperatury sięgają 37 °C, najniższe: 1 °C, średnia temperatura to 21 °C.
Orografia i gleby
[edytuj | edytuj kod]Gleby w departamencie składają się z głównie piaskowców z okresu Karbonu i nanosów rzecznych. Część ziem jest pochodzenia lodowcowego. W ukształtowaniu terenu przeważają niskie wzgórza nie przekraczające 200 m n.p.m. Wzgórza te tym bardziej rosną, im bliżej są gór Ybyturuzú Kordyliera.
W departamencie nie brakuje także gór. Góry Caazapá Kordyliera, Monte Rosario i San Rafael przecinają departament ze wschodu na zachód. Te góry rozdzielają departament na dwa różne regiony: na północnym wschodzie są łąki, bagna, małe jeziora i tereny dobre dla rolnictwa; na południowym wschodzie są z kolei lasy i wzgórza.
Hydrografia
[edytuj | edytuj kod]Rzeka Tebicuary płynie we wschodniej części departamentu z północy na południe i jest naturalną granicą z departamentem Itapúa. Kanał Tebicuary-mi jest naturalną granicą z departamentem Paraguarí.
Inna większa rzeka w Caazapá to rzeka Pirapó, która jest dopływem Tebicuary. Przepływa ona przez środkową część departamentu. Ponadto w Caazapá są jeszcze dwie ważniejsze rzeki: Capiibary i Ypety.
Rzeki Iñaro, Guazú i Charará nie mają większego znaczenia hydrograficznego dla departamentu.
Środowisko naturalne
[edytuj | edytuj kod]Ochrona środowiska jest tutaj bardzo ważna i stanowi przykład dla innych departamentów.
Cały departament jest częścią Lasu Centralnego. Lesisty krajobraz doznał konsekwencji hodowli bydła i stosowania nowych technologii w rolnictwie. Obydwie kwestie są głównym tematem zmartwień ludzi zajmujących się ochroną środowiska.
W Caazapá jest kilka gatunków roślin zagrożonych wyginięciem, szczególnie kadzidłowce yvyra paje i yvyra asy oraz nandyta i tiririca. Wśród zagrożonych wyginięciem gatunków zwierząt są m.in.: margaj i wydra (konkretnie wydra długoogonowa).
Tereny chronione to:
Park Narodowy Caaguazú o powierzchni 16 000 ha.
Prywatny Rezerwat Golondrina o powierzchni 24 077 ha.
Gospodarka
[edytuj | edytuj kod]W Caazapá produkuje się bawełnę, soję, cukier trzcinowy, maniok i kukurydzę. Produkcja soi jest tak duża, że departament ten nazwany został „Farmą Regionu Wschodniego”.
Eksploatacja bogactw naturalnych była dużą częścią działalności gospodarczej departamentu 30 lat temu, ale w późniejszych latach nastąpiło jej zmniejszenie.
Przemysł jest tutaj niewielki. Jednak ten, który tu istnieje, skupia się na produkcji żywności, miodu, cukru trzcinowego i krochmalu.
Transport i łączność
[edytuj | edytuj kod]Najważniejszą trasą, którą można się dostać do departamentu, jest autostrada nr 8 “Dr. Blas Garay”. Łączy ona drogi nr 2 i 7 w Coronel Oviedo. To jest główne połączenie Caazapá z resztą kraju.
Carlos Antonio López zbudował linię kolejową przecinającą departament z północy na południe. Odcinek długości 96 kilometrów stał się przedłużeniem drogi pomiędzy San Salvador i Abai.
Rzeki, które są kąpieliskami w departamencie, są żeglowne tylko dla małych statków. W departamencie są także lotniska dla małych i średnich samolotów.
Caazapá posiada kilka stacji telewizyjnych i radiowych. Oto one: Hechizo SRL, Yeruti Comunicaciones, Itacurú SRL, La Voz de Bolaños, Caazapá Poty, Tupa Renda, La Victoria SA, Aguaí Poty i 94.3.
Edukacja
[edytuj | edytuj kod]Caazapá ma 205 przedszkoli, 402 szkół podstawowych i 51 szkół średnich.
Edukacja w departamencie włącza do programu nauczania naukę o rdzennych mieszkańcach tego regionu.
Zdrowie
[edytuj | edytuj kod]W Caazapá jest 48 placówek zdrowotnych, wliczając szpitale i przychodnie. Nie zostały policzone prywatne przychodnie.
Turystyka
[edytuj | edytuj kod]Największą popularnością wśród turystów cieszą się Muzea Franciszkańskie. Poza tym miejscem często odwiedzanym jest legendarne źródło Ykua Bolaños. Według legendy, ksiądz Luis de Bolaños, chcąc przekonać tubylców do Boga, uderzył w skałę i woda zaczęła z niej wypływać. Ten cud przekonał tubylców i przeszli oni na chrześcijaństwo.
W mieście Maciel znajduje się stara zabytkowa stacja kolejowa.
Wzgórza Mbatovi, Ñu Cañy, Pacuri i the Serranía del Rosario są także często odwiedzane przez turystów.
Rzeki Tebicuary, Tebicuary-mi, Pirapó i Capiibary są miejscami wypoczynku i rekreacji dla miłośników pływania i opalania. Jest przy nich dużo plaż.