CKS Czeladź (żużel)
| Pełna nazwa |
Czeladzki Klub Sportowy[1] |
|---|---|
| Barwy |
biało-niebiesko-czerwone[1] |
| Data założenia |
1948 (Górnik) |
| Data rozwiązania |
1960 |
| Państwo | |
| Siedziba | |
| Stadion |
CKS Czeladź – polski klub żużlowy z Czeladzi działający w latach 1947–1960. Od 1947 jako sekcja motocyklowa w klubie Brynica później od 1948 jako sekcja motorowo-żużlowa w KS Górnik Czeladź. W latach 1956–1960 przystępował do udziału w rozgrywkach ligowych szczebla centralnego jako Górnik Czeladź (1956), CWK Czeladź[a] (1957) oraz CKS Czeladź (1958–1960).
Historia
[edytuj | edytuj kod]W 1947 roku w klubie Brynica powstała pierwsza sekcja motocyklowa w Czeladzi. W 1948 roku w wyniku połączenia klubów CKS (zał. 1924[1]) i Brynica utworzono KS Górnik Czeladź. W tym wielosekcyjnym klubie swoje miejsce znalazła także sekcja motorowo-żużlowa i rajdowa. Połączenie Brynicy i CKS-u nastąpiło przy okazji reorganizacji polskiego sportu na wzór radziecki, która miała miejsce na przełomie lat 40. i 50., jednak na fali polskiego października 1956 kluby w zdecydowanej większości powróciły do tradycyjnych nazw[2].
W pierwszej połowie lat 50. zawodnicy Górnika startowali w różnego rodzaju turniejach towarzyskich, zarówno drużynowych, jak i indywidualnych. W latach 1952–1953 czeladzianie przystąpili również do rozgrywek drużynowych mistrzostw Polski na maszynach przystosowanych. Był to czas, kiedy rozgrywki ligowe w Polsce na szczeblu centralnym ograniczone były do jednej ligi, w której występowały centralne sekcje żużlowe zrzeszeń sportowych. Liga zrzeszeniowa funkcjonowała w latach 1951–1954. Zmiany przyniósł rok 1954, kiedy to wiosną przeprowadzono pierwsze próby silnika polskiej konstrukcji. Dostępność motocykla FIS skonstruowanego w WSK Rzeszów zapoczątkowała drogę ku normalnym rozgrywkom ligowym już w 1955 roku.
Drużyna Górnika Czeladź została zgłoszona do ligowych rozgrywek w roku 1956. Akces do startu zgłosiły łącznie 24 drużyny, w związku z czym II ligę podzielono na dwie grupy. Górnik został zakwalifikowany do grupy „południe”, w której zajął 6. miejsce na koniec sezonu. Żużlowcy z Czeladzi po debiucie w II lidze szykowali się do następnego sezonu na drugoligowych torach, gdy tymczasem Główna Komisja Żużlowa podjęła decyzję o utworzeniu trzech klas rozgrywkowych – do nowo zgłoszonych zespołów miały dołączyć ekipy, które w swoich grupach zajęły miejsca 5–8.
Zlikwidowano dwie grupy drugoligowe, ale postanowiono, że znany z ubiegłorocznych rozgrywek format zostanie zastosowany na najniższym szczeblu. Czeladzianie przystąpili do rozgrywek w sezonie 1957 pod nową nazwą – CWK Czeladź. Na trzecioligowym froncie toczyli zaciętą walkę o awans z drużyną AMK Kraków. Lepsi, dzięki lepszemu bilansowi małych punktów, okazali się ostatecznie krakowianie. Los się jednak uśmiechnął do żużlowców z Czeladzi – po sezonie drużynę AMK rozwiązano, a w jej miejsce powstały dwie odrębne organizacje: Wanda Nowa Huta i Cracovia. W tych okolicznościach prawo startu na zapleczu I ligi w następnym sezonie uzyskał zespół czeladzki.
Do drugoligowych rozgrywek w roku 1958 drużyna przystępowała już pod nazwą CKS Czeladź. Zespół przed sezonem został wzmocniony pozyskanym z Górnika Rybnik Pawłem Dziurą. Przygoda z II ligą trwała jednak krótko. 8 czerwca podczas meczu CKS Czleladź – Kolejarz Rawicz grupa kibiców i działaczy usunęła z toru Jana Kolbera, natomiast 6 lipca podczas meczu CKS Czeladź – Tramwajarz Łódź po wykluczeniu przez sędziego Pawła Dziury (za zerwanie taśmy) doszło do chuligańskich ekscesów działaczy i zawodników. 5 sierpnia, na skutek wydarzeń, które miały miejsce podczas meczu z Tramwajarzem, GKŻ podjęła decyzję o zamknięciu stadionu w Czeladzi do końca sezonu, degradacji drużyny CKS-u do III ligi oraz dyskwalifikacji Pawła Dziury na 3 lata. Wyniki meczów z udziałem CKS zaś anulowano.
W 1959 roku zdegradowana do III ligi drużyna zajęła w niej ostatnie miejsce, niemniej jednak władze polskiego żużla zdecydowały się na likwidację trzecioligowego frontu i powrót do dwóch klas rozgrywkowych. W obliczu tej decyzji w 1960 roku CKS przystąpił do rozgrywek II ligi. Po kilku meczach drużyna została jednak wycofana z rozgrywek, a sekcja żużlowa rozwiązana.
Sezony
[edytuj | edytuj kod]| Sezon | Rozgrywki ligowe | Uwagi | ||
|---|---|---|---|---|
| Liga | Miejsce | |||
| 1956 | II | II liga (gr. „południe”) | 6/8 |  Spadek w wyniku reorganizacji rozgrywek – podjęto decyzję o utworzeniu III ligi
|
| 1957 | III | III liga (gr. „południe”) | 2/5 |  Awans poprzez zajęcie wakującego miejsca[b]
|
| 1958 | II | II liga | – | Klub został karnie zdegradowany do III ligi[c]
|
| 1959 | III | III liga | 8/8 | Awans w wyniku reorganizacji rozgrywek – podjęto decyzję o likwidacji III ligi
|
| 1960 | II | II liga | – | Klub wycofał się z rozgrywek[d] |
| Poziom ligowy | Liczba sezonów | Sezony |
|---|---|---|
| II | 1 | 1956 |
| III | 2 | 1957, 1959 |
Uwagi
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Rozwinięcie skrótu CWK to Czeladzki Węgiel Kamienny.
- ↑ Po sezonie 1957 rozwiązano AMK Kraków, który zajął premiowane awansem 1. miejsce w grupie „południe” III ligi.
- ↑ Podczas meczu CKS Czleladź – Kolejarz Rawicz (8 czerwca 1958 r.) grupa kibiców i działaczy usunęła z toru Jana Kolbera, natomiast podczas meczu CKS Czeladź – Tramwajarz Łódź (6 lipca 1958 r.) po wykluczeniu przez sędziego Pawła Dziury (za zerwanie taśmy) doszło do chuligańskich ekscesów działaczy i zawodników. Decyzją GKŻ z 5 sierpnia 1958 r. stadion zamknięto, drużynę CKS-u zdegradowano do III ligi, a zawodnika Pawła Dziurę zdyskwalifikowano na 3 lata. Wyniki meczów z udziałem CKS Czeladź anulowano.
- ↑ Po rozegraniu 5. rundy CKS rozwiązał sekcję żużlową. GKŻ zaliczyła wyniki z pierwszej rundy sezonu, natomiast walkowerów z rund 6–10 nie uwzględniano w tabeli końcowej sezonu. Klubu nie sklasyfikowano.
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b c CKS Czeladź. wikizaglebie.pl. [dostęp 2021-11-11]. (pol.).
- ↑ Górnik Czeladź. wikizaglebie.pl. [dostęp 2021-11-11]. (pol.).
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Robert Noga: Żużlowe podróże w czasie: Awantury, które zabiły speedway. sportowefakty.wp.pl. [dostęp 2021-04-08]. (pol.).
- Bartłomiej Jejda: Nad Brynicą był żużel. magazynzuzel.pl. [dostęp 2021-04-08]. (pol.).
- Bartłomiej Jejda: Burzliwy koniec Górnika Czeladź cz. II. magazynzuzel.pl. [dostęp 2021-04-08]. (pol.).
- Roman Lach: Historia speedwaya w Polsce. speedwayw.pl. [dostęp 2021-04-08]. (pol.).