Łubin wąskolistny
Systematyka[1][2] | |||
Domena | |||
---|---|---|---|
Królestwo | |||
Podkrólestwo | |||
Nadgromada | |||
Gromada | |||
Podgromada | |||
Nadklasa | |||
Klasa | |||
Nadrząd | |||
Rząd | |||
Rodzina | |||
Podrodzina | |||
Rodzaj | |||
Gatunek |
łubin wąskolistny | ||
Nazwa systematyczna | |||
Lupinus angustifolius L. Sp. pl. 2:721. 1753 | |||
Synonimy | |||
| |||
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[4] | |||
Łubin wąskolistny, ł. niebieski (Lupinus angustifolius) – gatunek roślin z rodziny bobowatych. Pochodzi z terenów basenu Morza Śródziemnego.
Morfologia
[edytuj | edytuj kod]- Pokrój
- Roślina o wysokości do 50–60 cm.
- Łodyga
- Prosta, owłosiona.
- Liście
- Dłoniaste o 5–9 równowąskich listkach.
- Kwiaty
- Motylkowe, drobne, skupione w gęste grona, niebieskie lub fioletowe, rzadziej w kolorze różowym lub białym. Pręcików 10 zrośniętych w rurkę i 1 słupek.
- Owoc
- Strąk w kolorze brudnobrunatnym.
Biologia
[edytuj | edytuj kod]Roślina jednoroczna. Okres kwitnienia – czerwiec-wrzesień. Rozmnaża się przez nasiona. Roślina trująca. Owoc (strąk) i nasiona zawierają w swej skórce trujące alkaloidy będące przyczyną zatrucia łubinem wśród owiec i kóz, tzw. lupinoza. Jednak istnieje wiele nowych odmian hodowlanych o bardzo ograniczonej zawartości alkaloidów – tzw. odmiany słodkie wypierające z upraw wysokoalkaloidowe odmiany gorzkie.
Zastosowanie
[edytuj | edytuj kod]Roślina uprawiana dla paszy i zielonego nawozu. Słoma nadająca się tylko na paszę dla owiec.
Polskie odmiany
[edytuj | edytuj kod]Według danych Centralnego Ośrodka Badania Odmian Roślin Uprawnych w Polsce zarejestrowane są następujące odmiany łubinu wąskolistnego:
- niesamokończące wysokoalkaloidowe:
- Karo,
- Mirela,
- Oskar,
- niesamokończące niskoalkaloidowe:
- Baron,
- Bojar,
- Dalbor,
- Graf,
- Heros,
- Kadryl,
- Kalif,
- Neptun,
- Tango,
- Zeus,
- samokończące niskoalkaloidowe:
- Boruta,
- Regent,
- Sonet[5].
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ Michael A. Ruggiero i inni, A Higher Level Classification of All Living Organisms, „PLOS One”, 10 (4), 2015, art. nr e0119248, DOI: 10.1371/journal.pone.0119248, PMID: 25923521, PMCID: PMC4418965 [dostęp 2020-02-20] (ang.).
- ↑ Peter F. Stevens , Fabales, [w:] Angiosperm Phylogeny Website, Missouri Botanical Garden, 2001– [dostęp 2010-02-26] (ang.).
- ↑ Germplasm Resources Information Network (GRIN). [dostęp 2010-03-01].
- ↑ Lupinus angustifolius, [w:] The IUCN Red List of Threatened Species (ang.).
- ↑ Stanisław Stawiński, Łubin: białko z najsłabszych gleb, w: Strączkowe, Polskie Wydawnictwo Rolnicze, Poznań, 2013, s. 24, ISBN 978-83-61078-68-5
Bibliografia
[edytuj | edytuj kod]- Krajowe chwasty polne i ogrodowe, PWRiL, W-wa, 1986
- Rośliny użytkowe, Wiedza Powszechna, W-wa, 1966
- Zbigniew Podbielkowski: Słownik roślin użytkowych. Warszawa: PWRiL, 1989. ISBN 83-09-00256-4.
- BioLib: 39899
- EoL: 703664
- EUNIS: 171449
- Flora of North America: 242330707
- FloraWeb: 3521
- GBIF: 2964025
- identyfikator iNaturalist: 119661
- IPNI: 504124-1
- ITIS: 25937
- NCBI: 3871
- identyfikator Plant List (Royal Botanic Gardens, Kew): ild-8552
- Plants of the World: urn:lsid:ipni.org:names:504124-1
- Tela Botanica: 40162
- identyfikator Tropicos: 13036918
- USDA PLANTS: LUAN4
- CoL: 3WF65