Wieża wodna przy ul. Korczaka w Katowicach: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
m zmiana ilustracji w infoboksie na prostą |
m drobne techniczne |
||
Linia 34: | Linia 34: | ||
'''Wieża wodna przy ul. Janusza Korczaka w Katowicach''' – [[wieża ciśnień]], zlokalizowana przy [[Ulica Janusza Korczaka w Katowicach|ul. Janusza Korczaka]], pomiędzy [[Burowiec|Burowcem]] a [[Borki (Katowice)|Borkami]] w [[Katowice|Katowicach]]. |
'''Wieża wodna przy ul. Janusza Korczaka w Katowicach''' – [[wieża ciśnień]], zlokalizowana przy [[Ulica Janusza Korczaka w Katowicach|ul. Janusza Korczaka]], pomiędzy [[Burowiec|Burowcem]] a [[Borki (Katowice)|Borkami]] w [[Katowice|Katowicach]]. |
||
Wieża wodna została wzniesiona w stylu secesji<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Szaraniec | imię = Lech |tytuł = Osady i osiedla Katowic| wydawca = Oficyna „Artur”| miejsce =Katowice | rok =1996 | strony = 69| isbn = 83-905115-0-9}}</ref><ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Jabłoński | imię = Leszek |tytuł = Na trasie Balkan Ekspresu - Giszowiec, Nikiszowiec, Szopienice. Przewodnik po dzielnicach Katowic| wydawca = CRUX| miejsce =Katowice | rok =2003 | strony = 62| isbn = 83-918152-3-4}}</ref><ref>Urząd Miasta Katowice: [https://web.archive.org/web/20140429191526/http://bip.um.katowice.pl/dokumenty/2010/9/7/1283847697.doc Protokół nr 47/10 z posiedzenia Komisji Górniczej Rady Miasta Katowice.] {{lang|pl}} www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-07-19]</ref> i modernizmu<ref name="autonazwa3362" /> w latach 1911–1912 według projektu [[Emil i Georg Zillmannowie|Jerzego i Emila Zillmannów]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.slaskie.pl/zalaczniki/2010/03/18/1248425643/1268905545.pdf | tytuł = Wojewódzki Program Opieki nad Zabytkami w województwie śląskim na lata 2010–2013 | opublikowany = slaskie.pl | archiwum = https://web.archive.org/web/20171113141203/http://www.slaskie.pl/zalaczniki/2010/03/18/1248425643/1268905545.pdf | zarchiwizowano = 2017-11-13}} {{lang|pl}} www.slaskie.pl [dostęp 2011-07-19]</ref> z 1907 roku, na terenie ówczesnej gminy [[Roździeń]], przy drodze do [[Borki (Katowice)|Borek]]. Wieżę wzniesiono dla rozbudowujących się zakładów cynkowych [[Georg von Giesches Erben]]<ref name="bippdf">{{cytuj stronę|url=http://web.archive.org/web/20160722055414/http://bip.um.katowice.pl/dokumenty/2007/11/21/5-17-324-07-z.pdf|tytuł=''Lokalny Program rewitalizacji miasta Katowice na lata 2007–2013''|autor=Urząd Miasta Katowice|data dostępu=2011-07-19|język=pl |opublikowany= www.bip.um.katowice.pl}}</ref>. Budowla ma 68 metrów wysokości<ref name="autonazwa2">{{cytuj stronę|url=http://web.archive.org/web/20160308133706/http://bip.um.katowice.pl/dokumenty/2009/12/30/1262693839.pdf|tytuł=''Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego'', Cz. 1, ''Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego''|data dostępu=2011-07-19 |język=pl |autor= Urząd Miasta Katowice|opublikowany= www.bip.um.katowice.pl}}</ref>. W 1919 roku wieża posiadała dwa teleskopy, obejmujące widnokrąg o średnicy 40 km<ref>Jan F. Lewandowski: ''Śladami Gabriela Basisty'', w: ''Spacerownik Powstańczy'', nr 2, bezpłatny dodatek do "Gazety Wyborczej", 27 maja 2011, s. 11.</ref>. W latach międzywojennych obok wieży istniała kopalnia „Polska” (od 1937 pod nazwą „Dąbrówka Śląska”)<ref name="bippdf" />. W latach 60. XX wieku w obiekcie, należącym wtedy do Zakładu Metali Kolorowych Szopienice, zaczęto [[Wieża śrutowa|produkować śrut]] strzelniczy z ołowiu<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.fundacjaswid.pl/wieza-borki-w-katowicach-n80.html | tytuł = WIEŻA BORKI W KATOWICACH | autor = Fundacja "Śląsk wczoraj i dziś" | data = 2017-05-22 | opublikowany = fundacjaswid.pl | język = pl | data dostępu = 2020-10-24}}</ref>. |
Wieża wodna została wzniesiona w stylu secesji<ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Szaraniec | imię = Lech |autor link=Lech Szaraniec|tytuł = Osady i osiedla Katowic| wydawca = Oficyna „Artur”| miejsce =Katowice | rok =1996 | strony = 69| isbn = 83-905115-0-9}}</ref><ref>{{cytuj książkę |nazwisko =Jabłoński | imię = Leszek |tytuł = Na trasie Balkan Ekspresu - Giszowiec, Nikiszowiec, Szopienice. Przewodnik po dzielnicach Katowic| wydawca = CRUX| miejsce =Katowice | rok =2003 | strony = 62| isbn = 83-918152-3-4}}</ref><ref>Urząd Miasta Katowice: [https://web.archive.org/web/20140429191526/http://bip.um.katowice.pl/dokumenty/2010/9/7/1283847697.doc Protokół nr 47/10 z posiedzenia Komisji Górniczej Rady Miasta Katowice.] {{lang|pl}} www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-07-19]</ref> i modernizmu<ref name="autonazwa3362" /> w latach 1911–1912 według projektu [[Emil i Georg Zillmannowie|Jerzego i Emila Zillmannów]]<ref>{{Cytuj stronę | url = http://www.slaskie.pl/zalaczniki/2010/03/18/1248425643/1268905545.pdf | tytuł = Wojewódzki Program Opieki nad Zabytkami w województwie śląskim na lata 2010–2013 | opublikowany = slaskie.pl | archiwum = https://web.archive.org/web/20171113141203/http://www.slaskie.pl/zalaczniki/2010/03/18/1248425643/1268905545.pdf | zarchiwizowano = 2017-11-13}} {{lang|pl}} www.slaskie.pl [dostęp 2011-07-19]</ref> z 1907 roku, na terenie ówczesnej gminy [[Roździeń]], przy drodze do [[Borki (Katowice)|Borek]]. Wieżę wzniesiono dla rozbudowujących się zakładów cynkowych [[Georg von Giesches Erben]]<ref name="bippdf">{{cytuj stronę|url=http://web.archive.org/web/20160722055414/http://bip.um.katowice.pl/dokumenty/2007/11/21/5-17-324-07-z.pdf|tytuł=''Lokalny Program rewitalizacji miasta Katowice na lata 2007–2013''|autor=Urząd Miasta Katowice|data dostępu=2011-07-19|język=pl |opublikowany= www.bip.um.katowice.pl}}</ref>. Budowla ma 68 metrów wysokości<ref name="autonazwa2">{{cytuj stronę|url=http://web.archive.org/web/20160308133706/http://bip.um.katowice.pl/dokumenty/2009/12/30/1262693839.pdf|tytuł=''Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego'', Cz. 1, ''Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego''|data dostępu=2011-07-19 |język=pl |autor= Urząd Miasta Katowice|opublikowany= www.bip.um.katowice.pl}}</ref>. W 1919 roku wieża posiadała dwa teleskopy, obejmujące widnokrąg o średnicy 40 km<ref>Jan F. Lewandowski: ''Śladami Gabriela Basisty'', w: ''Spacerownik Powstańczy'', nr 2, bezpłatny dodatek do "Gazety Wyborczej", 27 maja 2011, s. 11.</ref>. W latach międzywojennych obok wieży istniała kopalnia „Polska” (od 1937 pod nazwą „Dąbrówka Śląska”)<ref name="bippdf" />. W latach 60. XX wieku w obiekcie, należącym wtedy do Zakładu Metali Kolorowych Szopienice, zaczęto [[Wieża śrutowa|produkować śrut]] strzelniczy z ołowiu<ref>{{Cytuj stronę | url = https://www.fundacjaswid.pl/wieza-borki-w-katowicach-n80.html | tytuł = WIEŻA BORKI W KATOWICACH | autor = Fundacja "Śląsk wczoraj i dziś" | data = 2017-05-22 | opublikowany = fundacjaswid.pl | język = pl | data dostępu = 2020-10-24}}</ref>. |
||
Obiekt wpisano wraz z działką nr 1246/31 (obecnie działki nr 1611/31 i 1612/31, obr. Roździeń) do [[Rejestr zabytków|rejestru zabytków]] 29 października 1990 roku (nr rej.: A/1418/90<ref name="zabytkkkowy">{{zabytek|śląskie|data dostępu=2011-07-19}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://web.archive.org/web/20160307214927/http://bip.um.katowice.pl/dokumenty/2010/1/4/1262602983.pdf| tytuł = Wykaz obiektów chronionych poprzez wpis do rejestru zabytków| data dostępu = 2011-07-19| autor = Urząd Miasta Katowice | język =pl | opublikowany = bip.um.katowice.pl}}</ref>, A/894/2021)<ref name="autonazwa3362">{{cytuj stronę| url = https://web.archive.org/web/20170426201118/http://bip.katowice.eu/Lists/Dokumenty/Attachments/58588/1278333449.pdf| tytuł = Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru położonego w rejonie ulic: Gen. Józefa Hallera i Janusza Korczaka w dzielnicy Szopienice w Katowicach| data dostępu = 2011-07-19| autor = Urząd Miasta Katowice| język =pl | opublikowany = bip.katowice.eu}}</ref><ref name="przypis1" />. |
Obiekt wpisano wraz z działką nr 1246/31 (obecnie działki nr 1611/31 i 1612/31, obr. Roździeń) do [[Rejestr zabytków|rejestru zabytków]] 29 października 1990 roku (nr rej.: A/1418/90<ref name="zabytkkkowy">{{zabytek|śląskie|data dostępu=2011-07-19}}</ref><ref>{{cytuj stronę| url = http://web.archive.org/web/20160307214927/http://bip.um.katowice.pl/dokumenty/2010/1/4/1262602983.pdf| tytuł = Wykaz obiektów chronionych poprzez wpis do rejestru zabytków| data dostępu = 2011-07-19| autor = Urząd Miasta Katowice | język =pl | opublikowany = bip.um.katowice.pl}}</ref>, A/894/2021)<ref name="autonazwa3362">{{cytuj stronę| url = https://web.archive.org/web/20170426201118/http://bip.katowice.eu/Lists/Dokumenty/Attachments/58588/1278333449.pdf| tytuł = Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru położonego w rejonie ulic: Gen. Józefa Hallera i Janusza Korczaka w dzielnicy Szopienice w Katowicach| data dostępu = 2011-07-19| autor = Urząd Miasta Katowice| język =pl | opublikowany = bip.katowice.eu}}</ref><ref name="przypis1" />. |
Aktualna wersja na dzień 16:19, 9 paź 2024
nr rej. - A/1417/90 z 29 października 1990 (woj. katowickie)[1] - A/894/2021 z 29 października 2021 (woj. śląskie)[2] | |
Widok ogólny wieży (2012) | |
Państwo | |
---|---|
Województwo | |
Miejscowość | |
Adres | |
Typ budynku | |
Styl architektoniczny |
secesja |
Architekt | |
Wysokość całkowita |
68 m |
Ukończenie budowy |
1912[3] |
Położenie na mapie Polski | |
Położenie na mapie województwa śląskiego | |
Położenie na mapie Katowic | |
50°16′27,2″N 19°05′14,7″E/50,274222 19,087417 |
Wieża wodna przy ul. Janusza Korczaka w Katowicach – wieża ciśnień, zlokalizowana przy ul. Janusza Korczaka, pomiędzy Burowcem a Borkami w Katowicach.
Wieża wodna została wzniesiona w stylu secesji[4][5][6] i modernizmu[7] w latach 1911–1912 według projektu Jerzego i Emila Zillmannów[8] z 1907 roku, na terenie ówczesnej gminy Roździeń, przy drodze do Borek. Wieżę wzniesiono dla rozbudowujących się zakładów cynkowych Georg von Giesches Erben[9]. Budowla ma 68 metrów wysokości[10]. W 1919 roku wieża posiadała dwa teleskopy, obejmujące widnokrąg o średnicy 40 km[11]. W latach międzywojennych obok wieży istniała kopalnia „Polska” (od 1937 pod nazwą „Dąbrówka Śląska”)[9]. W latach 60. XX wieku w obiekcie, należącym wtedy do Zakładu Metali Kolorowych Szopienice, zaczęto produkować śrut strzelniczy z ołowiu[12].
Obiekt wpisano wraz z działką nr 1246/31 (obecnie działki nr 1611/31 i 1612/31, obr. Roździeń) do rejestru zabytków 29 października 1990 roku (nr rej.: A/1418/90[13][14], A/894/2021)[7][1].
Wieża powstała na terenie dawnej gminy Roździeń, przy drodze prowadzącej na północ – do kolonii Borki (także będącej częścią tej gminy). Obecnie jest to teren dzielnicy Szopienice-Burowiec w Katowicach[10].
Galeria
[edytuj | edytuj kod]-
Secesyjna wieża wodna przy ul. Janusza Korczaka
-
Widok od strony południowej
-
Zwieńczenie wieży w stylu pruskiej "pikielhauby"
-
Szczyt wieży
Przypisy
[edytuj | edytuj kod]- ↑ a b Śląski Wojewódzki Konserwator Zabytków w Katowicach: Rejestr zabytków w Katowicach. wkz.katowice.pl. [dostęp 2011-07-19]. (pol.).
- ↑ Spis obiektów nieruchomych wpisanych do rejestru zabytków z terenu województwa śląskiego (stan na 22 grudnia 2021 r.) (pol.) wkz.katowice.pl [dostęp 2021-12-25]
- ↑ Raport o stanie miasta Katowice 2005. Urząd Miasta Katowice. [dostęp 2011-07-19].
- ↑ Lech Szaraniec: Osady i osiedla Katowic. Katowice: Oficyna „Artur”, 1996, s. 69. ISBN 83-905115-0-9.
- ↑ Leszek Jabłoński: Na trasie Balkan Ekspresu - Giszowiec, Nikiszowiec, Szopienice. Przewodnik po dzielnicach Katowic. Katowice: CRUX, 2003, s. 62. ISBN 83-918152-3-4.
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Protokół nr 47/10 z posiedzenia Komisji Górniczej Rady Miasta Katowice. (pol.) www.bip.um.katowice.pl [dostęp 2011-07-19]
- ↑ a b Urząd Miasta Katowice: Miejscowy plan zagospodarowania przestrzennego obszaru położonego w rejonie ulic: Gen. Józefa Hallera i Janusza Korczaka w dzielnicy Szopienice w Katowicach. bip.katowice.eu. [dostęp 2011-07-19]. (pol.).
- ↑ Wojewódzki Program Opieki nad Zabytkami w województwie śląskim na lata 2010–2013. slaskie.pl. [zarchiwizowane z tego adresu (2017-11-13)]. (pol.) www.slaskie.pl [dostęp 2011-07-19]
- ↑ a b Urząd Miasta Katowice: Lokalny Program rewitalizacji miasta Katowice na lata 2007–2013. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-19]. (pol.).
- ↑ a b Urząd Miasta Katowice: Studium uwarunkowań i kierunków zagospodarowania przestrzennego, Cz. 1, Uwarunkowania zagospodarowania przestrzennego. www.bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-19]. (pol.).
- ↑ Jan F. Lewandowski: Śladami Gabriela Basisty, w: Spacerownik Powstańczy, nr 2, bezpłatny dodatek do "Gazety Wyborczej", 27 maja 2011, s. 11.
- ↑ Fundacja "Śląsk wczoraj i dziś": WIEŻA BORKI W KATOWICACH. fundacjaswid.pl, 2017-05-22. [dostęp 2020-10-24]. (pol.).
- ↑ Rejestr zabytków nieruchomych – województwo śląskie [online], Narodowy Instytut Dziedzictwa, 30 września 2024 [dostęp 2011-07-19] .
- ↑ Urząd Miasta Katowice: Wykaz obiektów chronionych poprzez wpis do rejestru zabytków. bip.um.katowice.pl. [dostęp 2011-07-19]. (pol.).