Kruk srokaty

Kruk srokaty

Corvus albus[1]
Statius Muller, 1776
Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	strunowce
Podtyp	kręgowce
Gromada	ptaki
Podgromada	Neornithes
Infragromada	ptaki neognatyczne
Rząd	wróblowe
Podrząd	śpiewające
Rodzina	krukowate
Rodzaj	Corvus
Gatunek	kruk srokaty
Kategoria zagrożenia (CKGZ)[2]
najmniejszej troski
Zasięg występowania
Systematyka w Wikispecies
Multimedia w Wikimedia Commons

Kruk srokaty^[3] (Corvus albus) – gatunek ptaka z rodziny krukowatych (Corvidae). Szeroko rozpowszechniony w Afryce.

Uważa się go za małego kruka wielkości wrony, zwłaszcza ze względu na krzyżówki z krukiem somalijskim na obszarach, gdzie oba gatunki współwystępują, Półwysep Somalijski zwany Rogiem Afryki. Pomimo że jego zachowanie jest bardziej typowe dla euroazjatyckiego czarnowrona, kruk srokaty może stanowić współczesne połączenie (razem z krukiem somalijskim) pomiędzy euroazjatyckimi wronami a krukiem (Corvus corax).

Ma zbliżoną wielkość do euroazjatyckiego czarnowrona lub jest nieco większy (długość ciała 46–50 cm), jednak ma proporcjonalnie większy dziób, trochę dłuższy ogon i skrzydła oraz dłuższe nogi. Jak sugeruje nazwa gatunku, posiada błyszcząco czarną głowę i szyję z dużymi wstawkami z białych piór od barków po dolne partie piersi. Ogon, dziób i skrzydła są również czarnej barwy. Oczy mają ciemnobrązową tęczówkę. Białe upierzenie osobników młodocianych jest zwykle przemieszane z czernią. Z wyglądu przypomina kruka wielkodziobego i grubodziobego, ale w porównaniu z nimi zaznacza się mniejszy dziób^[4].

Wydaje odgłosy przypominające szorstkie ar-ar-ar-ar lub karh-karh-karh^[5].

Pierwszy raz kruka srokatego opisał Statius Müller w 1776 roku. Łacińska nazwa gatunkowa albus odnosi się do widocznej w ubarwieniu ptaka bieli. Nie wyróżnia się podgatunków^[6][7].

To najbardziej rozpowszechniony przedstawiciel rodzaju Corvus w Afryce. Występuje od subsaharyjskiej części Czarnego Kontynentu, szczególnie w Senegalu, Sudanie, Somalii i Erytrei, aż po Przylądek Dobrej Nadziei i Madagaskar, wyspy Komory, Aldabrę, Zanzibar, Pembę w Tanzanii i wulkaniczną wyspę Bioko.

Zasiedla głównie otwarte obszary z pobliskimi wioskami i miastami. Unika równikowych lasów deszczowych. Rzadko widuje się go z dala od ludzkich siedzib, choć nie jest tak przywiązany do miejskiego trybu życia jak azjatycka wrona orientalna (Corvus splendens). Można go zatem spotkać na wyludnionych terenach Erytrei^[4].

Zwykle napotyka się kruki srokate żyjące w parach lub małych grupach, chociaż obfitujące w pokarm miejsca mogą przyciągnąć dużą liczbę tych ptaków. Gatunek ten zachowuje się w podobny sposób, jak wrona siwa i czarnowron^[8]. W Dakarze zaobserwowano kruki gromadnie przelatujące w towarzystwie rybołowów i gadożerów, ale unikające kani czarnej.

Większa część pokarmu zbierana jest z ziemi, jak owady lub inne małe bezkręgowce, gady, ssaki, młode ptaki i jaja, ziarna zbóż, orzechy ziemne, padlina, pozostawione przez człowieka resztki jedzenia lub owoce^[9]. Zanotowano zabicie i zjedzenie siedzącego na gałęzi nietoperza owocożernego. Często spotkać go można (nawet w dużych ilościach), jak wygrzebuje pozostałości w okolicach rzeźni.

Gniazdo znajduje się przeważnie na wysokim, izolowanym drzewie, choć czasami wykorzystuje mniejsze okazy (zależy to od zasobności terenu w tego typu zadrzewienia). Może też wykorzystywać słupy telefoniczne. Oboje płcie uczestniczą w budowie gniazda. Lęg składa się z 3–6 jaj, które samica składa od września do listopada (w zależności od szerokości geograficznej). Jaja są blado zielono nakrapiane ze zmienną ilością brązowego odcienia. Gdy samica schodzi z gniazda, zakrywa je dostępnym materiałem. Wysiadywanie trwa 18–19 dni, a młode są w pełni opierzone po 45 dniach od wyklucia. Obie płcie wychowują młode^[8].

IUCN uznaje kruka srokatego za gatunek najmniejszej troski (LC, Least Concern). Liczebność populacji nie została oszacowana, ale ptak ten opisywany jest jako pospolity, a lokalnie bardzo liczny, choć ściśle związany z siedzibami ludzkimi. Trend liczebności populacji oceniany jest jako stabilny^[2].

• D. Goodwin: Crows of the World. Queensland University Press, 1983. ISBN 0-7022-1015-3.

• Zdjęcia i nagrania audiowizualne. [w:] eBird [on-line]. Cornell Lab of Ornithology. (ang.).