Antonio Canova
Data i miejsce urodzenia |
1 listopada 1757 |
---|---|
Data i miejsce śmierci |
13 października 1822 |
Narodowość |
włoska |
Dziedzina sztuki |
rzeźba, architektura, malarstwo |
Epoka |
Antonio Canova (ur. 1 listopada 1757 w Possagno, zm. 13 października 1822 w Wenecji) – rzeźbiarz, malarz i architekt włoski, jeden z czołowych przedstawicieli klasycyzmu w rzeźbie.
Życiorys
Urodził się w Possagno, we włoskiej prowincji Treviso, w rodzinie kamieniarzy, dzięki czemu nauczył się obrabiać kamień w bardzo wczesnym wieku. W wieku 12 lat rozpoczął naukę u Giuseppe Torretto. Następnie studiował sztukę antyczną, której wpływy są wyraźnie widoczne w twórczości Canovy. Do restauracji rzeźb antycznych zatrudniał go Girolamo Zulian (1730–1795) wenecki dyplomata.
Działał głównie w Rzymie, jest autorem grobowców papieży: Klemensa XIII i Klemensa XIV, oraz licznych popiersi portretowych. Został tam odznaczony Orderem Złotej Ostrogi[1]. Na zamówienie Napoleona I wykonał posągi: Apollo – wzorowany na samym Napoleonie oraz Wenus z 1804, który znajduje się w Rzymie, w Galerii Borghese – do tego posągu pozowała Paulina Bonaparte-Borghese, młodsza siostra Napoleona.
Canova zmarł w Wenecji i pochowany został w swoim rodzinnym Possagno. Jego serce zaś zostało umieszczone w marmurowej piramidzie umieszczonej w bazylice Santa Maria Gloriosa dei Frari w Wenecji.
Dzieła
Canova wykonał wiele prac inspirowanych mitologią, a najważniejsze to:
- Psyche budzona przez pocałunek Kupidyna 1787
- Trzy Gracje 1813–1816
- Kupidyn i Psyche 1808
- Wenus i Adonis 1795–1797
- Dedal i Ikar
- Perseusz z głową Meduzy 1801 (Museo Pio-Clementino)
- Hebe (1816, Forli)
- Wenus i Mars 1815–1822
W zbiorach polskich znajdują się:
- posąg Henryka Lubomirskiego jako Amora w pałacu w Łańcucie
- popiersie Napoleona Bonaparte, Europeum, Kraków
- nagrobek Antoniego Lanckorońskiego w kościele św. Marcina w Wodzisławiu[2]
Upamiętnienie
W październiku 2022 roku Europejski Bank Centralny wybił w mennicy rzymskiej dla San Marino okolicznościową monetę o nominale 2 euro, upamiętniającą 200. rocznicę śmierci rzeźbiarza. Wybito 55 000 sztuki. Na rewersie przedstawiono boginię Hebe autorstwa Canovy z Musei di San Domenico w Forlì. Monetę zaprojektował Antonio Vecchio[3].
Galeria
-
Kupidyn i Psyche (głowy)
-
Perseusz z głową Meduzy
-
Trzy Gracje
-
Paolina Borghese (Bonaparte)
-
Maddalena penitente, Ermitaż
Przypisy
- ↑ Hyginus Eugene Cardinale: Orders of Knighthood Awards and The Holy See – A historical, juridical and practical Compendium. Londyn: Van Duren, 1983, s. 35-42.
- ↑ WODZISŁAW Kościół parafialny. Gmina Wodzisław, powiat jędrzejowski. | Dawne Kieleckie [online], dawnekieleckie.pl [dostęp 2020-11-05] .
- ↑ Okolicznościowe monety 2 euro – 2022. ecb.europa.eu. [dostęp 2023-11-03].
- ISNI: 0000000121006717
- VIAF: 36965536
- ULAN: 500115339
- LCCN: n79008257
- GND: 118518860
- LIBRIS: wt7994jf1z90dm4
- BnF: 122039438
- SUDOC: 027627926
- SBN: CFIV016952
- NLA: 35685842
- NKC: jn20030929001
- BNE: XX1185059
- NTA: 069394601
- CiNii: DA06237807
- Open Library: OL77629A
- PLWABN: 9810661685205606
- NUKAT: n00093978
- J9U: 987007259484305171
- PTBNP: 270798
- CANTIC: a10058205
- LNB: 000264567
- CONOR: 15373155
- ΕΒΕ: 172216
- RISM: people/41016443