New Age: Różnice pomiędzy wersjami
[wersja przejrzana] | [wersja przejrzana] |
popr. |
Nie podano opisu zmian |
||
Linia 1: | Linia 1: | ||
{{dopracować|źródła=2009-09|wyrażenia zwodnicze=2012-08}} |
{{dopracować|źródła=2009-09|wyrażenia zwodnicze=2012-08}} |
||
{{Inne znaczenia|ruchu kulturowego|[[new age (muzyka)]]}} |
{{Inne znaczenia|ruchu kulturowego|[[new age (muzyka)]]}} |
||
'''New Age''' (z [[język angielski|ang.]]: '''Nowa Era''', wymowa: [{{IPA|njuː eɪdʒ}}]; także , '''Nowy Wiek'''{{ |
'''New Age''' (z [[język angielski|ang.]]: '''Nowa Era''', wymowa: [{{IPA|njuː eɪdʒ}}]; także , '''Nowy Wiek'''{{odn|Wrgacki|2007}}) – złożony i wielowymiarowy, alternatywny ruch kulturowy{{odn|Dobroczyński|2000|s=108}}, zapoczątkowany w latach sześćdziesiątych XX wieku{{odn|Wrgacki|2007}}, wyrosły z przekonania, że ludzkość, pogrążona w głębokim kryzysie, znajduje się w punkcie zwrotnym pomiędzy dwiema epokami ("erami"){{odn|Dobroczyński|2000|s=95}}. |
||
'''Uwaga:''' jest to termin bardzo wieloznaczny{{refn|grupa=uwaga|1=Termin "New Age" jest kategorią niezwykle rozciągliwą czy też pojemną i – ze względu na swoją niedookreśloność – może konkurować z tak wieloznacznymi kategoriami, jak "[[mistycyzm]]", "[[romantyzm]]" czy "[[Postmodernizm (filozofia)|postmodernizm]]"{{odn|Dobroczyński|2000|s=9}}.}}, często będący ''etykietą'' służącą do oceny zjawisk (zachęcającej lub zniechęcającej), a nie do ich nazywania{{odn|Dobroczyński|2000|s=12–14}}. Często służy także do prowadzenia walk ideologicznych{{refn|grupa=uwaga|1=Termin "New Age" jest częstokroć używany jako negatywny termin ideologiczny - odpowiednik tego, co w języku niemieckim określa się mianem [[:de:wikt:Kampfbegriff|''Kampfbegriff'']] - i jako taki służy nie tyle do opisywania czegokolwiek, ile raczej do "zwalczania" oraz oceniania innych.{{odn|Dobroczyński|2000|s=14}}.}}. |
'''Uwaga:''' jest to termin bardzo wieloznaczny{{refn|grupa=uwaga|1=Termin "New Age" jest kategorią niezwykle rozciągliwą czy też pojemną i – ze względu na swoją niedookreśloność – może konkurować z tak wieloznacznymi kategoriami, jak "[[mistycyzm]]", "[[romantyzm]]" czy "[[Postmodernizm (filozofia)|postmodernizm]]"{{odn|Dobroczyński|2000|s=9}}.}}, często będący ''etykietą'' służącą do oceny zjawisk (zachęcającej lub zniechęcającej), a nie do ich nazywania{{odn|Dobroczyński|2000|s=12–14}}. Często służy także do prowadzenia walk ideologicznych{{refn|grupa=uwaga|1=Termin "New Age" jest częstokroć używany jako negatywny termin ideologiczny - odpowiednik tego, co w języku niemieckim określa się mianem [[:de:wikt:Kampfbegriff|''Kampfbegriff'']] - i jako taki służy nie tyle do opisywania czegokolwiek, ile raczej do "zwalczania" oraz oceniania innych.{{odn|Dobroczyński|2000|s=14}}.}}. |
||
== Zarys poglądów == |
== Zarys poglądów == |
||
Część zwolenników ruchu New Age uważa, że dzisiejsze czasy to ostatni etap świata, jaki znamy. Po przejściu tego świata w nową rzeczywistość (Nową Erę), ma nastąpić [[Złoty wiek (mitologia)|złoty wiek]] ludzkości{{ |
Część zwolenników ruchu New Age uważa, że dzisiejsze czasy to ostatni etap świata, jaki znamy. Po przejściu tego świata w nową rzeczywistość (Nową Erę), ma nastąpić [[Złoty wiek (mitologia)|złoty wiek]] ludzkości{{odn|Wrgacki|2007}}. Bliżej nieokreśloną, ale raczej niedaleką przyszłość zwolennicy ''New Age'' wyobrażają sobie jako czasy, w których nie będzie konfliktów, granic państwowych, zaś ludzkość będzie żyła w ogólnoświatowej wspólnocie kierowanej przez wspólny Rząd Światowy{{odn|Wrgacki|2007}}. To czas, w którym ludzie całkowicie przewartościują swoje spojrzenie na otaczający ich świat. Zgodnie z tym przekonaniem nastanie wtedy kres wszelkich systemów [[religia|religijnych]] oraz ich instytucji, zaś ludzi będzie jednoczyć wzajemnie zrozumienie, pozbawione wszelkich podziałów{{odn|Wrgacki|2007}}. |
||
Według niektórych głosicieli New Age, dobiega końca tzw. [[era Ryb]] (interpretowana między innymi symbolicznie jako epoka [[chrześcijaństwo|chrześcijaństwa]]), zaś na jej miejsce ma nastać [[era Wodnika]]{{ |
Według niektórych głosicieli New Age, dobiega końca tzw. [[era Ryb]] (interpretowana między innymi symbolicznie jako epoka [[chrześcijaństwo|chrześcijaństwa]]), zaś na jej miejsce ma nastać [[era Wodnika]]{{odn|Wrgacki|2007}}. Wyznawcy tej doktryny wierzą, iż ludzkość doznaje duchowego wejścia w nową epokę, przypisane konkretnemu znakowi zodiaku, co ma według nich następować co około 2150 lat{{odn|Wrgacki|2007}}. |
||
Źródeł tego poglądu oraz genezy całego ruchu można doszukiwać się w astrologii, [[teozofia|teozofii]], zwłaszcza w pismach [[Helena Bławatska|Heleny Bławatskiej]] i kontynuatorki jej myśli [[Alice Bailey]] (1880-1949), ważnej prekursorki New Age, [[Księga Urantii|Księdze Urantii]], [[antropozofia|antropozofii]] [[Rudolf Steiner (filozof)|Rudolfa Steinera]] oraz [[kontrkultura|kontrkulturze]] lat 60. XX wieku (np. [[ruch hippisowski]]). Jak w przypadku większych społecznych kultur duchowych takich jak buddyzm, chrześcijaństwo czy islam, trudno jest wskazać absolutnie wszystkie źródła leżące u podstaw zaistnienia danej kultury duchowej. |
Źródeł tego poglądu oraz genezy całego ruchu można doszukiwać się w astrologii, [[teozofia|teozofii]], zwłaszcza w pismach [[Helena Bławatska|Heleny Bławatskiej]] i kontynuatorki jej myśli [[Alice Bailey]] (1880-1949), ważnej prekursorki New Age, [[Księga Urantii|Księdze Urantii]], [[antropozofia|antropozofii]] [[Rudolf Steiner (filozof)|Rudolfa Steinera]] oraz [[kontrkultura|kontrkulturze]] lat 60. XX wieku (np. [[ruch hippisowski]]). Jak w przypadku większych społecznych kultur duchowych takich jak buddyzm, chrześcijaństwo czy islam, trudno jest wskazać absolutnie wszystkie źródła leżące u podstaw zaistnienia danej kultury duchowej. |
||
New Age jako kierunek filozoficzny może być scharakteryzowany jako [[monizm]], [[panteizm]], a także skrajny etyczny [[indywidualizm]] i [[woluntaryzm]]. Zakłada, iż wszyscy są jednością, a poczucie odrębności jednostki od świata i innych istot jest uświadomieniem sobie własnego ego przez [[umysł]]{{ |
New Age jako kierunek filozoficzny może być scharakteryzowany jako [[monizm]], [[panteizm]], a także skrajny etyczny [[indywidualizm]] i [[woluntaryzm]]. Zakłada, iż wszyscy są jednością, a poczucie odrębności jednostki od świata i innych istot jest uświadomieniem sobie własnego ego przez [[umysł]]{{odn|Wrgacki|2007}}. Ruch ten zaleca wiele praktyk, mających na celu zjednoczenie ze światem. Są to np. [[medytacja]], [[Koncentracja (psychologia)|koncentracja]], [[Afirmacja (psychologia)|afirmacja]], [[joga]], [[reiki]] i [[channeling]] – przekazy rzekomo pochodzące od obcych cywilizacji poprzez osobę będącą w [[trans]]ie (np. przekazy [[Kasjopeanie|Kasjopean]], Plejadian, Ra, [[Wingmakers]], [[Wniebowstąpiony mistrz|Wniebowstąpionych Mistrzów]]){{odn|Wrgacki|2007}}. Zaleca, lecz nie nakazuje. Zwolennicy New Age deklarują, iż uznają wolną wolę każdej istoty ludzkiej za najwyższe dobro i szanują każdą decyzję każdego człowieka. Ideologia New Age głosi, że każdy jest równy każdemu{{odn|Wrgacki|2007}}. New Age jest także często łączony z psychologią perennis (psychologią wieczną) o której mówił, między innymi, [[Aldous Huxley]] mając na myśli wiedzę o duchowości i jedności człowieka ze światem, bliskiej temu, o czym mówi [[panteizm]]. |
||
New Age odrzuca zorganizowaną strukturę, będąc zinstytucjonalizowanym ruchem religijnym. Wszystkie doktryny oraz rytuały mają charakter oddolny, wychodząc bezpośrednio od jego członków. Z tego też powodu w New Age nie ma osób duchownych{{ |
New Age odrzuca zorganizowaną strukturę, będąc zinstytucjonalizowanym ruchem religijnym. Wszystkie doktryny oraz rytuały mają charakter oddolny, wychodząc bezpośrednio od jego członków. Z tego też powodu w New Age nie ma osób duchownych{{odn|Wrgacki|2007}}. |
||
== Założenia kultury duchowej New Age == |
== Założenia kultury duchowej New Age == |
||
: ''opracowano na podstawie materiału źródłowego''{{ |
: ''opracowano na podstawie materiału źródłowego''{{odn|Wrgacki|2007}} |
||
* Wszystko we wszechświecie jest ze sobą powiązane, jest jednością ([[jednia|jednią]]). |
* Wszystko we wszechświecie jest ze sobą powiązane, jest jednością ([[jednia|jednią]]). |
||
* Wszystko jest emanacją kosmicznej energii, którą można nazwać na przykład [[bóg|Bogiem]] albo [[Absolut]]em. |
* Wszystko jest emanacją kosmicznej energii, którą można nazwać na przykład [[bóg|Bogiem]] albo [[Absolut]]em. |
||
Linia 33: | Linia 33: | ||
{{Uwagi}} |
{{Uwagi}} |
||
{{Przypisy |
{{Przypisy}} |
||
<ref name="swor">{{Cytuj książkę | tytuł = Słownik wiedzy o religiach | rozdział = „New Age” | nazwisko r = Wrgacki | imię r = Stanisław A. | wydawca = Wydawnictwo „Park” | odpowiedzialność = Kazimierz Banek (redaktor naczelny) | miejsce = Bielsko-Biała | rok = 2007 | strony = 567-575 | isbn = 978-83-7266-595-9}}</ref> |
|||
}} |
|||
== Bibliografia == |
== Bibliografia == |
||
{{Wikicytaty|o New Age}} |
{{Wikicytaty|o New Age}} |
||
{{commonscat|New Age}} |
{{commonscat|New Age}} |
||
# {{cytuj książkę | odn=tak| autor link=Bartłomiej Dobroczyński |nazwisko=Dobroczyński |imię=Bartłomiej |tytuł=New Age |wydawca=[[Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”|Wydawnictwo „Znak”]] |miejsce= Kraków |rok=2000 |isbn= 83-7006-926-6}} |
# {{cytuj książkę | odn=tak | autor link=Bartłomiej Dobroczyński |nazwisko=Dobroczyński |imię=Bartłomiej |tytuł=New Age |wydawca=[[Społeczny Instytut Wydawniczy „Znak”|Wydawnictwo „Znak”]] |miejsce= Kraków |rok=2000 |isbn= 83-7006-926-6}} |
||
# {{Cytuj książkę | tytuł = Słownik wiedzy o religiach | rozdział = „New Age” | nazwisko r = Wrgacki | imię r = Stanisław A. | wydawca = Wydawnictwo „Park” | odpowiedzialność = [[Kazimierz Banek]] (redaktor naczelny) | miejsce = Bielsko-Biała | rok = 2007 | strony = 567-575 | isbn = 978-83-7266-595-9}} |
# {{Cytuj książkę | odn=tak | tytuł = Słownik wiedzy o religiach | rozdział = „New Age” | nazwisko r = Wrgacki | imię r = Stanisław A. | wydawca = Wydawnictwo „Park” | odpowiedzialność = [[Kazimierz Banek]] (redaktor naczelny) | miejsce = Bielsko-Biała | rok = 2007 | strony = 567-575 | isbn = 978-83-7266-595-9}} |
||
== Linki zewnętrzne == |
== Linki zewnętrzne == |
Wersja z 17:07, 7 sty 2016
New Age (z ang.: Nowa Era, wymowa: [njuː eɪdʒ]; także , Nowy Wiek[1] ) – złożony i wielowymiarowy, alternatywny ruch kulturowy[2], zapoczątkowany w latach sześćdziesiątych XX wieku[1] , wyrosły z przekonania, że ludzkość, pogrążona w głębokim kryzysie, znajduje się w punkcie zwrotnym pomiędzy dwiema epokami ("erami")[3].
Uwaga: jest to termin bardzo wieloznaczny[a], często będący etykietą służącą do oceny zjawisk (zachęcającej lub zniechęcającej), a nie do ich nazywania[5]. Często służy także do prowadzenia walk ideologicznych[b].
Zarys poglądów
Część zwolenników ruchu New Age uważa, że dzisiejsze czasy to ostatni etap świata, jaki znamy. Po przejściu tego świata w nową rzeczywistość (Nową Erę), ma nastąpić złoty wiek ludzkości[1] . Bliżej nieokreśloną, ale raczej niedaleką przyszłość zwolennicy New Age wyobrażają sobie jako czasy, w których nie będzie konfliktów, granic państwowych, zaś ludzkość będzie żyła w ogólnoświatowej wspólnocie kierowanej przez wspólny Rząd Światowy[1] . To czas, w którym ludzie całkowicie przewartościują swoje spojrzenie na otaczający ich świat. Zgodnie z tym przekonaniem nastanie wtedy kres wszelkich systemów religijnych oraz ich instytucji, zaś ludzi będzie jednoczyć wzajemnie zrozumienie, pozbawione wszelkich podziałów[1] .
Według niektórych głosicieli New Age, dobiega końca tzw. era Ryb (interpretowana między innymi symbolicznie jako epoka chrześcijaństwa), zaś na jej miejsce ma nastać era Wodnika[1] . Wyznawcy tej doktryny wierzą, iż ludzkość doznaje duchowego wejścia w nową epokę, przypisane konkretnemu znakowi zodiaku, co ma według nich następować co około 2150 lat[1] .
Źródeł tego poglądu oraz genezy całego ruchu można doszukiwać się w astrologii, teozofii, zwłaszcza w pismach Heleny Bławatskiej i kontynuatorki jej myśli Alice Bailey (1880-1949), ważnej prekursorki New Age, Księdze Urantii, antropozofii Rudolfa Steinera oraz kontrkulturze lat 60. XX wieku (np. ruch hippisowski). Jak w przypadku większych społecznych kultur duchowych takich jak buddyzm, chrześcijaństwo czy islam, trudno jest wskazać absolutnie wszystkie źródła leżące u podstaw zaistnienia danej kultury duchowej.
New Age jako kierunek filozoficzny może być scharakteryzowany jako monizm, panteizm, a także skrajny etyczny indywidualizm i woluntaryzm. Zakłada, iż wszyscy są jednością, a poczucie odrębności jednostki od świata i innych istot jest uświadomieniem sobie własnego ego przez umysł[1] . Ruch ten zaleca wiele praktyk, mających na celu zjednoczenie ze światem. Są to np. medytacja, koncentracja, afirmacja, joga, reiki i channeling – przekazy rzekomo pochodzące od obcych cywilizacji poprzez osobę będącą w transie (np. przekazy Kasjopean, Plejadian, Ra, Wingmakers, Wniebowstąpionych Mistrzów)[1] . Zaleca, lecz nie nakazuje. Zwolennicy New Age deklarują, iż uznają wolną wolę każdej istoty ludzkiej za najwyższe dobro i szanują każdą decyzję każdego człowieka. Ideologia New Age głosi, że każdy jest równy każdemu[1] . New Age jest także często łączony z psychologią perennis (psychologią wieczną) o której mówił, między innymi, Aldous Huxley mając na myśli wiedzę o duchowości i jedności człowieka ze światem, bliskiej temu, o czym mówi panteizm.
New Age odrzuca zorganizowaną strukturę, będąc zinstytucjonalizowanym ruchem religijnym. Wszystkie doktryny oraz rytuały mają charakter oddolny, wychodząc bezpośrednio od jego członków. Z tego też powodu w New Age nie ma osób duchownych[1] .
Założenia kultury duchowej New Age
- opracowano na podstawie materiału źródłowego[1]
- Wszystko we wszechświecie jest ze sobą powiązane, jest jednością (jednią).
- Wszystko jest emanacją kosmicznej energii, którą można nazwać na przykład Bogiem albo Absolutem.
- Wszystko, co istnieje, posiada moc (współ)tworzenia rzeczywistości.
- Najwyższym dobrem i celem istnienia jest miłość, w najszerszym rozumieniu.
- Nauka nie jest w stanie wytłumaczyć wszystkiego, ponieważ jest tylko niedoskonałym instrumentem naszego poznania. Alternatywne metody mogą być niekiedy skuteczniejsze od naukowych.
- Życie ziemskie jest tylko stanem przejściowym, jednym z etapów rozwoju. Śmierć nie jest finalna, to tylko proces transformacji energii w inną formę.
- Człowiek, tak jak i wszystko inne, jest uduchowiony, posiada nadfizyczną jakość.
- Świat zmieni się, gdy ludzkość osiągnie odpowiedni poziom rozwoju duchowego.
- Najważniejszym narzędziem człowieka jest wolna wola. Może on dokonywać w każdym momencie życia dowolnego wyboru, bez narażania siebie na osąd, krytykę bądź aprobatę (o ile czyni to świadomie i zdaje sobie sprawę z konsekwencji swojego postępowania).
Zobacz też
- ↑ Termin "New Age" jest kategorią niezwykle rozciągliwą czy też pojemną i – ze względu na swoją niedookreśloność – może konkurować z tak wieloznacznymi kategoriami, jak "mistycyzm", "romantyzm" czy "postmodernizm"[4].
- ↑ Termin "New Age" jest częstokroć używany jako negatywny termin ideologiczny - odpowiednik tego, co w języku niemieckim określa się mianem Kampfbegriff - i jako taki służy nie tyle do opisywania czegokolwiek, ile raczej do "zwalczania" oraz oceniania innych.[6].
- ↑ a b c d e f g h i j k l Wrgacki 2007 ↓.
- ↑ Dobroczyński 2000 ↓, s. 108.
- ↑ Dobroczyński 2000 ↓, s. 95.
- ↑ Dobroczyński 2000 ↓, s. 9.
- ↑ Dobroczyński 2000 ↓, s. 12–14.
- ↑ Dobroczyński 2000 ↓, s. 14.
Bibliografia
- Bartłomiej Dobroczyński: New Age. Kraków: Wydawnictwo „Znak”, 2000. ISBN 83-7006-926-6.
- Stanisław A. Wrgacki: „New Age”. W: Słownik wiedzy o religiach. Bielsko-Biała: Wydawnictwo „Park”, 2007, s. 567-575. ISBN 978-83-7266-595-9.