[go: up one dir, main page]
Przejdź do zawartości

Firefox

Edytuj linki
Z Wikipedii, wolnej encyklopedii
To jest stara wersja tej strony, edytowana przez 10marek.n (dyskusja | edycje) o 16:53, 10 lip 2009. Może się ona znacząco różnić od aktualnej wersji.
Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 10 lip 2009, była oparta na tej wersji.

Szablon:Software infobox Mozilla Firefox – otwarta przeglądarka internetowa oparta na silniku Gecko, stworzona i rozwijana przez Fundację Mozilla oraz wolontariuszy. Obecnie zajmuje drugą pozycję (30,33% udziału) w rankingu najpopularniejszych przeglądarek na świecie pod względem liczby użytkowników[1] oraz pierwszą w Polsce[2].

Początkowo przeglądarka nosiła nazwę Phoenix. 14 kwietnia 2003 roku zmieniono nazwę przeglądarki na Firebird a 9 lutego 2004 roku na Firefox. Twórcy przeglądarki zaznaczają, że preferewanym skrótem nazwy jest Fx lub fx, jednak na świecie często używany jest skrót FF[3][4][5].

Nazwa

Projekt, z którego wyłonił się Firefox, początkowo funkcjonował pod kodową nazwą m/b (lub mozilla/browser). 23 sierpnia 2002 przeglądarka została wydana pod nazwą Phoenix (od mitologicznego feniksa) i rozpoczęły się jej publiczne testy.

Po raz pierwszy nazwę przeglądarki zmieniono 14 kwietnia 2003[6]. Z powodu konfliktu nazw oprogramowania Mozilli i producenta BIOS-u Phoenix Technologies, Phoeniksa przemianowano na Firebirda. Wywołało to mieszane reakcje użytkowników, a wątpliwości pojawiły się, gdy okazało się, że tę nazwę nosi już baza danych Firebird (dystrybuowana zresztą na licencji Mozilla Public License)[7]. W celu uniknięcia pomyłek w nazewnictwie, Fundacja Mozilla zdecydowała, że jedyną i oficjalną nazwą nowej przeglądarki będzie Mozilla Firebird. Jednak pod presją społeczności FLOSS, naciskającej na kolejną zmianę, 9 lutego 2004 obowiązującą nazwą stała się Mozilla Firefox, lub krócej – Firefox[3].

Panda mała

Ostateczna nazwa przeglądarki pochodzi od dosłownego angielskiego tłumaczenia nazwy pandy małej w potocznym języku chińskim – hǔo hú (火狐), która dosłownie oznacza ognisty lis i często jest stosowana także na określenie zwykłego lisa. Nazwa firefox znalazła się na stronie internetowej Wellington Zoo zamiast właściwej nazwy angielskiej (red panda, lesser panda), choć w języku angielskim jako oznaczenie tego zwierzęcia nie jest popularna. Dopiero twórcy przeglądarki rozpowszechnili termin firefox w znaczeniu panda mała, a nie ognisty lis. Mimo to twórca loga Firefoksa ostatecznie umieścił w nim lisa, choć pierwotnie zamierzał zamieścić pandę małą.

Mozilla zarejestrowała nazwę Firefox jako zastrzeżony znak handlowy.

Rozwój

Prace nad projektem rozpoczęto w 2002. Celem przyświecającym powstaniu Firefoksa było stworzenie nowej przeglądarki internetowej (oddzielnie od zintegrowanego pakietu Mozilla Suite). Programiści z całego świata postawili sobie za cel zaprojektowanie aplikacji nie obciążającej zbytnio komputera i łatwej do pobrania poprzez Internet. Miała być szybka i przyjazna dla użytkownika, a struktura projektu miała ułatwiać jego rozwijanie (początkowo program miał posiadać tylko najważniejsze opcje, by dzięki rozszerzeniom możliwe było jego rozbudowywanie według potrzeb i chęci). Z czasem Firefox stał się najważniejszym projektem tworzonym przez Korporację Mozilla[8].

Od pierwszego wydania Phoeniksa 23 września 2002 Firefox przeszedł daleką drogę. Razem z wprowadzaniem nowych wersji dodawano kolejne opcje i funkcje, niektóre z nich zastąpiły istniejące dotąd, przejściowe rozwiązania. Zdarzały się czasem konflikty wersji między programem a rozszerzeniami i motywami, będącymi jednym z głównych atutów przeglądarki Mozilli. Ostatecznie, angielska wersja Firefoksa 1.0 ukazała się 9 listopada 2004. Kolejnie, ostateczne wydanie Firefoksa 2 (2.0.0.20) ukazało się 18 grudnia 2008.

Historia zmian

Legenda:
starsze wersje aktualna wersja aktualna wersja testowa przyszłe wersje
Numer wersji Nazwa kodowa Wersja silnika Gecko Data wydania Najważniejsze zmiany[9]
Nazwa przeglądarki: Phoenix
0.1 Pescadero 1.2 23 września 2002 pierwsze wydanie, edytowalne paski narzędzi, szybkie wyszukiwanie
0.2 Santa Cruz 1 października 2002 boczny pasek (sidebar), podstawowe funkcje, menedżer rozszerzeń
0.3 Lucia 14 października 2002 blokowanie obrazków i wyskakujących okienek, przeglądanie w kartach
0.4 Oceano 1.3 19 października 2002 motywy, rozszerzenie możliwości blokady wyskakujących okien, opcje pasków narzędzi
0.5 Naples 7 grudnia 2002 strony startowe jako zakładki, rozszerzone możliwości sidebaru, lista ostatnio odwiedzonych stron (historia)
Nazwa przeglądarki: Firebird
0.6 Glendale 1.5 17 maja 2003 nowy domyślny styl (Qute), rozszerzone możliwości zakładek i prywatności, automatyczne skalowanie obrazków
0.6.1 28 czerwca 2003 różne poprawki
0.7 Indio 15 października 2003 automatyczne przewijanie, menedżer haseł, ulepszony interfejs i okna dialogowe
0.7.1 Three Kings 26 października 2003 Wersja dla Mac OS X
Nazwa przeglądarki: Firefox
0.8 Royal Oak 1.6 9 lutego 2004 program instalacyjny dla systemów Windows, praca w trybie off-line, poprawki zakładek i nowy wygląd menedżera pobierania plików, nowe logo Firefoksa
0.9 One Tree Hill 1.7 15 czerwca 2004 nowy domyślny motyw ("Winstripe"), kreator importu ustawień z innych przeglądarek, nowy menedżer rozszerzeń i motywów, mniejszy rozmiar pliku instalacyjnego, nowy system pomocy, program instalacyjny dla systemów Linux, ikona poczty (tylko systemy Windows)
0.9.1 28 czerwca 2004 poprawa błędów, ulepszony motyw domyślny
0.9.2 8 lipca 2004 poprawa bezpieczeństwa (systemy Windows)
0.9.3 4 sierpnia 2004 poprawa bezpieczeństwa (pozostałe platformy)
0.10
(1.0 PR) 		Greenlane 14 września 2004 (wersja testowa) poprawa bezpieczeństwa i lokalizacji, subskrypcja RSS i Atom, pasek szukania, moduł wyszukiwania wtyczek
0.10.1 1 października 2004 poprawa bezpieczeństwa (wszystkie platformy)
1.0 RC2 Mission Bay 3 listopada 2004 drugi kandydat do wydania finalnego.

RC1 został wydany 28 października

1.0 Phoenix 9 listopada 2004 wersja finalna

Poprawienie kilku błędów. Wydania poprawkowe do tej gałęzi od 1.0.1 do 1.0.8

1.5 Deer Park 1.8 29 listopada 2005 nowy system aktualizacji, rearanżacja menu opcji, ulepszona obsługa nowych technologi
1.5.0.13 30 maja 2007 wydania poprawkowe od 1.5.0.1 do 1.5.0.12 związane ze stabilnością i bezpieczeństwem;

oficjalne wsparcie dla gałęzi 1.5, miało zakończyć się 24 kwietnia 2007 roku[10], jednak zostało przedłużone do wydania wersji Fx 1.5.0.13 która będzie automatycznie aktualizować się do drugiej wersji Firefoxa[11]

2.0 Bon Echo 1.8.1 24 października 2006 wersja finalna; odświeżony wygląd, polski słownik poprawnej pisowni, wbudowane zabezpieczenie przed phishingiem (dostępne wcześniej jako rozszerzenie od Google i następnie zintegrowane z przeglądarką[12]), podpowiedzi w pasku wyszukiwania (w wersji polskiej w wyszukiwarce Google), ulepszenia przeglądania w kartach, możliwość ponownego otwarcia ostatnio zamkniętych kart, zapamiętywanie sesji przeglądarki – po zamknięciu programu można wrócić do poprzednio używanego zestawu kart i okien, funkcja ta włącza się też automatycznie po awarii, ulepszenia obsługi kanałów RSS/Atom – w tym podgląd kanału oraz integracja z zewnętrznymi czytnikami, menedżer wyszukiwarek pozwalający usuwać i zmieniać ich kolejność, dynamiczne tytuły zakładek (mikropodsumowania), ulepszony menedżer dodatków (rozszerzeń i motywów), nowy instalator dla Windows, obsługa języka JavaScript 1.7, obsługa sesji po stronie klienta, ulepszony format wyszukiwarek, usprawnienia systemu rozszerzeń zapewniające większe bezpieczeństwo i ułatwiające ich lokalizację
2.0.0.20
(ostateczna) 		18 grudnia 2008 wydania poprawkowe od 2.0.0.1 do 2.0.0.20 związane ze stabilnością i bezpieczeństwem
3.0 Gran Paradiso[13] 1.9 17 czerwca 2008[14][10][15] Zmiany w silniku (oparta na Gecko 1.9), przeglądarka przechodzi test Acid2, współdzielenie technologii XUL, miejsca – nowy model zarządzania historią i zakładkami, JavaScript 2; obsługa atrybutu "ping" (zob. poniżej) włączona domyślnie, bez ograniczeń co do hosta, do którego może być wysłane powiadomienie o wybraniu odnośnika, tzw. "awesome bar" – całkowicie rewolucyjne podejście do interpretacji wprowadzanych adresów stron WWW, nowy menedżer pobierania plików z możliwością ich pauzowania i wznawiania, nowa sekcja zarządzania dodatkami; łącznie ponad 14 000 zmian i ulepszeń w porównaniu do wydania 2.0
3.0.11 11 czerwca 2009 Wersje poprawkowe od 3.0.1 do 3.0.11 związane ze stabilnością i bezpieczeństwem
3.5 RC3 Shiretoko[16] 1.9.1 24 czerwca 2009 Wydanie Relase Candidate 3
3.5 30 czerwca 2009 Zmiany w silniku (oparta na Gecko 1.9.1), naprawa błędów do testu Acid3, ulepszone zarządzanie kartami (m.in. podgląd zawartości), zaawansowana wyszukiwarka w module Miejsca, integracja historii pobierania plików z modułem Miejsca, lepszy rendering SVG, tryb prywatny oraz geolokalizacja opierająca się na Google[17].
3.6 Namoroka[18] 1.9.2 2010 Parę znaczących usprawnień interfejsu, jak np. nowy sposób przełączania kart
4.0 a1pre Minefield 2.0 27 lutego 2008 Piewsze wydanie pre-alfa.
4.0 2010[19] 13 października 2006 – Brendan Eich, szef od spraw technicznych napisał o planach dla Mozilli 2.0[19], na której będzie opierać się Firefox 4.0. Główne zmiany to poprawienie XPCOM APIs, zmiana języka kompilacji na C++, nowy silnik przeglądarki internetowej Gecko 2.0, kompilacja w locie z JavaScriptem 2 (projekt znany pod nazwą Tamarin[20]) oraz zwiększenie bezpieczeństwa.

Wersja 1.0

Ta wersja przeglądarki została wydana 9 listopada 2004. Posiadała interfejs z wyszukiwarką, przeglądanie w kartach i czytnik kanału RSS.

Wersja 2.0

Mozilla Firefox 2.0.0.6 uruchomiona pod Windows XP

22 marca 2006 została wydana wersja alpha 1 (Bon Echo Alpha 1) przeglądarki Mozilla Firefox 2 z silnikiem Gecko 1.8.1.

Finalna wersja przeglądarki została wydana 24 października 2006. Wśród nowości znalazła się między innymi ulepszona obsługa SVG i JavaScriptu 1.7 oraz odświeżony interfejs.

Druga wersja przeglądarki jest ostatnią wersją działającą na systemach Windows 98 i Windows NT 4.0, a także Mac OS X 10.2.8.

Użytkownicy korzystający z wersji 2.0.0.16 będą mogli zaktualizować wersję do wersji 3.0 poprzez wbudowane aktualizacje[21]. Wsparcie dla Firefoksa 2 zakończyło się 18 grudnia 2008, wydaniem wersji ostateczniej, 2.0.0.20[22].

Wersja 3.0

Mozilla Firefox 3.0 w Ubuntu

Rozwojowa wersja 3.0 nosiła nazwę kodową Gran Paradiso[23], pierwsze wydania, aż do wersji 3 alpha 1 (wydanej 6 grudnia 2006) nosiły nazwę Minefield[24]. Gran Paradiso – identycznie jak w przypadku innych kodowych nazw Firefoksa – jest nazwą autentycznego miejsca – pasma górskiego w Alpach Graickich.

Najpoważniejszymi zmianami w wersji trzeciej są: implementacja silnika Gecko 1.9, ujednolicenie i lepsza wydajność wyświetlania elementów graficznych przy użyciu biblioteki cairo. Firefox 3 jest pierwszą oficjalną wersją przeglądarki Mozilli, która w pełni przechodzi test Acid2. Nowa wersja nie będzie współdziałała z systemami Windows 95, Windows 98, Windows NT i Windows Me, ze względu na brak wsparcia dla tych systemów ze strony Microsoftu. W wersji na komputery Mac, wymaganym systemem operacyjnym będzie Mac OS X v10.4 lub nowszy[25], w zamian umożliwiając lepszą integrację z natywnym środowiskiem graficznym.

Z bardziej widocznych zmian, usprawniony został menedżer pobierania plików, z uwzględnieniem możliwości wyszukiwania w historii. Wtyczki i dodatki są w tej wersji zarządzane przez nowy menedżer dodatków[26]. Drobnej modyfikacji poddany został również mechanizm zapamiętywania haseł – wyskakujące okienko, za pomocą którego użytkownik mógł wybrać, czy dane użyte do logowania mają być zapamiętane, zostało zamienione na pasek wyboru nie blokujący interakcji ze stroną[27]. Zmienił się również sposób podpowiadania użytkownikowi adresu strony – po wpisaniu pierwszych znaków generowana jest lista na podstawie historii odwiedzin, ich częstości oraz na podstawie dodanych wcześniej zakładek[28].

Firefox 3 w pełni obsługuje kontrowersyjny atrybut ping (zobacz więcej w oddzielnej sekcji).

Z okazji wydania Firefoksa 3.0 zespół programistów Internet Explorera wysłał Mozilli tort z gratulacjami[29][30], podobnie jak po premierze Firefox 2[31][32].

Wersja 3.5

Tryb prywatny w Firefoksie 3.5

Wersja 3.5, o nazwie kodowej Shiretoko[33], została zaplanowana głównie w celu włączenia obsługi znaczników <video> i <audio> zdefiniowanych w specyfikacji HTML 5, a także cross-site XMLHttpRequest pozwalającego na budowanie bardziej złożonych aplikacji sieciowych i łatwiejszą implementację mashupów. Prawdopodobnie załączona zostanie także natywna obsługa JSON DOM wraz z pełną obsługą CSS3 Selectors[34][35].

Firefox 3.5 wykorzystuje silnik Gecko 1.9.1 zawierający kilka dodatkowych funkcji, których nie miało wydanie 3.0. W wersji beta 2 pojawił się "tryb prywatny" pozwalający na przeglądanie internetu bez zostawiania jakiegokolwiek śladu w komputerze użytkownika[36]. Firefox 3.5 zawiera także obsługę geolokalizacji, opierającej się na danych wymienianych z Google (do Google są wysyłane m.in. sztuczny unikalny identyfikator, odświeżany co dwa tygodnie i zachowywany przez przeglądarkę oraz identyfikatory pobliskich urządzeń bezprzewodowych)[17].

Deweloperzy Mozilli zmienili numer z 3.1 na 3.5 przy wersji Beta 4, aby zwrócić uwagę na znaczne zmiany, jakie zostały wprowadzone w tej wersji[37].

Wersja 3.6

Wydanie następne po Firefoksie 3.1 (teraz nazywanym 3.5) miało pierwotnie nosić oznaczenie 3.2. Deweloper Mozilli, Mike Shaver, ogłosił, że od tego czasu wersja ta będzie miała numer 3.6. Zwrócił jednak uwagę, że oznaczenie to jest tymczasowe i może okazać się, że numer ów się jeszcze zwiększy[38]. Nazwą kodową tej wersji jest "Namaroka"[39]. Jej rozwój rozpoczął się 1 grudnia 2008,[40] data jej wydania jest jeszcze nieznana, choć programiści mówią o pierwszej połowie 2010 roku. Będzie ona używała silnika Gecko 1.9.2 na platformie Mozilla 2. Wersja ta ma zawierać parę znaczących usprawnień interfejsu, jak nowy sposób przełączania kart, który został usunięty z wersji 3.1 beta 2.

Wersja 4.0

13 października 2006, Brendan Eich, napisał o planach dla Mozilli 2, platformy, na których Firefox 4.0 będzie prawdopodobnie oparte. Te zmiany obejmują usunięcie XPCOM API, przełączanie do standardowego języka C++, JIT z JavaScript 2 (znany jako projekt Tamarin), narzędzie czasu uruchomienia i kontroli bezpieczeństwa[41][42]. Zapowiedziano również, że obsługa protokołu Gopher zostanie domyślnie usunięta.

Cechy i funkcjonalność

Bezpieczeństwo

Przeglądarka Firefox obsługuje technologie zabezpieczeń obsługiwane przez większość pozostałych nowoczesnych programów tego typu (szyfrowanie SSL z obsługą certyfikatów, konfigurowalne ustawienia prywatności, ścisła kontrola uprawnień w obiektowym modelu dokumentu, ograniczenia dla języków Javascript i Java). W odróżnieniu od Internet Explorera i podobnie jak wiele konkurujących z nim przeglądarek, produkt Mozilli nie obsługuje kontrowersyjnej technologii ActiveX oraz nie opiera się w równie dużym stopniu na podziale witryn na strefy bezpieczeństwa. Obie te cechy uważane są przez część ekspertów za istotny atut tego programu.

W przeglądarce Mozilli znajdowane jest relatywnie dużo błędów zabezpieczeń, ale są one z reguły mniej poważne, a także są korygowane znacznie szybciej, niż w przypadku produktów firmy Microsoft[43][44]; według redaktora Washington Post, użytkownicy Internet Explorera byli narażeni na znane, niezałatane jeszcze ataki przez 284 dni w roku[45], podczas gdy dla Firefoksa, najdłuższy okres bez dostępnych poprawek wyniósł 9 dni. Na dzień 2009-03-26 w Firefoksie 3.0 była niezałatana 1 z 11 publicznie znanych (wg firmy Secunia) luk bezpieczeństwa[46].

Fundacja Mozilla oferuje użytkownikom, którzy wykryją krytyczny błąd zabezpieczeń Firefoksa nagrodę w wysokości 500 dolarów i koszulkę Mozilli[47]. Celem tej kampanii jest zachęcenie ludzi do odnajdywania i zgłaszania wszelkich luk bezpieczeństwa w ich produktach, co – w opinii fundacji – czyni je bardziej bezpiecznymi[48].

Obsługa standardów

Firefox jest w dużym stopniu zgodny z istniejącymi standardami i wytycznymi światowej organizacji W3C – obsługuje nowoczesne technologie takie jak HTML, XHTML, CSS, CSS2 (przechodzi test ACID2), częściowo CSS3, JavaScript, MathML, SVG, XSLT i XPath. Poprawnie wyświetla przezroczystość obrazków w formacie PNG. Pewne elementy ze standardów W3C jednak nie są zaimplementowane lub są zaimplementowane szczątkowo[49].

Obecnie trwają prace nad niezaimplementowanymi dotąd standardami XForms i XInclude[50].

Z drugiej strony trwają (zaawansowane) prace[51] nad implementacją specyfikacji stworzonej przez organizację WHATWG (która jest podmiotem niezależnym od W3C). W szczególności, planowane jest wdrożenie i domyślne włączenie[52] obsługi kontrowersyjnego[53][54][55] atrybutu "ping"[56] w znacznikach <a> oraz <area>, którego jedynym celem jest dodatkowe umożliwienie zainteresowanym podmiotom (np. reklamodawcom internetowym) śledzenia zachowań użytkowników (tj. wybierania przez nich odnośników).

Firefox obsługuje także kilka przestarzałych rozwiązań zastosowanych w Internet Explorerze, by umożliwić względnie poprawne działanie źle napisanych stron na przeglądarce ze "stajni" Mozilla. Jest to dość kontrowersyjna decyzja twórców, spora część użytkowników odbiera ją jako odejście od idei szerzenia standardów W3C na rzecz dotarcia do szerszej liczby odbiorców.

W teście Acid3 Firefox 2 uzyskuje 53/100 punktów, natomiast wersja Firefox 3 uzyskuje 72/100.

W Firefoksie jest także zaimplementowany[57] własnościowy (zastrzeżony) protokół[58] od Google nazwany przez tę firmę "safebrowsing" (używany do wymiany danych – pomiędzy Google a przeglądarką – związanych z tzw. "ochroną przed phishingiem/malwarem"), który nie jest otwartym standardem. Jest to w bezpośredniej sprzeczności z Manifestem Mozilli[59], często cytowanym dokumentem podczas marketingowych zabiegów promujących Firefoksa.

Przeglądanie w kartach

Przeglądanie w kartach w Firefoksie

Program obsługuje wyświetlanie stron w kartach, co pozwala użytkownikowi na wyświetlanie wielu stron w jednym oknie programu. Opcja ta została przejęta z pakietu Mozilla Suite, która z kolei opierała się o rozwiązanie zastosowane w rozszerzeniu MultiZilla dla SeaMonkey.

Firefox pozwala na ustawienie wielu stron domowych, poprzez podanie listy adresów oddzielonych pionową kreską (|). Są one automatycznie otwierane w nowych kartach po uruchomieniu przeglądarki. Natomiast kliknięcie na przycisk strona domowa otworzy pierwszą stronę w aktywnej karcie (jak przy pojedynczej stronie domowej), a pozostałe otworzą się w nowych kartach.

Blokowanie wyskakujących okienek

Firefox zawiera zintegrowany i konfigurowalny system do blokowania wyskakujących okienek. Ta funkcja była w nim zaimplementowana już od wczesnych wersji beta i – do czasu, gdy o podobną opcję wzbogacił się Internet Explorer po instalacji Windows XP Service Pack 2 – była jedną z kart przetargowych Mozilli w starciu z przeglądarką producenta z Redmond. Domyślnie, Firefox blokuje wszystkie wyskakujące okna, można jednak skonfigurować białą listę stron, z której wyskakujące okna blokowane nie będą. Można również wyłączyć blokadę, umożliwiając stronom otwieranie okien lub pozwolić otworzyć wyskakujące okno tymczasowo. System ten potrafi również zablokować okna generowane przez wtyczkę Flasha lub Javy.

Każde zablokowanie okienka powoduje wyświetlenie stosownej informacji, w której można zobaczyć jego adres URL, a także zablokować je lub dodać do białej listy.

Zintegrowany menedżer pobierania plików

Menadżer pobierania w Firefoksie 3

Firefox zawiera zintegrowany menedżer pobierania plików. Pobierane pliki mogą być automatycznie otwierane w zależności od typu, bądź też zapisane bezpośrednio na dysk – domyślnie na pulpit w systemach Windows i katalogu użytkownika w systemach GNU/Linux. Domyślna lokacja może być zmieniona na inną, można też nakazać programowi pytanie o katalog zapisu dla każdego pobierania.

Menedżer pobierania w obecnej wersji nie posiada opcji wznawiania pobierania po zamknięciu przeglądarki[60].

W wersji 0.8 wprowadzone zostało ujednolicone okno, zawierające dane o wszystkich, pobieranych plikach. Przed wersją 0.8 każde pobieranie otwierane było w osobnym oknie, niczym w konkurencyjnym Internet Explorerze.

Inne funkcje

Wzorem pierwotnej przeglądarki (Mozilla Suite), Firefox posiada dwa narzędzia, ułatwiające tworzenie stron internetowych – są to inspektor DOM i konsola JavaScript. Przy instalacji użytkownik może zdecydować się na nieinstalowanie wybranych komponentów. Najnowsza wersja przeglądarki umożliwia również zapisywanie i przywracanie sesji (zestawu przeglądanych kart).

Integracja z Google

Domyślne ustawienie paska adresu Firefoksa oferuje opcję "Szczęśliwy traf" wyszukiwarki Google. Po wpisaniu interesującego nas hasła uruchomiona zostaje opcja przekierowująca do pierwszej strony na liście wyników wyszukiwania. Dodatkowo Firefox posiada specjalny pasek wyszukiwania ułatwiający korzystanie z różnych wyszukiwarek za pomocą wtyczek wyszukiwawczych Mycroft (rozwiązanie podobne jak w Mozilla Suite), domyślnie pasek ten zawiera parę podstawowych wtyczek instalowanych razem z przeglądarką (w polskiej wersji są to: Google (domyślnie), polska Wikipedia, Merlin, Allegro, PWN, NetSprint, Polska Biblioteka Internetowa, Wirtualna Polska). Pasek wyszukiwania umożliwia doinstalowanie dowolnych wyszukiwarek oferowanych na stronie domowej Mycroft (ponad 1600 wtyczek wyszukiwawczych; każdy może też tworzyć i dodawać własne).

Zobacz też Mozilla a Google.

Wymagania sprzętowe i systemowe

Obsługiwane platformy

Kod źródłowy przeglądarki dostępna jest na potrójnej licencji MPL/GNU GPL/LGPL. Jednakże oficjalnie skompilowane wydania są dodatkowo obwarowane licencją dla użytkownika końcowego (tzw. EULA)[61][62][63].

Korporacja Mozilla udostępnia wydania dla systemów:

W niespełniającym wymagań systemie Windows 95 można Firefoksa zainstalować, ale wymaga to przeprowadzenia dodatkowych operacji[64].

Firefox 3 nie obsługuje rodziny systemów Windows 9x (czyli Microsoft Windows 95, 98 oraz ME)[65]. Obsługa tych systemów została porzucona ze względu na wprowadzenie nowego podsystemu graficznego (Cairo) oraz brak wsparcia producenta tych systemów dla nich.

Wersje dla innych systemów rozwijane są przez osoby spoza Fundacji Mozilla. Przeglądarka Firefox dostępna jest na platformę Solaris (x86 i SPARC), OS/2, AIX, Haiku i FreeBSD. Rozwijane są również wersje dla 64-bitowej wersji Windows XP[potrzebny przypis].

Linux

Mac OS X

Microsoft Windows

Dodatki

Istnieją trzy rodzaje dodatków do Firefoksa: są to rozszerzenia, motywy i wtyczki. Pierwsze dwa można dowolnie wyłączać, włączać i usuwać z poziomu przeglądarki, wtyczki można usuwać jedynie bezpośrednio z folderu instalacji Firefoksa. Jako dodatki można również zaliczyć wyszukiwarkę (a dokładniej funkcje ich dodawania), jednak oficjalnie się jej do nich nie dodaje.

Motywy

Firefox obsługuje tzw. "motywy" – inaczej skórki, będące tematami graficznymi pozwalającymi na zmianę wyglądu interfejsu (ikony + kolorystyka). Motywy są spakowanymi archiwami, zawierającymi arkusz stylów CSS i pliki graficzne. Można je instalować bezpośrednio ze strony www, dzięki specjalnie utworzonym skryptom JavaScript. Niedogodnością jest konieczność zrestartowania przeglądarki w celu zastosowania zainstalowanego już motywu.

Domyślne motywy graficzne przeglądarki Firefox 3.
Microsoft Windows Vista motyw "Strata"[67].
Microsoft Windows XP motyw "Strata"[67].
Mac OS X motyw "Firelight"[67].
Linux "Tango"[67] motyw na Ubuntu.

Rozszerzenia

Dzięki rozszerzeniu Chatzilla można korzystać z IRC-a. Na zdjęciu Chatzilla w systemie operacyjnym SUSE Linux.

Funkcjonalność programu można zwiększać za pomocą rozszerzeń – są to instalowane dodatkowo moduły: od najprostszych – w niewielkim stopniu modyfikujących pracę przeglądarki, aż po rozbudowane, złożone, zewnętrzne aplikacje.

Firefox jest przeglądarką, która w bardzo szerokim zakresie daje się dostosować do potrzeb użytkownika. Dzięki rozszerzeniom można wzbogacić ją o obsługę gestów myszy, blokowanie reklam, grafiki, animacji Flash, narzędzia dla webmasterów, zaawansowane zarządzanie kartami, integrację z zewnętrznymi aplikacjami i wiele innych. Kilka innych projektów fundacji Mozilla takich jak ChatZilla i Kalendarz zostało zaimplementowanych jako rozszerzenia do Firefoksa (tzw. moduły).

Typowe rozszerzenie ma rozmiar zwykle od kilku do kilkudziesięciu KB (rzadko kilkaset KB). Rozszerzenia zawierają deklarację z jakimi wersjami Firefoksa są kompatybilne. Przeglądarka w innej wersji niż zadeklarowana w rozszerzeniu nie zainstaluje rozszerzenia. Po zaktualizowaniu przeglądarki rozszerzenia zadeklarowane jako niekompatybilne są automatyczne wyłączane i konieczne jest oczekiwanie na zaktualizowaną wersję rozszerzenia. Czasami aktualizacja rozszerzenia polega jedynie na zmianie deklaracji zgodności. Witryny udostępniające rozszerzenia zwykle podają zakres wersji Firefoksa z którymi będzie w stanie poprawnie współpracować.

Osobną kwestią jest sprawa bezpieczeństwa przy instalacji rozszerzeń, ponieważ teoretycznie możliwe jest zainstalowanie takiego, którego autorzy próbują wykraść prywatne dane z komputera lub – co gorsza – uszkodzić niektóre kluczowe funkcje lub stworzyć lukę bezpieczeństwa.

W celu przeciwdziałania ewentualnym skutkom, twórcy rozszerzeń udostępniają białe listy stron zaufanych, oferujących rzetelne i sprawdzone oprogramowanie. Zabezpieczeniem ze strony programu jest zablokowanie na okres 5 sekund przycisku instalacji rozszerzenia, co zmniejsza ryzyko przypadkowego jej rozpoczęcia, bez zaznajomienia się z komunikatem o bezpieczeństwie i adresem serwisu udostępniającego dany dodatek.

Aby włączyć, wyłączyć lub odinstalować rozszerzenie niezbędne jest zrestartowanie programu. Jest to jeden z większych mankamentów Firefoksa.

Rozszerzenia nie zawsze dodają nową funkcjonalność. Część z nich, jak np. Download Manager Tweak (zmieniające wygląd menedżera pobierania plików), ulepsza istniejące już funkcje.

W serwisie Mozilla Update dostępnych jest ponad 1900 rozszerzeń (stan na wrzesień 2006), podzielonych na 19 kategorii – najwięcej dodatków zawierają kategorie: różne, nawigacja (po witrynach), narzędzia wyszukiwawcze, integracja (z usługami) witryn, narzędzia deweloperskie. Jedynie niewielka część rozszerzeń jest tłumaczona przez internautów skupionych wokół Polskiej Bazy Rozszerzeń. Alternatywą pozostaje korzystanie z anglojęzycznych wersji rozszerzeń, które bez problemu współpracują z polską wersją przeglądarki.

Wtyczki

Wtyczki to dodatki potrzebne do poprawnego przeglądania niektórych stron, które usprawniają współpracę z (głównie komercyjnymi) programami zewnętrznymi (osadzanymi w przeglądarce) bądź oferują wyświetlanie treści nieobsługiwanych natywnie przez przeglądarkę, jak np. Adobe Acrobat, QuickTime, Flash czy RealPlayer. Wtyczki instaluje się również bezpośrednio ze stron Mozilli lub po kliknięciu w odpowiedni odnośnik na stronach (zastępujący miejsce, którego bez danego dodatku nie można wyświetlić).

Lokalizacje Firefoksa

Aktualnie, Firefox dostępny jest w 41 wersjach językowych, a dalsze są w przygotowaniu. Obecnie dostępne wersje językowe to: afrikaans, albańska, angielska, arabska, asturyjska, baskijska, białoruska, chińska, czeska, duńska, fińska, francuska, fryzyjska, grecka, hebrajska, hiszpańska, irlandzka, japońska, katalońska, koreańska, litewska, macedońska, mongolska, niderlandzka, niemiecka, norweska, pendżabska, polska, portugalska, rosyjska, rumuńska, słowacka, słoweńska, szwedzka, turecka, węgierska, włoska, xhosa i zuluska. Mimo tak licznych lokalizacji samego programu treść licencji użytkownika końcowego (EULA) dotycząca Firefoksa 2 jest dostępna tylko w kilku językach; w szczególności, nie jest dostępna w języku polskim[68]. Tekst polityki prywatności (która stanowi integralną część EULA) jest dostępny wyłącznie w języku angielskim[69].

Mozilla Foundation stara się dotrzeć do jak największej grupy użytkowników i chętnie przyjmuje nowe zespoły lokalizacyjne, nawet jeśli chodziłoby o dialekty lub gwarę.

Poprzez używanie zewnętrznych plików zawierających przetłumaczone polecenia, proces tłumaczenia odbywa się bez ingerencji w kod programu, a do edycji plików *.dtd (w których zawarte jest tłumaczenie) wystarczy zwykły edytor tekstowy.

Oficjalnymi, polskimi lokalizacjami Firefoksa zajmuje się zespół Aviary.pl. Grupa, która rozpoczęła działalność w marcu 2004, od września 2004 odpowiada za przygotowanie spolonizowanych wersji produktów Mozilli takich jak Firefox czy klient poczty Thunderbird.

Polskie wersje produktów Mozilli są, oprócz języka interfejsu i drobnych zmian (strona główna, zakładki), identyczne z wyjściowym produktem – fundacja Mozilla zabrania wydawania pod jej marką skompilowanych wersji kodu różniącego się od wersji oryginalnej[70].

Rynkowy sukces Firefoksa

Szablon:Rynek alternatywnych przeglądarek internetowych Źródła ze stron marketingowych fundacji Mozilla podają, że przeglądarka Firefox, wydana 9 listopada 2004, została pobrana milion razy w ciągu 24 godzin od premiery. W ciągu 99 dni od tej daty pobrano ją 25 milionów razy, 29 kwietnia 2005 roku została pobrana 50-milionowa kopia programu[71], natomiast 19 października 2005 ogłoszono pobranie 100-milionowej kopii programu. Dane te uwzględniają tylko oficjalne strony Mozilli i nie biorą pod uwagę na przykład pakietów Firefoksa w dystrybucjach Linuksa.



Tabela ilości pobrań Firefoksa w wersji 1.x i 2.x od 9 listopada 2004
Data Liczba dni od premiery Ilość pobrań (w milionach)
10 listopada 2004 1 dzień 1[72]
16 lutego 2005 99 dni 25[73]
29 kwietnia 2005 171 dni 50[74]
26 lipca 2005 259 dni 75[75]
19 października 2005 344 dni 100[76]
3 marca 2006 479 dni 150[77]
31 lipca 2006 629 dni 200[78]
11 listopada 2006 732 dni 250[79]
12 lutego 2007 825 dni 300[80]
7 września 2007 1032 dni 400[81]
21 lutego 2008 1199 dni 500[82]
3 listopada 2008 1464 dni 700[83]

Według firmy analitycznej OneStat.com, Firefoksa w czerwcu 2006 używało 15,82% użytkowników Internetu na świecie[84]. Obecna czołówka najpopularniejszych przeglądarek przedstawia się następująco (dane z czerwca 2009 wg serwisu StatCounter):[1]

  1. Internet Explorer – 59,49%
  2. Firefox – 30,33%
  3. Opera – 3,36%
  4. Safari – 2,93%
  5. Chrome – 2,82%

Użycie przeglądarek w Polsce, wg danych z okresu 15 czerwca – 21 czerwca 2009 wg ranking.pl:[2]

  1. Firefox – 46,83%
  2. Internet Explorer – 42,17%
  3. Opera – 8,4%
  4. Chrome – 1,76%
  5. Safari – 0,41%
  6. Opera Mini – 0,12%
  7. Mozilla Suite – 0,11%

Pozycja Firefoksa na rynkach europejskich w marcu 2008 wg www.xitimonitor.com[85]

  1. Finlandia – 45,9%
  2. Polska – 44,0%
  3. Słowenia – 43,7%
  4. Słowacja – 42,7%
  5. Węgry – 41,4%
  6. Czechy – 37,4%
  7. Estonia – 37,2%
  8. Grecja – 36,2%
  9. Niemcy – 35,0%
  10. Rumunia – 34,4%
  11. Łotwa – 33,8%
  12. Austria – 32,6%
  13. Chorwacja – 30,8%
  14. Irlandia – 30,1%
  15. Francja – 26,8%
  16. Szwecja – 26,4%
  17. Szwajcaria – 26,4%
  18. Andora – 24,8%
  19. Litwa – 24,2%
  20. Belgia – 24,0%
  21. Luksemburg – 23,6%
  22. Hiszpania – 23,5%
  23. Malta – 22,9%
  24. Portugalia – 22,4%
  25. Włochy – 22,1%
  26. Bułgaria – 21,5%
  27. Norwegia – 20,3%
  28. Wielka Brytania – 19,3%
  29. Dania – 19,1%
  30. Monako – 18,1%
  31. Holandia – 16,4%
  32. Ukraina – 15,2%

Procentowy udział Firefoksa wg kontynentów w marcu 2008 wg www.xitimonitor.com[86]

  1. Australia i Oceania – 31,2%
  2. Europa – 28,8%
  3. Ameryka Północna – 21,7%
  4. Ameryka Południowa – 21,3%
  5. Afryka – 17,9%
  6. Azja – 17,2%

Wybrane nagrody i wyróżnienia

Zestawienie wszystkich nagród i wyróżnień dostępne sa na stronie Mozilla Awards[94].

Spread Firefox

Fundacja Mozilli jako organizacja niekomercyjna ma ograniczone środki do promocji Firefoksa na świecie. Z drugiej jednak strony Mozilla Corporation (wspierająca finansowo Fundację) może w dowolny sposób zabiegać o pieniądze od sponsorów (co udaje jej się z niezłym skutkiem[95]). Aby zapewnić dobrą reklamę dla swojego produktu, uruchomiona została kampania Spread Firefox (w wolnym tłumaczeniu Szerz Firefoksa). Społeczność tysięcy entuzjastów przeglądarki dąży pod tym hasłem do jej jak najszerszego rozpowszechnienia na świecie. Serwis internetowy kampanii został uruchomiony 14 września 2004.

Entuzjaści Firefoksa stworzyli wiele materiałów promocyjnych[96] – począwszy na bannerach, poprzez plakaty, hasła, ikony, awatary, tapety, skończywszy na sygnaturkach oraz gotowych treściach wiadomości e-poczty przeznaczonych do organizacji, szkół, kafejek internetowych itp.

Dzień Pobierania – rekord Guinnessa

Z okazji wydania trzeciej wersji Firefoksa (dnia 17 czerwca 2008 r.) Mozilla zorganizowała Dzień Pobierania, w czasie którego zaplanowano ustanowienie rekordu Guinnessa w liczbie pobrań programu komputerowego w ciągu 24 godzin po jego oficjalnym opublikowaniu. Na stronie akcji można było zadeklarować chęć pobrania Firefoksa w Dniu Pobierania. Opublikowano przyciski partnerskie, które można umieszczać na swojej stronie, blogu lub stronie w serwisie społecznościowym, takim jak Facebook czy Grono.net. Rozpoczęcie dnia pobierania zaplanowano na 17 czerwca 2008, na godzinę 19.00 czasu polskiego[97], jednak z powodu awarii serwerów (spowodowanej ich przeciążeniem) start opóźnił się o ponad godzinę. Dzień Pobierania zakończył się o 20:16 (czasu polskiego). W ciągu doby przeglądarkę pobrało ponad 8 mln osób ustanawiając rekord Guinnessa[98]. Dnia 19 czerwca o godzinie 8:00 liczba pobrań Firefoksa 3 przekroczyła 10 190 000 ściągnięć – pobrania wykonane po godzinie 20:16 dnia 18 czerwca nie są już jednak wliczane do ewentualnego rekordu.

Krytyka

Firefox tuż po instalacji posiada skromne opcje i nie posiada zaawansowanych funkcji, obecnych w konkurencyjnych przeglądarkach (głównie w Operze i pakiecie SeaMonkey)[99]. Mechanizm rozszerzeń (dodatków) pozwala na prawie dowolne rozszerzanie funkcjonalności, ale wymaga od użytkownika poświęcenia czasu na znalezienie i instalację dodatków, które je udostępniają.

W czasach dominacji Internet Explorera na rynku przeglądarek, wiele stron było pisanych wyłącznie z myślą o produkcie Microsoftu. Firefox (podobnie jak inne nowoczesne przeglądarki) w znacznym stopniu spełnia standardy organizacji W3C, dotyczące obsługi technologii internetowych. Microsoft – producent Internet Explorera – korzystając z dominującej przewagi na rynku wprowadził sporo własnych rozwiązań, które nie są standardami, a ponadto zawiera dużo błędów w obsłudze np. standardów CSS. Z tego powodu alternatywne przeglądarki nie są w stanie wyświetlić poprawnie witryny, która jest – de facto – napisana błędnie, bądź korzysta z niestandardowych rozwiązań. Wprowadzenie na rynek Firefoksa uwypukliło ówczesną złą jakość kodu wielu stron, ponieważ przeglądarka Mozilli jest zgodna ze standardami, do których niedostosowany był Explorer w wersji 6 (a także w późniejszej wersja 7)[100]. Istnieje też możliwość zainstalowania rozszerzenia dla Firefoksa, które powoduje uruchamianie wybranych stron w Internet Explorerze[101].

W obecnych wersjach Firefox bez rozszerzeń nie posiada wielu możliwości, np. używania tzw. gestów myszy[102]. Większość z tych braków wynika z polityki Mozilla Foundation oraz obranej grupy docelowej, którą są zwykli, niekoniecznie zaawansowani użytkownicy komputerów. Firefox jest znacznie uproszczony pod względem konfiguracji (wiele zaawansowanych opcji jest dostępnych jedynie poprzez ręczną edycję wpisów w about:config, po zainstalowaniu rozszerzenia Configurationmania, albo też poprzez ręczną edycję plików tekstowych) niż Mozilla Suite i SeaMonkey. W założeniu przeglądarka zaraz po zainstalowaniu ma posiadać tylko to, co jest niezbędne do wygodnego przeglądania stron internetowych. Dla użytkowników, którzy oczekują dodatkowej funkcjonalności, przeznaczone są rozszerzenia[103].

Mozilla a Google

Korporacja Mozilla jest pod pewnymi względami blisko związana z firmą Google. W 2005 łączne dochody Fundacji Mozilla ze wszystkich źródeł wyniosły 52,9 milionów dolarów, z czego blisko 95% pochodziło od producenta tej popularnej wyszukiwarki[104][105]. W 2006 roku Fundacja i Korporacja Mozilla miały łączne dochody w wysokości 66,9 milionów dolarów, z czego ok. 90 procent pochodziło od Google[106][107]. Z kolei w 2007 roku dochody te wyniosły 75 milionów dolarów, z czego 88 procent tej sumy (czyli 66 milionów) pochodziło od Google[108][109]. Fundacja/Korporacja Mozilla jest w trakcie sprawdzania przez Internal Revenue Service (odpowiednik polskiej skarbówki) i wg niektórych obserwatorów jej formalny status jako organizacji niedochodowej stoi pod znakiem zapytania[108][110].

Google zatrudnia też niektórych developerów pracujących nad Firefoksem.

Część krytyków zauważa, że sytuacja ta prowadzi do potencjalnych konfliktów interesów: Google jest też domyślną wyszukiwarką ustawioną w tej przeglądarce i od wersji 2.0 programu Firefox, jedynym obsługiwanym dostawcą danych dla wbudowanej i domyślnie włączonej ochrony antyphishingowej. Od wersji Firefoksa 3 - oprócz "ochrony antyphishingowej" - funkcjonuje także domyślnie włączona "ochrona przed malwarem", także opierająca się na protokole oraz danych pochodzących od Google[111].

Począwszy od Firefoksa 3.5 przeglądarka ma wbudowany mechanizm geolokalizacji, opierający się na danych wymienianych z Google[17].

Z dniem 15 grudnia 2008 Google przestało umieszczać w pakiecie Google Pack Firefoksa umieszczając na jego miejscu Google Chrome. Firma argumentuje to działanie chęcią wypromowania swojej przeglądarki[112].

  1. ↑ a b Informacje o pozycji przeglądarki na stronie http://gs.statcounter.com. StatCounter. [dostęp 2009-07-07]. (staroang.).
  2. ↑ a b Ranking przeglądarek używanych przez internautów łączących się z obszaru Polski z polskimi witrynami. Ranking.pl. [dostęp 4 lipca 2009]. (pol.).
  3. ↑ a b Historia przeglądarki do wersji 1.1. [dostęp 2009-07-05]. (Błąd! Nieznany kod języka: ang.. Sprawdź listę kodów.).
  4. ↑ Firefox FAQ. s. mozilla.org. [dostęp 2008-05-02]. (ang.).
  5. ↑ Firefox. s. pwn.pl. [dostęp 2008-05-02]. (pol.).
  6. ↑ Informacja o zmianie nazwy z Phoenix na Firebird. [dostęp 2009-07-05]. (Błąd! Nieznany kod języka: ang.. Sprawdź listę kodów.).
  7. ↑ Mozilla 'dirty deed' brings out a Firey response. s. linuxworld.com.au. [dostęp 2008-05-02]. (ang.).
  8. ↑ Where Did Firefox Come From?. 2006-02-06. s. mozillazine.org. [dostęp 2008-05-02]. (ang.).
  9. ↑ Releases – MozillaWiki. s. wiki.mozilla.org. [dostęp 2008-05-02]. (ang.).
  10. ↑ a b Mozilla Release Roadmap. s. wiki.mozilla.org. [dostęp 2008-05-02]. (ang.).
  11. ↑ Support for Mozilla Firefox 1.5 Extended Until Mid-May. 2007-04-24. s. mozillazine.org. [dostęp 2008-05-02]. (ang.).
  12. ↑ Phishing Protection Design Documentation – Background. s. wiki.mozilla.org. [dostęp 2008-05-02]. (ang.).
  13. ↑ Łukasz Bigo: Gran Paradiso – pierwsza publiczna próbka Firefoksa 3.0. 10 grudnia 2006. (pol.).
  14. ↑ Firefox3/Schedule. s. wiki.mozilla.org. [dostęp 2008-05-02]. (ang.).
  15. ↑ http://developer.mozilla.org/devnews/index.php/2008/06/11/coming-tuesday-june-17th-firefox-3 (en) [dostęp 2008-06-14].
  16. ↑ Firefox3.5 – MozillaWiki. s. wiki.mozilla.org. [dostęp 2009-04-04]. (ang.).
  17. ↑ a b c Przeglądanie uwzględniające położenie. Mozilla Corp. [dostęp 2009-07-05]. (Sekcja "Jakie informacje są przesyłane i do kogo? (...)")
  18. ↑ Firefox/Namoroka – MozillaWiki. s. wiki.mozilla.org. [dostęp 2009-04-04]. (ang.).
  19. ↑ a b Mozilla 2. 2006-10-13. s. mozillazine.org. [dostęp 2008-05-02]. (ang.).
  20. ↑ Project Tamarin. 2006-11-07. s. mozillazine.org. [dostęp 2008-05-02]. (ang.).
  21. ↑ Józef Muszyński: Mozilla przygotowuje automatyczne uaktualnienie do Firefox 3.0. IDG.pl, 21 sierpnia 2008. [dostęp 2008-08-21].
  22. ↑ Koniec wsparcia dla Firefoksa 2.x. dobreprogramy.pl. [dostęp 2009-05-22].
  23. ↑ Gecko 1.9/Firefox 3 ("Gran Paradiso") Planning Meeting, Wednesday Jun 7, 11:00 am. 2006-06-02. s. groups.google.com. [dostęp 2008-05-02]. (ang.).
  24. ↑ Gran Paradiso Alpha 1 now available for download. s. developer.mozilla.org. [dostęp 2008-05-02]. (ang.).
  25. ↑ Gran Paradiso System Requirements. s. mozilla.org. [dostęp 2008-05-02]. (ang.).
  26. ↑ Percy Cabello: First look to Firefox 3’s new download manager. 11.08.2007. s. mozillalinks.org. [dostęp 2008-05-02]. (ang.).
  27. ↑ Percy Cabello: Firefox’s password manager gets smarter. 01.09.2007. s. mozillalinks.org. [dostęp 2008-05-02]. (ang.).
  28. ↑ Firefox Features : Smart Location Bar. s. mozilla.com. [dostęp 2009-03-07]. (ang.).
  29. ↑ Percy Cabello: Sweet plugin: Microsoft Cake 2.0 for Firefox 3. 17 czerwca 2008. [dostęp 2008-06-19]. (ang.).
  30. ↑ Kolejny tort dla Mozilli. 19 czerwca 2008. [dostęp 208-06-19].
  31. ↑ Tort dla Firefoksa. 27 października 2006. [dostęp 2008-06-19].
  32. ↑ From Redmond With Love. [dostęp 2008-06-19]. (ang.).
  33. ↑ Firefox 3.1 "Shiretoko". [dostęp 2008-06-12]. (ang.).
  34. ↑ Pater Gasston: Firefox 3.1 is the latest to pass our selectors test. CSS3 Info, 2008-06-05. [dostęp 2009-04-03]. (ang.).
  35. ↑ Percy Cabello: Firefox 3.1 targeted for year’s end. Mozilla Links, 2008-05-19. [dostęp 2009-04-03]. (ang.).
  36. ↑ Very early draft of Firefox 3.1 plan available for comment.
  37. ↑ Nie będzie Firefoksa 3.1. IDG.pl, 10 marca 2009. [dostęp 15-03-2009].
  38. ↑ Mike Shaver: Firefox 3.1 becoming Firefox 3.5. Google Groups, 2009-03-05. [dostęp 2009-04-04]. (Błąd! Nieznany kod języka: angielski. Sprawdź listę kodów.).
  39. ↑ Firefox 3.6 Namaroka. Mozilla, 2009-04-03. [dostęp 2009-04-04]. (Błąd! Nieznany kod języka: angielski. Sprawdź listę kodów.).
  40. ↑ Alfred Kayser: First step to Firefox 3.2: Alpha 1 is here. Mozilla Links, 2008-12-01. [dostęp 2009-04-04]. (Błąd! Nieznany kod języka: angielski. Sprawdź listę kodów.).
  41. ↑ Brendan Eich: Mozilla 2. 13 października 2006. [dostęp 2008-05-11]. (ang.).
  42. ↑ Brendan Eich: Project Tamarin. 7 listopada 2006. [dostęp 2008-05-11]. (ang.).
  43. ↑ Vulnerability Report: Mozilla Firefox 1.x. s. secunia.com. [dostęp 2008-05-03]. (ang.).
  44. ↑ Vulnerability Report: Microsoft Internet Explorer 6.x. s. secunia.com. [dostęp 2008-05-03]. (ang.).
  45. ↑ Brian Krebs: Internet Explorer Unsafe for 284 Days in 2006. s. washingtonpost.com. [dostęp 2008-05-03]. (ang.).
  46. ↑ Vulnerability Report: Mozilla Firefox 3.x. s. secunia.com. [dostęp 2009-03-26]. (ang.).
  47. ↑ Mozilla Security Bug Bounty Program. s. mozilla.org. [dostęp 2008-05-03]. (ang.).
  48. ↑ Mozilla Security Bug Bounty FAQ. s. mozilla.org. [dostęp 2008-05-03]. (ang.).
  49. ↑ Bug 2800 – No UI for HTML2 "LINK" element. s. bugzilla.mozilla.org. [dostęp 2008-05-03]. (ang.).
  50. ↑ Gecko FAQ. s. developer.mozilla.org. [dostęp 2008-05-03]. (ang.).
  51. ↑ Firefox 3 dla programistów. s. developer.mozilla.org. [dostęp 2008-05-03]. (pol.).
  52. ↑ Browser.send pings. s. mozillazine.org. [dostęp 2008-05-03]. (ang.).
  53. ↑ Fried Fish: <a ping>. s. mozillazine.org. [dostęp 2008-05-03]. (ang.).
  54. ↑ Firefox 's Ping Attribute: Useful or Spyware?. 2006-01-18. s. slashdot.org. [dostęp 2008-05-03]. (ang.).
  55. ↑ Bug 319368 – Implement <a ping>. s. bugzilla.mozilla.org. [dostęp 2008-05-03]. (ang.).
  56. ↑ HTML 5, Draft Recommendation – 2 May 2008. s. whatwg.org. [dostęp 2008-05-03]. (ang.).
  57. ↑ Mozilla Corp.: Phishing and Malware Protection. [dostęp 2009-03-16]. (ang.). (sekcja "How does Phishing and Malware Protection work in Firefox?")
  58. ↑ Google Inc.: Client specification for the Google Safe Browsing v2.1 protocol. [dostęp 2009-03-16]. (ang.). "(...) Do not use this protocol without explicit written permission from Google.", "Note: This is not a license to use the defined protocol. (...)" (tłumaczenie: "(...) Nie używaj tego protokołu bez jasno wyrażonej pisemnej zgody od Google.", "Uwaga: Nie jest to licencja na używanie opisanego protokołu. (...)")
  59. ↑ mozilla.org: Manifest Mozilli, v0.9. [dostęp 2009-03-16]. Pryncypia (...) 6. Skuteczność Internetu jako publicznego zasobu zależy od możliwości wymiany informacji (protokołów, formatów danych, treści), innowacji i zdecentralizowanego uczestnictwa na całym świecie. (...) 8. Transparentne procesy oparte o społeczności promują aktywne uczestnictwo, odpowiedzialność i zaufanie.
  60. ↑ Błąd 230870. [dostęp 2008-05-29]. (ang.).
  61. ↑ Mozilla Licensing & Trademark Policies. s. mozilla.com. [dostęp 2008-05-02]. (ang.).
  62. ↑ Mozilla Corp.: MOZILLA FIREFOX END-USER SOFTWARE LICENSE AGREEMENT. [dostęp 2009-03-16]. (ang.). (Firefox 2)
  63. ↑ Mozilla Corp.: MOZILLA FIREFOX END-USER SOFTWARE LICENSE AGREEMENT. Maj 2008. [dostęp 2009-03-16]. (ang.). (Firefox 3)
  64. ↑ Instalacja Firefoksa pod Windows 95
  65. ↑ Gecko 1.9 Roadmap
  66. ↑ a b c Mozilla Firefox – Wymagania systemowe. s. mozilla.org. [dostęp 2008-05-02]. (pol.).
  67. ↑ a b c d (ang.) Firefox 3: Tango, Strata, Firelight – Mozilla Links
  68. ↑ Mozilla End-User Licensing Agreements (EULAs)
  69. ↑ Mozilla Privacy Policies
  70. ↑ Official mozilla.org Localization Teams
  71. ↑ Firefox: Blazing a Trail to 50,000,000
  72. ↑ 1,000,000+ downloads on day 1
  73. ↑ firefox 25,000,000
  74. ↑ celebrating 50 million firefox downloads
  75. ↑ Firefox Exceeds 75 million Downloads
  76. ↑ firefox hits one hundred million downloads
  77. ↑ 150 million and counting!
  78. ↑ Firefox 200 Million Downloads – what it means
  79. ↑ 250000000 downloads!
  80. ↑ Firefox: 300 million+ downloads
  81. ↑ 500+ Million Celebration
  82. ↑ Five Hundred Million Firefox Downloads
  83. ↑ Seven Hundred Million Firefox Downloads
  84. ↑ Global usage share Mozilla Firefox has increased
  85. ↑ http://www.xitimonitor.com/en-us/browsers-barometer/firefox-march-2008/index-1-2-3-127.html
  86. ↑ http://www.xitimonitor.com/en-us/browsers-barometer/firefox-march-2008/index-1-2-3-127.html
  87. ↑ Firefox Webware100 : Cool Web apps for everyone.
  88. ↑ Eric Dahl, PC World: PC World – The 100 Best Products of 2007.
  89. ↑ Firefox 2 Browser reviews – CNET Reviwes.
  90. ↑ Alan Stafford: PC World – The 100 Best Products of 2006.
  91. ↑ 22nd Annular Awards Technical Exellence – Software & Dev Tools – Reviwes by PC Magazine.
  92. ↑ Usability News – First UK UPA Awards commend Firefox, Flickr, Google, Apple, John Lewis and BA.
  93. ↑ PC World – The 100 Best Products of 2005.
  94. ↑ Mozilla Awards.
  95. ↑ Mozilla Confirms Firefox Taking In Millions Of Google Dollars (ang.)
  96. ↑ Nieoficjalna lista materiałów promocyjnych
  97. ↑ Łukasz Bigo, Krzysztof Pietrzak: Firefox 3 już do pobrania. 17 czerwca 2008. [dostęp 2008-06-07].
  98. ↑ Dzień Pobierania 2008. [dostęp 2008-06-20].
  99. ↑ Przeglądarki za 2 lata
  100. ↑ First look at Mozilla.org's Firefox – recenzja pierwszej wersji przeglądarki w serwisie PC World
  101. ↑ Opis rozszerzenia IE Tab na stronie addons.mozilla.org
  102. ↑ Porównanie przeglądarek internetowych – Funkcjonalność
  103. ↑ Firefox 2.0: The Honda Civic of Web Browsers
  104. ↑ Mozilla Foundation and subsidiary – Independent Auditors' Report and Consolidated Financial Statements (ostatnia strona)
  105. ↑ Mozilla's Millions?
  106. ↑ Hood & Strong, LLP.: Mozilla Foundation and Subsidiary – Independent Auditors' Report and Consolidated Financial Statements. Mozilla Foundation, 31 grudzień 2006. [dostęp 2009-03-21]. (ang.). Strona 11.
  107. ↑ Mitchell Baker: Beyond Sustainability. Mitchell's Blog, 22 październik 2007. [dostęp 2009-03-21]. (ang.).
  108. ↑ a b Hood & Strong, LLP.: Mozilla Foundation and Subsidiary – Independent Auditors' Report and Consolidated Financial Statements. Mozilla Foundation, 31 grudzień 2006/2007. [dostęp 2009-03-21]. (ang.).
  109. ↑ Mitchell Baker: Sustainability in Uncertain Times. Mitchell's Blog, 19 listopad 2008. [dostęp 2009-03-21]. (ang.).
  110. ↑ Erick Schonfeld: Google Makes Up 88 Percent Of Mozilla’s Revenues, Threatens Its Non-Profit Status. TechCrunch, 19 listopad 2008. [dostęp 2009-03-21]. (ang.).
  111. ↑ Mozilla Corp: Phishing and Malware Protection. [dostęp 2009-07-05]. (ang.).
  112. ↑ Google rezygnuje z Mozilli?. dobreprogramy.pl, 15 grudnia 2008. [dostęp 2009-03-22].

Zobacz też

Informacje w projektach siostrzanych
 Multimedia w Wikimedia Commons
 Cytaty w Wikicytatach
 Wiadomości w Wikinews

Linki zewnętrzne

Przeglądarki internetowe
Blink (Google)
Gecko (Mozilla)
Presto (Opera)
Trident (Microsoft)
WebKit (Apple)
Mobilne
Tekstowe
Pozostałe
Powiązane artykuły
Fundacja Mozilla
Produkty Fundacji Mozilla
Oparte na kodzie źródłowym Mozilli
Pojęcia powiązane

Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link FA Szablon:Link FA

Źródło: „https://pl.wikipedia.org/w/index.php?title=Firefox&oldid=17733799”