Muchowate

Muchowate
	Muscidae
	Latreille, 1802
	; Bolimuszka kleparka (Stomoxys calcitrans)
	Systematyka
Domena	eukarionty
Królestwo	zwierzęta
Typ	stawonogi
Gromada	owady
Podgromada	uskrzydlone
Rząd	muchówki
Rodzina	muchowate
	Systematyka w Wikispecies
	Multimedia w Wikimedia Commons
	Hasło w Wikisłowniku

Następująca wersja przejrzana tej strony, którą oznaczono 24 lip 2024, była oparta na tej wersji.

Muchowate (Muscidae) – rodzina muchówek krótkoczułkich (Brachycera) szeroko rozprzestrzenionych na całym świecie. Od innych muchówek różnią się ułożeniem szczecinek na tułowiu^[1]. Mogą przenosić różne patogeny^[2].

Na całym świecie opisano dotychczas ok. 4000 gatunków zaliczanych do ponad 100 rodzajów. W Polsce stwierdzono występowanie 278 gatunków^[2]. Do muchowatych zaliczane są m.in.: rodzaj Musca (mucha), którego przedstawicielem jest towarzyszący od dawna człowiekowi gatunek synantropijny – mucha domowa (Musca domestica), oraz rodzaj Glossina (tse-tse) – owadów żywiących się krwią ssaków.

Występowanie

Muchówki z tej rodziny są owadami szeroko rozprzestrzenionymi i licznie występującymi we wszystkich strefach klimatycznych, na wszystkich kontynentach i wielu wyspach oceanicznych^[2]. Zajmują siedliska różnych typów. Najliczniej występują w lasach liściastych i iglastych oraz na otwartych, nasłonecznionych i suchych terenach^[2]. Przebywają na roślinach oraz w budynkach mieszkalnych i gospodarczych (stajniach, oborach), także na wysypiskach śmieci^[1].

Morfologia

Zaliczane do tej rodziny owady są zwykle małej lub średniej wielkości (2–12 mm), nieliczne tylko osiągają do 20 mm długości^[2]. Ubarwienie zazwyczaj ciemne (szarawe lub czarne), czasem intensywnie żółte lub metalicznie lśniące, niekiedy z wyraźnymi plamami na tułowiu i odwłoku. Owady dorosłe charakteryzują się owalną głową i dużymi oczami (nagimi lub owłosionymi). Mają muskoidalny aparat gębowy, u niektórych przekształcony w aparat kłujący. Skrzydła stosunkowo duże, ze skróconą żyłką analną i z dwiema przerwami na żyłce kostalnej. Samice mają wciągane do odwłoka, teleskopowe pokładełko^[2].

Biologia i ekologia

Większość gatunków nie jest synantropijna. Niektóre dorosłe mogą być drapieżnikami, żywić się krwią, rozkładającym mięsem, zwierzęcym potem czy też pewnymi produktami roślinnymi. Mogą przyciągać je różne substancje jak cukier, brud, pot, łzy i krew. Larwy żyją w różnych (często ekstremalnie różnych) środowiskach, takich jak rozkładające się rośliny, sucha i mokra ziemia, gniazda owadów i ptaków, słodka woda i padlina. Mogą być drapieżne, kałożerne lub zjadać zgniliznę.

Muchowate to w większości owady jajorodne, tylko nieliczne są żyworodne. Samice żyją około 70 dni. Składają 600–800 jaj^[2].

Liczne gatunki muchowatych mogą przenosić groźne infekcje bakteryjne, nicienie, pierwotniaki oraz jaja innych muchówek^[2].

Zobacz też

Muchowate Polski

Przypisy

↑ ^a ^b Preston-Mafham Rod, Preston-Mafham Ken, Campbell Andrew: Fakty o zwierzętach świata. Owady i inne bezkręgowce. Multico, 2008. ISBN 978-83-7073-586-9.
↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Fauna Polski – charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. II. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2007, s. 142–143. ISBN 978-83-881470-7-4.

Bibliografia

Fauna Polski – charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. II. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2007, s. 142–143. ISBN 978-83-881470-7-4.

[Fakty-1] Preston-Mafham Rod, Preston-Mafham Ken, Campbell Andrew: Fakty o zwierzętach świata. Owady i inne bezkręgowce. Multico, 2008. ISBN 978-83-7073-586-9.

[FaunaT2-2] ↑ ^a ^b ^c ^d ^e ^f ^g ^h Fauna Polski – charakterystyka i wykaz gatunków. Bogdanowicz W., Chudzicka E., Pilipiuk I. i Skibińska E. (red.). T. II. Warszawa: Muzeum i Instytut Zoologii PAN, 2007, s. 142–143. ISBN 978-83-881470-7-4.

[1]

[2]