zabierać

wymowa:

IPA: [zaˈbʲjɛrat͡ɕ], AS: [zabʹi ̯erać], zjawiska fonetyczne: zmięk.• i → j 

​^?/i

znaczenia:

czasownik przechodni niedokonany (dk. zabrać)

(1.1) brać coś od kogoś, pozbawiać kogoś czegoś

(1.2) idąc lub jadąc dokądś, brać coś lub kogoś ze sobą

(1.3) przenosić coś w inne miejsce, usuwać coś z jakiegoś miejsca

(1.4) prowadzić kogoś gdzieś bez jego woli

czasownik zwrotny niedokonany zabierać się (dk. zabrać się)

(2.1) zaczynać coś robić, przygotowywać się do robienia czegoś

(2.2) pot. wychodzić, wyjeżdżać skądś

(2.3) pot. iść lub jechać z kimś

(2.4) pot. podrywać, sugerować intymny kontakt

odmiana:

(1.1-4) koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		zabierać
czas teraźniejszy		zabieram	zabierasz	zabiera	zabieramy	zabieracie	zabierają
czas przeszły	m	zabierałem	zabierałeś	zabierał	zabieraliśmy	zabieraliście	zabierali
	ż	zabierałam	zabierałaś	zabierała	zabierałyśmy	zabierałyście	zabierały
	n	zabierałom	zabierałoś	zabierało
tryb rozkazujący		niech zabieram	zabieraj	niech zabiera	zabierajmy	zabierajcie	niech zabierają
pozostałe formy czas przyszły m będę zabierał, będę zabierać będziesz zabierał, będziesz zabierać będzie zabierał, będzie zabierać będziemy zabierali, będziemy zabierać będziecie zabierali, będziecie zabierać będą zabierali, będą zabierać ż będę zabierała, będę zabierać będziesz zabierała, będziesz zabierać będzie zabierała, będzie zabierać będziemy zabierały, będziemy zabierać będziecie zabierały, będziecie zabierać będą zabierały, będą zabierać n będę zabierało, będę zabierać będziesz zabierało, będziesz zabierać będzie zabierało, będzie zabierać czas zaprzeszły m zabierałem był zabierałeś był zabierał był zabieraliśmy byli zabieraliście byli zabierali byli ż zabierałam była zabierałaś była zabierała była zabierałyśmy były zabierałyście były zabierały były n zabierałom było zabierałoś było zabierało było forma bezosobowa czasu przeszłego zabierano tryb przypuszczający m zabierałbym, byłbym zabierał zabierałbyś, byłbyś zabierał zabierałby, byłby zabierał zabieralibyśmy, bylibyśmy zabierali zabieralibyście, bylibyście zabierali zabieraliby, byliby zabierali ż zabierałabym, byłabym zabierała zabierałabyś, byłabyś zabierała zabierałaby, byłaby zabierała zabierałybyśmy, byłybyśmy zabierały zabierałybyście, byłybyście zabierały zabierałyby, byłyby zabierały n zabierałobym, byłobym zabierało zabierałobyś, byłobyś zabierało zabierałoby, byłoby zabierało imiesłów przymiotnikowy czynny m zabierający, niezabierający ż zabierająca, niezabierająca zabierające, niezabierające n zabierające, niezabierające imiesłów przymiotnikowy bierny m zabierany, niezabierany zabierani, niezabierani ż zabierana, niezabierana zabierane, niezabierane n zabierane, niezabierane imiesłów przysłówkowy współczesny zabierając, nie zabierając rzeczownik odczasownikowy zabieranie, niezabieranie

(2.1-4) koniugacja I

 

forma		liczba pojedyncza			liczba mnoga
		1. os.	2. os.	3. os.	1. os.	2. os.	3. os.
bezokolicznik		zabierać się
czas teraźniejszy		zabieram się	zabierasz się	zabiera się	zabieramy się	zabieracie się	zabierają się
czas przeszły	m	zabierałem się	zabierałeś się	zabierał się	zabieraliśmy się	zabieraliście się	zabierali się
	ż	zabierałam się	zabierałaś się	zabierała się	zabierałyśmy się	zabierałyście się	zabierały się
	n	zabierałom się	zabierałoś się	zabierało się
tryb rozkazujący		niech się zabieram	zabieraj się	niech się zabiera	zabierajmy się	zabierajcie się	niech się zabierają
pozostałe formy czas przyszły m będę się zabierał, będę się zabierać będziesz się zabierał, będziesz się zabierać będzie się zabierał, będzie się zabierać będziemy się zabierali, będziemy się zabierać będziecie się zabierali, będziecie się zabierać będą się zabierali, będą się zabierać ż będę się zabierała, będę się zabierać będziesz się zabierała, będziesz się zabierać będzie się zabierała, będzie się zabierać będziemy się zabierały, będziemy się zabierać będziecie się zabierały, będziecie się zabierać będą się zabierały, będą się zabierać n będę się zabierało, będę się zabierać będziesz się zabierało, będziesz się zabierać będzie się zabierało, będzie się zabierać czas zaprzeszły m zabierałem się był zabierałeś się był zabierał się był zabieraliśmy się byli zabieraliście się byli zabierali się byli ż zabierałam się była zabierałaś się była zabierała się była zabierałyśmy się były zabierałyście się były zabierały się były n zabierałom się było zabierałoś się było zabierało się było forma bezosobowa czasu przeszłego zabierano się tryb przypuszczający m zabierałbym się, byłbym się zabierał zabierałbyś się, byłbyś się zabierał zabierałby się, byłby się zabierał zabieralibyśmy się, bylibyśmy się zabierali zabieralibyście się, bylibyście się zabierali zabieraliby się, byliby się zabierali ż zabierałabym się, byłabym się zabierała zabierałabyś się, byłabyś się zabierała zabierałaby się, byłaby się zabierała zabierałybyśmy się, byłybyśmy się zabierały zabierałybyście się, byłybyście się zabierały zabierałyby się, byłyby się zabierały n zabierałobym się, byłobym się zabierało zabierałobyś się, byłobyś się zabierało zabierałoby się, byłoby się zabierało imiesłów przymiotnikowy czynny m zabierający się, niezabierający się ż zabierająca się, niezabierająca się zabierające się, niezabierające się n zabierające się, niezabierające się imiesłów przysłówkowy współczesny zabierając się, nie zabierając się rzeczownik odczasownikowy zabieranie się, niezabieranie się

przykłady:

(1.1) Nie zabieraj mi kredek!

(1.2) Kiedy byliśmy w liceum, Marcin co tydzień zabierał mnie do teatru.

(1.2) Nie wszędzie można zabierać ze sobą zwierzęta.

(1.3) Jeśli dziś nie zabierzesz tych papierów z półki, będę musiała je wyrzucić.

(1.4) Słyszałem, że milicja zabiera pracowników na przesłuchania.

(2.1) Mama wstaje i zapaliwszy lampę, zabiera się do szykowania obiadu.

(2.2) Nie byłoby właściwe zabierać się z Poznania nie czekając na twojego brata.

(2.3) Często zabieram się z nimi, gdy jadą samochodem w góry.

(2.4) Widziałaś to?! Krzysiek wyraźnie zabiera się za Jadzię!

składnia:

(1.1) zabierać + B., zabierać komuś + B.; nie zabierać + D.

(1.2-4) zabierać + B.; nie zabierać + D.

(2.1) zabierać się za + B., częściej: zabierać się do + D.

(2.2) zabierać się z + D.

(2.3) zabierać się z + N.

(2.4) zabierać się za + B.

kolokacje:

(1.1) zabierać bogatym

(1.2) zabierać pasażerów

synonimy:

(1.1) odbierać, odejmować, pozbawiać, konfiskować, rekwirować^[1]

(1.2) brać

(1.3) chować, sprzątać

(2.2) pot. zmiatać

antonimy:

(1.2) zostawiać

(2.2) zostawać

hiperonimy:

hiponimy:

holonimy:

meronimy:

wyrazy pokrewne:

rzecz. zabieranie n, zabranie n, zabieracz m, zabierak m, zabór m, zaborca m, zabierca m, zaborczość ż

czas. zabrać dk.

przym. zabierakowy, zaborczy, zaborowy

przysł. zaborczo

związki frazeologiczne:

zabierać głos • zabierać czas • zabierać się jak pies do jeża • wulg. zabierać dupę w troki

etymologia:

uwagi:

tłumaczenia:

• angielski: (1.1) take; (1.2) take; (1.3) take; (1.4) take; (2.1) be about to do sth
• chiński standardowy: (1.1) 接 (jiē); (1.2) 送 (sòng), 接 (jiē); (1.3) 送 (sòng); (1.4) 送 (sòng); (2.1) 接 (jiē)
• esperanto: (1.1) forpreni
• francuski: (1.1) prendre; (1.2) prendre; (1.3) prendre; (1.4) prendre
• jidysz: (1.2) פֿאַרנעמען (farnemen); (2.2) פֿאַרנעמען זיך (farnemen zich), אַוועקטראָגן זיך (awektrogn zich)
• liwski: (1.2) aizvieddõ
• rosyjski: (1.1) забирать
• szwedzki: (1.1) ta, ta ifrån; (1.2) ta med, ta med sig
• ukraiński: (1.1) забирати

źródła: