dyrygować
Wygląd
dyrygować (język polski)
[edytuj]- wymowa:
- IPA: [ˌdɨrɨˈɡɔvat͡ɕ], AS: [dyrygovać], zjawiska fonetyczne: akc. pob.,
- podział przy przenoszeniu wyrazu: dy•ry•go•wać[1]
- znaczenia:
czasownik przechodni niedokonany (dk. brak)
- (1.1) muz. kierować zespołem muzycznym, podczas wykonywania jakiegoś utworu
- (1.2) pot. przen. pejor. kierować innymi; mówić im, co mają robić
- odmiana:
- (1.1-2) koniugacja IV
forma liczba pojedyncza liczba mnoga 1. os. 2. os. 3. os. 1. os. 2. os. 3. os. bezokolicznik dyrygować czas teraźniejszy dyryguję dyrygujesz dyryguje dyrygujemy dyrygujecie dyrygują czas przeszły m dyrygowałem dyrygowałeś dyrygował dyrygowaliśmy dyrygowaliście dyrygowali ż dyrygowałam dyrygowałaś dyrygowała dyrygowałyśmy dyrygowałyście dyrygowały n dyrygowałom dyrygowałoś dyrygowało tryb rozkazujący niech dyryguję dyryguj niech dyryguje dyrygujmy dyrygujcie niech dyrygują pozostałe formy czas przyszły m będę dyrygował,
będę dyrygowaćbędziesz dyrygował,
będziesz dyrygowaćbędzie dyrygował,
będzie dyrygowaćbędziemy dyrygowali,
będziemy dyrygowaćbędziecie dyrygowali,
będziecie dyrygowaćbędą dyrygowali,
będą dyrygowaćż będę dyrygowała,
będę dyrygowaćbędziesz dyrygowała,
będziesz dyrygowaćbędzie dyrygowała,
będzie dyrygowaćbędziemy dyrygowały,
będziemy dyrygowaćbędziecie dyrygowały,
będziecie dyrygowaćbędą dyrygowały,
będą dyrygowaćn będę dyrygowało,
będę dyrygowaćbędziesz dyrygowało,
będziesz dyrygowaćbędzie dyrygowało,
będzie dyrygowaćczas zaprzeszły m dyrygowałem był dyrygowałeś był dyrygował był dyrygowaliśmy byli dyrygowaliście byli dyrygowali byli ż dyrygowałam była dyrygowałaś była dyrygowała była dyrygowałyśmy były dyrygowałyście były dyrygowały były n dyrygowałom było dyrygowałoś było dyrygowało było forma bezosobowa czasu przeszłego dyrygowano tryb przypuszczający m dyrygowałbym,
byłbym dyrygowałdyrygowałbyś,
byłbyś dyrygowałdyrygowałby,
byłby dyrygowałdyrygowalibyśmy,
bylibyśmy dyrygowalidyrygowalibyście,
bylibyście dyrygowalidyrygowaliby,
byliby dyrygowaliż dyrygowałabym,
byłabym dyrygowaładyrygowałabyś,
byłabyś dyrygowaładyrygowałaby,
byłaby dyrygowaładyrygowałybyśmy,
byłybyśmy dyrygowałydyrygowałybyście,
byłybyście dyrygowałydyrygowałyby,
byłyby dyrygowałyn dyrygowałobym,
byłobym dyrygowałodyrygowałobyś,
byłobyś dyrygowałodyrygowałoby,
byłoby dyrygowałoimiesłów przymiotnikowy czynny m dyrygujący, niedyrygujący ż dyrygująca, niedyrygująca dyrygujące, niedyrygujące n dyrygujące, niedyrygujące imiesłów przymiotnikowy bierny m dyrygowany, niedyrygowany dyrygowani, niedyrygowani ż dyrygowana, niedyrygowana dyrygowane, niedyrygowane n dyrygowane, niedyrygowane imiesłów przysłówkowy współczesny dyrygując, nie dyrygując rzeczownik odczasownikowy dyrygowanie, niedyrygowanie
- przykłady:
- (1.1) Podczas premiery nowej symfonii orkiestrą dyrygował sam kompozytor.
- (1.2) Ciągle wszystkimi dyrygujesz, ale sama nie pracujesz!
- (1.2) Nie dyryguj mną! Sama wiem, co mam robić!
- składnia:
- (1.1-2) dyrygować + N.
- kolokacje:
- (1.1) dyrygować orkiestrą (symfoniczną / kameralną) / chórem / muzykami • dyrygować wykonaniem / koncertem / symfonią
- synonimy:
- (1.2) rozkazywać
- antonimy:
- hiperonimy:
- hiponimy:
- holonimy:
- meronimy:
- wyrazy pokrewne:
- rzecz. dyrygent mos, dyrygentka ż, dyrygentura ż, dyrygowanie n, podyrygowanie n, zadyrygowanie n
- czas. podyrygować dk., zadyrygować dk.
- przym. dyrygencki
- związki frazeologiczne:
- uwagi:
- tłumaczenia:
- angielski: (1.1) conduct
- niemiecki: (1.1) dirigieren
- rosyjski: (1.1) дирижировать; (1.2) дирижировать
- słowacki: (1.1) dirigovať
- szwedzki: (1.1) dirigera
- węgierski: (1.1) dirigál; (1.2) dirigál
- źródła:
- ↑ Hasło „dyrygować (by)” w: Wielki słownik ortograficzno-fleksyjny, red. Jerzy Podracki, Horyzont, Warszawa 2001, ISBN 83-7311-161-1, s. 236.
- ↑ Hasło „dyrygować” w: Słownik wyrazów obcych, Wydawnictwo Naukowe PWN, wyd. 1995 i nn.