Part (lenga)

Lo part es una lenga iraniana del nòrd-oèst qu'es donc pas diractament aparentada a las autras lengas iranianas mejanas conegudas en Asia Centrala e en Turkestan, lo sogdian, bactrian, lo khotanés e lo khwarezmian.

Lo part es atestat dins los tres primièrs sègles après Crist, dins l'empèri Part. Pasmens los tèxtes son rares, qu'aquela epòca l'elita parta contiunhèt a utilizar lo grèc, lenga ereretada dels seleucidas^[1].

Pasmens la màger part dels testimònis de la lenga que nos son parvenguts venon de Turkestan Oriental. Al començament del sègle XX, fòrça manuscrits maniquèus en part foguèron trobats per las expedicions alemandas, britanicas, puèi francesas, japonesas e russas dins los oasis del Turkestan, subretot a Torfan^[2].

L'exploracion dels sites arqueologics del Turkestan metèt al jorn fòrça manuscrits dins fòrça lengas, lo chinés, lo pèrsa mejan, lo sogdian, lo khotanés.

Al temps de la conquista araba que metèt fin a l'Empèri Sassanida, lo part aviá cessat d'èsser parlat, almens dins los centras urbans, e èra remplaçat per lo pèrsa mejan. La « lista des pòbles » sogdiana del sègle IX menciona pas de pòble part^[3].

1. ↑ Ghilain 1939, p. 9.
2. ↑ Ghilain 1939, p. 16.
3. ↑ Oranskij 1977, p. 77.

• (fr) A. Ghilain, 1939, Essai sur la langue parthe. Son système verbal d'après les textes manichéens du Turkestan Oriental, Bibliothèque du Muséon, volume 8, Louvain, Institut Orientaliste, Université de Louvain.
• (fr) Iosif M. Oranskij, 1977, Les langues iraniennes, traduit per Joyce Blau, Institut d'études iraniennes de l'Université de la Sorbonne Nouvelle, documents et ouvrages de référence 1, París, Librairie C. Klincksieck.

•   Portal de las lengas