Carl Gustav Jung

La vida de Carl Gustav Jung es pas perfièchament coneguda. Carl Gustav Jung sempre refusèt d'esciure l'intégralitat de sas memòrias. Sa biografia dicha « oficiala » foguèt escricha en granda partida per Aniéla Jaffé, qu'obtenguèt de Jung que lo confie d'elements de sa vida a partir de 1957, alara qu'aviá 83 d'edat. Ne resultèt lo libre Erinnerungen, Träume, Gedanken (sovenirs, sòmis, pensadas, 1961^{[D 1]}), e ont quaters capítols al mens son de la quita pluma Jung. Aquesta òbra prigondament personala foguèt alara acceptada coma son autobiografia oficiala per los sièus collaborators. Es celèbra per l'incipit: "Ma vida es l'istòria d'un inconscient que compliguèt sa realizacion"^{[D 2]}. Es tanben precisament a causa de son caractèr personal que Jung volgava pas la far figurar dins la lista de sas òbras complètas^{[D 3]}.

Totes los biografes de Jung insistisson sus la dificultat de ligar entre eles los eveniments de sa vida, tant que fòrça de sos escrichs, comat sa voluminosa correspondéncia, son pas encara expleitats^{[F 1]}. Mai, las informacions donadas son sovent contradictòrias, segon las fonts, subretot aquestas al subjècte de las relacions de Jung amb lo regim nazi. Mai d'unas de sas collaboratriças publiquèron de biografias, coma Marie-Louise von Franz et Barbara Hannah (Jung, sa vie et son œuvre, 2005). D'autres autors, coma Charles Baudouin e Henri F. Ellenberger^{[F 2]}, comentèron son òbra tot fasent lo parallèl amb los eveniments de sa vida. Meton en perspectiva de passatges los clarificant e los contextualizant.

Le trabalh de Deirdre Bair, dona fòrça detalhs figurant pas dins los obratges precedents. Deirdre Bair, qu'apparten pas a una societat jungiana, obtenguèt un accès quasi total als archius familials e beneficièt dels entretens amb de personas avent encontrada Jung.

Carl Gustav Jung nasquèt en 1875, a Kesswil, en Soïssa alemaica^{[F 3]}, al sen d'una familha d'ascendéncia alemanda e de tradicion clericala del costat pairal. De son costat mairal, Jung compta dins sos ascendents de mètges eminents. Jung explica dans sovenirs, sòmis, pensadas qu'aquesta dobla filiacion prestigiosa enlusí son atrach a l'encòp per la teologia e per la medecina, e que modelèt sa pensada. I vei la rason de sa passion per l'introspeccion e de l'existéncia d'aquestas doas personalitats. D'ora en efièch, Jung se sentís doas actituds que coabitan, que nomana « personalitat n°1 » e « personalitat n°2 ». Sa maira, afogada d'esperitisme, es la primièra de parlar d'aqueste estat dissociat de consciéncia. Mai tard, C. G. Jung, dins son autobiografia, descriu la personalitat n°1 coma "conscienta e convencionala", "inofensiva e umana", identificada a son paire, e la n°2 coma inconscienta, "de crénher (...) se manifestant pas que per moments mas sempre a l'imprevist e fasent paur". Aquesta dualitat a de ressons sus fòrça aspèctes de la vida de Jung, explicant son comportament dins sas relacions amb las femnas o amb sos collègas mascle^{[I 1]} e son interés pel paranormal.

Dans Sovenirs, sòmis, pensadas, Jung parla de son "mite personal". Li agrada remembrar qu'es de la perental de Goethe; son grand pairal e omonime, Karl Gustav Jung, quitament afirma èsser lo filh illegitim del poèta alemand. Cirurgian d'avantgarda, francmaçon, aqueste grand foguèt rector de l'universitat de Basilea e titulari d'una cadièira d'anatomia. Tanben foguèt lo fondator d'un establiment pels enfants andicapats mentals: Zur Hoffnung (L'Esperança), en 1857. Plan modèrne, escriguèt un article prefigurant la psicoterapia, i parlant de la "dimencion psiclogica de la medecina"^{[I 2]}. Lo paire de Carl Gustav, Paul Jung, se consacra el al sacerdòci e ven pastor de campanha e almoinièr de l'espital psiquiatrc de Friedmatt, a Basilèa.

Sa maire Emilia, nascuda Preiswerk, es originària de Nürtingen e aparten a una frairia de dotze enfants. Ven de protestants franceses establits en Alemanha après la revocacion de l'edicte de Nantas. Es una femna afogada d'ocultisme, çò qu'explica l'interés de Carl Gustav per aquestes fenomèns pendent sa carrièra. Deirdre Bair conta d'episòdis estranhs vecuts per Jung près de sa maire, que se passiona per las taulas virantas e pel dialòg amb l'al delà. Jovent, lo quita Carl Gustav participa de sesilha d'espiritisme. Farà de l'espiritisme lo subjècte de sa tèsi de medecina e, un còp psiquiatre, quitament serà l'iniciator de mai d'unas sesilhas^{[I 3]}.

 

Enfant introvertit e solitari, Jung es lèu tesmòni de scènas violentas o macabras, al respècte amb lo mestièr de pastor realizat per son paire. conta per exemple aver estat pivelat per la sang rajant dels cadavres dels negats. Sa maire depressiva fa de demoranças frequentas e longas en ostal de repaus, çò que noirís la culpabilitat de l'enfant e bolega sa fisança contra lo sèxe femenin. Sovent vivent solet, Carl Gustav es de facha abalit per sas servicialas. Lo jove Jung s'apassiona pels romans de cavaleria, los tractats de teologia e subretot los tèxtes fondators de lo catolicisme e de la literatura que conten la bibliotèca pairala. A quatre ans d'edat, apren lo latin, que l'agrada enseguida, pendent son escolarité, escampilha per sos devers.

Son actitud embarrada li val d'èsser estigmatizat coma un "mostre social" (segon lo mot de son amic d'enfança Albert Oeri), mas li permet de se concentrar sus sa vida interiora. Sos sòmis a aqueta epòca an sovent de contenguts macabres o sexuals. Lo sòmi dich del "fallus" per exemple, primièra confrontacion per el amb lo complèxe del Se, es per Jung "un messatge destiant al mond (...) arribat amb una fòrça aclapanta... E de là emergirà son òbra scientifica".

Son enfança es marcada per una paur de las glèisas e dels curats en sotana, consecutiva a una csuda dins una glèisa ont s'èra nafrat lo menton. Assimilant sa ferrida a un cadtig per sa curiositat, amalgama aqueste sovenir negatiu a "una paur secrèta de la sang, de las casudas e de Jesuistas" çò dich dins Sovenirs, sòmis e pensadas^{[D 4]}. Batalhièr e agressiu, es de contunh castigat per sos professors, a vegada injustament: se remembra traumatizat d'aver èsser acisat e tòrt d'aver copiat una composicion d'alemand. Sos camaradas de classa lo chafran, a causa de sa vasta cultura personala, lo "patriarca Abraam".

Son paire es enseguida tocat coma almonièr a la clinica psiquiatrica universitària de Basilèa. Carl Gustav descobrís alara secretament las lecturas de son paire sus las malautiás mentalas. Es subjècte, a aqueste epòca, a fòrça sincòpas inexplicadas que perturban sa vida quotidiana, al punt que son paire l'envia a çò de son fraire, Ernst Jung. Carl Gustav Jung conta que, avent entendut sos parents parlar de son cas e de son incurabilitat, lo jovent capita, per la sola fòrça de sa volontat, a passar una autra crisi. Aqueste episòdi es a l'iniciativa de la nocion de nevròsi^{[D 5]}. Dempuèi, intensifica ses lecturas, e mòstra un grand un interés pels ensags dels filosòfs coma Hartmann, Nietzsche (per exemple Atal parlèt Zaratostra), mas tanben pel sociològ Bachofen, e per Goethe qu'admira. Tanben legís Schopenhauer e Kant, Hölderlin e las legendas del Graal que conéis per còr. "Totes los mites - de totes los païses e de totas las culturas - venguèron sos tèmas de predileccion" explica Deirdre Bair^{[I 4]}.

D'aquesta epòca, demora decebut al subjècte del biais amb que son paire abòrda la nocion de fe. Un sòmi determinant temònha alara de sa relacion al religiós: vei Dieu defecar sus una glèisa. Aqueste imatge lo marc a vida e explica, segon el, sa recerca d'una esperitalitat fondada abans tot sus l'òme dins son entièr. Pasmens, per son entorn, segur que Carl Gustav Jung seriá un jorn ministre du culte. Mas, a causa dels problèmas financièrs de sos parents, decidís, "per oportunisme" çòdich, de s'orientar cap a la medecina, decision enforçada per la mòrt del paire, defunt subete d'un càncer lo 28 de genièr de 1896 e que lo fa de fach responsable de la familha^{[I 5]}.

Jung s'inscrich en 1895 a la facultat de medecina de l'universitat de Basilèa ont estudia pendnet las doas primèras annadas l'anatomia e la fisiologia, doas matèrias qu'agrada plan. Mas l'antropologia e subretot l'arqueologia l'interessan encara mai^{[G 1]}. Estimulat pel mitan universitari, l'estudiant introvertit s'avalís pauc a pauc. Mas sa familha, per manca de mejans, lo quicha per abandonar la medecina e de trobar un mestièr mai rapidament remunerator. Jung, per ne pas renonciar a son ambicion, contracta alara un acòrdi amb son oncle Ernst Jung, que li prèste d'argent a intervals regulars fins a qu'obtenga lo títol universitari de Privatdozent^{[F 4]}.

Pedent aquestas annadas d'estudis, Jung dona cinc conferéncias dins l'encaster de la societat d’estudiants « Zofingiaverein». Jung n'es membre e secretari a la seccion de Basilèa. Sas conferéncias mòstran sa perfiècha assimilacion de la pensada kantiana e subretot de tèxtes Los sòmis d'un visionari (que propausa una critica de las tèsis d'Emmanuel Swedenborg), Critica de la rason pura e Critica de la rason practica, qu'influencièron fòrça son sistèma de pensada, segon Luigi Aurigemma. Jung seguís las leiçons de Ludwig Wille (1834–1912) puèi obten son diplòma lo 28 de setembre de 1900. Vèrs la fin de sos estudis, devent caisir una especialitat, sas lecturas de Krafft-Ebing e de son libre fondator de la sexologia, Psychopathia Sexualis (1886), lo convenquèron d'optar per la medecina psiquiatrica. Pasmens son benlèu de fenomèns ocults qu'orientan sa causida, la psiquiatria s'interessant alara gaire pas als "fenomèns dichs ocults". La tèsi de doctorat causida per Jung pòrta sul cas d'una jova medium, Hélène Preiswerk (1880–1911). Aqueste interés per aqueste domèni mespresat es confortat per de lecturas d'onratges espiritistes coma aquestes de Johann Zöllner, de Crookes o de Swedenborg.

Jung exercís parallelament coma mètge generalista, un temps dins le vilatge de Männedorf, près del lac de Zuric, podent pas èsser psiquiatre qu'un còp sa tèsi validada. Fa sa primièra conferéncia, en novembre de 1896, a la societat de Zofingia sus las « Las frontièras de las sciéncias exactas ». Pasmens, son atrach per la teologia es sempre viu; dona una autra conferéncia sul teologian Albrecht Ritschl que denega la dimension mistica dins la religion. La lectura de la Vida de Jèsus de Renan fa naícer son interés pel personatge istoric de Jèsus. A costat d'aquestas activitats scientificas, participa encara a de sesilhas d'espiritisme organizars per la societat de Zofingia e qui constitisson la matèria primièra per sa tèsi, consacrada als "fenomèns dichs ocults". En junh de 1895, estudia lo fenomèn de la taulas virantas al sen de sa quita familha, observant lo cas de sa cosina Helly, reconeguda coma medium e acampant de materials qu'utilizarà penden tota sa carrièra.

 

Volent contunhar sa tèsi tot en practicant la psiquiatria, Jung s'inscriu a l'universitat de Zuric en 1900. Es engatjat per Eugen Bleuler coma segond assistant psiquiatre a la clinica psiquiatrica universitària (d'escai lo « Burghölzli »), considerada a l'epòca coma un establiment d'avantgarda. De dificultats financièras l'incitan a s'avalir dins son trabalh, fins a que daissèt pas l'institut pendant los sièis primièrs meses. Venent lèu un objècte de fisança dels sieus collègas^{[I 6]}, Jung se retira dins las lecturas: comença a legir la totalitat dels cinquanta volums de la prestigiosa revista Allgemeine Zeitschrift für Psychiatrie, fondada en 1836, per melhorar sas coneissenças. Eugen Bleuler es interessat per las recercas de Jung sul cas de sa cosina Helly mas dona a son escolan pas cap d'orientacion dins son trabalh. Jung dona dins sa tèsi una larga plaça als extranhs psiquiatrics observats al subècte dels mediums e a l'estudi dels fenomèns de consciéncia modificada coma la criptomnesia que Nietzsche faguèt l'experiéncia. Pel besonh de sas recercas, entreten de ligams epistolaris amb la sòrre del filosòf, Elisabeth Förster-Nietzsche. Parallelament, realiza son servici militar ne sortís en 1901 amb lo grade de luòctenant de l'armada soïssa.

 

Sa tèsi acabada, Jung collabora, de 1901 a 1904, amb son cosin Franz Riklin, a realizar lo metòde dich de las « associacions de mots » (o « associations verbalas »)^{[note 1]}. Se li deu l'establiment del manual du tèst, de la fuèlha de passacion, d'una grasilha d'analisi e de las fuèlhas graficas pels temps de reaccion, fasent alara possible un usatge clinic del tèst. Amb Franz Riklin, Jung observa que los pacients confrontats e de mots ligats a un viscut personal dolorós an de temps de reaccion variables. Los dos cercaires prepausan lo tèrme de « complèxe (gefühlsbetonte Komplexe) » per designar aqueste fragments psiquics de fòrta carga afectiva, separats del conscient e constituits "d'un element central e d'un grand nombre d'associacions". Per melhorar los resultats del metòde de las associacions verbalas, Jung realiza un modèl de galvanomètre (nomenat mai tard lo « psicogalvanomètre ») permetent l'enregistrament de la responsa electrodermica del subjècte als mots inductors segon los « efièchs galvanics », en mèsme temps que d'autres fenomèns vegetatius coma lo ritme respiratòri, lo pols e la transpiracion. Lors òbras son publicadas jol títol de Diagnostische Assoziationsstudien^{[G 2]}, prefaciat per Eugen Bleuler.

Lo 14 de febrèr de 1903^{[F 5]}, esposa Emma Rauschenbach, qu'auran cinc enfants. Emma es eissida d'una familha aisida de fabricants de relòtges del canton de Schaffhausen, çò qu'apara Jung langi financièr^{[F 6]}. Lor relacion conjugala es trebolada per las infidelitats de Jung que la mai coneguda es amb una de sas ancianas pacientas, ele mèsme venguda analista enseguida, Toni Wolff.

Al mèsme epòca, Jung s'interessa al fenomèn del somnambulisme mediumnic, après aver legit l'obratge del Genevés Théodore Flournoy consacrat a aqueste subjècte, De las Índias cap a la planèta Mart. En 1902, lo jove psiquiatre pren un conjat sabatic per apregondir sas coneissenças dins aqueste domèni. Passa l'ivèrn 1902–1903, d'en primièr  París puèi a Londres. A son retorn en 1904, Jung es nomenat professor adjonch a l'universitat de Zuric e lo jove parelh s'endemora près del Burghölzli. Carl Gustav trabalha sempre mai, los Jung an pas de vida sociala. Onaga naís lor filha primièra, Agathe Regina. A partir d'aqueste moment, Emma Jung se consacra al fogal, daissant les sieunas òbras de recerca sus la simbolica de la legenda del Grasal.

Al Bürghölzi, Jung contunha sas recercas suls complèxes, "s'esforçant de trobar dins l'esperit de cadun l'intrú reponsable del blocatge de la libido", una problematica sovent atribuida al sol Freud, e que l'influéncia ven alara determinanta. Jung aviá legit L'Interpretation dels sòmis paregut en 1900 e sa tèsi es calufida de referéncias al fondator de la psicanalisi que, a son torn, considèra las recercas de Jung e de Riklin coma essent des constatacions a posteriori de las sieunas. La teoria de la nevròsi e de la repression li donan las aisinas conceptualas per contunhar sas recercas, quitament se parteja pas l'opinion de Freud sus l'origina traumatica de las repressions nevroticas. La psicanalisi l'agrada encara mai, e pau a pauc, los dos òmes s'escrivon. Jung se confia a Freud dempuèi lo començament. Dins una letra del 23 d'octobre de 1906, la segonda de lor correspondencia, Jung expausa lo cas d'una de sas pacientas en analisi, Sabina Spielrein, espitalizada per de crisis d'isteria, sens pasmens mencionar son nom, ni, subretot, li revelar qu'es venguda sa mestressa. Alara que lor ligam èra a son apogèu, vèrs 1908–1909, una letra anonima informa los parents de Sabina de la situacion: exigisson alara que Jung l'acaba. Lo 7 de març de 1909, en panica, avoa a Freud aver una ligam amb "una pacienta" qu'aviá autrecòps salvada d'una "plan dificila nevròsi" e qu'ara va far un escandal. Freud minimiza la gravatat de l'afar. Jung, avent compres qu'èra sa femna e non Sabina Spielrein qu'aviá revelat lo secret, escriu lo 21 de junh a son mentor Freud: "Mon biais d'agir èra una impolitesa dictada per la paur, e vos l'avosi gaire volontièr, a vos que considèri coma mon paire".

Quand en 1905, Jung accedís a la cadièira de psiquiatria de l'universitat de Zuric, ja, amb Franz Riklin, aviá publicat dos volums sus las associacions verbalas. Mas ongan Franz Riklin quita Zuric e Jung crida d'autres mètge per contunhar sas recercas: Karl Abraham, Alphonse Maeder, Hans Maier et Emma Fürst. Sas primièras leiçons pòrtan sus la "Significacion psicopatologica de las experiéncias d'associacions". Dempuèi, Jung comença a aver una reputacion solida, recebent la visita collègas estrangièrs. Ven expèrt-psiquiatre près dels tribunals del canton de Zuric: l'examèn dels testimoniatges en justícia segon sos metòdes permet fin finala la resolucion d'afars dificils. Hugo Münsterberg, professor de psicologia a Harvard utiliza el tanben sas experiéncias d'associacions de mots en mitan judiciari en se n'atribuissent la primautat^{[I 7]}. Quand Jung apren aqueste desviament, exigís e obten de Munsterberg d'excusas publicas.

 

Dins las annadas 1900, l'ensenhament universitari de Jung ven plan popular en rason de sa diversitat e de sa qualitats didacticas. Jung abòrda en efièch de tèmas tan diferents que l'ipnòsi o lo procès de creacion pels escrivans o los musicians (amb Robert Schumann). Sas leiçons son frequentadas per de femnas de la borgesia subretot zuriquesa, que sos detractors chafran las « Zürichberg Pelzmäntel  » (« los mantèls de forradauras dels bèls quartièrs de Zuric »), que li fan una "renommada locala de masc"^{[I 8]} mentretant que Sabina Spielrein fa publica lor ligam adulterin.

En 1906, malgrat la reticéncia de Bleuler, Jung es nomenat « Oberarzt » (« mètge adjunt »), e deu alara realizar de prètfachs administratius. Sos detractors dritican son manca de consideracion per sos pacients que serián per el pas que de materials de trabalh. Lo discòrdi amb Bleuler s'exacèrba en 1906, quand Jung decidís de dintrar en contacte amb Freud^{[I 9]}, alara persona non grata dins lo mond universitari e clinic, quitament se los dos òmes s'encontrant qu'en 1907. Son implicacion activa dins la psicanalisi naissenta comença alara. Lucid, Jung es conscient dels riscs que pren: "Quand comencèri amb Freud, sabiái que riscavi ma carrièra^{[D 6]} çò explica. En 1906, publica, se referissent fòrça a Freud, sos Estudis diagnostics sus las associacions, que fan la sintèsi de sas recercas dempuèi sa dintrada al Burghölzli. Dona en mèsme temps de leiçon sus l'isteria, l'ipnòsi e la deméncia precòcia^{[F 7]}. Al subjècte de l'ipnòsi coma Freud, e quitament se Jung li deu sos primièrs successes considèra qu'aparten al fenomèn del transferiment e abandona donc la practica.

La correspondéncia entre Freud e Jung es alara intensa e dura fins a 1914, data de lor trencadura oficiala. Jung sempre manifestèt una granda emocion a l'evocar Freud, malgrat lors diferéncias d'edat (Freud a cinquanta ans, Jung trenta e un ans)^{[note 2]}. Pauc après, Bleuler rejonh lo movement psicanalitic, fasent de Zuric, après Viena, lo segond pòls per las teorias de Freud. Pasmens, dempuèi lo començament, la divergéncia que mena los dos òmes à la rompadura ja existís de biais latent. Dans un article defenddnt Freud contra son detractor Gustav Aschaffenburg, Jung se mòstra pauc clinat a admetre lo "fondament sexual" de l'isteria e escriu mai tard a Freud qu' "un grand nombre d'escasença an una origina sexuala, mai pas la totalitat". Lo ritme de la correspondéncia entre los dos òmes testimònian tanben de lor diferéncias: Freud respond lo quita jorn a las questions de Jung alara qu'aqueste espèra de jorns veire a de setmanas abans d'enviar se reponsa, essent sempre pres per de pretzfachs administratius o d'òbras de recerca.

 

En 1906, Jung publida sa Psicologia de la deméncia precòcia^{[note 3]} un obratge ont sosten, contra l'opinion de Bleuler, l'ipotèsi de l'origina neurotoxica de la deméncia precòcia^{[F 8]}. Manda un exemplar de son libre a Freud que l'aculhís favorablament^{[note 4]}. Los dichs de Jung en favor de la psicanalisi provòcan l'entosiasme de Freud que cerca alara e establir una relacion mai sostenguda. Seguís una amistat intensa mas "conflictuala", segon lo mot de Freud, qu'aqueste darrièr remarca lèu al subjècte de son correspondent de "prepauses equivòcs" e una abséncia d'adesion totala asos vejaires. Freud pasmens evita de soslinhar los punts de desacòrdi, conscient de l'interés estrategic de l' "escòla de Zuric" pel desvolopament de de la psicanalisi naissenta en Euròpa. Dins un letra datada del 29 de de cembre de 1906, Jung analiza la natura de lors divergéncias, donant cinc punts polemics. Linda Donn, dins Freud e Jung. De l'amistat a la rompadura, vei dins aquesta letra lo punt de partença del desacòrdi entre los dos òmes.

Es tanben a aquesta epòca que las relacions entre Jung e Eugène Bleuler se degalhan definitivament^{[G 3]}. Emma Jung suggerís alara a son espos de quitar lo Burghölzli per dobrir un cabinet e aver la sieuna clientèla. Per evitar de far public lor desacòrdi, Jung e Bleuler decidisson de precipitar pas la partença del jove psiquiatre. Aqueste ambiant conflictual l'empacha pas de contunhar sas recercas sus las associacions, qu'experimenta tanben sus el mèsme, amb l'assisténcia del mètge Ludwig Binswanger. En 1907, Jung decidís de s'alunhar de Bleuler, anant far una visita a Freud a Viena. Realiza alara son intronizacion a la psicanalisi; çò fasent, es "coma lo jonhent entre ambedos mèstres"^{[G 4]}, Bleuler e Freud. Ambedos s'encontran lo 3 de març en 1907, en çò de Freud, en familha^{[I 10]}. La relacion amb l'òme de Viena se consolida pendent l'annada 1907 e aqueste encontra amb lo paire de la psicanalisi (de 19 ans son aïnat) es per Jung determinanta. Los dos òmes escambian près de 360 letras en l'espaci de uèit ans.

Integrant de postulats de la psicanalisi, Jung demora pasmens sceptic sus diferents punts. Escriu per exemple: "Un agach superficial sus mon trabalh sufís per veire çò que devi a las genialas concepcions de Freud. Pòdi assegurar qu'al começament, passèri en revista totas las objèccions que foguèron lançadas pels especialistas contra Freud. Mas me soi dich que se podava refutar feud sonque a aver d'esperse utilizat sovent lo metòde psicalitic e aver vertadièrament  fach de recercas del mèsme biais que Freud, es a direconsiderant la vida videnta, l'isteria e lo sòmi de son vejaire, sus un long periòde e amb pertinànça. Se se pòt pas lo far, avèm pas lo drech de portar un jutjament sus Freud a mens de voler agir coma aquestes òmes de sciéncia que refusavan de mirar per la luneta de  galilèo"

D'aviada, Freud lo designa coma son "filh e eritièr scientific", coma son « dalfin » segon l'expression de l'un de sos biografs, Ernest Jones, qu'aviá segit la relacion dels dos òmes^{[G 5]}. En 1910, Freud escriu en parlant de Jung; "Soi mai que jamai convencut ques l'òme de deman" alara qu'Ernest Jones dich d'el que "aviá cregut trobar en Jung son successor dirècte", lo sol capable de sostraire "la psicanalisi al dangièr de venir un afar nacional josieu"^{[I 11]} (en efièch gaireben totes los membres de l'entorn de Freud èran josieu coma el). Seguèron tretze oras de discussions intensas que s'acaban sus una polemica. Jung vòl en efièch coneisser l'opinion de Freud suls fenomèns parapsicologics. Freud denega aqueste interés per un subjècte que considèra coma apartenent al folclòre. Pasmens, alara qu'argumentan, un bruch de cruissiment s'ausiguèt per dos còps dins la bibliotèc. Jung i vei una manifestacion parapsicologica, çò qu'espavant Freud e li inspira alara una cèrta fisança contra Jung. Mai tard, aquesta i veirà una manifestacion de la sincronicitat^{[D 7]}. Jung a l'intuicion d'aqueste moment que deu existir un "compèxe fòrça plan particular, universal e "complèxe plan fòça particular, universal e al repècte amb las tendéncias prospectivas dels òmes". Segon Linda Donn "Jung aviá fach un pas fòra de l'orbita de Freud e aviá percebut quicòm de la sieunas possibilitats creatriças". L'entrevista s'acaba sus una suplica solemne de l'« òme de Viena », contada pel quita Jung lui-même.

Per Jung, aqueste comportament mòstra la nevròsi de Freud, son ambicion de se comportar en patriarca de la psicanalisi, e pròva son "materialisme scientific"^{[D 8]} qu'es a la font de lor rompadura a venir, en 1914. Pasmens, fòra d'aquestas divergéncias, la comunion es totala a l'eissida d'aquesta primièra encontra e s'establís d'aqueste moment un pacte d'amistat entre los dos òmes. Sefon Linda Donn, "Freud e Jung ensejarà ensemble de desvelar los mistèris de la psiquè e escometràn l'òrdre psiquiatric establit".

 

Pauc après aquesta visita, Jung ven membre de la Societat psicanalitica de Viena qu'acaba d'èsser fondada (en 1908) e que reünís totes los partisans de Freud. Ongan, Jung decidís de crear lo sieu cabinet d'analisi. Fa bastir exprès una solida bastissa, a Küsnacht, a la broa del lac. Ne desenha d'esprel los plans e confia la realizacion a son cosin arquitècte, Ernst Fiecher. Sobretot vòI un ostal inspirant la seguretat per favorizar lo desvelopament de sa vida interiora e fa gravar al dessús de la dintrada un dich d'Erasme simbolizant sa pensada: « Vocatus atque non vocatus, Deus aderit », que significa: "Que siá invocat o non invocat, Dieu serà present".

A la prima de 1908, Jung organiza a Salzbourg lo primièr congrès internacional de psicanalisi. Es pendnet aqueste congrès qu'es cret una revista especializada, destinada a far lo ligal entre Viena e Zuric, la Jahrbuch für psychoanalytische und psychopathologische Forschungen (Annals de recercas psicanaliticas e psicopatologicas, abreujat en Jahrbuch, edicion Deuticke, a Viena e a Leipzig). Bleuler, Freud e Jung ne son los directors. Jung participa enseguida a la creacion d'una societat soïssa de recercas freudianas, reünissent psiquiatres e mètges. Sa proximitat amb Freud amenta encara quand dona una conferéncia al viu succès titulat "L'importança de le teoria de Freud en neurologia e en psiquiatria". En 1909, lo primièr numèro de la revista es editat; Jung n'es alara lo redactor en cap. Sa notorietat internacionala permet a aquesta revista naissenta de tocar rapidament nombre de scientifics, subretot als Estats Units d'America, subretot mercé a sas recercas sus las associacions^{[G 6]}. Alara que Freud vol que Jung meta tota son energia e son temps dins la promocion de la psicanalisa, lo psiquiatre soís noirís d'autres preocupacions, per exemple pels fenomèns ocults. Es atal elegit membre onorari de la Societat americana de recercas psiquicas pels sieus "meritis coma ocultista".

Jung trabalha encara al cas d'Emil Schwyzer, dich l'« òme al solelh fallic », internat al Burghölzli, ont Jung contunha sas òbras de recerca. Vòl far de Schwyzer le cas exemplar d'una novèla teoria de la deméncia precòcia. Un autre cas patologic, aqueste d'Otto Gross«es al metòde de las associacions que consacra sas conferéncias donadas ale public american» (filh d'Hans Gross, un celèbre magistrat autriac) li permet d'aplicar sa teoria dels tipes psicologics que presenta pel primièr còp dins un article de la Jahrbuch titulat « De l'influéncia del paire sus la destinada de sos enfants ». aqueste article menciona tanben la possibilitat d'un « inconscient collectiu », une teorie en gèrme a partir de 1908 e s'apiejant sul cas Schwyzer. Jung psicanalizèt Otto Gross en doas setmanas çò que fa dire a Freud qu'es espantat del "ritme juvenil" de son collèga zuriqués e d'apondre qu'amb el, a Viena, lo tractament auriá estat mai long. Gross enseguida fugiguèt del Burghölzli, çò que fa d'aqueste tractament un fracàs que Jung s'explica longament dins una letra a Freud datada del 26 de junh de 1908.

Parallelament, sa relacion avec Sabina Spielrein vira en un cercle viciós que Jung pena a sortir. Spielrein correspon tanben amb Freud, li donant sa version de sa relacion. Jung se defend alara en disant que Spielrein transferiguèt sus el la figura del salvador e de l'amant. Pasmens accèpta pas de parlar de relacion adulterina quand Freud li demanda de s'explicar^{[note 5]}. Vaquí qu'escrich a Freud en guisa de justificacion: « S. Spielrein es precisament la persona que vos ai parlat (…) Foguèt per ièu mon cas psicanalitic d'aprendissatge, e es perque li ai gardat una reconeissença e una afeccion particularas ».

A son cabinet privat, Jung se fa coneisser en sonhant l'American fortunat Joseph Medill McCormick, filh del magnat de la premsa de Chicago. Alara, son cabinet de contnh aculhís d'americans impressionats per sas teorias e sa cura. Va donc als EUA, acompanhant Freud, Sándor Ferenczi (presentat a Freud per Jung) e Ernest Jones, per una seria de conferéncia a l'universitat Clark a Worcester, Massachusetts, invitat per son president G. Stanley Hall. Los dos òmes se veson onorats del títol de LL. D.(doctor dels dos dreches). Es pendent aqueste periòde que Freud designa explicitament Jung coma son "successor e prince eritièr". Freud se mesfisa dels EUA, incapables per el d'aculhir la psicanalisi. La notorietat de Jung dins aqueste país creis encara sa fisança. Per Jung, la fisança de Freud s'explica per de motius personals: "Pendent totas aquestas annadas ont foguèssem tan pròches, e aguèt pas que projeccions" çò explica dins Sovenirs, sòmis, pensada. Refractari donc, Freud es gaire a l'aise e, al retorn, sul pòrt, lo mètge vienés defèca dins sas bragas. Secorut per Jung, aqueste li dich voler l'analizar. Freud refusa, arguissent volent pas riscar son autoritat. Aqueste episòdi fa creisser mai lo desacòrdi entre los dos òmes. Embarrats dins sa cambra d'ostelariá, Freud vei pas res dels EUA alara que Jung, ajoguit, encontra Stanley Hall, William Stern, Albert Michelson, Franz Boas l'antropològ, Adolf Meyer, Ernst Neumann, John Dewey e Wilhelm Wundt; desvolopa donc sas relacions outratlantica. Amb William James, qu'encontra alara una conferéncia a l'universitat Clark, Jung s'entreten al respècte dels fenomèns parapsicologics et de lor volontat comuna d'òbrar dins lor estudi, en van que James morís en 1910.

Jos l'autoritat de Jung dempuèi sa dintrada al Burghölzli en 1909, un jove psiquiatre en formacion, Johann Jakob Honneger (1885–1911), se passiona per la psicanalisi. Jung li dona alara a estudiar lo cas d'Emil Schwyzer, pensionari de la clinica zuriquesa dempuèi 1901. Un deliri d'aqueste pacient interessa fòrça Jung: Schwyzer i vei lo solelh coma un astre sexuat, possedissent un fallus que lo movement erotic produch lo vent. Lèu, Honneger e Jung i reconeisson l'expression de mites desconegut del pacient, coma aqueste ligat a la liturgia de Mitra^{[F 9]}.

Un sòmi de Jung l'orienta alara cap al concèpte d'arquetipe, que desvolopa formalament a partir de 1911, dins l'obratge fondator de la psicologia analitica, Metamorfòsis e simbòls de la libido que tracha dels imatges mitologics dins los sòmis e las allucinacions. Jung demanda a Honneger d'acampar lo maxim d'ensenhaments clinics d'aqueste pacient, que l'observacion es enseguida utilizada pel jove assistent per redigir sa tèsi de psiquiatria. Entrevesent l'importança d'aquestas descobèrtas, Jung impausa a Honneger un ritme de trabalh extrèma, fins a que l'estudiant serà mai tard considerat per unes critics de Jung coma lo vertgadièr decobridor del concèpte d'inconscient collectiu: l'apropriacion de las òbras d'Honneger per Jung es per exemple un tèma central dins la retorica de Richard Noll, son màger detractor. Pasmens, la teoria culturala de Jung precediguèt las conclusons d'Honneger qu'es ja formulada dins una letra adreçada a Freud, ont Jung resuma sa posicion atal: "Resolverem pas lo fons de la nevròsi e de la psicòsi sens la mitologia e l'istòria de las civilizacions"

En 1910, dins una conferéncia titulada « La formacion del deliri paranoïac » donada Nuremberg, Honneger expausa las sieunas conclusons relativas al cas de Schwyzer. Mas patissent de depression, se suicida l'annada seguenta, en març de 1911 e Jung ecampa leas nòtas de son escalan per acabar son trabalh. Aquestes documents avent enseguida desapareguda, Jung foguèt acusat d'aver utilizat per son compte l'òbra d'Honneger. Es pasmens el qu'aviá orientat son jove assistant cap a d'obratges li permetent de comprene lo « cas Schwyzer ». Per Deirdre Bair, "existís pas cap de document permetent de resòlver aquesta question, e ne sèm redusit a las conjoncturas"^{[I 12]}. Demora que de segur Jung s'èra penjat sul cas d'Emil Schwyzer a partir de 1901.

En 1911, Jung comença sa relacion adulterina amb Toni Wolff, que lo pivela qu'es afan de mitologia. Jung entreten alara una relacion triangulara amb ela e sa femna. Per Deirdre Bair, "Toni Wolff ven la primièra d'una longa seria de femnas que gravitèron a l'entorn de Jung que lor permetava de metre lors interesses e lors capcitats intellectualas al servici de psicologia analitica"^{[I 13]}. Ongan, la psicanalisi aquriguèt una celebritat mondiala, mercé per exemple al Congrès de Weimar. Parallelament Jung consacra mens en mens de temps a editar los Jahrbuch; segon lo biograf de Freud, Ernest Jones, la degradacion de lor relacion comença vertadièrament en 1911, al congrès de Weimar e a  la fondacion de la Societat Internacionala de Psicanalisi, mas pòrte pas sul concèpte de libido o sus l'utilizacion dels mites coma sovent se podèt o pensar. Segon Jones, lo problèma ven puslèu d'aqueste que "Jung èra tan absorbat dins sas recercas, qu'aquestas recercas, qu'aquestas noisiràn grevament a aquestas obligacions de president" de l'Associacion psicanalitica internacionala^{[I 14]}. La critica de Freud pòrta sul fach que Jung s'apièja sus tròp de fonts exterioras, del domènis religiòs o mitologic. Jung replica explicant que trapa "tròp inquietant de daissar de costat de largs domènis del saber uman". Lo metòde dich circular de Jung, que torna de contunh sus sos escrichs anteriors, destorba tanben Freud. Jung es mai sempre pres per de pretzfachs administratius, trobant pauc de temps per contunhar sas recercas, per exemple sua l'origina de la religion. President de la Societat Internacionala de Psicanalisi, redactor en cap dels Jahrbuch, pòt pas assegurar una correspondéncia amb Freud que lo sopçona de voler crear lo sieu movement psicanalitic e d'escapar a son autoritat. Lo psicanalista anglés Ernest Jones, afogat defensor de Freud, es lo primièr a entreveire la futura rompadura entre los dos òmes, que las causas mesclan discòrdi personals, divergéncias teoricas e conflicte de caractèrs.

L'estudi de las « imaginacions creatriças subconscientas » de « Miss Miller » (que lo nom exacte es Frank Miller) li procura los materials necessaris per desvelopar sa teoria de l'inconscient collectiu dins Metamorfòsis de l'alma e sos simbòls. Freud parla alara d' "eresia", çò que precipita lor rompadura. Pasmens foguèt plan consomada per çò que foguèt nomenat lo « gèst de Kreuzlingen »: un malentendut sul mandadís d'una letra entre los dos òmes, e que desapareis, remandant cadun sus sa posicion. Deirdre Bair nota que "Dins los corrièrs escambiats entre 8 de junh e la fin del mes de novembre 1912, se trapa pas mai d'amertum, recriminacions e desir de vengença"^{[I 15]}. Mai, lo debat a l'entorn del concèpte de libido, en 1912, desencadena, al respècte del cas celèbre de Daniel Paul Schreber, autor de las Memòrias d'un nevropata. Freud i veu l'illustracion de son concèpte exclusivament sexual de libido, mas, per Jung: "la supression de la foncion de realitat dins la demencia praecox se daissa pas reduire a la repression de la libido (definida coma fam sexuala), del mens, ièu, i capiti pas" çò avoa. Freud vei donc en Jung un dissident, coma o foguèt Alfred Adler al començament del movement psicanalitic; pasmens, al contrari a aqueste darrièr, considèra que "es lo desir d'eleminar çò qu'i a d'ofensant dins los complèxes familials, per trobar pas aquestes elements ofensant dins la religion e la morala, que dictèt a Jung totas aquestas modificacion que faguèt subir a la psicanalisi".

Una seria de conferéncia als Estats Units America, en 1912, a la Fordham University

, titulada « La Teoria psicanalitica », e lo libre que'n tira Jung, Metamorfòsi e simbòls de la libido, enverina seriosament la situacion^{[G 7]}. Jung profiècha de l'escasença per explicar en que sas idèas diferisson d'aquestas de Freud. Se grandís pretendent aver analisat als EUA de pacients negres e quitament visitat lo president Theodore Roosevelt. A aquò s'apond una falsa letra escricha per Ernest Jones, se disent mandada per Jung a son paire al País de Galas, que discredita l'autoritat de Freud. Aquò motiva son bandiment oficial a partir d'agost de 1912. Alara, lo movement psicanalitic se devisís en dos obediéncias: los partisans de Freud d'un costat, amb Karl Abraham (qu'escriu una sevèra critica de Jung) e Ernest Jones en defensors de l'ortodoxia freudiana aqueste de Jung de l'autre (amb Leonhard Seif, Franz Riklin, Johan Van Ophuijsen, Alphonse Maeder, e mai).

En 1913, coma per oficializar aquesta rompadura, Jung presenta prevament al XVIIn congrés internacional de medecina organizat a Londres, en agost, sa novèl apròcha que nomena la « psicologia analitica », la destriant de la psicanalisi de Freud e de la psicologia de las prigondors d'Eugène Bleuler. Jung i suggerís de liberar la teoria psicanalitica de son "vejaire sonque sexual" se focalizant sus un novèl punt de vista energetic se fondant sus aqueste desvelopat per Henri Bergson^{[I 16]}. Jung i fa enseguida una intervencion titulada « Contribucion al problèma dels tipes psicologics ». Aquesta novèla tipologia de la personalitat es un autre biais de se destriar de Freud. Pasmens, Jung es de nòu elegit per un segond mandat coma president de l'Associacion psicanalitica internacionala. Aquesta conferéncia pòrta un còp fatal a la collaboracion de Jung amb Freud, qu'i vei un gest de traïson. Atal, la letra de Freud del 27 d'octobre  de1913 acaba la rompadura: "Vòstra allegacion, coma que, tractariái mos partesans coma de pacients es plan segur falsa (...) En consequéncia, prepausi qu'abandonem nòstras relacions personalas completament"

Los dos òmes contunhan pasmens de correspondr l'annada 1913, mas jos l'estil formal d'aqueste escambis, l'amertum es manifèst. Jung presidís sempre l'Associacion psicanalitica internacionala, e coordona los Jahrbuch. Dins sos escrichs ulteriors, Freud considèra que Jung aviá volgut lo suplantar coma creator de la psicanalisi. en seguida, Jung refusa de reconeisser l'importança de la psicanalisi de Freud dins la sieuna concepcion.

Los dos òmes pas jamai tornaràn d'aquesta rompadura qu'acaba una amistat segura. Marca subretot dos vejaires diferents mas complementaris, dins una cèrta mesura, de la psiquè. La causa del conflicte entre Freud e Jung condiciona plan mai que l'istòria de las relacions entre la psicanalisi e la psicologia analitica: dona una prigonda influéncia tanben sus las rasons del rebut mediatic e institucional de las teorias de Jung.

 

L'annada 1913 marca per Jung un retorn sus el mèsme: la rompadura amb Freud lo confronta personalament a une desorientacion totala, a "l'impression de far un terrible salt cap al desconegut"^{[D 10]}. A l'epòca, Jung dich far fàcia a l'inconscient, e es a aqueste moment que pren "consciéncia del sieu Se/la totalitat de se mèsme, mejans sontrabalh", confrontacion que s'acaba sonqu'en 1919^{[F 10]}. Pel biograf Deirdre Bair, "Tot se passa mejans de visions e de sòmi qu'èra incapble de comprene"^{[I 17]}. L'interpretacion d'unes sòmis li dona l'idèa, per perdre pas sa rason, de tornar viure sas experiéncias de mainat per ne tornar trobar las emocions. Jung dich en efièch aver pas cap la capacitat, pendent aqueste periòde, de se comportar en adult e de menar d'activitats de recerca. Demissiona alara de son pòste a l'universitat de Zuric e se vira cap a sa familha per saber s'es encara normal e per tornar fèrm dins la realitat. Comença alara a « escriure sos sòmis » e a bastir de vilatjòts amb d'elements naturals per donar forma a sas visions, activitats ponctuadas per la visita de pacients qu'a mai grand mal a escotar. "Èri sus la dralha que menava cap al mieu mite"^{[D 11]} çò explica mai tard. En secret, redigís espontanèament (en tres nuèchs), dins un eveniment extatic, Los Set sermons als mòrts, son escrich mai mistic ont se percep jols trachs del gnostic Basilides, creator de l'abraxas. Pasmens, la dimension ermetica d'aqueste libre e sas condicions de redaction, butan Jung a parlar pas, crenhent d'èsser acusat de se considerar coma un visionari.

Sas experiéncias de regression son compiladas dins Lo Libre negre, titulat pauc après Lo Libre roge^{[G 8]}, que garda per son sol agach e qu'es publicat sonqu'en 2009. Sa biais de dirigir la cura analitica n'es tocat; cerca alara pels pacients los elements de lors "mites personals" e dona là los primièrs signes d'una futura teoria coerenta e destriada d'aquesta de Freud e que nomena a l'epòca alternativament « psicologia analitica » o « psicologia prospectiva ». Pendent aqueste periòde de retorn sus el, Jung contunha pasmens a trabalhar a la redaccion de Tipes psicologics (que fòrça especialistas considèran coma sa mai importanta contribucion al movement psicanalitic). Que demissiona de son pòst als Jahrbuch, s'acòrda de temps suplementari a sa recerca interiora. Aquesta passa per un metòde inventat per Jung, que consistís a se daissar anar als fantasmes e visions diurnas, aqueste que nomena l'« imaginacion activa » e que designa d'en primièr coma « foncion transcendenta ». Aquestas derrièras son tanben consignadas dins Lo Libre roge, que marca tanben lo començament de son interés pel gnosticisme^{[F 11]}. conta per exemple la confrontacion amb tres personatges imaginaris representant de complèxes inconscients projectats: Salomèa, una femna, e Elias puis Filemon^,. De las recercas amb Toni Wolff naisson los concèptes d'« anima », d'« animus » e de « persona » tanben.

En 1914, Jung dona una seria de conferéncias al Bedford College de Londres, puèi particip a un congrès medical a Aberdeen, en Escòcia. Deu enseguida dintrar rapidament en Soïssa, a l'escasença de la declaracion de guèrra. Ten un pòste de capitani dins l'armada, puèi, de 1917 a 1918, es comandant del camp de prisonièrs de guèrra anglés internats a Château-d'Oex. Exercís enseguida a Mürren^{[G 9]}.

 

Pauc a pauc, Jung constituís a son entorn e de sa femna Emma Jung un cercle de partisans, de parelhs mai sovent: los Maeder, los Riklin, los Sigg-Böddinghaus, Maria Moltzer e Oskar Pfister e tanben de mètges del Burghölzli. Eugène Bleuler, reticent al subjècte de Freud, rejonh Jung e organiza alara de reünions de psicologia. Jung recep a l'epòca mai d'un còp, a çò d'el, lo fisician Albert Einstein alara a Zuric^{[I 18]}. Parallelament, sa clientèla aumenta fòrça e ne tira de grands revenguts. Nombre de sos clients fortunats son alara americans. Es l'analista de David e Edith Eder que venon sos primièrs traductors en anglés e fa la coneissença d'Edith Rockefeller que lo consulta per una depression nerviosa. Sos pacients comptan fòrça celebritats de l'epòca tanben: la directritz de l'escòla de dança Suzanne Perrottet, lo mèstre de ballet de l'opèra de Berlin Max Pfister. A l'epòca, Zuric ven lo bèrç de la psicologia analitica. Jung e sos partisans fondan donc lo Club psicologic de Zuric que reunís de personas diferentas venent de l'Associacion de psicologia analitica e dont Jung es lo primièr president en 1916. aquesta associacion a per tòca avoat de promòure las tearias de Jung e recampa gaireben totes los analistas zuriqueses qu'an rompeduts amb Freud, coma: Franz Riklin, Alphonse Maeder, Adolf Keller, Emma Jung, Toni Wolff, Hans Trüb e Herbert Oczeret. Jung reunís tanben a çò d'el de sommitats del mond intellectual coma lo quimista Eduard Fierz, e tanben lo mistic josieu Siegmund Hurwitz^{[G 10]}.

Lo Club de psicologia analitica organiza a partir de 1916 de confréncias; la primièra es titulada « L'individú e la societat » e a per tòca de presentar e de vulgarizar las tèsis de Jung. La question dels tipes psicologics fa pasmens de dissidéncias. Lo qiita Jung trabalha amb l'analista balés Hans Schmid que l'ajuda a definir las foncions psiquicas mas lor collaboracion s'acaba en 1915, après un desacòrdi teoric al respècte de l'individuacion e subretot als tipes suplementaris aponduts per Jung del « conscient » e de l'« inconscient ». Aqueste darrièr utiliza enseguida sa correspondéncia amb Sabina Spielrein venguda psicanalista e demorada fidèla a Freud, s'axant subretot sul tèma dels tipes psicologics. Publica enseguida son obratge de sintèsi en la matèria, Tipes psicologics, en 1921 ont i definís de concèptes capitals de sa teoria: los tipes introvertits e extravertits d'un costat, las quatre foncions psiquicas de l'autre, lo modèl abotissent donc a uèit tipes psicologics possibles. Freud legís alara l'obratge e lo declara coma essent "l'òbra d'un esnòb e d'un mistic". Per Jung, aqueste apròche pausa las basas de son encastre teoric, lo menant cap a la filosofia, la teologia, l'art, la quiromancia, l'astrologia. Mai, ofrís, segon el un "sistèma de comparason e d'orientacion fasent possibla (...) una psicologia critica." A aqueste moment de sa vida, es considerat coma lo sol teorician analitic capable de rivalizar amb Freud.

Jung a coma pacient entre 1921 e 1922, l'escrivan Hermann Hesse que ven lo consultar per depression nerviosa. En efièch, la mòrt de son paire e la malautiá de sa femna e de son filh lo butan a descompensar. Consulta d'en primièr a çò de J. B. Lang, escolan de Jung, en 1916, puèi es pres en carga pel psiquiatre soís. S'embolha en 1934 al subjècte de la sublimacion, Hesse essent del mèsme avís que Freud. Un autre escrivan s'adreiça tanben a Jung a aquesta epòca: l'Irlandés James Joyce, mas lo psiquiatre pòt pas lo recebre e lo manda donc cap a un confraire. Decebut, Joyce se'n torna en Irlanda sens aver encontrat Jung, tròp ocupat. L'autor se trufa de la psicanalisa de Jung, se remembrant aqueste eveniment, dins son roman Finnegans Wake.

A l'entorn de Jung, tres femnas que doas Americanas (Kristine Mann e Eleanor Bertine) e una Anglesa (Mary Esther Harding, que fonda en 1922 lo Club Psicanalitic de Londres) venon las màger militantas de son òbra als EUA e en Angletèrra. Mai, lo doctor Helton Godwin Baynes traduch las òbras de Jung en lenga anglesa. Al Club de Zuric, de dissensions menan e de partenças. Oskar Pfister per exemple denóncia lo cult de la personalitat a l'entorn de Jung. Fàcia a las criticas, Jung, Emma e Toni Wolff daissan un temps lo Club per i tornar sonqu'en 1924. Ongan, Jung, qu'es chafrat alara « lo savi de Zuric », fa la coneissença de l'excentric Comte Hermann von Keyserling, fondator de l'Otal de la saviesa (« Schule der Weisheit») a Darmstadt, ont es sovent invitat.

 

En 1925, Jung e unes amics sieus tornan als EUA, per una demorança de decobèrta del país. Atal vistan Chicago, Santa Fe e Taos, lo Grand Canyon, l nòrd-oèst de l'Arizona, lo Nòu Mexic e lo Tèxas, puèi la Nòva Orleans e Washington, DC. Ne profiècha tanben per recampar de materials de recerca sus la pensada indiana d'America. Per aquò, encontra, mejans Jaime de Angulo, un psicològ e linguista trabalhant sus las culturas indigènas, l'Indian Antonio Mirabal, chafrat « Lac dels Monts », cap de la tribú Hopi. Jung a amb aqueste darrièr fòrça discussions al subjècte de sistèma religiós dels Hopis, fondat sus la prédominança del solelh.

A la fin de l'annada 1925, en julhet, Jung, ajudat de dos amics (George Beckwith e Harold McCormick), monta una expedicion financida en partida pel magnat de las maquinas agricòlas McCormick, nomenada « expedicion psicologica de Bugishu », en Africa. L'objectiu per Jung es de li balhar una "amira" fòra de la sieuna civilizacion. Declara tanben voler recampar los tesmoniatges de doas tribús vivent sul mont Elgon: los Karamojongs e los Sabèus. Mercé a son interprèta, un indigèn qui parla swahili, del nom d'Efraïm, Jung pòt aprochar mai près de las tribús e de lors vida videnta^{[F 12]}. L'expedicion se'n va de Nairòbi e cap en Oganda puèi Jung decidís de pujar fins en Egipte seguissent las fonts del Nil, passatge dangierós e alara pauc practicat. Mancan de moirir dins aquesta traversada del Sodan mas capitan fin finala a trapar una nau lo menat al Caire. Aquesta vila l'agrada fòrça, pasmes o admetrà mai tard "jamai podèri èsser en contacte real amb l'islam". L'annada 1925 marca un besonh de vitjar, necessitat que diminuís dins lo rèste de la vida de Jung, que se consacra ara plenament a descobrir "çò que se passa quans s'atuda la consciéncia"^{[I 19]}. En efièch, Jung recampèt una soma sufisenta de materials etnologics permetent d'estudiar las manifestacions de l'inconscient collectiu.

A partir de 1926 e de son retorn d'Africa, las intervencions publicas de Jung prenon una forma mai estructurada, per la realizacion d'una seria de conferéncias setmenalas, sus quatorze annadas (se debanent dimecre matin, en anglés). La primièra se debana del 26 de març al sièis de 6 julhet de 1925 e es titulada « Psicologia analitica ». Jung i dona una istòria de sa pensada, tornant atal sus çò que nomena "las annadas Freud"^{[I 20]}. L'Associacion de Psicologia Analitica obten d'Edith Rockefeller McCormick, rica aderissenta, una somptuosa demora qu'abriga uèi l'Institut C. G. Jung de Zürich. Alara, Jung s'acompanha d'òmes e de femnas que lo seguisson fins a la fin de sa vida. Aniéla Jaffé es d'en priièr secretària de l'Institut a partir de 1947 abans de venir sa secretària personala a partir de 1955 e fins a las darrièras annadas. Barbara Hannah, Americana, es sa contunhatritz als EUA alara que James Kirsch, Carl Alfred Meier, sol analista qualificat per Jung de "discípol e dalfin", e Jolande Jacobi lo representon en Euròpa^{[I 21]}.

Lo fisician, Wolfgang Ernst Pauli ven trapar Jung en 1931, per de sòmis estranhs e per son alcolisme. Pasmens, descobrissent la riquesa de sos materials arquetipics, Jung decidís d'orientar Wolfgang Pauli cap a una autra analista, Erna Rosenbaum, per pas interferir amb sa vision bruta d'aquestes elements. Jung causís enseguida quaranta e cinc sòmis, que prenon plaça dins son ensag Los Simbòls onirics de processediment d'individuacion. Seguisson tanben una amistat indefectibla e "una extraordinària conjoncion intellectuala, pas solament entre un fisician e un psicològ, mas entre la fisica e la psicologia"^{[I 22]}. En 1932, Jung recep de la vila de Zuric un prèmi de literatura qe lo consacra per l'escasença « personalitat soïssa incontornabla »^{[G 11]}.

Fin finala, lo vertadièr encontre d'aqueste epòca es per Jung aqueste de Marie-Louise von Franz, en julhet de 1933, alara que la jova filha a pas que dètz e uèit ans^{[I 23]}. Plan dodata dins de matèrias coma las matematicas, la medecina e las letras classicas, Von Franz es determinada a venir l'associada màger de Jung. Aqueste l'orienta donc cap a una disciplina ont manca e de temps e de competéncia per avançar dins sas recercas: la traduccion e la filologia. Jung a en efièch besonh de qualqu'un per traduire de tèxtes alquimics ancians escrichs en latin, en grèc, o en ancian francés, domènis ont la jova Von Franz excellís. Sa descobèrta de l'alquimia data alara d'una desena d'annadas, dempuèi son encontre amb lo sinològ e amic Richard Wilhelm, traductor en alemand del Yi Jing chinés, pel comte Hermann von Keyserling, amb que entreten una prigonda amistiat fins a la mòrt de Wilhelm en 1930^{[I 24]}.

Tornant sovent sus sieus primièrs escrichs scientifics, Jung entrepren a partir de 1930 de se consacrar a l'estudi dels arquetipes e de l'inconscient collectiu. Realiza tanben un metòde d'analisi pròpre, consistent a mandar los pacients en cura sus de confraires e consòrres pròchas, mas en se guissent l'evolucion de l'analisi regularament. Aqueste metòde abotís mai tard a la nocion d'« analisi didactic », que se mòstra dempuèi lo començament astrat. Jung desvolopa tanben la practica de la dobla terapia: los pacients son en analisi amb Jung mas tanben amb un dels seus associats, del sèxe opausats a lo lor, en rason de biais provocats per l'anima per l'òme o per l'animus per la femna. Sas curas analiticas son de capitadas, una de sos pròches, Aniéla Jaffé, explicant que Jung a lo don "de metre lo det sus la vertat de cada anlisant". Aquestes analisis son fondadas sus una relacion dirècta amb lo pacient, sus l'explicacion psicologica de lors trebles sens eufemisme, sus la "depression creatritz"^{[I 25]} e l'examèn aprigondit de lor emocion fin finala.

De 1930 a 1934, Jung analisa entre autre Christiana Morgan que dessenha sos sòmis. Lo psiquiatre soís utilisa tanben d'esquiças per illustrar sa teoria dels imatges arquetipics. Mas lo contèxte politic en Euròpa evolua (pujada dels faissismes) e Jung decidís de consacrar ara sas conferéncias al Atal parlèt Zaratostra de Friedrich Nietzsche mercé a que il publica l'estudi L'Estructura de l'inconscient. Mai, Jung s'interessa al parapsicologic, e mens als cases de sos pacients; segon l'analista american Joseph Henderson, en 1934, "los seminaris de Jung contenián pas mai de materials ligats a de ceses d'individús"^{[I 26]}. Dempuèi l'ora, Jung vei dins l'alquimia un terren pertinent permetent de comparar los arquetipes, e illustrant lo concèpte d'individuacion. Aquesta passion provòca la partença de Toni Wolff quevei dins l'alquimia sonque de supersticion, alara que Marie-Louise Von Franz demora amb el.

De 1933 a 1937, Jung es al cap de la Societat de psicanalisi alemanda. Son primièr editorial declara: « the society expects all members who work as writers or speakers to work through Adolf Hitler's Mein Kampf with all scientific efforts and accept it as a basis, dins lo respècte de las directivas impausadas pel regim nazi^{[note 6],}. Jung recep de celèbres pacients, coma: Hugh Walpole, Herbert George Wells, Arnold Toynbee et Scott Fitzgerald^{[I 27]}. En 1932, le jornal Neue Zürcher Zeitung demanda a Jung un article sus Pablo Picasso a l'escasença d'una exposicion a la Kunsthaus. Jung accèpta mas redigís un article sens pas cap de compreneson per l'art modèrne, que n'es fòrça criticat. Onga, l'analisa que fa d'Ulisses de James Joyce es tanben un fracàs. Jung descobrís realament Joyce alara qu'aqueste torna lo consultar, aqueste còp per sa filha Lucia, tocada de greus trebles de la personalitat. Pasmens lor relacion es plan ondosa, Jung suspectant Lucia d'èsser la femna inspiratritz de Joyce, que li agrada pas la remarca. Malgrat l'episòdi, la renomanda de Jung s'espandís, e, en Soïssa, es lèu vist coma le psicològ mai dotat de sa generacion. Atal, en 1935, lo Club psicologic ven una associacion professionala, la Schweizerische Gesellschaft für praktische Psychologie, amassant de mètges e psicològs a l'entorn de Jung^{[G 12]}.

 

En 1933, Jung es de nòu en viatge. Visita la Palestina, que li fa una fòrta impression, amb un amic, lo quimista Hans Eduard Fierz-David, preciós atot pel psiquiatre que trabalha a l'epòca sus una istòria de la quimia, anant de l'alquimia a la sciéncia modèrna. Ongan, assistís pel primièr còp a las « jornadas d'Eranos », organizadas per Olga Fröbe-Kapteynn, près d'Ascona, en Soïssa italiana. Olga Fröbe-Kapteynn vòl far d'aquestas jornadas un luòc d'encontres entre las esperitalitats e las pensadas de l'Èst e aquesta de l'Oèst. Aqueste encontres son destinats a èsse un luòc d'escambis entre psicològs, mètges, mitològs, teologians e scientifics de tota mena. Se l'idèa ven de la rica eritièra de la Companhiá dels frens Westinghouse, en 1930, pendent lor encontre a çò del comte Hermann von Keyserling, Jung ne fa lèu un naut luòc de la psicologia analitica.

En 1935, lo còrs medical britanic invita Jung per una seria de conferéncias organizadas a l'Institut de psicologia medicala de la clinica Tavistock de Londres. Jung i presenta sa teoria, e la nocion d'inconscient collectiu. Samuel Beckett e son analista, Wilfred Bion son dins l'assemblada. Jung evòca tanben l'importança de la religiositat del pacient dins l'encastre de la cura, avançant mèsme que lo sistèma de la confession es una psicanalisi abans l'ora. Conclutz a subjècte del dangièr de la "bèstia blonda", l'Alemanha nazia, que testimònia, segon el, del risc que se presenta quand "l'imatge arquetipic o lo moment produch pren alara vida e se pren de totòm", mena de psicòsi collectiva qu'aviá anonciat dins sos escrichs a partir de 1918, e que desvelopa l'annada seguenta, dins son ensag Wotan, ont anòncia "lo revelh de l'inconscient alemand".

En 1936, Jung es invitat per una autra intervencion pendent la Conferéncia sus las Arts e Sciéncias, a Harvard, ont recep tanben la distinccion de doctor honoris causa. Pasmens, sa preséncia es percebuda de biais mitijada; en efièch, un precedent article de Jung titulat « Diferéncias indenegablas dins la psicologia de las nacions e de las raças » es accusat de simpatias nazias. Un autre article, a son retorn dels EUA, pendent un entreten pel quotidian anglés The Observer, sus « La psicologia de la dictatura », met lo fuòc. Jung i dich en efièch veire dins lo president Franklin Roosevelt un dirigent semblable als dictators Hitler e Mussolini. Una autra frasa enverina la situacion: Jung assimila Hitler a un « médium » e afirma que "la politica alemanda se fa pas, se revèla mejans Hitler. Es lo pòrtavotz dels dieus coma antan"^{[I 28]}. Aqueste episòdi agrava l'imatge public de Jung, considerat coma pronazi, opinion encara enforçada per una rumor que vòl que Jung se siá rendut en Alemanha en 1936, invitat per Joseph Goebbels, cap de la propaganda nazia, qu'auriá volgut son opinion sus l'estat mental dels dignitaris del partit nacional-socialista. Es abans tot un pròche de Jung, Wylie, que conta l'eveniment, que pas cap de document n'atèsta pasmens la vertat^{[I 29]}. Pendent una seria de conferéncias a New Haven (près de Yale), en octobre de 1936, a la Glèisa unificada de Bridegport, titulada "la religion vista a la lutz de la sciéncia e de la folia", Jung evòca pel primièr còp sapremière fois sas recercas sus l'alquimia. Ganha a sa causa doas novèlas personalitats: l'analista James Whitney junior e l'escrivan Robert Grinnell.

 

A son retorn, en 1937, Jung se'n va de nòu, per un sejorn en Índia, amb Fowler McCormick. Visitan Calcuta, Delhi, Benares, Madras, Ceilan entre autras villes. Aqueste viatge es per el "un moment decisiu de na vida (...) çò que faguèt l'esperiéncia alà acabèt amb lo problèma crestian que ma pausavi"^{[D 12]}. En efièch, descobrissent l'espiritualitat indiana tanben desobrís un sistèma donant tant de plaça al Ben qu'al Mal, dos concèpts fòrça ligats, sens reson moral en Índia. Mai, Jung conta d'autors de tractats sul iòga e sul culte de Kali a Calcuta, que intetiza dins son obratge Psicologia e orientalisme. Jung es enseguida tocat per una violenta disenteria amibiana que deu domrar al lièch. Es alara assautat per de sòmis penetrants que totes remandan à l'imatge del Sant Grasal. Un dels sieus sòmis lo marca prigondament coma essent « un dels mai impressionnants qu'aja jamai fachs ». Aquestas visions lo plaçan sus la dralha del consèpte d'« individuacion ». Jung fa en efièch coneissença amb l'imatge del Se mejans la nocion de « atman »; compren alara lo sens d'aqueste sòmi que li dona l'òrdre, sefon el, d' "ananr al delà del mond cretian"^{[I 30]}.

Dempuèi las annadas 1926 e 1927, Jung fa partit del grop d'analistas berlineses, dirigit per Robert Sommer e Wladimir Eliasberg, nomenada Associacion generala medicala de psicoterapia (Allgemeine Ärztliche Gesellschaft für Psychotherapie), e qu'a per tòca de federar las perspectivas freudianas, jungiana e adleriana. Es nomenada en 1930 vicepresident. D'entre los membres, i a Matthias Heinrich Göring, cosin del líder nazi Hermann Göring, futur Reichsmarschall del partit faissista alemand. La particularitat de Jung es que, al contrari de Freud, la psicologia analitica es plan percebuda pels nazis. Aquesta societat es enseguda, en 1933, presidida per Jung e recuperada pel movement völkisch, precicant la superioritat de la cultura germanica, per exemple a causa del le mejan de la Deutsche Glaubensbewegung (lo « Movement de la fei alemanda ») fondada per Jakob Wilhelm Hauer que frequenta d'ora las conferéncias e lo cercle jungian de las annadas 1930. Utiliza per exemple lo concèpte d'inconscient collectiu dins un sens mai politic que scientific, subretot per suggerir l'existéncia d'un inconscient racial justificant lo lebensraum dels nazis. Matthias Göring ensag alara d'utilizar la renomada de Jung, mas, segon la biografa Deirdre Bair existís pas cap de document podent atestar l'adesion al aqueste movement, qu'encontrèt lo cap a çò del comte Hermann von Keyserling. Mai, en 1934, Jakob Wilhelm Hauer es exclusit dels encontres d'Eranos e Jung abandona tota relacion amb el.

Pasmens, la polemica sus sa collaboracion amb lo regim nazi es lançada. Es sus ensag de 1918, De l'inconscient (Über das Unbewusste) que s'apièga las primièras criticas. Jung i sosten una diferéncia d'inconscient entre los Ariens e los Josieus per exemple que dona de fach un fondament scientific a l'ideologia alemanda. Pasmens los dichs son decontextualizats^{[I 31]}. Per Jung en efièch, los josieus an pas à veire amb la question de l'identitat nacionala, avent pas de patria; mai "son civilizats a un naut gra, mas an un rapòrt mens aisit a aqueste quicòm en l'òme que tòca a la tèrra, que posa en ela de fòrça novèlas, a aqueste costat que l'òme germanic amaga en el mèsme dins una dangierosa concentracion"^{[I 32]}. En 1933, lo president de l'epòca de la Societat medicala alemanda generala de psicoterapia, Ernst Kretschmer, deu demissioner qu'es josieu e que refusa d'ajudar los nazis a subvertir la psicoterapia. Ven redactor en cap de l'organ d'aquesta associacion, la Zentralblatt für Psychotherapie und ihre Grenzgebiete editat per Hirzel à Leipzig^{[G 13]}. En 1933 e 1934, vint e quatre dels trenta e sièis membres josieus de la Societat ja s'exilièron. Pauc a pauc, en Alemanha, la psicanalisi freudiana, estigmatizada coma una "sciéncia josieva", desapareis.

Lo 21 de junh de 1933, Jung ven le novèl president de la Societat medicala generala de psicoterapia, sièis meses après l'arribada d'Hitler al poder. A aqueste moment, e malgrat de l'acòrdi unilateral de Jung, lo psiquiatre soís es considerat en Alemanha nazia coma " lo cercaire gemanic mai important de la psicologia de las prigondors dins lo mond arian anglosaxon". Atal dins una letra del 1èr decembre de 1934 joncha al Zentralblatt für Psychotherapie und ihre Grenzgebiete , Jung invita los mètges a aderir a títol personal a la Societat generala de picoterapia. Ongan, la polemica sus Jung simpatizant nazi comença après los dichs de Jung tenguts dins un editorial: "las diferéncias qu'existisson, e mai son reconegudas dempuèi fòrça temps per de gents clarvesent entre la psicologia germanica e psicologia josieva devon pas mai èsser amagadas, la sciéncia pòt pas i ganhar". Aquò provòca una responsa pel psicanalista alemand refugiat en Soïssa Gustav Bally dins la Neue Zürcher Zeitung que l'acusa d'entenduda amb lo regim alemand Über das Unbewusste e li demanda de precisar sa position al vejaire de çò nomena la "psicologia e psicoterapia de soca alemanda". Jung respond que l'alinhamen es obligatòri, al respècte del regim politic alemand. Dins l'editorial de 1935, puis dans l'avant-propos de l'editor, Jung explica que la psicologia medicala alemanda deu domorar levada de tot dogmatisme. Segon lo psicanalista Olivier Douville que se pièja sus la biografia de Deirdre Bair, ongan: "Jung va encara mai luènh e troca sa persepcion diferencialista contra una percepcion inegalitarista e clarament antisemita, afirmant la superioritat de l'inconscient arian sus l'inconscient josieu, dins un article paregut dins lo Zentralbaltt, sus la situacion actuala de la psicoterapia". Mas, a descarga de Jung, Walter Cimbal, psicoterapeuta pròche del poder alemand, vei d'immensas dificultats dins lo raliament de Jung al nazisme. Pendent aqueste periòde las conferéncias e articles de Jung son pasmens lèu utilizats pel poder nazi, l'opausant sempre a la "siéncia josieva" de Freud. En realitat, fòrça dichs de Jung son ambivalents, es a dire qu'ensag de satisfar lo regime tot en se designant pas coma un nazi^{[I 33]}Mark Medweth, « Jung and the Nazis », Psybernetika,‎ estiu 1996. Se vei donc constrench, pendent mai d'una allocucions e subretot pendent son « Intervencion dabans lo Grop soís de la Societat medicala generala e internacionala de psicoterapia » de 1936, de precisar sa posicion. Explica que la psicoterapia pòt pas èsser infeudada a una politica nacionalista.

 

En 1936, en efièch, e un còp lo poder nazi en plaça, la Societat medicala generala de psicoterapia ven l'Institut Göring, cap de Neue Deutsch Seelenheilkunde, la novèla sciéncia psicoterapeutica oficiala del regime. Alara, Jung refusa d'i aderir mas Matthias Göring ensag de lo convéncer e i parven, fasent creire al rèste de la comunautat qu'apròba son ròtle. En 1936, Jung dona donc sa demission mas, pauc après, una manòbra de Göring lo fa tornar al cap de la Societat. Per se justificar, Jung decidís ongan de publicar, çò que demora son ensag mai controversiat: Wotan. Lo dieu pagan de la mitologia alemanda Wotan represente segon el Adolf Hitler, guida nacionalista que raja son agressivitat sul mond. Segon l'istoriana freudiana Élisabeth Roudinesco, Jung, auriá estat pròche del nazisme pendent aqueste periòde, puèi auriá ensejat enseguida a lo taire.

Segon Deirdre Bair, a aquesta epòca, Jung auriá balhat d'argent per que Freud pòsca se refugiar a Londres, mejans Franz Riklin. Jung aprenent que Freud èra en seguretat li auriá mandat un telegrama de simpatiá^{[I 34]}. En 1939, Jung es confirmant dins sa foncion a l'Institut Göring. En efièch, mentratant qu'es president de la Societat medicala generala de psicoterapia, es tanben "passaire de josieus" en exili cap a la Soïssa. A partir la nuèch de Cristal, lo 9 de novembre de 1938, Jung utiliza son influéncia suls servicis soïsses de l'imigracion, subvenent als besonhs financièrs, per far sortir d'Alemanha d'intellectuals josieus. Es atal que permet l'exili del Francés Roland Cahen que lo traduch enseguida en francés e de son amica Jolande Jacobi^{[I 35]}.

Mai tard obligat de se justificar, Jung arguís que l'acceptacion del pòste de vice president de la Societat medicala generala de psicoterapia es un ensag d'el per salvar la psicanalisi alemanda, "vodada a una destruccion totala". Jung se defend tanben dins son Jornal: "Me soi trobat confrontat a un conflicte moral. Auriái degut, prudent e neutre, me retirar en seguretat d'aqueste costat de la frontièra, viure en tota inocéncia sens m'implicar, o auriái degut, coma n'èri plan conscient, riscar d'èsser atacat, riscar l'inevitable incomprension qu'espapa pas aquel que, per de rasons superioras, dintrèt en relacion amb lo poder politician en alemanha actuala?"

Capitant pas a prepausar sa demission a cause de manòbras administrativas de Göring, Jung profiècha d'un entreten per la revista americana Heart's International Cosmopolitan de Yale per elaborar un « Diagnostic dels dictators »^{[F 13]}. I presenta Hitler coma un psicopata patent. Furiós, Matthias Göring acabèt donc per acceptar la demission de Jung lo 12 de julhet de 1940. Alara, es inscrich sus la « Schwarze Liste », la lista negra dels autors que los obratges èran fòra bendits d'Alemanha, puèi la « lista Otto » per la França ocupada. Confinada dins son país, la Soïssa, Jung es mobilizat a la frontièra amb Alemnha, de crénher d'una invasion nazia. Fòrça de sos amics americans prepausan de l'invitar als EUA o a Londres, mas Jung respond voler demorar en Soïssa>: "Sèm enrasigats dins nòstra tèrra soïssa", çò explica. Colonel dins l'armada soïssa, après la crida del general Guisan per defendre la nacion elvetica, Jung ven mètge militar a la frontièra amb Alemanha^{[I 36]}.

Pendent la Segonda Guèrra mondiala, Jung es recrutat jol nom d'« agent 488 » pels servicis secrets aliats^{[I 37]}. Segon Deirdre Bair,aviá estat aprochat exprès en novembre de 1942 per un diplomata en pòste al Foreign Office, Ashton-Gwatkin, qu'aviá estat fòrça impressionat par l'analisi de son ensag Wotan sus la psicologia dels nazis. Jung comunica amb le Foreign Office mejans un amic, Helton Godwin Baynes (chafrat « l'aprendís de Jung »), qu'escriu un libre fondat sus l'ensag del psiquiatre soís: Germany Possessed, publicat en 1941. Baynes contribuís enseguida a la difusion de la psicologia analitica al Reialme Unit. Pasmens, lo Foreign Office possedís un dossièr sus Jung, signalat coma scientific nazi, e titulat: « Carl Jung, objècte: activitats subversivas ».

L'opinion de Jung suls mejans d'utilizar per abatre Hitler es jutjat digne d'interés pels Aliats que preconiza de dirigir l'atention del dictator cap a l'URSS. Un autre agent, afiliat als Alemands complotant contra Hitler e dirigit pel general Walter Schellenberg, lo psiquiatre Wilhelm Bitter^{[I 38]}, es designat per dintrar reguliarament en contacte amb Jung, en Soïssa, mas, a la decoobèrta de la conjuracion de Schellenberg, lo malhum es desmantelat. De psiquiatres jungians americans coma Gerald Meyer e Mary Bancroft son tanben emplegats pels servicis secrets per establir lo perfil psicologic del dirigents nazis. L'agent Dulles de l'Office of Strategic Services («  ») encontra Jung en 1943, celebrant lo "maridatge encara experimental de l'espinatge e de la psicanalisi"^{[I 39]}. Segon lor diagnostic, Hitler deuriá acabr per se suicidar. Son activitat als costats dels Aliats, mòstra una autra cara de la personalitat de Jung, aquela d'un antinazi, cara sus que insistís Dulles quand, prenent sa defensa, explica: "lo jutjament que portava sus eles [los caps nazis] e sus lors possiblas reaccions als eveniments ne guidèri vertadièrament per evaluar la siruacion politica. Sa prigonda apatia per çò que representava lo nazisme e lo faissisme apareguèt clar pendent d'aquestas conversacions". Pasmens, la natura ultraconfidenciala de las activitats de Jung coma agent secret permetèt pas balhar aquestes elements coma pèça a sa descarga dins lo dossièr de la polemica sus sa compromission amb lo nazisme.

Mai, en 1945, lo general Eisenhower, comandant suprèma de las fòrças aliadas en Euròpa, estudia lo vejaire de Jung sul biais melhor d'ajudar lo civils alemands a acceptar la desfacha, per restablir mai aviadament l'economia de l'Alemanha, exsangua^{[I 40]}. En 1940, Mary Mellon fa paréisser al Reialme Unit las primièras Analas de las Jornandas d'Eranos, un recuèlh d'ensags disparats titulat The Integration of personnality. L'annada seguenta, Jung va a las jornadas d'Eranos que remembran los quatre cents ans de la mòrt de Paracelse, que considèra coma un psiquiatre abans l'ora, que confrontat a las contradiccions nascudas de las mentalitats de l'epòca. Entre 1941 e 1954, Jung apregondís sas òbras sus l'alquimia e redigís son obratge màger, punt culminant de sa pensada: Mysterium Conjunctionis (en dos tòmes).

En 1942, los psicanalistas jungians soïsses crean lo Fondacion Bollingen, del nom de la Torre de Bollingen, una demorança bastida per Jung près de son ostal de Küsnacht e ont trabalha sol. En 1944, l'universitat de Basilèa crea per el una cadièira de medecina psicologica ont ensenha pas que dos ans. Ongan, en efièch, Jung es victima d'una embolia palmonària que l'aclapa pauc a pauc. Plonjat dins lo comà, fa l'experiéncia d'intenses eveniments mentals fantasmatics e onirics. Un còp restablit, ten la conviccion que cal ara expleitar las notas pegadas dins son Libre roge, en relacion amb çò que nomena dempuèi "las visions de 1944"^{[D 13]}. Ellenberger qualifiquèt aquesta experiéncia de "malautiá creatritz", l'aprochant de la neurastenia e de l'isteria^{[F 14]}.

Après la guèrra, Jung recep son seten títol onorific de l'Universitat de Genèva, donat pel psicològ Jean Piaget. Publica enseguida un novèl ensag, Après la catastròfa (Nach der Katastrosphe), publicat en 1945 dins la Neue Schweizer Rundschau, ont s'interròga sus "lo drama de l'engenh alemand" e dins "lo trabalh moral de reconstitucion" de la pòstguèrra que demora de complir pel pòble alemand. Ongan, las acusacions contra Jung començan^{[F 15]} amb, entre autre, un article de S. Feldman dins l’American Journal of Psychiatry titulat « Dr. C. G. Jung and National Socialism », se piejant sus de citacions fòra contèxte de Jung comme la frasa mai polemica que foguèt retenguda: "l'iconscient arian a un potencial mai important qu'aquel dels josieus" o sus de referéncias a la responsabilitat de Jung dans la Segonda Guèrra mondiala^{[I 41]}. En responsa, Jung e los sieus decidisson de publicar un recuèlh de tèxtes del periòde incriminat per replaçar cada citacion dins son contèxte. Un obratge rassemblant Wotan, La psicoterapia uèi e Après la catastròfa es constituit jol nom d'Ensags suls eveniments contemporanèus (Aufsätze zur Zeitgeschichte), contra l'avís de Jolande Jacobi qu'i vei un pretèxte donat als detractors, en mai d'èsser un ensag d'autojustificacion vodada a la polemica a son torn^{[G 14]}.

En 1946, Ernest Harms fait son apologiea dins un ensag titulat C. G. Jung, lo defensor de Freud e dels Josieus, contra las acusacions d'Albert Parelhoff que, dans son article « Dr. Carl G. Jung, Nazi Collaborationist », critica l'actitud de Jung pendent la guèrra. Puèi Philip Wylie publica An Essay on Morals (Un ensags sus las mòrs) ont defend Jung. Aqueste darrièr declara en efièch aver estat entièrament "conpres" per Wylie. Pasmens, un autre escandal alimenta la polemica. La Fondacion Bollingen dona en 1949 o prèmi Bollingen a Ezra Pound, esrivan pivelat per Mussolini, per sos Cantos pisans. La visita de Winston Churchill en Soïssa en 1946, qu'encontra Jung pendent una taulejada, atuda pas cap la controvèrsia. Onga, le psiquiatre apren per l'intermediari de Jolande Jacobi que le FBI l'espiona dempuèi 1940 e constituiguèt un dossièr sus sa persona.

En 1947, Jung, après dos infarctus, decidís de far la sintèsi de totgas aquestas recercas sus l'inconscient. Ja aviá publicat en 1946 Psicologia del transferiment qu'es a l'origina una partida diferenta du Mysterium Conjunctionis. En 1947 es publicat un obratge monumental, per la soma de material qu'acampa: Psicologia e Alquimia. En 1951, l'ensag Aïon, estudis sus la fenomenologia del Se estudia lo procediment d'individuacion e la figura cristica.

En 1952, Jung s'interessa a la religion, d'el vejaire psicologic. Publica lo celèbre e plan controversiat Responsa a Jòb, escrich a partir dels elements de las jornadas d'Eranos titulada « Un apròche psicologic del dògma de la Trinitat ». I explora lo concèpte del Mal, considerat coma una simpla «privatio boni» (« una abscéncia de Ben », una caréncia sens realitat intrinsèca). Dempuèi, Jung diminuís fòrça sas activitats de terapeuta, se consacrant a sas recercas amb Marie-Louise von Franz suls « grands sòmis » e los arquetipes. Se liga d'amistat amb lo paire dominican Victor WhiteVictor White (Dominican) (en), especialista de Sant Tomàs d'Aquin. White es atirat per la teoria jungiana e vòl crear un pont entre fe crestiana e psicologia. Pasmens, los dos òmes se quitan sus la polemica nascuda a la seguida de la publicacion de Responsa a Jòb.

En 1948, l'Institut C. G. Jung, establís a Zuric, dobrís sas pòrtas e aculhís una trentena d'escolans. Jung i jòga un ròtle actiu fins a 1950. Per son discors inaugural lo 24 d'abril de 1948, prevei de fructuoses aprochaments entre la fisica e la psicologia. Trabalhant a l'epòca amb fisician Wolfgang Pauli sus un recuèlh titulat L'interpretacion de la natura e de la psiquè, Jung o examina los fenomèns extrasensorials, estudiats entre autre als EUA a la mèsma epòca per Joseph Banks Rhine. A l'Institut, es tanben lo començament de çò que d'unes coma Richard Noll nomenèron lo « culte de Jung », un pivelatge pel creator de la psicologia analitica. Hans Trüb, un de sos ancians amics, s'opausa a sa teoria del Soi. Criticant Jung al subjècte de l'identificacion que fasiá del Se a Dieu, Trüb se liga alara a la teoria de mesa al punt pel Soís Dumeng Bezzola, la « psicosintèsi », e que presenta dins De Se cap al Mond, paregut en 1947.

Jung dona sa darrièra conferéncia a la jornadas d'Eranos en 1951, evocant son concèpte novèl, aqueste « sincronicitat », esquiçat dins son ensag Aïon. Vòl ara experimentar la nocion e reunís per aquò un grop de pròches se fondant sul taròt de Marselha e sus l'astrologia. Amb son amic lo fisician Wolfgang Pauli, dona doas conferéncias relativas al concèpte de sincronicitat, tituladas « L'influéncia de las representacions arquetipicas sus la formacion de las teorias scientificas de Kepler », prononcidas en 1948. Jung trabalha tanben amb Károly Kerényi, especialista ongrés de la mitologia, al respècte de l'arquetipe del Capon divin. De lor collaboracion naís Introduccion a l'esséncia de la mitologia en 1951.

 

En 1953, Toni Wolff morís, çò que causa un grand tust a Jung. Mai, sa femna, Emma Jung, morís d'un càncer en novembre de 1955. Jung es alara afogat pel fenomèn de plats volaires e publica Un mite modèrne que coneis un fòrt resson. En 1956, pubica lo segond tòme de son òbra màger, l'obratge Mysterium Conjunctionis.

La psicologia analitica s'organiza: lo 17 d'agost de 1957 es fondada la Societat soïssa de psicologia analitica, a Zuric^{[G 15]}. Apareisson los contunhators de Jung: l'economista e sociològ soís Eugen Böhler, autor de Futur coma problèma de l’òme modèrne en 1966 aplica la teoria jungiana a l'economia; en Anglatèrra, Anthony Storr e Anthony Stevens espandison sas tèsis. En França, Henry Corbin, Gilles Quispel e Elie Humbert defendavan son òbra fàcia a la predominança del freudisme. Jung compta tanben de partisans en URSS, mejans la teoria de la socionica.

Vèrs 1956, d'amics e pròches de Jung lo sollicitan per qu'escriga son autobiografia. D'ensags se faguèron fin finala aquò mena al libreSovenirs, sòmis e pensadas rediguit per Aniella Jaffé, sa secretària d'alara, e publicada en 1961. Es subretot Kurt Wolff, un dels fondators de la Fondacion Bollingen e son responsable editorialista que convenc Jung de realizar una autobiografia en malgrat de sas reticéncias. Jung causís dins un segond temps per una biografia jos forma d'entretens espontanèus tutulada Sovenirs improvizats. Las sesilhas se debanèron cada jorn en 1957, mas lo 10 de genièr de 1958, Aniéla Jaffé anóncia a Kurt Wolff que Jung desira escriure el meteis sa biografia. Après aver consultat los sieus, Jung decidís d'evocar pas lo periòde controversiat de la guèrra dins aquesta autobiografia.

En 1961, Jung capita, malgrat las malautiás a repeticion, d'acabar un darrièr obratge: Ensag d'exploracion de l'inconscient, publicat dins lo recuèlh L'Òme e sos simbòls e nascut l'entrevista donada a John Freeman en 1959 per la BBC. Jung confia a Marie-Louise Von Franz la seguida de son trabalh (elle publie le troisième tome de Mysterium conjunctionis consacrat al tractat alquimic Aurora Consurgens) e tractant del procediment d'individuacion. Segon lo vòl de Jung, pren en carga la responsabilitat de sos títols editats. Jung contunha a trabalhar sus son autobiografia fins a sa mort, lutant contra la degerescéncia e los trebles de memòria. Legís tanben los escrichs de Pierre Teilhard de Chardin. Fa, al crepuscul de sa vida, dos sòmis interpretats por ses pròches analistas coma desvelant que l'« òme de Bollingen » arribèt a l'unitat e a la totalitat.

En mai, Jung es victima d'una ataca cerebrala que lo priva de la paraula. Li torna una oras abans sa mòrt, pro per parlar a son filh Hans, e moís pasiblament lo 6 de junh de 1961 a 85 ans d'edat dins son ostal de Küsnacht, sos la broa de lac de Zuric^{,[G 16]}. Los obsèquis se debanan dins le temple protestant de Küsnacht e sas cendres son dins la tmba de familha. A la novèla de sa mòrt, los omenatges internacionals se multiplican coma aqueste de Jawaharlal Nehru. Pendent la ceremonia comemoratritz, l'analista jungian Edward F. Edinger conclutz son discors per una crida solemna: "Jung es pas pus, mas las repercussions fan pas començar"

L'acusacion de simpatia amb lo regime nazi que C. G. Jung faguèt l'objècte a partir de 1932 lo seguet tota sa vida, fasent polemica al subjècte de la plaça d'aquestas teorias pendent la Segonda Guèrra mondial. D'entre los fòrça detractors de Jung, lo màger es l'American Richard Noll, psicològ e professor d'istòria de las sciéncias a l'universitat Harvard, e que publiquèt dos obratges: Lo Culte de Jung (The Jung cult, 1994) e Lo Crist arian (The Aryan Christ, 1997). Noll i assimila Jung a un goró amb de deliris de grandors, accumulant a l'entorn d'el una « mafia » claufida de teorias racistas e nazias. Òbra coma promotor d'un cristianisme integrista e se vòl un "profèta völklich". Pasmens, en reire de las acusacions de collusion amb lo nazisme, l'autor pièja son requisitòri sus la critica de Jung coma destructor de la religion crestiana: "Ajotariái una remarca, al risc de provocar la controvèrsia après aver soscat d'annadas a l'impacte considerable de Jung sus la cultura e lo païsatge esperital del sègle vint, soi vengut a la concluson qu'exerciguèt una influéncia tan importanta que l'emperaire roman Julian sus l'erosion del cristianisme institucional e la restauracion del politeïsme ellenistic dins la civilizacion occidentala". Noll crei pas que Jung aja jamai cregut a sos concèptes: "Soi convencut - e es un dels arguments d'aqueste obratge - que Jung fabriquèt deliberadament, e d'un biais un pauc enganaire, aquesta masqueta del sègle vint per far sa vision del mond magic, politeïsta e pagana mai acceptabla a una societat laïcizada, condicionada a respectar sonque las idèas scientificas". Fin finala, Noll afirma tanben que dins sa torre de Bollingen, Jung, francmaçon, fa representar un cèrt nombre "d'aisinas e de simbòls alquimics". Aquesta tèsi sens fondaments basada sus une simpla omonimie amb son grand es utilizada dins l'obratge de Jean-Luc Maxence, Jung e l'avenir de la Francmaçonaria.

Pasmens, los obratges de Noll son, per gaireben totes los psicològs e istorians de la psicanalisi, d'atacas personalas. Élisabeth Roudinesco, pasmens d'esperela critica al vejaire de Jung, argumenta dins aqueste sens: "Quitament se las tèsis de Noll son piejadas per una solida coneissença del corpus juguian (...) meritan d'èsser de nòu examinadas, tant la detestacion de l'autor al vejaire de son objècte d'estudís diminuís la credibibilitat de l'argumentacion" Élisabeth Roudinesco tanben consacrèt un article entièr, "Carl Gustav Jung, De l'arquetipe al nazisme. Deribas d'una psicologia de la diferéncia", a la polemica a l'entorn de Jung e de son implicacion dins lo regime nazi. Richard Noll fonda fin finala sas atacas sul periòde treble de la biografia de Jung, a partir de 1932, quand remplaça Ernst Kretschmer a la presidéncia de Societat internacionala de psicoterapia. Noll arguís que Jung foguèt alara, de sa quita volontat, « Reichsführer de la psicoterapia en Alemanha, e que capelava tanben la societat freudiana de psicanalisi, coma lo raconta lo biograf de Freud, Ernest Jones, dins sa celèbra biografia, La Vida e l’òbra de Sigmund Freud. Pasmens, Deirdre Bair, dins sa biografia fòrça documentada, conclutz que Jung tanben manipulèt per Matthias Göring, próche del poder, alara qu'Henri Ellenberger resuma que "demora que Jung, coma fòrça de sos contemporanèus, aviá sosestimat, al començament, la fòrça de pentracion de la plega nazia"^{[F 16]}. Coma Friedrich Nietzsche, l'òbra de Jung foguèt recuperada a l'amagat puèi desviada. De pròbas existisson que Jung faguèt modificar los estatuts de la societat "per permetre als psicoterapeutas josieus alemands - qui podavan encara o voler - una afiliacion individuala" qu'aquestes èran en efièch interdits dins totas las societats sabentas en Alemanha. Mai, Jung ajudèt a l'exili sul sòl soís fòrça intellectuals josieus, coma Roland Cahen, qu'editarà sos obratges en França enseguida. Gérard Badou, dins son Istòria secrèta de la psicanalisi, capítol « Lo flirt de Jung amb lo diable », explica que Jung foguèt "trapat" e que "Sa marge de manòbra al cap de societat internacionala es gaireben nula. Ne farà la crudèla experiéncia a partir del mes de decembre de 1933", quand constata que sa signatura acopanha aquesta de Göring a l'escasença la publicacion de la revista de la Societat. Badou mòstra que a partir de 1934 Jung valorizèt la cultura josieva: l'inconscient arian encora mai pròche d'un estat de jovença barbara es opausat a l'inconscient josieu que las raïces son tant prigondas qu'aquestas de la psicologia chinesa. Dins lo contèxte de l'epòca, l'article es aqueste còp pas mai considerada coma una simpla pèrga, mas una provocacion, propaus que provòca son estatut de persona non grata al sen de la Societat alemanda de psicoterapia.

Dempièi lo començament de la psicologia analitica, Freud e son cercle de pròches psicanalistas plaçan Jung a l'indèx. La critica pren doas formas: la proteccion de l'estatut de Freud coma creator de la psicanalisi e l'entrepresa de destruccion dels concèptes jungians. Atal, dins son ensag « Critica de l'ensag d'una presentacion de la teoria psicanalitica de C. G. Jung » Karl Abraham s'ataca als postulats de Jung. Denóncia lo "deslegatge de l'inconscient" realizat pel psiquiatre soís. La "tinta religiosa" del concèpte, que ven alara un "rèire plan mistic" fa de Jung un "teologian" e pas mai psicanalista. Aquesta critica es recurrenta dins la literatura psicanalitica; atan Yvon Brès explica que lo concèpte jungian "testimònia tanben de la facilitat amb que se pòt limpar del concèpte de l'inconscient psicologic cap a de perspectivas tenent a un univèrs de pensada estrangièr a la tradicion filosofica ont nasquèt aqueste concèpte".

La segonda generacion de psicanalistas freudians, representada per Donald Woods Winnicott o Jacques Lacan per exemple, contunhan la critica, fasent encara uèi de Jung una persona non grata en psicanalisi. Atal, Dominique Bourdin, doctor en psicopatologia e psicanalisi, estigmatiza Jung dins La Psychanalisi, de Freud fins a uèi: "Renonciant tan plan a l'importança de la sexualitat infantila qu'al ròtle organizator de la crisi edipiana dins l'istòria singulara de cada individú, Jung sortiguèt de la psicanalisi – quitament se contunha a utilizar aqueste tèrme, ara compres coma analisi de contenguts psiquics mai sovent inconscients (...). Benlèu es un propfèta del « retorn del religiós », de biais independent de las glèisas tradicionalas, e davancièr del corrent espiritual del New Age, segon que ditram ara dins « l'èra de l'Aqüari. », que poiriam lo descriure amb mai d'exactitud. Aquò fasent, a deliberadament quitat lo terren de las sciéncias umanas e de la pensada racionala". Fin finala, l'actitud de Jung contra Freud, e lor rompadura en 1913, compta fòrça dins l'ostracisme del primier. La sintèsi critica es realizada per Edward Glover, contunhant aquesta d'Ernest Jones, dins Freud o Jung (1941). La personalitat de Jung es al centre de las atacas e Glover denóncia lo « culte de Jung ». La critica existís tanben al quita sen de la psicologia analitica. Andrew Samuels dins Jung and the PostJungians estudia las fòrça dissensions intèrnas a l'entorn de concèptes claus de Jung; tanben, mai recentament, collaborèt amb un cèrt nombre d'autors, a una critica de la teoria jungiana, dins Controversies in Analytical Psychology de Robert Withers.

Lo concèpte de « psicologia analitica » apareis pel primièr còp en 1913, al XVIIn Congrès Internacional de Medecina organizat a Londres. Dins una conferéncia, Jung definís son novèl apròche coma una psicologia avent per tòca la descripcion de las manifestacions de l'inconscient, es perque li preferís l'expression de « psicologia complèxa »^{[G 17]}. La destria dels autres corrents de la psicologie coma la psicanalisi de Freud, aquesta d'Alfred Adler, e de la « psicologia des prigondirs » (« Tiefenpsychologie ») d'Eugen Bleuler. Dins sos escrichs, Jung prepausa fòrça expressions sinonimas, alternant los concèptes en foncion de l'objècte que tracta. Atal, quand parla dels complèxes psiquics, Jung utliza « psicologia dels complèxes », en referéncia a sas experimentacions sus las associacions pendent son passatge al Burghölzli. Sos successors e detractors nomenan las teorias maduras de Jung « psicologia jungiana », veire, per derision, « jungisme ».

 

Lo postulat fondamental de la psicologia analitica es que la psiquè es dins son esséncia « naturaliter religiosa(en latin : « naturalament religiosa »). La psicologia analitica se prepausa tal de donar de sens a la psiquè, que nomena l' "alma" e prepausa una forma de desvelopament de se menant a la descobèrta de la sieuna totalitat: La psicologia analitica nos servís sonque a trobar lo camin de l'experiéncia religiosa que mena a la completud. Es pas aquesta quita experiéncia, e la produch pas. Mas sabèm per experiéncia que sus aqueste camin de la psicologia analitica aprenèm l'« actitude », precisament, en responsa ont una realitat transcendenta pòt venir a nos. Lo tèrme d'« alma » utilizat per Jung provoquèt fòrça criticas de sos parelhs mas tanben venent del mond religiós. Charles Baudouin torna plaçar pasmens la motivacion de Jung dins son contèxte: "Se Jung es pas sempre clar, al grat de sos lectors, es que justament plega pas al gost prematurat de l'abstraccion, que classifica en simplificant, en esquematizant; tira amb l'idèa, de paur de l'apaurir, tot un amalgama de realitat umana, naturala, illogica, « prelogica » ont aderís intimament. Es pesuc benlèu, mas es ric e verai (…) tornèt integrar, dins la psicanalisi materialista d'ièr, l'« alma » adès rebutada; mas s'a podut lo far de biais eficaç, sanament, es plan que pas degun, mai qu'el, sabèt pas gardar çò que Nietzsche nomenava « lo sens de la tèrra » ».

La teoria jungiana torna definir totes los compausants de la cura psicanalitica. Henri Ellenberger signala que Jung èra "un psicoterapeuta exepcionalament abil que saviá adaptar lo tractament a la personalitat e als besonhs de cadun de sos pacients"^{[F 17]}. Se destriant d'aquesta de Freud (« reductiva » segon Jung) es segon el un "procediment dialectic entre dos individus repausant sul concèpte de "compensacion psiquica" ", o Auseinandersetzung. Segon Christian Delacampagne, lo succès de la teoaria de Jung, près del public, se deu al fach qu'aquesta centra mens la predominànça del sexualisme al sen de l'explicacion psiquic; çò fasent, provòca mens de resisténcia. De fach, "La complexitat de la psicanalisi jungiana ten al fach que totas las instàncias psiquicas son en primas relacions las unas amb las autras. Descriure de biais isolat un concèpte dona d'el un vejaire de segur partial que prenent en compte ni de rapòrts dinamics amb las autras instàncias ni de l'ensemble del sistèma psiquic. Tot es ligat, tot es en movement" explica Elizabeth Leblanc.

Atal, l'analisi psicologica met en jòc de fòrças inconscientas que ne fan un « procediment initiatic », lo sol "encara vivent e gaireben aplicat dins l'esfèra de la cultura occidentala" segon Jung. Lo transferiment es conselhat, e quitament cercat, que permet de projectar sus l'analisi del mite personal del subjècte. Fin finala, la cura seguís de fasas arquetipicas, ja illustradas per l'alquimia o las religions ancianas jos forma de parabòlas que menan lo pacient ca a la recerca de la sieuna totalitat. "La tòca de procediment terapeutic es de permetre d'assimilar los elements inconscients de sa psiquè e capitar fin finala l'integracion de sa personalitat e la garison de sa dissociacion nevrotica".

La critica segon que la pensada de Jung es espiritualista, veire mistica, foguèt emisa dempuèi lo començament de la psicologia analitica. Franck C. Ferrier n'examina las condicions de produccion e lo desvolopament istoric dins los escrichs de Jung. I vei l'exploracion d'una "tresena ipotèsi", ni materialista ni espiritualista, mas tenent del paradòxe epistemologic. Ferrier considèra lo postulat de la psiquè en simpatia amb lo cosmos, coma la pèira de toca del sistèma teoric jungian. Las referéncias a la religion son omnipresentas dins son òbra, Jung s'aventurant sovent dins lo domèni de la morala, de la teologia e quitament de la metafisica, pasmens se'n refusa l'usatge en psicologia. De fach, lo quita Jung abòrda sovent la question de la mistica, aquesta de Mèstre Eckhart subretot, que dich qu'es "lo mai grand pensaire de [son] epòca". Dins l'obratge Jung e la mistica, Steve Melanson explica en efièch que "es especificament dins l'eritatge d'Eckhart que Jung considèra la possibilitat d'un renovelament de l'actitud en Occident". Que, per Jung, un tal viscut de l'experiéncia mistica permet a l'individú de trobar son sens interior e, atal, de desvolopar una actitud religiosa sieuna, una mai granda fòrça d'alma e una autonomia esperitala. "E alara se fortifiquèt [per Jung] l'idèa que per l'addicion d'un nombre sufisent de consciéncia avent desvolopat un tal sens pròpre, poirián èsser evitadas de novèlas folias collectiva modèrna". Fin finala, Jung se focalizèt a partir de sas primièras òbras (amb sa tèsi de psiquiatria) sul paranormal. Son concèpte de sincronicitat es lo punt culminant d'aqueste interés esoteric, çò que contribuiguèt a lo descredibilizar al sen de la comunautat dels psicanalistas e dels psiquiatres.

 

Pasmens Jung se liure tanben a de reflexions epistemologicas sus la portada de l'investigacion de l'esperit coma objècte dins las sciéncias umanas. Dempuèi los començaments, Jung se dicj empiric e pragmatic, se revendicant del metòde del filosòf american William James. Jung comença sempre amb de fachs patologics, que son experiéncia de clinician al Burghölzli li permetèt d'afinar; sas teorias son per el "de proposicions e d'ensags visant a formular una psicologia scientifica novèla, fondada d'en primièr sus l'experiéncia dirècta aquerida quitament sus l'òme". La realitat psiquica es "pas mens reala que lo domèni fisic e ten la sieuna estructura, es somés a las sieunas leis".

En d'autres tèrmes, la pensada de Jung es panpsiquic. Sa vision de la libido, subretot, es enlusida: s'agís per el d'una fòrça creada per una polaritat psiquica (conscient/inconscient), "una energia psiquica sens pulsion sexuala: una libido originària que pòt èsser sexualizada o non sexualizada". Fondant pas sa teoria sus l'origina sexuala del psiquic, Jung se destria de la psicanalisi, per abotir a un metòde mai clinic. Los tèsts d'associacions d'idèas constituisson un apòrt en psicologia experimentala tanben alara que l'encastre psicoterapeutic que bastís influéncia las psicoterapias d'inspiracion psicanalitica.

Jung contunha, tot lo long de sa vida, una analisi de la psicologia umana que le fa s'interessar a la psiquè de la persona normala abans de s'interessar a la psiquè de la persona nevrotica o psicotica. Fòrça objèctes de polemicas, los concèptes que desvelopèts dobriguèron una autra dralha a la psicanalisi de Freud, e a la psicologia clinica tanben. Denis de Rougemont dich tanben: "Es possible que lo grand teologian e lo mai grand psicològ d'aqueste sègle, fins alara, sián dos soïssas: Karl Barth e Carl Gustav Jung. Aquesta recerca permetèt a Jung de multiplicar las aisinas d'analisi e los concèptes permetent d'abordar las manifestacions psiquicas. Aquesta diferéncia fondamentala dins l'apròche li permet d'enlusir de concèptes psicologics màger dichs "transpersonals" qu'integrats al "psiquisme objectiu" (aqueste qu'es collectiu) compausant la "realitat psicologica", nocion centrala de sa pensada^{[F 18]}.

D'entre aquesta realitat objectiva preexistisson abans tot d'estructuras mentalas inatas, los « arquetipes psicologics », determinats a partir de sos estudis de la mitologia, de l'alquimia e a partir d'un aprochament entre pensada orientala (lo ioga Kundalini per exemple) e teoria psicanalitica. Lo concèpte d'« inconscient » divergís d'aqueste de Freud e Jung i adjonch una partida collectiva, que nomena l' "inconscient collectiu". Desplaça lo fondament de la dualitat pulsionala freudiana sus una dobla dualitat, que considèra coma arquetipic: la dualitat creativitat/destructivitat e la dualitat instinctivitat/espiritualitat, aquestas doas dualitats essent pas superposablas (i a, per exemple, de dinamicas esperitualas destructriças). Jung veu dins lo mite e dins los sòmis de las manifestacions d'aqueste inconscient collectifu fin finala^{[F 19]}.

Ak nivèl personal, lo "psiquisme subjectiu", la psiquè se compausa de diferentas instàncias jogant un ròtle regulator e dinamic, coma: l'ombra, qu'es la soma de totes las repressions subconscientas, ligada a las foncions psiquicas inferioras, al caractèr, e a tot çò que l'educacion e la socializacon remandèron dins l'inconscient personal; la Persona, fonccion sociala d'adaptacion sociala de l'individú; los concèptes sexuats d'animus (per la femna) e d'anima (per l'òme) permetèron de comprene la foncion de regulacion e de comunicacion de l'èsser amb lo psiquisme de l'inconscient, per exemple mejan lo sòmi. Los concèpts de « Se » e d'« individuacion » donan un sens e una orientacion al metòde jungian. Fin finala, lo concèpte de tipes psicologics mejans las nocions d'introversion e d'extraversion e de quatre foncions permet una descripcion de la personalitat conscienta e inconscienta.

Jung desvolopa mai de concèptes descrivant de realitats psiquicas tocant a d'autras disciplinas coma aqueste de sincronicitat, que tòca al domèni de la fisica^{[note 7]}. D'autres concèptes, essent mai d'aisinas d'analisi, fan de la psicologia de Jung un caminament tanben clinic. Jung definís tanben los complèxes, l'estat psiquic d'inflacion, caracteristic de la psicòsi, la personalitat mana, los estats modificats de consciéncias coma lo somnambulisme o criptomnesia, le transferiment cercat, l'imaginacion activa e lo dialòg interior per la psicoterapia.

 

Los « tipes psicologics » son la contribucion majora de la psicologia analitica a las sciéncias umanas e subretot a la caracterologia naissenta quand Jung las desvolopèt, a partir de 1913, quand n'expausa lis lineaments pendent lo congrès psicanalitic de Munich. Passant l'encastre experimental per desvelopar una teoria de la personalitat perlongant la classificacion tradicionala, Jung met enseguida en evidéncia, dins son obratge fondator Tipes psicologics, en 1921, una estructura esquematica de la personalitat fondada sus de foncions. Jung distinguís en efièch « quatre foncions psiquics »: lo tipe Pensada, lo tipe Intuicion, lo tipe Sentiment e lo tipe Sensacion, que cadun possedís e de gras diferents. En efièch, segon Jung, "per s'orientar dins lo camp del conscient, cal constatar qui quicòm existís (sensacion), ne conéisser la significacion (pensada), n'apreciar la valor (pensada), n'apreciar la valor (sentiment), e percebre d'ont aquòven e ont va (intuicion)". A aquesta primièra grasilha de lectura, Jung i subreordona doas « actituds » que déterminan l'utilizacion facha pel psiquisme del subjècte de sa libido (energia psiquica). Atal, l'extraversion es lo movement de la libido cap a l'exterior, que se referís a l'objècte alara que l'introversion es ela lo movement de la libido virada cap a l'interior e que se vira cap al subjècte. Per exemple, l'extraversion domina dins l'isteria alara que dins la deméncia precòça es l'introversion. Atal Jung dessenha, a partir d'aquestas quatre foncions e d'aquestas doas actituds, e segon lor gra de consciéncia e de dominança sul subjècte (existès tanben una foncion principala, dicha « diferenciada »), un cèrt nombre de tipes psicologics explicant per exemple los conflictes de personas o las passions personalas (un tipe Pensada a una dominança pel scientific per exemple). Aqueste modèl aguèt un fòrça influéncia sus las teorias managerialas, mejans lo Myers Briggs Type Indicator e la vision socionica, mas tanben en desvelopament personal, en grafologia e quitament en astrologia. Pasmens, son utilitat es pas psicometrica. Sa presa en compte dins la cura analitica, fin finala, es una estapa necessàrai dins la coneissença del « mond interior » del subjècte.

 

A partir de las annadas 1920 Jung decobrís, mercé a son amic lo sinològ alemand Richard Wilhelm e sa traduccion del tèxte ancian del Tractat del Mistèri de la Flor d'Aur (Das Geheimnis der goldenen Blüte, la rica tradicion de l'« alquimia dels bufs » e l'alquimia dels taoïstas. Sas recercas lo menan enseguida capa a la tradicion alquimica europèa, de l'Antiquitat tardièra fins a la Renaissença. I descobrís un fondament a sa psicologia analitica: "Nos apareis uèi amb evidéncia que seriá una impardonabla error de veire dins lo corrent de pensada alquimica sonque d'operacions de cornudas e de fornèl. De segur, l'alquimia a tanben aqueste costat, e es dins aqueste aspècte que constituiguèt los començaments palpejants de la quimia exacta. Mas l'alquimia a tanben un costat vida de l'esperit que cal pas sosestimar, un costat psicologic que sèm luènh d'aver tirat tot çò que se pòt tirar: existissiá una « filosofia alquimica », precursor tratalhant de la psicologia mai modèrna. Lo secret d'aquesta filosofia alquimica, e sa clau ignorada pendent de sègles, es precisament lo fach, l'existéncia de la foncion transcendanta, de la metamorfòsi de la personalitat, mercé a la mescla e a la sintèsi d'aquestes factors nòbles e de sos constituissents grossièrs, de l'aliatge de las foncions diferenciadas e d'aquestas qu'o son pas, en brèu, d'esposalhas, dins l'èsser, de son conscient e de son inconscient", una mesa en imatge e una parabòla de l'evolucion de l'individú sul camin de l'individuacion: "Ai vist plan rapidament que la psicologia analitica convergís singularament amb l'alquimia. Las experiéncias dels alquimistas èran las miènas experiéncias e lor mond èra, dins un cèrt sens, lo mièu mond. Per ièu, aquò foguèt naturalament una descobèrta ideala, que, atal, aviái trobat lo penjal istoric de la psicologia de l'inconscient. Aquesta repausava ara sus una basa istorica."

Jung vei dins la figura de Paracelse un psicolúg d'abans la psicologia, un medicine-man li semblant en fòrça punts. Paracelse l'inicia al rapòrt prim qu'existís entre l'alquimia e la religion coma problèma moral de l'alma. Sas recercas sus l'alquimia abotissent a mai d'un obratges: Sincronicitat e Paracelsica (1929), Psicologia e alquimia (1944), Psicologia del transferiment (1946) e fin finala los dos tòmes de Mysterium conjunctionis (1955 e 1956). Es partir de las òbras alquimicas de l'Edat Mejana e de la Reneissença (los tracats de Michael Maier coma Atalante fugens, aquestes de Johann Valentin Andreae, Las Nòças Quimicas de Christian Rosenkreutz, e los escrits de Gérard Dorn, subretot) mas tanben de las epòcas anterioras (Pitagòras e lo celèbre tractat fondator de la Taula d'esmerauda atribuida a Ermès Trismegist) e contemporanèas (Fulcanelli per exemple) que Jung trapa la justificacion de sos modèls psicologics. En efièch, vei dins la recerca de la « lapis philosophicae », la Pèira filosofala, la metafòra del caminament de l'esperit cap a mai d'equilibri, cap a una realizacion plena et complèta, lo « Se ». Per Jung tota la recerca de la transmutacion del plomb en aur serviguèt, dins l'istòria, sonqu'a representar aqueste besonh psiquic uman, e ne preservar las règlas e procediment, e la coneissença de las menaças de la societat de l'epòca (l'Inquisicion per exemple). Jung es tanben conegut per èsser un dels rares psicoterapeutas a s'èsser piejat sus l'alquimia per ne determinar los parallèls amb la psicologia, aquesta de la recerca de l'« anthropos » o « òme total », a qui Jung dona lo nom de « Se »).

L'interpretacion psicologica de l'alquimia de Jung aguèt una influéncia considerabla sus la percepcion d'aquesta disciplina al sègle XX, de Gaston Bachelard a Betty Jo Teeter Dobbs, qu'estudièt las òbras alquimicas de Isaac Newton. A partir de las annadas 1980 pasmens, foguèt fòrça criticada per unes istorians de las sciéncias, que se fondent sus una concepcion anistorica de l'alquimia, que correspond pas a çò qu'èra pels alquimistas de l'Edat Mejana e de la Reneissença, mas al vejaire que n'aguèon lo romantics e los occultistas del sègle XIX, après que la quimia modèrna se destrièt de l'alquimia al sègle XVIII. Las principalas criticas son expausadas dins l'obratge de Robert Halleux, Los tèxtes alquimics. Barbara Obrist, William R. Newmann, Lawrence Principe et William Newman avançan l'inexactitud d'unes desvelopaments de Jung ne replaçant le contèxte istoric e intellectual. Segon Lawrence Principe e William Newman, l'interpretacion religiosa e simbolica dels procediment alquimics, prepausats per Jung, procedís d'una vision reduccionista. Las tèsis de Newman e Principe pasmens foguèron a lor torn criticadas per Hereward Tilton.

 

Las primièras experimentacions de las associacions liuras de Jung e de Franz Riklin, al Burgöhzli, permetèron la creacion del psicogalvanomètre, aujòl del detector de messorgas.

Indirèctament, Jung aguèt una prigonda influéncia sus la societat e dins lo domèni de las psicoterapias. En efièch, las nocions jungianas coneguèron de nòvas actualizacion al sen d'unas psicoterapias, per exemple mejans son idèa de çò que deu èsser lo tractament, que se fa cara a cara amb lo pacient. Élisabeth Roudinesco e Michel Plon, dins lor Diccionari de la psicanalisi: "las dos grandas escòlas de psicoterapia del sègle XX son l'escòla de psicologia analitica fondada per Carl Gustav Jung e l'escòla de psicologia individuala fondada per Alfred Adler, nacudas ambedoas d'una dissidéncia amb aquesta fondada per Freud". Los concèptes d'« arquetipe », d'individuacion e d'enfant interior tanben aguèron una larga difusion. L’ " enfant interior " inspirèt de psicotherapeutas per qui "trabalhar en ligam amb son enfant interior es alara utilizada dins un metòde psicoterapeutic", dins unes corrents de la psicoterapia. Los analistas Hal Stone e Sidra Stone dins lor obratge Lo Dialòg interior, ne fan la basa de lor apròche.

Mai, lo movement dels « Alcolics anonimes » deu fòrça a un pacient de Jung, Bill W. (aliàs William Griffith Wilson), cofondator del movement d'ajuda mutuala, qu'exprimís sa reconeissença pel psiquiatre soís: Après s'èsser retirat de la direccion del movement « AA » en 1961, Bill W., cofondator dels Alcolics anonimes, s'èra ligat a un pretzfach que volgava dempuèi de temps entreprene, aquesta de soslinhar lo deute de reconeissença dels AA eper aqueles qu'avián contribuit a la naissença del movement. Una d'aquestas personas èra Carl Jung, a qui Bill escriguèt lo 23 de genièr de 1961 p.570.

L'obrtge de Carl Gustav Jung, Psicologia e educacion (que sembla als articles de 1916 a 1942) e mescla psicologia analitica e educacion dona luòc enseguida a la creacion d'una pensada jungiana de l'educacion, seguida per d'analistas pedagògs coma Clifford Mayes. David Lucas dins son article « Carl Gustav Jung e la revolucion coperniciana de la pedagogia » resuma atal aquesta fusion de la psicologia de Jung amb las categorias de l'educacion coma practica que pren lo nom de archetypal pedagogy: "L’òbra de Carl Gustav Jung mena a considerar que la relacion pedagogica met pas sonque en jòc des contenguts o de consigna racionalas, mas tanben una influéncia tenent a la sensibilitat e a la personalitat del pedagòg. L’educacion es alara pas pus de l’òrdre del sol discors, mas ten tanben a las disposicions psiquicas de l’adult. Mas aquestas disposicions esapan largament als metòdes pedagogics programats de per abans, e dependon al contrari de çò que l’educator es dins lo mai intima de sa psicologia. Aquesta atencion portada a l’equacion personala de l’adult constituís una vertadièra revolucion coperniciana de la pedagogia, que se l’èsser de l’educator ven la màger determinacion de l’influéncia qu’exercís sus l’enfança, serà tot d’abòrd el que deurà èsser educat".

Una de las ipotèsis jungianas es que la cultura religiosa (espiritualitat e practicas misticas) es lo resultat de la projeccion dins lo mond exterior dels foncionaments cognitius automatics preconscients.

Per apregondir aquesta tèsi, Jung estudièt d'objèctes tabós per la sciéncia e adulats pels mistics: la subjectivitat, lo sens e la valor, los sòmis, las practicas espiritas, las practicas espiritualistas (simbolica, Iòga, mandalas, etc.), la psicosociologia contemporanèa del fenomèn ovni, la psicosociologia a l'Edat Mejana de l'afogada per l'alquimia, etc.

Aquestes objèctes d'estudis donèron dos tipes d'interpretacions que resistisson pas a la coneissença de la vida e de l’òbra de Jung: un ensag de legitimacion per de corrents mistics partisans de la posicion idealista, e un rebut en blòc pels adèptes del scientisme partisans de la posidion materialista.

Mas, lo trabalh de Jung vòl passar l'oposicion entre materialisme e idéalisme, "que la realitat viventa es donada ni pel real objectiu ni per la formula qu'o carga la pensada", mecé a la sciéncia psicologica: « L'activitat vitala particulara a la psiquè permet sola la percepcion sensibla d'aténher la prigondor de son impression, a l'idèa, sa poténcia eficaça, ambedoas composantas indispensablea d'una realitat viventa. »

Al respècte del « fenomèn ovni », Jung es un dels primièrs autors, dins Un mite modèrne (1958), a s'i interessar d'un vejaire psicologic e sociologic. I suggerís l'importança qu'i a d'estudiar tant lo testimòni que torna portar l'observadion que l'observacion per se. L'explicacion del fenomèn se situariá dins l'encontra entre la psiquè e un fenomèn fisic. D'aqueste fach, es un dels presicaire de çò que se nomena uèi lo « modèl sociopsicologic del fenomèn ovni ».

A aqueste subjècte, vaquí un exemple ni mistic, ni scientista per illustrar las recercas psicologicas jungianas: un American en 1950 vei un fenomèn luminós dins lo cèl. Una idèa sors: « Es un OVNI menat per d'extraterrèstres. »

O, remanda lèu la pensada sorzuda: de l'existéncia e un encontre possible amb una autra forma de vida intelligenta. Lo rebut d'aquesta ipotèsi, lo mena a probar scientificament la causa fisica del fenomèn visual que foguèt lo testimòni. Çò qu'es sovent possible plan aisidament. Aqueste trabalh racional desirable pòt tanben se transformar en una conviccion pseudoscientifica sus l'impossibilitat d'existéncia d'autras formas de vida intelligenta. E pòt tanben menar a la denegacion del questionament scientific legitim sul fach objectiu de la psicosociologia du fenomèn ovni.

O es subjugat per la conviccion de l'existéncia d'autras formas de vida intelligenta. Vendrà alara un feverós defensor de la realitat fisica de l'apareisson d'ovni extraterrèstre. Quitament poirà s'embarrar dins la denegacion de las pròbas scientificas que mòstra la causa fisica del fenomèn que testimonièt.

O, cas mai rare, se sa maturitat psicologica es sufisenta, s'interessarà scientificament al fenomèn psicologic (repetat dins las annadas 1950 - 60) de l'espelida de l'ipotèsi de l'existéncia e de l'encontre possible amb d'autras formas de vida intelligentas.

Estudiar aquesta question poirà alara èsser fecond en especulacions e ipotèsis scientifics. Jung, el, s'interessèt a la dimension simbolica de l'afogadura pels ovni. I vei una projeccion fantasmatica que fòrça la pensada racionala contemporanèa a s'interessar a d'autres mòdes cognitius: sentiments provats, sensacions immediatas, intuicions. L'òme de l'Edat Mejana dialogava amb Dieu. L'òme del sègle vint (dins l'ipotèsi d'un procediment fisiologic d'individuacion), se prepara a l'encontre - tan estranha qu'un encontre del tresen tipe - amb sos dinamismes cognitius preconscients que participan silenciosament a son existéncia.

 

Lo títol còp d'un article titulat « Lo Doctor Jung dich que los « disques volants » suggerisson de pilòts gaireben umans » publicat dins lo jornal New York Herald Tribune, lo 30 de julhet de 1958, foguèt utilizat pels dos camps que s'opausan a subjècte l'existéncia d'ovnis pilotats per d'extraterrèstres. Unes volgavan i veire una legitimacion de lor cresença als extraterrèstres, d'autres una decredibilizacion del caractèr scientific de las òbras psicologicas de Jung. Pauc envisatjan que Jung, en ancian psiquiatre, fasent justament remarcar qu'i a un interés per las recercas psicologicas de remarcar qu'aquestes que descivisson d'ovnis extraterrèstres descrivent un pilotatge non extraterrèstre - « gaireben uman ». S'agís, alara, d'una projeccion fantasmagorica? Coma metòde, prepausa d'estudis de cases de sòmis amb tematica d'ovni de sas pacients. Son ipotèsi principal es que los ovnis an una forma circulara de sieton per analogia amb los mandalas, d'espereles simbòls d'un desir de completud e que son una nòva utilizacion de l'arquetipe del salvament, al sen d'una societat ont « Dieu es mòrt ». Un ensag per l'uman de s'interrogar al subjècte de la coabitacion jos un mèsme crani entre una pensada conscienta costumièra e un autre foncionament cognitiu nonconscient.

L'interés de Jung pel ioga entre autre, e globalament per las cresenças orientalas, es repres pel sincretisme que se vei dins lo New Age. Segon lo sociològ Paul Heelas, dins The New Age Movement, Jung es "un de las tres mai importantas figuras del New Age" amb Blavatsky e Gurdjieff.

Las Òbras de Jung al subjècte de la psicologia dels misticas menèron en partida al desvelopament del corrent dich « New Age » qu'utiliza de tèrmes dins accepcions mai o mens en rapòrt amb la pensada jungiana: inconscient collectiu, anima, sincronicitat, etc. "L'impacte de la pensada de Jung sus la dinamica d'emergéncia del New Age es fondamental" resuma lo sociològ Luc Mazenc.

La teoria dels tipes psicologics a una influéncia feconda sus una generacion de psicològs: lo Myers Briggs Type Indicator Myers Briggs Type Indicator de Katherine Cook Briggs e d'Isabel Myers avent abotit al questionari MBTI ® utilizat dins unes metòdes de coaching venent de la classificacion en tipes de Jung. La socionica es una teoria de las relacions entre los tipes de personalitats inspirada tanben dels tipes psiquics, creada per Aushra Augustinavichute. Las doas teorias, l'una occidentala (lo MBTI), l'autra sovietica (la socionica) son nascuda pendent la guèrra freja; lor portada mòstra la dimension internacionala de las recercas de Jung.

Mai, la tipologia jungiana de la personalitat a plan influenciat la grafologia e la caracterologia de l'« escòla de Groningue ». Un escolan de Jung, Ania Teillard, autor dels Tipes psicologics de Jung e lor expression dins l'escritura (1946) e de L'Alma e l'escritura (1948) met en relèu las correspondéncias graficas e los tipes psiquics. Fin finala, lo psiquiatre e neurològ soís Hermann Rorschach s'inspira de la tipologia de Jung per bastir son tèst projectiu portant son nom, publica dins Psychodiagnostic (1921) e fòrça utilizat uèi.

Gaston Bachelard, dins sos escrichs coma la Psicanalisi del fuòc, desvolopa una teoria de l'imaginction influenciada per la simbolica dels arquetipes. Sos metòdes d'analisi devon fòrça al metòde de la psicologia analitica. Mai, la mitanalisi de Pierre Solié e de Gilbert Durand, autor de Estructuras antropologicas de l’imaginari. Introduccion a l’arquetipologia generala, se fonda sus l'« arquetipologia » de tradicion jungiana. Durand tanben realizèt un òbra d'alarguiment de l'arquetipologia cap al domèni artistic, per exemple dins Bèlas arts e arquetipes: la religion de l'art (1989) en introduccion de que explica que "la filosofia de l'arquetipe es encara senon d'illustrar (...) mas plan de defendre un quart de sègle après la desapareisson de l' "inventor" d'aquesta nocion, Carl Gustav Jung". Lo critica e especialista de la literatura Northrop Frye publica en 1949 Anatomy of Criticismque se referís dirèctament a la teoria dels arquetipes de Jung, que son per el de "modèls tematics o purament literaris, indiferents a las règlas de versemblança". En soma, per el, los mites son "los principis estructurals de la literatura". Lo critica literari Georges Poulet transpausèt los modèls jungians dins l'estudi dels tèxtes e dels univèrs imaginaris.

La psicologia analitica aguèt fòrça ressons sus la literatura del sègle XX. D'autors avent estat pacients de Jung sinspirèron de son apròche de la psiquè e de l'imaginari mitologic. La dimension transpersonala e l'estudi dels mites permetèron a d'escrivans coma Herbert George Wells o Hermann Hesse^{[I 42]} (dins sos romans Demian e dins Lo Lop de las estepas per exemple), analisats per Jung, de tintar lors univèrs de referéncias als concèptes jungians. La femna de letras Victoria Ocampo (qu'encontrèt Jung en 1930), lo poèta american Leonard Bacon o Jorge Luis Borges dison enfin aver estat influenciats per Jung. D'autors de sciéncia-ficcion se son tanben reconeguts coma d'inspiracion jungiana, coma Frank Herbert dans Dune, Philip Wylie, Valerio Evangelisti ou Ursula K. Le Guin dins Lo Cicle de Tèrramar.

Los cineastas italians Federico Fellini e quitament George Lucas (mejans lo mitològ american Joseph Campbell) fan partit tanben dels artistas influenciats par la psicologia analitica. Al cinèma, lo realizator e scenarista John Boorman dins Excalibur (1981) s'inspirèt de l'òbra de Jung, subretot dins son analisi de l'arquetipe del Sant Grasal. Lo film de Roberto Faenza, L'alma en jòc (2004) met en scèna Jung e Sabina Spielrein. Tanben, David Cronenberg met en scèna dins son film A Dangerous Method (2011) aqueste ligam e la relacion entre Freud e Jung. Dins Batman Begins (2005), lo psiquiatre Jonathan Crane justifica lo fach que los pacients parlan d'un espavental esglasiant disent qu'aquò correspond a un arquetipe de Jung. Dins Full Metal Jacket (1987) de Stanley Kubrick un dialòg evòca la « dualitat de l'òme », concèpte jungian, per justificar la coabitacion entre un eslogan pacifista e un eslogan guerrièr sus un mèsme casco.

En pintura, l'expressionista Jackson Pollock qu'aviácomençat una terapia jungiana en 1939 deu sa vocacion artistica a aquesta cura. Edward Hopper es tanben influenciat per la pensada de Jung (mas tanben per aquesta de Freud).

• A Dangerous Method es un film istoric canadan britanic alemand e soïs realizat per David Cronenberg en 2011 ont Carl Gustav Jung es jogat per Michael Fassbender.

• Carl Gustav Jung
  Modèl:Ma vie. Souvenirs, rêves et penséesSovenirs, sòmis, pensadas
  

Modèl:Références

•  Istòria de la descobèrta de l'inconscient. 

1. ↑ p.681. Existís en efièch 5 tòmas de correspondéncias, editats per Aniéla Jaffé e Gerhard Adler e titulat Correspondéncia.
2. ↑ p. 675-763. Ellenberger ne fa tanben un retrach fisic e moral precís, p.697-701.
3. ↑ Segon Henri F. Ellenberger la nationalitat de Jung faguèt fòrça dins sa reconeissença internacionala; mai, «la neutralitat de la Soïssa li evitèt los tempèris que marquèron las vidas de Freud e d'Adler», p.675.
4. ↑ Jung obten lo títol de "privat-docent" a l'universitat, p.686. Aqueste títol designa dins los païses germanics qu'escriguèron una tèsi d’abilitacion lor valent l’autorizacion d’ensenhar al nivèl universitari, mas qu'an pas (encara) recebut una cadièira d'ensenhament o de recerca.
5. ↑ p.686.
6. ↑ p.676. Ellenberg explica que «la vida de Carl Gustav Jung ofrís un exemple tipic d'ascension sociala. (…) Cap a la fin de sa vida, n'es vengut una figura gaireben legendària».
7. ↑ p. 687.
8. ↑ p. 712.
9. ↑ p.726.
10. ↑ « ces événements marquèrent le début d'une période intermédiaire de six années (fin 1913 à 1919) qui resta longtemps la plus obscure de la vie de Jung et dont la pleine signification a été révélée par son autobiographie », P.688.
11. ↑ Ellenberger explica que Jung « composèt dos obratge: lo Libre negre e lo Libre roge que son demorats inedits » de son vivent, P.690.
12. ↑ Jung refusa sempre de far publics sos quasèrns de nòtas datant d'aqueste periòde, volent pas envasir lo terren dels ethnològs, segon sos tèrmes, P.693.
13. ↑ Henri F. Ellenberger atteste que Jung était présent lors de la rencontre entre Hitler et Mussolini le 28 septembre 1937, à Berlin, lors de la parade et que : « À mesure que la situation internationale se dégradait, Jung, qui ne s'était jamais beaucoup préoccupé de la politique mondiale, s'y intéressa de plus en plus. Des interviews qu'il accorda à divers magazines montrent qu'il cherchait à analyser la psychologie des chefs d'État, et en particulier celle des dictateurs »,{P.695.
14. ↑ p. 241 et p. 761. Ellenberger rapproche cette expérience de Jung de celles de Gustav Fechner et de Friedrich Nietzsche. Il explique que, dans une certaine mesure, Sigmund Freud a lui aussi vécu une telle « maladie créatrice ».
15. ↑ Ellenberger explica que la campanha d'atacas contra Jung « foguèt lançada depuèi los mitans socialistas soïsses, per Theodor Schwarz e Alex Von Muralt ; puèi s'espandiguèt a unes periodics josieus », P.695.
16. ↑ p. 695.
17. ↑ «La complexitat de la psicanalisi jungian ten al fach que totas les instàncias psiquicas son en relacions primas las unas amb las autras. Descriure de biais isolat un concèpte dona d'el une vision de segur parciala que prenent pas en compte ni de rapòrts dinamics amb las autras instàncias ni de l'ensemble del sistèma psiquic. Tot es ligat, tot es en movement»700.
18. ↑ p. 706.
19. ↑ p. 180.

• Charles Baudouin

Charles Baudouin. L'Œuvre de Carl Jung et la psychologie complexe. ISBN 2228895709. 

1. ↑ Charles Baudouin parla del gost de Jung per l'arcaïc, passion qu'influencia son òbra, p.10.
2. ↑ p.13.
3. ↑ Jung reconeis sempre l'importança de las òbras de Bleuler dins la formacion de sa pensada, per exemple dins l'apròche psicologic de las malautiás mentalas, subretot dins l'esquizofenia, e dins la nocion d'« ambivaléncia » (introduch en 1910) qu'«atirava atal l'atencion de Jung sus una fondamentala bipolaritat de l'esperit», p. 63.
4. ↑ p.14.
5. ↑ p.15.
6. ↑ «es al metòde de las associacions que consacra sas conferéncias donadas ale public american», a Worcester, en 1908, dins lo Massachusetts, p.14.
7. ↑ Es din la segonda partida de l'obratge que la divergéncia s'acusa; Freud indica atal a Ernest Jones qu'es a la pgina 174 de l'edicion d'origina que, segon el, Jung se perdèt. S'agís de la concepcion alargada de la libido de Jung, p.15-16.
8. ↑ p.16-17.
9. ↑ p.18.
10. ↑ p.37.
11. ↑ La Suisse a accordé à Jung deux autres distinctions : la «Schweirzerische Akademie der Medizinischen Wissenschaften» en qualité de membre d'honneur en 1943 et le doctorat honoris causa de l'université de Genève.
12. ↑ p.34.
13. ↑ p. 32.
14. ↑ p.38-40.
15. ↑ p.45.
16. ↑ p.47.
17. ↑ p.17.

• Deirdre Bair, Jung. Une biographie, París, Flammarion, 2007

1. ↑ p.22.
2. ↑ p.27.
3. ↑ p.30-32.
4. ↑ p.63.
5. ↑ p.80-92.
6. ↑ p.152. Jung était réputé égocentrique et agressif ; de plus il passait pour désirer la place de Bleuler.
7. ↑ p.151.
8. ↑ p.145.
9. ↑ p.156-157 : Bleuler èra ja en contacte epistolar amb Freud, qu'admirava fòrça, a partir de 1890 o 1904 explica Deirdre Bair. Quand Jung escriviá a Freud per l'encontrar, « pren la lutz » a Bleuler en soma, d'ont lor desacòrdi.
10. ↑ p.180.
11. ↑ p.181.
12. ↑ p.290.
13. ↑ p.305.
14. ↑ p.317.
15. ↑ p.344.
16. ↑ p.359 et 373 notamment.
17. ↑ P.365.
18. ↑ P.178.
19. ↑ P.539.
20. ↑ p. 540.
21. ↑ P.542.
22. ↑ P.552.
23. ↑ p. 553.
24. ↑ P.554.
25. ↑ P.577.
26. ↑ p. 597.
27. ↑ p. 451-459.
28. ↑ P.639.
29. ↑ P.641.
30. ↑ P.649.
31. ↑ p. 657.
32. ↑ Jung citat P.658.
33. ↑ P.652.
34. ↑ P.692.
35. ↑ P.695-697.
36. ↑ p. 705-712.
37. ↑ Chapitres « En collusion avec l'histoire » et « Agent 488 », en particulier, p. 745.
38. ↑ P.730.
39. ↑ Propos rapporté P.713.
40. ↑ P.747.
41. ↑ P.171.
42. ↑ p.908-909.

• Aimé Agnel; Michel Cazenave; Claire Dorly Le Vocabulaire de Jung. París: Ellipses (Vocabulaire de...). ISBN 2-7298-2599-1. 

• Luigi Aurigemma. L'Éveil de la conscience. París: L'Herne (Carnets). ISBN 978-2-85197-446-4. 

•  {{{títol}}}. Fj. ISBN 2-13045559X. 

• Sigmund Freud Serge Jankélévitch, Cinq leçons sur la psychanalyse : Contributions à l'histoire du mouvement psychanalytique, Payot, 1966, ISBN=2-228-88126-0

1. ↑ Ce test est à distinguer de celui des associations libres inventé par Sigmund Freud.
2. ↑ Dans le dernier chapitre de la Potière jalouse l'anthropologue Claude Lévi-Strauss se livre à un parallèle humoristique des personnalités et des théories de Freud et Jung.
3. ↑ Lo tèrme d'« esquizofrenia », que remplaça aqueste de « deméncia precòcia », foguèt creat per Eugène Bleuler; la formulacion latina de demencia praecox, qu'aviá estat introduch d'en primièr per Emil Kraepelin, èra alara l'expression consacrada.
4. ↑ La correspondance entre Freud et Jung débute exactement le 11 mars 1906 par une lettre de Freud qui remercie Jung de son envoi d'un livre sur ses travaux à la clinique du Burghölzli.
5. ↑ Le film de 2004 L'âme en jeu (The Soul Keeper) du réalisateur italien Roberto Faenza retrace l'histoire adultérine entre Jung et Spielrein.
6. ↑ « La société [de psychanalyse allemande] s'attend à ce que chacun de ses membres travaille dans l'optique du livre d'Adolf Hitler, Mein Kampf, et avec tous les efforts scientifiques possibles, sur cette base théorique », éditorial paru dans l'édition internationale et pas seulement dans l'édition allemande de décembre 1933.
7. ↑ Jung coécrit l'ouvrage The Interpretation of Nature and the Psyche en 1952, aux côtés des physiciens Wolfgang Pauli, Markus Fierz et Pascual Jordan.

• Association internationale de psychologie analytique
• Psicologia analitica
• Inconscient collectiu
• [[Socionica}}
• Sigmund Freud
• Psicanalisi
• psicoterapia

• Modèl:HelveticatBibliothèque nationale suisse

• Article d'Étienne Perrot publié dans l'Encyclopedia Universalis © sur le site de La Fontaine de pierre
• Association Jung France. Reproduction d'un article d’Actua-Psy avec Norbert Chatillon sur « En quoi Jung est-il actuel ? »
• Angela Graf-Nold, Jung, 19 de febrièr de 2009
• (en) « Carl Jung—Matter of Heart », document vidéo de Whitney, Mark (1985). Film documentaire de 1h45 sur la vie de C. G. Jung, contenant des témoignages de première main

• Association internationale de psychologie analytique (AIPA)
• Association de psychanalystes et psychothérapeutes jungiens (APPJ)
• Société française de psychologie analytique (SFPA-Institut C. G. Jung)
• Société belge de psychologie analytique (SBPA)
• Site des associations jungiennes en France
• Les Éditions de La Fontaine de Pierre publient des ouvrages de continuateurs de C. G. Jung
• le GERPA : Groupe d'Études et de Réflexion de Psychologie Analytique
• L'Association Philémon a pour but de traduire et de publier les manuscrits de Jung

•  C. G. Jung son mythe en notre temps. Éditions Buchet/Chastel. ISBN 2702013198. 
•  Jung, sa vie et son œuvre. Paris: La Fontaine de Pierre. Jbh. ISBN 2902707460. 
•  Jung, le seigneur de l'inconscient. Éditions du Rocher. ISBN 226800371X. 
•  Jung, l'expérience intérieure. Éditions du Rocher (Sciences Humaines). ISBN 2268024903. 
•  C. G. Jung, Emma Jung and Toni Wolff : A Collection of Remembrances. Analytical Psychology Club. ISBN 0961123206. 
•  Jung, la passion de l'autre. París: Les Éditions Milan (Les Essentiels Milan). ISBN 2745907980. 
•  Jung. París: Hachette (Pluriel Psychanalyse). ISBN 978-2-0127-9201-2. 
•  Jung. París: Presses universitaires de France (Que sais-je ?). ISBN 2130514006. 
•  Carl Gustav Jung guérisseur blessé de l'âme. Paris: Éd. Dervy. ISBN 9782844549426. 

• Michel Cazenave, Claude Mettra (dir.), Cahier Jung, Éditions de l'Herne, Cahiers de l'Herne, n^o , Paris, 1984, 518 p. ISBN: 9782851970503
• Michel Cazenave, Jung revisité ; tome I, La réalité de l'âme, 2011 ; tome II, Jung et le religieux, 2012 ; Médicis Entrelacs
• Charles Baudouin, L’Œuvre de Jung, Paris, Payot, 1963.
• Steve Melanson, Jung et la mystique, Vannes Cedex (France), Sully, 2009 (ISBN 9782354320386), p. 183
•  Introduction à la psychologie de Jung. Imago. Ipj. ISBN 2902702299. 
•  Le Musée imaginaire de Carl Gustav Jung. Paris: Stock. ISBN 2234050243. 
•  Les Grandes Images, lecture de CG Jung. Québec: Presses universitaires de Laval (Lectures). Gi. ISBN 2-7637-8267-1. 
•  Carl Gustav Jung, Kulturphilosoph. Presses Paris Sorbonne. ISBN 9782840504146. 
•  Carl Gustav Jung. Vie et psychologie. Presses polytechniques et universitaires romandes. ISBN 2880745829. 
•  La Philosophie de l'imaginaire chez Carl Gustav Jung (pdf). Presses universitaires du Septentrion. Pij. ISBN 9782729541668. 
• Franck C. Ferrier, Jung et la troisième hypothèse, Paris, Georg, coll. « Études jungiennes », 2002 (ISBN 2-8257-0803-8), p. 163
• Elysabeth Leblanc, La psychanalyse jungienne, Bernet-Danilot, coll. « Essentialis » (n^o 11), 2003 (ISBN 2-912663-36-9), p. 62
• Michel Weber, Petite philosophie de l’Art Royal.Analyse de l’alchimie franc-maçonne, Louvain-la-Neuve, Éditions Chromatika, 2015.

• Karl Abraham, « Critique de l'essai d'une présentation de la théorie psychanalytique de C. G. Jung », dans Psychanalyse et culture, Payot, coll. « Petite Bibliothèque Payot, Sciences de l'homme », 1966 (lire en ligne), p. 207-224
•  La Psychanalyse de Freud à aujourd'hui histoire, concepts, pratiques. Bréal (Théories). ISBN 2749507464. 
• George-Florin Calian, « Alkimia Operativa and Alkimia Speculativa. Some Modern Controversies on the Historiography of Alchemy », Annual of Medieval Studies at CEU, vol. 16,‎ 2010
•  Psychotherapy in the Third Reich : the Göring Institute. Transaction Publishers. ISBN 9781560009047. 
•  The Freud-Jung letters: the correspondence between Sigmund Freud and C.G. Jung. 94. Princeton University Press (Bollingen series). ISBN 9780691036434. 
•  L'Avenir d'une illusion. 23. Éditions Bréal (La Philothèque). ISBN 9782749505596. 
•  La Vie et l'œuvre de Sigmund Freud. Paris: Presses universitaires de France. 
•  Lingering shadows : Jungians, Freudians, and anti-semitism. Boston e Londres: Shambhala; 1st edition. ISBN 978-0877736004. 
•  Jung et l'avenir de la Franc-maçonnerie. Dervy. ISBN 2844542646. .
•  Révolution sur le divan. Solin. ISBN 9782853760638. OCLC 19935679. 
•  Dictionnaire de la psychanalyse. Fayard. ISBN 2-213-60424-X. LCCN 00431048. 
• (en) Andrew Samuels, Jung and the Post-Jungians, Londres, Routledge and Kegan Paul, 1985, p. 0-7100-9958-4
•  Controversies in Analytical Psychology. Psychology Press. Withers, 2003. ISBN 9780415233057. 
•  Des Indes à la planète Mars: étude sur un cas de somnambulisme avec glossolalie. F. Alcan. OCLC 12173517. 
• Bruno Traversi (préf. Michel Cazenave, postface Baldine Saint Girons), Le Corps inconscient et l'Âme du monde selon C.G. Jung et W. Pauli, France, L'Harmattan, coll. « Ouverture Philosophique », 2016, 266 p. (ISBN 2343085293)

Error de citacion : La balisa <ref> existís per un grop nomenat « D », mas cap de balisa <references group="D"/> correspondenta pas trobada