Genetica
La genetica (del grèc genno γεννώ "far nàisser") es la partida de la biologia que tracha dels gens, de las leis de l'ereditat e de tot çò qu'i es ligat.
Gregòr Mendel es considerat coma lo paire de la genetica (la pus basica, nomenada genetica mendeliana)
Ara s'espandís al domeni del deschiframent del genòma uman (Projècte Genòma Uman). Podèm diferenciar divèrsas classificacions de la genetica en foncion de l'espècia estudiada o del tipe d'estudi: genetica umana, genetica microbiana, genetica moleculara,...
Istòria
[modificar | Modificar lo còdi]L'estudi de la transmission deus caractèrs deus genitors aus lors descendents que ho desvolopat per l'òme au medish temps que l'eslhevatge e l'agricultura entà melhorar l'adaptacion de las bèstias e de las plantas entaus lors besonhs.
D'un ponch de vista scientific totun, l'idea que los caractèrs deus èstes vius e hossen conservats, carrejats e transmes dab un supòrt materiau be vadèr pas evidenta abans lo sègle XIX.
En purmèr que caló trencar dens la peleja enter lamarkisme e darwinisme per'mor la purmèra teoria que perpausava la transmission possibla de caractèrs aquesits (dits d'un aute biais, que los eveniment viscuts per un èste vius e podevan marcat la qualitat deus caractèts genetics transmés). Per Darwin totun los èstes vius e transmeten sonque los lors caractèrs genetics dab totun lo pes de la seleccion naturala qui au nivèu d'ua populacion a favoriza tau o tau caractèr genetic transmissible). Fin finala la teoria darwiniana que l'emportè sus las teorias de Lamarck aubrint atau lo camin entà l'estudi de la transmission deus caractèrs genetics transmés peu genitor a lor descendent au mejan d'un supòrt materiau alavetz desconegut.
Lo hrair Gregor Mendel qu'avó l'idèa d'estiar suu pes e dab un protocòl estatistic aquesta transmission demonstrant definitivament qu'èra devuda a un supòrt e que los caractèrs transmés que's podevan mesclar en bèth seguir règlas conegudas coma las leis de Mendel.