Culte

Un culte es un ensems de practicas d'omenatge o de veneracion donat per un grop a una divinitat, un èsser vivent mitic o vertadièr, un inanimat o un fenomèn qu'aquel grop reconeis una dimension « de superioritat, d'excelléncia o de sacrat »^[1] e balha de qualitats remarcablas o excepcionalas que pòdon èsser consideradas coma exemplaras. Lo culte es un dels elements de las religions. Per extension, lo tèrme pòt s'aplicar a de valors moralas (justícia per exemple) o societalas (patria per exemple).

Culte ven del latin cultus, derivat del vèrb colere, que vòl dire al sens pròpri « cultivar » e per extension « far un culte ». Lo tèrme culte pòt prene un reson pejoratiu quand es considerat coma otrancièr o donat a un objècte indigne: « culte de l'argent » , « culte du Vedèl d'aur » o « culte de la personalitat ». Las religions que las practicas o cresenças son consideradas coma reprensiblas son a vegadas nomenadas « culte ».

En psicologia, lo « culte del ièu » es parent del narcissisme.

Culte vòl dire al sens pròpri « cultivar » e per extension « far un culte ». Far un culte, es « cultivar » una relacion amb una divinitat e voler la far « fructificar » per un benfici moral e material màger (patz, riquesa, prosperitat, bonaür, « salut », santat, eca.) de l'individú o de la comunautat que lo practica.

Se dich culte l'ensems de las practicas publicas e/o privadas d'una religion que realiza lo rapòrt dels cresents a lors dieus, o per los invocar, o per los preguiar, o per los mercejar. Es tanben central de tota religion, lo moment ont los fidèls s'amassan e comunian amb las divinitats e entre eles.

De rites son publics, tòcan la totalitat dels membres del grop religiós en question. D'autres son reservats a una partida especiala del grop, a començar pels cultes ostalencs.

En mai, de practicas ritualas pòdon relevar de l'esoterisme, es a dire èsser reservadas a d'iniciats. Coma, als primièrs sègles del cristianisme, los catecumèns podent assistir a la celebracion de l'eucaristiá, privilègi dels batejats. La celebracion dels mistèris antics èran dins aquela categoria.

Los actes cultuals màger son:

• lo sacrifici, la libacion, lo don e l'educacion;
• la preguièra (invocacion, laus, demanda, eca);
• lo cant e la musica;
• la lectura dels tèxtes sacrats;
• la predicacion qu'a un ròtle important dins las religions abraamicas;
• los romevatges, processions.

Se nomena liturgia lo debanament del culte del biais que cada tradicion o fixa. Lo culte es ritualizat: fa reveréncia a un mite que lo fonda e lo justifica, l'explica, e ne fixa lo sens.

La celebracion del culte es sovent reservada a un personatge especial, lo prèstre del culte que pòt aver èsser causit de diferentas menas (apartenéncia a una classa sacerdotala, eleccion, causida per la divinitat o ordinacion). Dins lo culte ostalenc, lo paire de familha es sovent lo celebrant. S'agís dins aquel encastre ex officio: sa foncion de pater familias lo designa automaticament per presidir lo culte ostalenc.

Per extension, se nomena « culte » lo fach de creire en una divinitat e de l'onorar en general.

1. ↑ (fr)Page 1784, Tome 5 : Alpha Encyclopédie, ed. Grange Batelière (París), Kister (Genèva), Érasme (Brussèlas - Anvèrs), 1969-1970

• Denièr del culte
• Messa, Ofici, Preguièra del divendre, Culte protestant
• Charia, Drech canon, Talmud
• Culta dels saints, Liturgia

• (fr)L'estat de la practica religiosa en França