Monazitt
Utsjånad
Monazitt | |||
| |||
Generelt | |||
---|---|---|---|
Kategori | Fosfatmineral | ||
Kjemisk formel | (Ce,La)PO4 | ||
Strunz-klassifisering | 08.AD.50 | ||
Identifikasjon | |||
Farge | raudbrun, brun, bleik gul, rosa, grøn, grå | ||
Krystallform | vanlegvis som prismatiske eller kileforma krystallar | ||
Krystallsystem | Monoklin | ||
Tvilling | Kontakttvillingar er vanleg | ||
Kløyv | tydeleg på [100] dårleg på [010] | ||
Brot | Muslig til ujamn | ||
Mohs hardleiksskala | 5.0 til 5.5 | ||
Glans | Harpisaktig, glasaktig til adamantin | ||
Strekfarge | Kvit | ||
Transparens | Gjennomskinneleg til ugjennomsiktig | ||
Spesifikk vekt | 4.6–5.7 (4.98–5.43 for monazitt-Ce) | ||
Optiske eigenskapar | |||
Optiske eigenskapar | Toaksa (+) | ||
Brytingsindeks | nα = 1.770–1.793 nβ = 1.778–1.800 nγ = 1.823–1.860 | ||
Pleokroisme | Svak | ||
2V-vinkel | 10–26° | ||
Andre eigenskapar | Radioaktiv om thorium-rik, matt brun katodeluminescens, paramagnetisk | ||
Kjelder | [1] |
Monazitt er eit brunt mineral. Det er eit fosfat av cerium og andre lantanoidar (CePO4) med vekslande mengder thorium. Mineralet har ein monoklin krystallstruktur. Mineralet er utbreidd i små mengder (aksessorisk) i mange bergartar og finst som større krystall på granittpegmatittar (til dømes Østfold og Sørlandet). Det kan anrikast i sandavleiringar, til dømes i Australia, India, Malaysia, Brasil og Florida og er eit viktig råstoff for utvinning av thorium og lantanoidar.
Sjå òg
[endre | endre wikiteksten]Kjelder
[endre | endre wikiteksten]- Monazitt. (2012, 27. februar). I Store norske leksikon. Henta 14. februar 2014 frå http://snl.no/monazitt.