Sjå kjelda til Sými

Du har ikkje løyve til å endre denne sida av di:

IP-adressa di er i et i et IP-intervall som har blitt blokkert på alle Wikimedia-wikier.

Blokkeringen ble gjort av ‪Hasley‬. Årsaken som ble oppgitt var Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected: .

Blokkeringen startet: 18. desember 2022 kl. 17:21
Blokkeringen utløper: 18. desember 2025 kl. 17:21

Din nåværende IP-adresse er 62.210.136.28. Det blokkerte IP-intervallet er 62.210.0.0/16.

⧼blockedtext-includedetails-queries⧽ Hvis du mener du ble blokkert ved en feil kan du finne mer informasjon og instruksjoner i den globale policyen Ingen åpne proxyer.

Du kan også diskutere blokkeringen ved å poste en forespørsel om gjennomgang på Meta-Wiki. Du kan også sende en e-post til forvalternes VRT-kø på stewards@wikimedia.org. Husk å ta med alle detaljene ovenfor.

Du kan sjå og kopiere kjeldekoden til denne sida.

{{Infoboks øy
|bilete =Greece Symi.jpg
|bilettekst =Jálos, hamna på Sými, sett frå Khorió
|kart =2011 Dimos Symis.png
|lokalt namn = Σύμη
|lokalt namn språk =gresk språk
|stad = [[Egearhavet]]
|koordinatar={{koord|36|35|56|N|27|50|03|E|vising=pålinje,tittel|region:GR_type:isle}}
|øygruppe = [[Dodekanesane]]
|areal = 65,7
|høgaste punkt = 
|høgd = 
|land = Hellas
|land administrativ inndeling tittel= [[Periferi i Hellas|Periferi]] <br /> [[Periferieining i Hellas|Periferieining]]
|land administrativ inndeling = [[Dei sørlege egeiske øyane]] <br /> [[Periferieininga Ródos|Ródos]]
|land største by =Sými
|land største by folketal=2&nbsp;322
|folketal = 2&nbsp;603
|folketal år =2021<ref name=Folketeljing_2021/>
|folketettleik =39,6
}}

'''Sými''' ([[gresk]] Σύμη [[osmansk språk|osmansk]] سومبكى ''Sömbeki''), òg kalla ''Syme'' eller ''Simi'', er ei øy i [[Hellas]] som høyrer til [[Dodekanesane]] i [[Egearhavet]]. Geografisk høyrer derimot ikkje Sými til sjølve øyrekkja i Dodekanesane, men ligg 41&nbsp;km frå [[Ródos]], like ved kysten av [[Tyrkia]]. Ho har eit areal på 57&nbsp;km² og har eit fjellkledd terreng. I indre område finn ein små dalar og langs kysten finn ein både høge klipper og bukter med sandstrender. Mellom småøyane rundt Sými finn vi [[Nímos]] i nord og [[Sesklí]] i sør.

Sými er eigen kommune, og frå 2011 høyrer øya administrativt til under [[periferieining i Hellas|periferieininga]] [[Periferieininga Ródos|Ródos]] i [[periferi i Hellas|periferien]] [[Dei sørlege egeiske øyane]].<ref name="Kallikratis">{{Citation |title=Νόμος 3852/2010 - ΦΕΚ 87Α/7-6-2010<br />Lov 3852/2010: Kallikratis-reforma |url=https://www.e-nomothesia.gr/autodioikese-demoi/n-3852-2010.html |accessdate=2023-09-07 |archive-date=2023-07-30 |archive-url=https://web.archive.org/web/20230730102306/https://www.e-nomothesia.gr/autodioikese-demoi/n-3852-2010.html |url-status=yes }}</ref>
 
Hovudbyen ligg på nordaustkysten og vert òg kalla Sými eller Áno Sými. Ved folketeljinga i 2021 hadde kommunen Sými 2&nbsp;603&nbsp;innbyggjarar, medan tettstaden med same namn hadde 2&nbsp;322&nbsp;innbyggjarar.<ref name=Folketeljing_2021/> Dei fleste innbyggjarane driv med fiske, handel og turisme.

I tillegg til dei mange historiske stadane på øya er dei mange isolerte sandstrendene, som stundom berre er tilgjengeleg med båt, populære blant turistane. I [[gresk mytologi]] var Sými visstnok fødestaden til [[Kharites]] og har fått namnet sitt frå nymfen Syme (i antikken vart øya kalla ''Aigli'' og ''Metapontis'').

== Historie ==
I [[Iliaden]] til [[Homer]] vert øya nemnd som området til kong [[Nireus]], som kjempa i [[den trojanske krigen]] på grekarane si side. [[Thukydides]] skriv at under [[peloponnesarkrigen]] skjedde [[slaget ved Syme]] nær øya i januar 411 fvt. der fleire [[sparta]]nske skip slo ein skavdron av [[athen]]ske skip. Ein veit lite om øya fram til 1300-talet] men arkeologiske funn viser at ho var busett heile tida sidan antikken, medan ruinar av festningsverk viser at ho òg var ein viktig stad. Ho var først ein del av [[Romarriket]] og så av [[Austromarriket]] før ho vart erobra av [[Maltesarordenen]] i 1373.

Denne erobringa førte til ein periode på fleire hundreår med velstand for Sými, som med si plassering midt i Dodekanesane vart ein viktig lokalstasjon for handel fram til den [[dampmaskin|dampdrivne]] skipsfarten kom i gang på 1800-talet. Øya vart erobra av [[Det osmanske riket]] i 1522, men fekk halde mange av privilegia sine og dermed òg velstanden. Sými er kjend for [[svamp]]ane sine som stod for mykje av rikdomen. Ho nådde toppen på midten av 1800-talet og mange [[neoklassisisme|neoklassiske]] herregardar vart bygd i fjellsidene ovanfor hovudbyen.

Sými, i lag med resten av Dodekanesane, har skifta eigarar fleire gonger på 1900-talet. I 1912 vart ho okkupert av [[Italia]], og formelt avstått til Italia i 1923. Ho vart til slutt ein del av Hellas i 1948 (sjå ''[[Dodekanesane]]'' for detaljar).

I det siste har øya trekt til seg mange turistar og mange av dei neoklassiske heimane har vorte kjøpt opp av utanlandske borgarar.

== Kommunikasjon ==

Næraste flyplass er på Ródos. Ferje- og/eller snøggbåtrutar mellom anna til Ródos, Kálymnos, Kos, Léros, Pátmos og Pireus (Aten).

==Byar og tettstader==
Dei største tettstadene i kommunen er:
{| class="wikitable"
! Tettstad !! Folketal 2011<ref name=Folketeljing_rev>[http://www.statistics.gr/documents/20181/1210503/resident_population_census2011rev.xls Folketeljing 2011, revidert]</ref> !! Folketal 2021<ref name=Folketeljing_2021>[https://www.statistics.gr/documents/20181/17286366/MON_PLI_DHM_OIKISN_2021.xlsx Folketeljing 2021]</ref>
|-
| Sými || 2&nbsp;354 || 2&nbsp;322
|-
| [[Pédi]] || 107 || 101
|-
| [[Roukouniótis]] || 74 || 85
|-
| [[Xísos]] || 14 || 29
|-
| [[Panormítis]] || 23 || 28
|-
|}

Dei andre busetnadene i kommunen er:
* Emboriós (21)
* Káto Meriá (13)
* Marathoúnda (2)
* Sykídi (0)

Småøyar i kommunen:
* Sesklí (2)
* Diavátes (0)
* Jalesíno (0)
* Khondrós (0)
* Kouloúndros (0)
* Marmarás (0)
* Nímos (0)

== Referansar ==
{{fotnoteliste}}

== Bakgrunnsstoff ==
* [http://www.symi.gr Offisiell side]
* [http://www.symigreece.com symigreece.com] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20190303222501/http://www.symigreece.com/ |date=2019-03-03 }}

== Kjelde ==
{{en|Symi}}
{{Dodekanesane}}
{{Periferien Dei sørlege egeiske øyane}}
{{Autoritetsdata}}

[[Kategori:Dodekanesane|Symi]]
[[Kategori:Periferieininga Ródos|Symi]]
[[Kategori:Kommunar i periferien Dei sørlege egeiske øyane|Symi]]
[[Kategori:Byar og tettstader i periferieininga Ródos|Symi]]

Malar som er brukte på denne sida:

Attende til Sými.

Henta frå «https://nn.wikipedia.org/wiki/Sými»