Okeanos (god)
Okeanos (Grieks: Ὠκεανός) of Oceanus (gelatiniseerd) was een Griekse zeegod en Titaan. Hij is de personificatie van de oceaan, die door de oude Grieken en Romeinen werd gezien als een immense rivier die de platte wereldschijf in zijn geheel omcirkelde. Okeanos regelde daarnaast ook de opkomst en ondergang van de hemellichamen: Helios (de zon), Selene (de maan) en de sterren.
Okeanos | ||||
---|---|---|---|---|
Ὠκεανός, Oceanus | ||||
Okeanos | ||||
Gedaante | Titaan | |||
Associatie | personificatie van de oceaan, regelaar van de opkomst en ondergang van de hemellichamen: Helios (de zon), Selene (de maan) en de sterren | |||
Verwantschap | ||||
Ouders | Ouranos en Gaia | |||
Siblings | o.a. Tethys | |||
Partner | Tethys | |||
Nakomelingen | oceaniden, de nimfen, de potamiden, cercopen | |||
Mozaïek van Oceanus
| ||||
|
Uiterlijke kenmerken
bewerkenOp Griekse afbeeldingen heeft Okeanos vaak een gespierd bovenlijf en het onderlijf van een slang. Hij heeft een lange baard en er groeien één a twee lange horens of kreeftenscharen op zijn hoofd. Vaak werden naast Okeanos een slang, een school vissen en een roeiriem afgebeeld.
Positie, mythen en parallellen
bewerkenOkeanos was de eerstgeborene van de Titanen, de kinderen van Ouranos en Gaia. Qua positie als eerste van de Titanen of mythologische reuzen en qua functie toont hij overeenkomsten met Aegir in de Noordse mythologie.
Homerus beschrijft Okeanos in Ilias als 'een ronddraaiende stroom rond de aarde', 'de bron van alle dingen' en 'de vader van alle waterlichamen'.[1] Tethys, een van de andere twaalf Titanen, was zijn vrouw. Daarin is een duidelijke overeenkomst te zien met Apsu en Tiamat uit de Babylonische mythologie. Samen met Tythus had hij drieduizend kinderen, de oceaniden: nimfen die alle vormen van water personifieerden. Hij was ook de vader van de potamiden (de riviergoden) en de Cercopen (twee aapachtige dieven). In Bibliotheca wordt ook Triptolemos als zijn zoon genoemd.
In de meeste variaties van de mythe over de oorlog tussen de Titanen en de Olympiërs nam Okeanos (samen met Themis en zijn neef Prometheus) niet deel aan de gevechten. Hij sloot zich bij geen van beide kanten aan en trok zich terug. Ook nam Okeanos niet deel aan de opstand tegen zijn vader Ouranos. Door deze acties raakte hij afgezonderd van zijn broers en zusters.
De omvattende wateren waar Okeanos mee geassocieerd werd, oftewel het eind van de bekende wereld, maakte hem enigszins mystiek.[2]
Stamboom
bewerken- ↑ Krieter-Spiro, M. (2018). Homer’s Iliad, Boek 14, p. 102. De Gruyter.
- ↑ Wang, I. C., & White, J. (Eds.). (2012). The City and the Ocean: Journeys, Memory, Imagination, p. 28. Cambridge Scholars Publishing.