[go: up one dir, main page]

Gebruiker:Skuipers/Kladblok


TK 1929 isn

bewerken
Skuipers/Kladblok
Datum 3 juli 1929
Land Vlag van Nederland  Nederland
Te verdelen zetels 100
Opkomst 89,61%
Resultaat
Grootste partij RKSP
Nieuwe kabinet Ruijs de Beerenbrouck III
Vorige kabinet De Geer I
Opvolging verkiezingen
1925     1933
Portaal  Portaalicoon    Politiek

De Tweede Kamerverkiezingen 1929 waren algemene Nederlandse verkiezingen voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Zij vonden plaats op 3 juli 1929.

De verkiezingen werden gehouden als gevolg van de afloop van de zittingstermijn van de Tweede Kamer die gekozen was bij de verkiezingen van 1925.

Uitslag

bewerken

Opkomst en kiesdeler

bewerken
1925 1929
# stemmen % # stemmen %
Kiesgerechtigden 3.203.280 3.588.106
Niet opgekomen 423.881 13,23[1] 372.871 10,39[1]
Opkomst 2.779.399 86,77[1] 3.215.235 89,61[1]
Blanco stemmen 3.275 0,12[2] 4.299 0,13[2]
Ongeldige stemmen 37.964 1,37[2] 42.678 1,33[2]
Geldige stemmen 2.738.160 98,51[2] 3.168.258 98,53[2]
Kiesdeler 27.382 1,00[3] 31.682 1,00[3]
Kiesdrempel 20.536 0,75[3] 23.761 0,75[3]

Verkiezingsuitslag naar partij

bewerken
Partij 1925 1929 +/− Zetelverdeling (grafisch)
# stemmen %[3] zetels # stemmen %[3] zetels % zetels
RKSP[4]    883.333 30,36 30    931.832 29,38 30 -0,98 0
1925
           


1929
           


SDAP    706.689 24,29 24    762.281 24,03 24 -0,26 0
ARP    377.426 12,97 13    371.698 11,72 12 −1,25 −1  
CHU    305.587 10,50 11    335.800 10,59 11 +0,09 0
Vrijheidsbond[5]    226.409   7,78   8    232.187   7,32   8
VB - S-TH[5]      43.155   1,48   1
subtotaal    269.564   9,26   9    232.187   7,32   8 −1,94 −1  
VDB    187.183   6,43   7    193.031   6,09   7 −0,34 0
SGP      62.513   2,15   2      71.420   2,25   3 +0,10 +1  
MP S&L - - -      36.382   1,15   1 +1,15 +1  
CPH      36.770   1,26   1      35.696   1,13   1 −0,13 0
HGSP      30.258   1,04   1      34.442   1,09   1 +0,05 0
Plattelandersbond[6]      43.877   1,51   1      32.301   1,02   1 −0,49 0
CPH-CC[7] - - -      29.355   0,93   1 +0,93 +1  
RKVP      40.135   1,38   1      21.894   0,69   0 −0,69 −1  
RSP - - -      20.869   0,66   0 +0,66 0
FV[8] - - -      15.704   0,50   0 +0,50 0
CDU - - -      12.407   0,39   0 +0,39 0
DP      11.102   0,38   0        8.650   0,27   0 −0,11 0
KWM[9] - - -        4.072   0,13   0 +0,13 0
NBB[10] - - -        4.032   0,13   0 +0,13 0
VvN - - -        3.459   0,11   0 +0,11 0
RKBP[11] - - -        2.658   0,08   0 +0,08 0
SDVP[12] - - -        2.045   0,06   0 +0,06 0
AWP[13] - - -        1.958   0,06   0 +0,06 0
CAP[14] - - -        1.602   0,05   0 +0,05 0
Lijst Van Nunen - - -        1.133   0,04   0 +0,04 0
H&HA[15] - - -           845   0,03   0 +0,03 0
SEVP[16] - - -           774   0,02   0 +0,02 0
Invalidenpartij - - -           715   0,02   0 +0,02 0
Lijst Verwey - - -           623   0,02   0 +0,02 0
Volkspartij - - -           449   0,01   0 +0,01 0
ASP[17] - - -           444   0,01   0 +0,01 0
AB[18] - - -           417   0,01   0 +0,01 0
NVP[19] - - -           342   0,01   0 +0,01 0
Lijst Siedenburg - - -           279   0,01   0 +0,01 0
VCP[20]           134   0,00   0           103   0,00   0 −0,00 0
IVP[21] - - -             98   0,00   0 +0,00 0
overige partijen in 1925    110.422   3,80   0 - - - −3,80 0
Totaal 2.738.160[22] 100 100 3.168.258[23] 100 100 0 0

Gekozen leden

bewerken
  Zie Lijst van Tweede Kamerleden 1929-1933 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Drie gekozenen, Laurentius Deckers en Charles Ruijs de Beerenbrouck (beiden RKSP) en Dirk de Geer (CHU) namen hun verkiezing niet aan vanwege hun benoeming als bewindspersoon in het kabinet-Ruijs de Beerenbrouck III.

De zittingsperiode van de Tweede Kamer ging in op 17 september 1929 en eindigde op 8 mei 1933 door vervroegde ontbinding.

Kabinetsformatie

bewerken

Na de verkiezingen werd een extra-parlementair kabinet-Ruijs de Beerenbrouck III gevormd, dat werd gesteund door RKSP, ARP en CHU.

bewerken

TK 1925 isn

bewerken
Skuipers/Kladblok
Datum 1 juli 1925
Land Vlag van Nederland  Nederland
Te verdelen zetels 100
Opkomst 86,77%
Resultaat
Grootste partij Algemeene Bond van RK-kiesverenigingen
Nieuwe kabinet Colijn I
Vorige kabinet Ruijs de Beerenbrouck II
Opvolging verkiezingen
1922     1929
Portaal  Portaalicoon    Politiek

De Tweede Kamerverkiezingen 1925 waren algemene Nederlandse verkiezingen voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Zij vonden plaats op 1 juli 1925.

De verkiezingen werden gehouden als gevolg van de afloop van de zittingstermijn van de Tweede Kamer die gekozen was bij de verkiezingen van 1922.

Uitslag

bewerken

Opkomst

bewerken
1922 1925
# stemmen % # stemmen %
Kiesgerechtigden 3.145.161 3.203.280
Niet opgekomen 268.807 8,55[1] 423.881 13,23[1]
Opkomst 2.876.354 91,45[1] 2.779.399 86,77[1]
Blanco stemmen 1.812 0,06[2] 3.275 0,12[2]
Ongeldige stemmen 49.984 1,74[2] 37.964 1,37[2]
Geldige stemmen 2.824.558 98,20[2] 2.738.160 98,41[2]
Kiesdeler 28.246 27.382

Verkiezingsuitslag

bewerken
Partij 1922 1925 +/−
# stemmen %[3] zetels # stemmen %[3] zetels % zetels
Algemeene Bond    874.745 30,97 32 883.333 30,36 30 −0,61 −2  
Sociaal-Democratische Arbeiderspartij    567.769 20,10 20 706.689 24,29 24 +4,19 +4  
Anti-Revolutionaire Partij    402.277 14,24 16 377.426 12,97 13 −1,27 −3  
Christelijk-Historische Unie    318.669 11,28 11 305.587 10,50 11 −0,78 0
Vrijheidsbond[4][5]    224.288   7,94 226.409   7,78
VB - Lijst Staalman[4]      24.710   0,88
VB - Lijst Ter Hall[4]      22.360   0,79
VB - Groep Staalman-Ter Hall[5]   43.155   1,48
subtotaal    271.358   9,61 10 269.564   9,26   9 −0,35 −1  
Vrijzinnig-Democratische Bond    134.595   4,77   5 187.183   6,43   7 +1,66 +2  
Staatkundig Gereformeerde Partij      26.744   0,95   1   62.513   2,15   2 +1,20 +1  
Plattelandersbond[6]      45,816   1,62   2
Plattelandersbond-Braat[7]   43.877   1,51   1
subtotaal      45,816   1,62   2   43.877   1,51   1 −0,11 −1  
Rooms-Katholieke Volkspartij[8]      15.830   0,56   0   40.135   1,38   1 +0,82 +1  
Communistische Partij Holland      53.664   1,90   2   36.770   1,26   1 −0,64 −1  
Hervormd-Gereformeerde Staatspartij      20.431   0,72   0   30.258   1,04   1 +0,32 +1  
Nederlandse Middenstandspartij[9]        7.963   0,28   0   23.176   0,80   0 +0,52 0
Plattelandersbond-De Boer[7]   18.762   0,64   0 +0,64 0
Christelijk-Sociale Partij[10]      19.540   0,69   0
Christelijke Volkspartij[10]        2.061   0,07   0
Protestantsche Volkspartij[10]   15.263   0,52   0
subtotaal      21.601   0,76   0   15.263   0,52   0 −0,24 0
Christen-Democratische Federatie[11]      20.760   0,74   0   13.944   0,48   0 −0,26 0
Vaderlandsch Verbond[12]          354   0,01   0   12.597   0,43   0 +0,42 0
Revolutionair arbeiderscomité   12.477   0,43   0 +0,43 0
Democratische Partij        9.209   0,33   0   11.102   0,38   0 +0,05 0
Socialistische Partij      12.411   0,44   0     8.226   0,28   0 −0,16 0
Rapaille-partij      11.458   0,41   0     4.875   0,17   0 −0,24 0
Bezuinigingsbond        7.456   0,26   0    4.655   0,16   0 −0,10 0
Sport-partij    4.402   0,15   0 +0,15 0
Vrijdenkers        1.123   0,04   0    3.649   0,13   0 +0,09 0
Actualisten    2.253   0,08   0 +0,08 0
Partij voor Pensioenbelangen           588   0,02   0    1.945   0,07   0 +0,05 0
Grondpartij        1.384   0,05   0    1.868   0,06   0 +0,01 0
Landbouwpartij    1.150   0,04   0 +0,04 0
Premievrij Staatspensioen           544   0,02   0       792   0,03   0 +0,01 0
Nieuwe Nationale Partij       757   0,03   0 +0,03 0
Wilde Partij       294   0,01   0 +0,01 0
Rentetrekkers       206   0,01   0 +0,01 0
Vrijzinnige Christenpartij       134   0,00   0 +0,00 0
Liberale Partij[13]      28.050   0,99   1 −0,99 −1  
overige partijen in 1922      68.608   2,36   0 −2,36 0
Totaal   2.824.558[14] 100 100 2.738.160[15] 100 100 0 0

Gekozen leden

bewerken
  Zie Lijst van Tweede Kamerleden 1925-1929 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Zeven gekozenen, Max Bongaerts, Dionysius Koolen (beiden RKSP), Hendrik Colijn, Victor Rutgers (beiden ARP), Jan Schokking en Dirk de Geer (beiden CHU), namen hun verkiezing niet aan vanwege hun benoeming als bewindspersoon in het kabinet-Colijn I.

De zittingsperiode van de Tweede Kamer ging in op 15 september 1925 en eindigde op 16 september 1929.

Formatie

bewerken
  Zie Kabinet-Colijn I voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Na de verkiezingen werd het kabinet-Colijn I gevormd, dat aantrad op 4 augustus 1925.

TK leden 1917-1918 isn

bewerken

Lijst van Tweede Kamerleden 1917-1918 geeft een overzicht van de leden van de Nederlandse Tweede Kamer in de periode tussen de algemene verkiezingen van 1917 en de algemene verkiezingen van 1918. De zittingsperiode van de Tweede Kamer ging in op 28 juni 1917 en eindigde op 16 september 1918 door ontbinding van de Tweede Kamer.

De Tweede Kamer telde 100 leden. Zij werden gekozen voor een termijn van vier jaar.[1]

Naam partij district begindatum[a] einddatum[b] refs
Albarda, Willem Willem Albarda SDAP Enschede 28 juni 1917 16 september 1918 [2]
Ankerman, Jan Jan Ankerman CHU Harlingen 28 juni 1917 16 september 1918 [3]
Arts, Antoine Antoine Arts AB Tilburg 28 juni 1917 16 september 1918 [4]
Beaufort, Willem de Willem de Beaufort BVL Amersfoort 19 september 1917 2 april 1918 [c] [5]
Beckers, Jean Jean Beckers AB Sittard 28 juni 1917 16 september 1918 [6]
Beresteyn, Eltjo van Eltjo van Beresteyn VDB Winschoten 28 juni 1917 16 september 1918 [7]
Best, Jan van Jan van Best AB Eindhoven 28 juni 1917 23 maart 1918 [d] [8]
Beumer, Egbertus Egbertus Beumer ARP Kampen 28 juni 1917 16 september 1918 [9]
Bichon van IJsselmonde, Cornelis Cornelis Bichon van IJsselmonde onafhankelijk c.h. Ommen 28 juni 1917 16 september 1918 [10]
Bogaardt, Willem Willem Bogaardt AB Breda 28 juni 1917 16 september 1918 [11]
Boissevain, Walrave Walrave Boissevain BVL Amsterdam VII 28 juni 1917 16 september 1918 [12]
Bomans, Jan Jan Bomans AB Haarlemmermeer 28 juni 1917 16 september 1918 [13]
Bongaerts, Max Max Bongaerts AB Roermond 28 juni 1917 16 september 1918 [14]
Brummelkamp, Anthony Anthony Brummelkamp ARP Loosduinen 28 juni 1917 16 september 1918 [15]
Colijn, Arie Arie Colijn ARP Enkhuizen 19 september 1917 [e] 16 september 1918 [16]
Doorn, Willem van Willem van Doorn LU Gouda 4 juli 1917 16 september 1918 [17]
Dresselhuijs, Hendrik Hendrik Dresselhuijs BVL Tiel 28 juni 1917 16 september 1918 [18]
Drion, Frans Frans Drion BVL Ridderkerk 28 juni 1917 16 september 1918 [19]
Duijs, Jan Jan Duijs SDAP Zaandam 28 juni 1917 16 september 1918 [20]
Duymaer van Twist, Lodewijk Lodewijk Duymaer van Twist ARP Steenwijk 28 juni 1917 16 september 1918 [21]
Duynstee, Theodorus Theodorus Duynstee AB Druten 28 juni 1917 16 september 1918 [22]
Eerdmans, Bernardus Bernardus Eerdmans LU Rotterdam III 28 juni 1917 16 september 1918 [23]
Eland, Kornelis Kornelis Eland LU Arnhem 28 juni 1917 16 september 1918 [24]
Engels, Arnold Arnold Engels AB Almelo 30 juni 1917 16 september 1918 [25]
Fleskens, Albertus Albertus Fleskens AB Helmond 28 juni 1917 16 september 1918 [26]
Fock, Dirk Dirk Fock LU Haarlem 28 juni 1917 16 september 1918 [27]
Foreest, Pieter van Pieter van Foreest BVL Alkmaar 28 juni 1917 16 september 1918 [28]
Fruytier, Petrus Petrus Fruytier AB Hontenisse 28 juni 1917 16 september 1918 [29]
Geer, Dirk de Dirk de Geer CHU Schiedam 28 juni 1917 16 september 1918 [30]
Gerhard, Adriaan Adriaan Gerhard SDAP Amsterdam II 28 juni 1917 16 september 1918 [31]
Gerretson, Bartholomeus Bartholomeus Gerretson CHU Rotterdam I 28 juni 1917 16 september 1918 [32]
Gilse, Jan van Jan van Gilse LU Zutphen 31 juli 1917 16 september 1918 [33]
Groenendael, Henri van Henri van Groenendael AB Weert 4 juli 1917 16 september 1918 [34]
Hamel, Joost van Joost van Hamel LU Amsterdam IV 28 juni 1917 16 september 1918 [35]
Heeres, Jan Jan Heeres LU Leiden 28 juni 1917 16 september 1918 [36]
Helsdingen, Willem Willem Helsdingen SDAP Franeker 28 juni 1917 16 september 1918 [37]
Hermans, Henri Henri Hermans AB Gulpen 9 juli 1918 [f] 16 september 1918 [38]
Hubrecht, Henri Henri Hubrecht LU Amsterdam I 28 juni 1917 16 september 1918 [39]
Hugenholtz, Frederik Frederik Hugenholtz SDAP Weststellingwerf 28 juni 1917 16 september 1918 [40]
Idsinga, Johan van Johan van Idsinga CHU Bodegraven 28 juni 1917 16 september 1918 [41]
Jannink, Gerrit Gerrit Jannink LU Lochem 28 juni 1917 16 september 1918 [42]
Jansen, Joannes Joannes Jansen LU 's-Gravenhage III 28 juni 1917 16 september 1918 [43]
Janssen, Frans Frans Janssen AB Maastricht 28 juni 1917 15 november 1917 [g] [h] [44]
13 december 1917 [i] 16 september 1918
Jong, Willem de Willem de Jong LU Hoorn 28 juni 1917 16 september 1918 [45]
Juten, Wilhelmus Wilhelmus Juten AB Bergen op Zoom 28 juni 1917 16 september 1918 [46]
Kanter, Pieter de Pieter de Kanter LU Dordrecht 28 juni 1917 16 september 1918 [47]
Ketelaar, Theo Theo Ketelaar VDB Amsterdam V 28 juni 1917 16 september 1918 [48]
Kleerekoper, Asser Asser Kleerekoper SDAP Amsterdam VIII 28 juni 1917 16 september 1918 [49]
Knobel, Fridolin Fridolin Knobel BVL Zwolle 28 juni 1917 16 september 1918 [50]
Kolkman, Maximilien Maximilien Kolkman AB Nijmegen 28 juni 1917 16 september 1918 [51]
Koolen, Dionysius Dionysius Koolen AB Grave 28 juni 1917 16 september 1918 [52]
Koster, Willem Willem Koster VDB Assen 28 juni 1917 16 september 1918 [53]
Laan, Jan ter Jan ter Laan SDAP Rotterdam V 28 juni 1917 16 september 1918 [54]
Laan, Kornelis ter Kornelis ter Laan SDAP 's-Gravenhage I 28 juni 1917 16 september 1918 [55]
Leeuwen, Jan van Jan van Leeuwen SDAP Utrecht II 28 juni 1917 16 september 1918 [56]
Limburg, Joseph Joseph Limburg VDB Groningen 28 juni 1917 16 september 1918 [57]
Loeff, Jan Jan Loeff AB Waalwijk 18 september 1917 16 september 1918 [58]
Marchant, Henri Henri Marchant VDB Deventer 28 juni 1917 16 september 1918 [59]
Mendels, Maup Maup Mendels SDAP Schoterland 28 juni 1917 16 september 1918 [60]
Molen, Jan van der Jan van der Molen ARP Sliedrecht 28 juni 1917 16 september 1918 [61]
Monté verLoren, Frederik de Frederik de Monté verLoren ARP Breukelen 28 juni 1917 16 september 1918 [62]
Muralt, Robert de Robert de Muralt LU Oostburg 28 juni 1917 16 september 1918 [63]
Nierstrasz, Boudewijn Boudewijn Nierstrasz BVL Amsterdam VI 28 juni 1917 16 september 1918 [64]
Nolens, Wiel Wiel Nolens AB Venlo 28 juni 1917 16 september 1918 [65]
Oosterbaan, Nicolaas Nicolaas Oosterbaan ARP Enkhuizen 4 juli 1917 27 juli 1917 [c] [66]
Otto, Pieter Pieter Otto LU Amsterdam III 28 juni 1917 16 september 1918 [67]
Oud, Pieter Pieter Oud VDB Den Helder 28 juni 1917 16 september 1918 [68]
Patijn, Rudolf Rudolf Patijn LU Zierikzee 28 juni 1917 16 september 1918 [69]
Raalte, Eduard van Eduard van Raalte LU Middelburg 28 juni 1917 16 september 1918 [70]
Rappard, Anthon van Anthon van Rappard BVL Amersfoort 24 april 1918 [j] 16 september 1918 [71]
Rijckevorsel, Augustinus van Augustinus van Rijckevorsel AB Oosterhout 19 juli 1917 16 september 1918 [72]
Rink, Pieter Pieter Rink LU Hoogezand 28 juni 1917 16 september 1918 [73]
Roodenburg, Leendert Leendert Roodenburg VDB Beverwijk 28 juni 1917 16 september 1918 [74]
Roodhuyzen, Antonie Antonie Roodhuyzen LU Brielle 28 juni 1917 16 september 1918 [75]
Ruijs de Beerenbrouck, Charles Charles Ruijs de Beerenbrouck AB Gulpen 28 juni 1917 16 mei 1918 [k] [76]
Rutgers, Victor Victor Rutgers ARP Hilversum 4 juli 1917 16 september 1918 [77]
Sannes, Goswijn Goswijn Sannes SDAP Veendam 18 juli 1917 16 september 1918 [78]
Sasse van Ysselt, Alexander van Alexander van Sasse van Ysselt AB 's-Hertogenbosch 28 juni 1917 16 september 1918 [79]
Savornin Lohman, Alexander de Alexander de Savornin Lohman CHU Goes 28 juni 1917 16 september 1918 [80]
Schaik, Joop van Joop van Schaik AB Rheden 28 juni 1917 16 september 1918 [81]
Schaper, Jan Jan Schaper SDAP Appingedam 28 juni 1917 16 september 1918 [82]
Scheurer, Jan Jan Scheurer ARP Sneek 28 juni 1917 16 september 1918 [83]
Schimmelpenninck, Gerrit Gerrit Schimmelpenninck CHU Ede 28 juni 1917 16 september 1918 [84]
Sibinga Mulder, Johannes Johannes Sibinga Mulder LU Emmen 28 juni 1917 16 september 1918 [85]
Smeenge, Harm Harm Smeenge LU Meppel 28 juni 1917 16 september 1918 [86]
Snoeck Henkemans, Reinhardt Reinhardt Snoeck Henkemans CHU Apeldoorn 28 juni 1917 16 september 1918 [87]
Spiekman, Hendrik Hendrik Spiekman SDAP Rotterdam II 28 juni 1917 18 november 1917 [c] [88]
Spill, Johan ter Johan ter Spill BVL Utrecht I 28 juni 1917 16 september 1918 [89]
Teenstra, Edsge Edsge Teenstra VDB Zuidhorn 28 juni 1917 16 september 1918 [90]
Tempel, Jan van den Jan van den Tempel SDAP Amsterdam IX 28 juni 1917 16 september 1918 [91]
Troelstra, Pieter Jelles Pieter Jelles Troelstra SDAP Leeuwarden 28 juni 1917 16 september 1918 [92]
Veen, Rienk van Rienk van Veen CHU Dokkum 28 juni 1917 16 september 1918 [93]
Velde, Henri van de Henri van de Velde ARP Delft 28 juni 1917 16 september 1918 [94]
Visser, Johannes de Johannes de Visser CHU Katwijk 28 juni 1917 16 september 1918 [95]
Visser van IJzendoorn, Alibert Cornelis Alibert Visser van IJzendoorn BVL Gorinchem 28 juni 1917 16 september 1918 [96]
Vlam, Johan de Johan de Vlam AB Eindhoven 18 april 1918 [l] 16 september 1918 [97]
Vliet, Pieter van Pieter van Vliet ARP Doetinchem 28 juni 1917 16 september 1918 [98]
Vlijmen, Bernardus van Bernardus van Vlijmen AB Veghel 28 juni 1917 16 september 1918 [99]
Vollenhoven, Joost van Joost van Vollenhoven BVL Rotterdam IV 28 juni 1917 16 september 1918 [100]
Voort van Zijp, Coenraad van der Coenraad van der Voort van Zijp ARP Tietjerksteradeel 28 juni 1917 16 september 1918 [101]
Vuuren, Adrianus van Adrianus van Vuuren AB Zevenbergen 28 juni 1917 16 september 1918 [102]
Wijkerslooth de Weerdesteyn, Jean de Jean de Wijkerslooth de Weerdesteyn AB Wijk bij Duurstede 28 juni 1917 16 september 1918 [103]
Wijnbergen, Antoine van Antoine van Wijnbergen AB Elst 28 juni 1917 16 september 1918 [104]
Yzerman, Jan Willem Jan IJzerman LU 's-Gravenhage II 28 juni 1917 16 september 1918 [105]
Zeeuw, Arie de Arie de Zeeuw SDAP Rotterdam II 15 januari 1918 [m] 16 september 1918 [106]

TK 1917

bewerken
Skuipers/Kladblok
Datum 15 juni 1917
Land Vlag van Nederland  Nederland
Te verdelen zetels 100
Opkomst 21,36%
Resultaat
Grootste partij Algemeene Bond van RK-kiesverenigingen
Nieuwe kabinet Cort van der Linden
Vorige kabinet Cort van der Linden
Opvolging verkiezingen
1913     1918
Portaal  Portaalicoon    Politiek

De Tweede Kamerverkiezingen 1917 waren algemene Nederlandse verkiezingen voor de Tweede Kamer der Staten-Generaal. Zij vonden plaats op 15 juni 1917.

De verkiezingen werden gehouden na de ontbinding van de Tweede Kamer[1], nadat een voorstel tot Grondwetsherziening in eerste lezing door Tweede Kamer en Eerste Kamer aangenomen was. De in de Tweede Kamer zitting hebbende partijen spraken af in elkaars districten geen tegenkandidaten te stellen, teneinde de behandeling van de Grondwetsherziening in tweede lezing te faciliteren.

Nederland was verdeeld in 100 kiesdistricten; in elk kiesdistrict werd één lid van de Tweede Kamer gekozen. Om gekozen te worden moest een kandidaat de absolute meerderheid van de in een kiesdistrict uitgebrachte geldige stemmen behalen. In één kiesdistrict[2] was een tweede verkiezingsronde benodigd vanwege het niet-behalen van de absolute meerderheid door een van de kandidaten; voor deze tweede ronde plaatsten zich de twee hoogstgeëindigde kandidaten uit de eerste ronde. De tweede ronde vond plaats op 22 juni 1917.

Deze verkiezingen waren de laatste waarbij de Tweede Kamer gekozen werd volgens het districtenstelsel.

Uitslag

bewerken

Opkomst

bewerken
1913 1917
# stemmen % # stemmen %
Kiesgerechtigden 960.596 1.078.205
Niet opgekomen 180.225 18,76[3] 847.895 79,64[3]
Opkomst 780.371 81,24[3] 230.310 21,36[3]

Verkiezingsuitslag

bewerken
partij 1913[4] 1917 +/−
zetels
Algemeene Bond 25 25 0
Liberale Unie 21 21 0
Sociaal-Democratische Arbeiderspartij 16/15 15 0
Anti-Revolutionaire Partij 11 11 0
Bond van Vrije Liberalen 10 10 0
Christelijk-Historische Unie   9  9 0
Vrijzinnig-Democratische Bond   7  8 +1  
onafhankelijk c.h.   1  1 0
vacatures[5]   −/1  0 −1  
totaal 100 100 0

Gekozen leden

bewerken
  Zie Lijst van Tweede Kamerleden 1917-1918 voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Bij deze verkiezingen werden 99 leden herkozen.

Onderstaand volgt een bijzonderheid:

  • in het kiesdistrict Den Helder werd Pieter Oud (VDB) gekozen in de vacature ontstaan door het aftreden van Theo de Meester (LU) in de vorige zittingsperiode.

De zittingsperiode van de Tweede Kamer ging in op 28 juni 1917 en eindigde op 16 september 1918. Omdat de Grondwetsherziening onder meer een wijziging van het kiesrecht inhield, alsmede de afschaffing van het districtenstelsel, werd reeds in 1918 de Tweede Kamer wederom ontbonden.

Formatie

bewerken
  Zie Kabinet-Cort van der Linden voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Omdat er geen conflict was tussen het kabinet en de Tweede Kamer trad het zittende kabinet niet af.


Categorie:Geschiedenis van Nederland in de 19e eeuw Categorie:Nederlandse politiek in 1887 1887 Categorie:Verkiezingen in 1887

1894-1897 Categorie:Nederlandse politiek in 1894 Categorie:Nederlandse politiek in 1897