Fosfonzuur

In de anorganische chemie is fosfonzuur een fosforhoudend oxozuur met de formule H₃PO₃. De verbinding wordt nog vaak volgens de oude naam benoemd: fosforigzuur. In oplossing bestaat het in twee tautomeren. Het grootste deel van de moleculen wordt gevormd door HP(O)(OH)₂, een kleiner deel door P(OH)₃. De eerste, HP(O)(OH)₂, wordt soms aangeduid met de naam fosfonzuur, de tweede met fosforig zuur. Om de verwarring compleet te maken worden beide namen gebruikt voor de algemene aanduiding van H₃PO₃, dus beide tautomeren.

${\displaystyle {\ce {HP(OH)2\ _{\longrightarrow }^{\longleftarrow }\ P(OH)3}}}$

In de organische chemie is een fosfonzuur een stof met de algemene formule: RP(O)(OH)₂.

De zouten en esters van fosfonzuur worden fosfonaten genoemd. In de Horner-Wadsworth-Emmons-reactie worden fosfonaten gebruikt om ketonen en aldehyden om te zetten in gesubstitueerde ethenen. Kaliumfosfonaten worden gebruikt als fungicide op wijnstokken.

Een voorbeeld van een organisch fosfonzuur is foscarnet.