Spoorlijn Zürich - Uetliberg

Zürich - Uetliberg
Totale lengte	9,13 km
Spoorwijdte	(normaalspoor) 1435 mm
Aangelegd door	Uetlibergbahn (UeB)
Geopend	1875
Huidige status	in gebruik
Helling in stijgingspercentage	7,9%
Geëlektrificeerd	15.000 V 16 2/3 Hz ~
Aantal sporen	1
Beveiliging of treinbeïnvloeding	Integra-Signum
Treindienst door	SZU
Traject
Legenda 1,2- Zürich HB (Spoor 1–2) 396 m ü. M. Sihltunnel 1296 m 0,2- Zürich Selnau 398 m ü. M. 0,0 Zürich Selnau ex kopstation pp 414 m ü. M. Linker Zürichseelinie (Ulmbergtunnel) Sihlbrücke Giesshübel (96 m) van Zürich Wiedikon 1,1 Zürich Giesshübel niet door Uetlibergbahn bediend Sihltalbahn naar Sihlbrugg 1,4 Zürich Binz 421 m ü. M. 1,9 Borrweg wisselplaats 435 m ü. M. 2,2 Friesenberg 446 m ü. M. 2,6 Schweighof 459 m ü. M. 3,2 Triemli 485 m ü. M. 4,4 Berghof wisselplaats 543 m ü. M. 5,8 Uitikon Waldegg 620 m ü. M. 7,0 Ringlikon 682 m ü. M. Uetliberg op 871 m ü. M. 9,1 Uetliberg station 813 m ü. M.

De spoorlijn Zürich – Uetliberg is een Zwitserse spoorlijn van de voormalige spoorwegonderneming Uetlibergbahn (UeB) tussen Zürich HB naar Uetliberg in kanton Zürich. De Uetlibergbahn is sinds 1973 onderdeel van de Sihltal Zürich Uetliberg Bahn (SZU).

Het traject werd door de Uetlibergbahn (UeB) op 12 mei 1875 geopend. Kleine stoomlocomotieven van de firma Krauss-Maffei brachten tot 1922 de twee tot drie tweeassige rijtuigen naar het station Uetliberg bij het al lang verdwenen Hotel Uetliberg. In hetzelfde jaar werd over gegaan op elektrische tractie.

Het kopstation Zürich Selnau werd in 1990 vervangen door een ondergronds station dat langs de rivier Sihl doorloopt tot onder Zürich Hauptbahnhof.

De spoorlijn werd oorspronkelijk aangelegd met een bovenleiding met 1200 Volt gelijkspanning. Omdat op het station Zürich Selnau een aansluiting bestond op de Sihltalbahn, welke met 15000 Volt wisselspanning geëlektrificeerd was, hing de bovenleiding 1,3 meter van het midden van het spoor.

Met de verlening van de spoorlijn naar Zürich HB in 1990 ontstond een langer samenlooptraject, wat een gecompliceerde constructie met de verschillende bovenleidingsystemen benodigde. De complicaties die dit opleverde voor de infrastructuur beperkte de capaciteit van het traject, wat door een toename in het aantal reizigers en daarmee treinen tot problemen leidde.

In 2019 is dan ook begonnen met de werkzaamheden om de lijn opnieuw te elektrificeren, met een spanning van 15000 Volt. Hiertoe zijn nieuwe treinen besteld. Tussen 25 april 2022 en 1 juli 2022 werd het traject tussen Triemli en Uetliberg tijdelijk gesloten voor de verbouwing, het aansluitende deel tussen Triemi en Binz volgde tussen 2 en 26 juli. Sinds 22 augustus 2022 rijden de treinen op de Uetlibergbahn alleen nog onder 15000 Volt wisselspanning.

De treinen van de Sihltal Zürich Uetliberg Bahn (SZU) bedienen dit traject als S-Bahn Zürich:

• Traject S10 Zürich – Uetliberg

In de volgende plaatsen is of was er een aansluiting van de volgende spoorlijnen:

Zürich Hauptbahnhof (vaak afgekort als Zürich HB) is het grootste treinstation in Zürich.

SBB-Bahnhof (spoor 3-18, 21-24, 51-54)

• Bazel – Zürich (SBB), spoorlijn tussen Zürich HB en Bazel
• Zürich – Bülach, spoorlijn tussen Zürich en Bülach
• Zürich – Zug, spoorlijn tussen Zürich en Zug
• Zürich – Winterthur (SBB), spoorlijn tussen Zürich HB en Winterthur
• Rechter Zürichseelinie (SBB), spoorlijn tussen Zürich HB en Rapperswil
• Linker Zürichseelinie (SBB), spoorlijn tussen Zürich HB en Ziegelbrücke

SZU-Bahnhof (spoor 1-2)

• Sihltalbahn (SZU), spoorlijn tussen Zürich HB en Sihlbrugg

• Eisenbahnatlas Schweiz. Schweers + Wall, Aachen 2004, ISBN 3-89494-122-7.
• Hans Waldburger, Martin Gross: Die Uetlibergbahn – Die Bahn auf Zürichs Hausberg. Minirex, Luzern, 2008, ISBN 978-3-907014-24-0

• Lijst van Zwitserse spoorwegmaatschappijen

• SZU – Officiële site

Zie de categorie Uetlibergbahn van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.