Wikipedia:Conventies

Deze pagina in een notendop: Ondanks dat op Wikipedia Voel je vrij en ga je gang aangemoedigd wordt, zijn er bepaalde conventies waar bijdragen aan moeten voldoen.

WP:C

Ondanks Wikipedia's gulden regel 'Voel je vrij en ga je gang' zijn er een aantal conventies waaraan artikelen na verloop van tijd (zouden moeten) voldoen. Onderstaande conventies zijn weliswaar geen wetten van Meden en Perzen, maar zijn tot stand gekomen na eerdere discussies en/of stemmingen en zijn een weerspiegeling van de status quo.

De titel van het artikel is enkelvoud. Toegestane uitzonderingen:

1. Namen van volkeren, zoals Goten of Hunnen.
2. Nederlandstalige biologisch-taxonomische aanduidingen, zoals Rallen, koeten en waterhoentjes of Ooievaarachtigen.
3. Artikelen met lijsten, zoals 'Lijst van koningen van xyz'.
4. Artikelen van woorden die enkel in het meervoud bestaan, zoals 'Hersenen'

Voor details zie Wikipedia:Benoemen van een pagina.

Elk artikel in de encyclopedie is gekoppeld aan een eigen data-item (het "Qnummer") in Wikidata. Meer informatie over wikidata is beschikbaar op de (en) Hoofdpagina van wikidata of de (en) Helppagina van wikidata.

Ieder artikel begint met een inleiding waarin in niet meer dan één alinea een korte en zinvolle omschrijving van het artikel wordt gegeven onder gebruikmaking van de titel van het artikel in vette letters. De beschreven term staat idealiter vooraan de eerste zin (lidwoorden daargelaten); waar dit gekunsteld zou overkomen, kan hiervan worden afgeweken. Wanneer het gaat om een vernederlandste vorm van een anderstalige term, kan men deze het best tussen haakjes achter de vetgemaakte titel plaatsen.

Probeer tautologieën te vermijden. Een zin als De Engelstalige Wikipedia is de Engelstalige uitgave van de Wikipedia bevat feitelijk geen informatie. Als de titel het onderwerp van het artikel al vrijwel definieert, is het beter met een ander belangrijk feit over het onderwerp te beginnen. Veel titels die 'moeilijke woorden' zijn of bevatten hebben in de eerste of tweede zin een kleine etymologische afleiding. Als die uit het Grieks afkomstig is, mag daarvoor wel het Griekse alfabet worden gebruikt, maar bedenk dat een groot deel van de bevolking dat niet kan lezen – dus ook een fonetische benadering in Latijnse letters, graag. Dit geldt overigens voor woorden uit elke taal die met een ander dan Latijns alfabet geschreven worden.

De hoofdtekst is zo goed mogelijk objectief en encyclopedisch van aard. De inhoud is meer dan alleen de definitie van het woord. Standpunten mogen vermeld worden, mits aangegeven wordt wie dat standpunt heeft.

Kopjes kunnen het beste zo kort als redelijkerwijs mogelijk. Vermijd het gebruik van links en referenties in kopjes, omdat dit de kans op misklikken op de mobiele versie vergroot.

Als een artikel één afbeelding bevat zetten we die meestal rechtsboven, vóór de eerste regel van de inleiding, in het artikel. Bij een lang artikel kan de afbeelding bij de alinea waar de afbeelding betrekking op heeft staan (liefst rechts). Voeg afbeeldingen bij voorkeur in als [[Bestand:bestandsnaam.png|miniatuur|afbeeldingsbeschrijving]]. Zet er een korte beschrijving bij die onder de afbeelding past. Zie ook Afbeeldingenbeleid.

Artikelpagina's worden ingedeeld met een of meer relevante categorieën. Categorie-indelingstermen komen in ieder artikel onderaan. In het bewerkingsscherm is dat ook de plaats waar je ze opneemt. Voor meer informatie zie Help:Gebruik van categorieën.

Voor namen van artikelen worden geen afkortingen gebruikt; de artikelnaam gaat voluit, met waar nodig een redirect vanaf de afkorting. Vermijd afkortingen in de tekst zelf zo veel mogelijk, zeker wanneer je ze niet uitlegt of linkt naar een pagina die ze uitlegt. Zelfs al lijken afkortingen nog zo algemeen bekend, het overdreven gebruik ervan kan lezersonvriendelijk zijn.

De woordenlijst in het Groene Boekje (woordenlijst.org) is de norm. Komt een woord niet in het Groene Boekje voor, maar wel in Van Dale (www.vandale.nl), dan volgen we de spelling hiervan. Zie ook Spellinggids en Transliteratiegids voor spelling van anderstalige namen.

Zie Help:Standaardvorm voor biografieën en Help:Datumnotatie voor de hoofdartikelen over dit onderwerp.

Artikelen over personen heten in principe Voornaam Achternaam met de voornaam voluit. Verder dient de in het Nederlands gebruikelijke naam gehanteerd te worden, in het geval van historische personen dus veelal een vernederlandsing: Jacobus I van Engeland, niet James I, en Julius Caesar, niet IVLIVS of IULIUS Caesar. Voor alternatieve vormen en schrijfwijzen kan een redirectpagina worden aangemaakt.

In artikelen over natuurlijke personen zetten we direct boven de categorieën een sorteeraanwijzing voor de software: {{DEFAULTSORT:Achternaam, Voornaam}} (tot 2013 moesten diakritische tekens hierbij worden weggelaten).

Geboorte- en sterfdata worden doorgaans als in het volgende voorbeeld aangegeven: "Jan Pieterse (Amsterdam, 1 januari 1900 – Den Haag, 31 december 1999)". Bij een levende persoon wordt de geboortedatum aangegeven met "Jan Pieterse (Lutjebroek, 1 januari 1900)", of "(geboren in Lutjebroek op 1 januari 1900)".^[1] Als de persoon op dezelfde plaats is overleden als geboren, vermeld dan de plaats tweemaal of vervang het de tweede keer door aldaar.^[2]

Op de Nederlandstalige Wikipedia worden personen niet op geslacht of geboorte- en overlijdensdata en -jaartallen gecategoriseerd, omdat categorisatie primair is bedoeld als hulpmiddel bij het zoeken naar artikelen.

De aanduiding van een jaartal van vóór de huidige jaarrekening wordt aangegeven met v.Chr., bijvoorbeeld 10 v.Chr.^[3]

Lijsten zijn altijd geordend. Als een lijst chronologisch is geordend, komt het oudste item meestal bovenaan en het nieuwste onderaan, zodat de geschiedenis van boven naar beneden is te lezen.

Welke naam gebruiken? Zie hier.

Verdere conventies voor de naamgeving, die de meest voorkomende (maar niet alle) situaties regelen:

Criterium	Conventie	Voorbeeld (fictief)
Is de naam uniek?	naam overnemen zonder toevoeging	Montreux
Wordt de naam ook gebruikt voor de naam van een andere bestuurseenheid of geografische aanduiding, maar is deze verder wel beperkt tot een land?	plaatsnaam met toevoeging voor de bestuurseenheid	Montreux (stad), Montreux (district) en Montreux (rivier)
Zijn er meerdere geografische aanduidingen met dezelfde naam in meerdere landen?	aanduiding met landsnaam tussen haakjes	Montreux (Zwitserland) en Montreux (Frankrijk)
Zijn er meerdere geografische aanduidingen met dezelfde betekenis (bijv. stad) met dezelfde naam in hetzelfde land?	naam met landsdeelnaam tussen haakjes	Montreux (Vaud) en Montreux (Alabama)

Voor transliteraties van namen, zie Wikipedia:Transliteratie- en transcriptiegids.

Zie Wikipedia:Benoemen van een pagina#Namen van chemische stoffen voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

De naam van het artikel is doorgaans overeenkomstig de IUPAC-naam, alternatieve namen worden een redirect naar de officiële naam. Dit geldt niet voor bekende ingeburgerde stoffen, die doorgaans als voedingsmiddel dienen, zoals glucose, benzeen of water. Als er twijfel is over de naamgeving kan dit voorgelegd worden in het exactewetenschapscafé.

Aangezien de auteurs van een artikel door de vermelding in de bewerkingsgeschiedenis al bijgehouden worden, worden deze niet in het artikel zelf genoemd.

Adresgegevens, telefoonnummers en e-mailadressen van personen, bedrijven, gebouwen, musea, objecten etc. horen niet op Wikipedia thuis. Dit is geen encyclopedische informatie. Wel kan bij bijvoorbeeld monumenten de straat worden genoemd waar deze zich bevinden.

Zie Wikipedia:Wanneer extern linken voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Als er naar websites buiten Wikipedia verwezen wordt, dan gebeurt dat steeds in een afzonderlijke paragraaf aan het einde van het artikel met de kop Externe links met iedere link op een eigen regel vormgegeven als:

== Externe links ==
* [http://subdomein.domein.tld/link.htm Linkomschrijving]

In het geval van slechts één externe link wordt het enkelvoud gebruikt: == Externe link ==.

Externe links moeten direct relevant zijn voor de pagina (en niet alleen zijdelings). Bij voorkeur niet meer dan één keer linken naar dezelfde website. Het mogen ook geen links zijn naar commerciële pagina's.

Wees spaarzaam met externe links, het toevoegen van meer dan drie externe links wordt afgeraden. Externe links in de tekst opnemen is in principe niet toegestaan. Een uitzondering hierop zijn de referenties, waarbij ze wel tussen <ref> en </ref> moeten staan. Bij lijsten worden externe links of weggelaten, of onderaan geplaatst.

Er worden geen redirects naar artikelen in anderstalige Wikipedia's gemaakt. Het is ook niet de bedoeling om een redirect naar een andere redirect te maken. Verder worden er geen redirects gemaakt van de encyclopedische naamruimte naar andere naamruimtes.

Artikelen horen in principe geen links te hebben naar doorverwijspagina's (dp's). Dp's zijn zoekhulpmiddelen voor de lezer, terwijl een auteur behoort te weten naar welke specifieke andere pagina voor informatie verwezen moet worden.

Artikelen zouden zo min mogelijk gebruik moeten maken van HTML. Voor de meeste zaken is wikisyntaxis voorhanden (zie de overlegpagina voor de links). Kleur, lettertypen en zonder witregel op een nieuwe regel beginnen worden niet of spaarzaam gebruikt; vrijwel uitsluitend in infoboxen.

Voor meer sjablonen en voor een uitgebreide uitleg, zie Wikipedia:Sjablonen voor artikelboodschappen en Wikipedia:Sjablonen.

Op Wikipedia proberen we informatie voor iedereen beschikbaar te maken. Daarvoor is het van belang de inhoud toegankelijk te maken. Zie de en:Wikipedia:Manual_of_Style/Accessibility voor een uitgebreide beschrijving van aandachtspunten. Een aantal zaken die je kunt doen:

• {{lang}} gebruiken als je tekst in een andere taal dan Nederlands schrijft. Dan weten screenreaders hoe ze dat moeten uit spreken.
• Toevoegen van alternatieve beschrijvingen voor afbeeldingen
• Toegankelijk maken van tabellen (zie en:Wikipedia:Manual of Style/Accessibility/Data tables tutorial)

Hoewel taal altijd in ontwikkeling is, zijn wij op Wikipedia doorgaans behoudend in ons taalgebruik. Als we merken dat een nieuwe benaming populair wordt (bv. 'diepvries' vs het verouderde 'vrieskast') dan kan in overleg besloten worden de artikelen te hernoemen. Echter bij voorbaat de titel van het artikel al wijzigen wordt niet op prijs gesteld, en noemen we BTNI.

Op Wikipedia:Bij twijfel niet inhalen/Externe bronnen proberen we een bronnenoverzicht bij te houden over actuele onderwerpen. Vaak is het ook een overtuigend argument wanneer de Van Dale en andere woordenboeken een woord expliciet als verouderd of (tegenwoordig) incorrect bestempeld hebben, zie bijvoorbeeld doventolk in het Algemeen Nederlands Woordenboek.