Pre-Indo-Europese talen

Het voor-Indo-Europees substraat is een groep van mogelijkerwijze niet aan elkaar verwante substraattalen, die zowel in Europa als in Azië werden gesproken vóór de invasie van de sprekers van de Indo-Europese talen.

• Pre-Grieks substraat - zie ook Aegeïsche talen
  • Pelasgisch
  • Eteokretenzisch (de opvolger van de Minoïsche taal?)- zie ook Lineair A
  • Eteocypriotisch (de opvolger van de Cypro-Minoïsche taal?) - zie ook Cypro-Minoïsch schrift
• Voor-Germaans substraat
• Voor-Keltisch substraat
  • Pictisch (de taal van de Picten, soms beschouwd als Keltisch)
• Tyrreense talen
  • Etruskisch
  • Rhaetisch
  • Lemnisch
• Andere niet-geclassificeerde talen van Italia:
  • Noord-Piceens
  • Camunnisch
  • Elymisch - mogelijkerwijze Indo-Europees
  • Paleosardische talen
  • Sicaans -
  • Sicels - mogelijkerwijze Indo-Europees
• Paleohispanische talen
  • Iberisch
  • Tartessisch of Zuidlusitanisch - zie Tartessos
  • Baskisch (zie ook Vascoonssubstraattheorie) en Aquitaans

• Substraat in het Vedisch Sanskriet
• Harappaïsche taal -
• Hurritisch, Urartees en Hattisch (substraat in de Anatolische talen)
• Vedda taal - de taal van de Vedda's (gebaseerd op het Singalees, maar bevat een pre-Singalees substraat.

• Atlantisch-Semitische talen - betwiste superstraatwerking op de Germaanse talen
  • Punisch

• Europese talen
• Geschiedenis van Europa

• (en) Anthony, David with Jennifer Y. Chi (eds., 2009). The Lost World of Old Europe: The Danube Valley, 5000-3500 BC.
• (en) Bogucki, Peter I. and Pam J. Crabtree (eds. 2004). Ancient Europe 8000 BC--1000 AD: An Encyclopedia of the Barbarian World. New York: Charles Scribner’s Sons.
• (en) Gimbutas, Marija (1973). Old Europe c. 7000-3500 B.C.: the earliest European civilization before the infiltration of the Indo-European peoples. The Journal of Indo-European Studies 1/1-2. 1-20.
• (en) Tilley, Christopher (1996). An Ethnography of the Neolithic. Early Prehistoric Societies in Southern Scandinavia. Cambridge University Press.

• (en) Bammesberger, Alfred and Theo Vennemann (eds., 2003). Languages in Prehistoric Europe. Heidelberg: Carl Winter.
• (en) Blench, Roger and Matthew Spriggs (eds. 1). Archaeology and Language. Vol. I. Theoretical and Methodological Orientations.
• (en) Dolukhanov, Pavel M. (2003) Archaeology and Languages in Prehistoric Northern Eurasia // Japan Review, 15:175-186. https://web.archive.org/web/20110721072713/http://shinku.nichibun.ac.jp/jpub/pdf/jr/IJ1507.pdf
• (en) Gimbutas, Marija (1989). The Language of the Goddess
• (en) Greppin, John and T.L.Markey (eds., 1990). When Worlds Collide: The Indo-Europeans and the Pre-Indo-Europeans, Ann Arbor.
• (en) Lehmann, Winfred P. Pre-Indo-European. Washington, DC: Institute for the Study of Man. 2002. ISBN 0-941694-82-8.
• (en) Lieberman, Mark. The Linguistic Diversiry of Aboriginal Europe // Language Log. January 6, 2009. http://languagelog.ldc.upenn.edu/nll/?p=980
• (en) Mailhammer, Robert (2010). Diversity vs. Uniformity. Europe before the Arrival of Indo-European Languages. http://www.lrz.de/~mailhammer/htdocs/pdf/SWE_paper-MTP_draft.pdf^{[dode link]} // to appear in: Mailhammer, Robert and Theo Vennemann. Linguistic Roots of Europe. Copenhagen: Museum Tusculanum Press.
• (en) Pre-Indo-European // Encyclopedia of the Languages of Europe. Edited by: Glanville Price. 2000. eISBN 9780631220398.
• (en) Vennemann, Theo. Languages in Prehistoric Europe north of the Alps. http://www.scribd.com/doc/8670/Languages-in-prehistoric-Europe-north-of-the-Alps
• (en) Vennemann, Theo (2008). Linguistic reconstruction in the context of European prehistory. Transactions of the Philological Society. Volume 92, Issue 2, pages 215–284, November 1994
• (en) Woodard, Roger D. (ed., 2008) Ancient Languages of Asia Minor. Cambridge University Press.
• (en) Woodard, Roger D. (2008) Ancient Languages of Europe. Cambridge University Press.

• (fr) Gereconstrueerde migratie van taalfamilies en archeologische culturen in Europa tijdens het Neolithicum en de Koppertijd