Patrick Dewael

Patrick Dewael
Patrick Dewael (2009)
Volledige naam	Patrick Yvonne Hugo Dewael
Geboren	Lier, 13 oktober 1955
Kieskring	Limburg
Regio	Vlaanderen
Land	België
Partij	PVV / VLD / Open Vld
3de minister-president van Vlaanderen
Aangetreden	13 juli 1999
Einde termijn	5 juni 2003
Regering	Dewael I
Voorganger	Luc Van den Brande
Opvolger	Bart Somers
Functies
1983-heden	Gemeenteraadslid Tongeren
1985-1999	Volksvertegenwoordiger
1985-1992	Vlaams minister van Cultuur
1985-1995	Lid Vlaamse Raad
1992-1999	Fractievoorzitter Kamer van volksvertegenwoordigers
1994-heden	Burgemeester Tongeren
1999-2003	Minister-president van Vlaanderen
1999-2001	Vlaams minister van Financiën, Begroting en Buitenlands Beleid
2003-2007	Vicepremier
2003-2008	Minister van Binnenlandse zaken
2008-2024	Volksvertegenwoordiger[1]
2008-2010	Kamervoorzitter
2011-2014	Fractievoorzitter Kamer van volksvertegenwoordigers
2014	Kamervoorzitter
2014-2019	Fractievoorzitter Kamer van volksvertegenwoordigers
2019-2020	Kamervoorzitter
Officiële website
Portaal    België Politiek

Patrick Yvonne Hugo Dewael^[2] (Lier, 13 oktober 1955) is een Belgisch politicus voor de Open Vld en was de 3de minister-president van Vlaanderen. Ook werd hij driemaal voorzitter van de Kamer van volksvertegenwoordigers.^[3]

Zijn vader kwam als arrondissementscommissaris in Tongeren wonen.^[4] Zijn middelbaar onderwijs volgde Dewael aan het Koninklijk Atheneum in Tongeren. Daarna behaalde hij in 1977 een licentie in de rechten en een licentie in het notariaat aan de VUB. Tussen 1978 en 1985 was Dewael actief als advocaat.

Zijn carrière in de liberale beweging begon in 1977 Dewael als voorzitter van het Liberaal Vlaams Studentenverbond aan de VUB. Vanaf 1978 was hij algemeen voorzitter van het LVSV. Daarna werd hij in 1979 politiek secretaris van de PVV-jongeren. Van mei tot oktober 1980 werkte hij op het kabinet van toenmalig minister van Justitie Herman Vanderpoorten, zijn oom.

In 1985 werd Dewael voor het eerst verkozen als lid van de Kamer van volksvertegenwoordigers in het arrondissement Tongeren-Maaseik en al onmiddellijk minister van Cultuur in de Vlaamse Executieve (de voorloper van de Vlaamse regering), nauwelijks 30 jaar oud. Dit ambt zou hij bekleden tot in 1992, achtereenvolgens in de regeringen Gaston Geens II, III en IV. Onder de voogdij van Patrick Dewael werd het Kabeldecreet (de liberalisering van de televisiemarkt in Vlaanderen) goedgekeurd, waardoor de eerste commerciële omroep, VTM, de uitzendingen startte.

In de periode december 1985-mei 1995 had hij als gevolg van het toen bestaande dubbelmandaat ook zitting in de Vlaamse Raad. De Vlaamse Raad was vanaf 21 oktober 1980 de opvolger van de Cultuurraad voor de Nederlandse Cultuurgemeenschap, die op 7 december 1971 werd geïnstalleerd, en was de voorloper van het huidige Vlaams Parlement.

Van 1992 tot 1999 was hij fractieleider van VLD in de Kamer, en voerde Dewael mee oppositie tegen de regeringen Dehaene I en II. In 1995 stelde hij zich kandidaat voor het voorzitterschap van VLD, maar hij moest de duimen leggen voor Herman De Croo.

Na de gemeenteraadsverkiezingen van 1994 werd Dewael in januari 1995 burgemeester van Tongeren, waar hij al sinds 1993 in de gemeenteraad zetelde.

Na de verkiezingsnederlaag van de CVP bij de federale en regionale verkiezingen in 1999 werd in Vlaanderen een coalitie op de been gebracht van VLD, SP, Agalev en de fractie VU&ID (de zogenaamde paars-groene coalitie), waarvan Dewael als minister-president de leiding nam. Dewael was nog minister-president toen hij deelnam aan de federale verkiezingen van mei 2003, als kandidaat voor de VLD in de provinciale kieskring Limburg, en werd hij opnieuw verkozen in de Kamer. Daarop verliet hij de Vlaamse regering om een maand later opgenomen te worden in de regering-Verhofstadt II als vicepremier en minister van Binnenlandse Zaken. Hij bleef beide functies uitoefenen in de regering-Verhofstadt III en daarna de regering-Leterme I en bleef minister van Binnenlandse Zaken tot in december 2008. Enkele maanden eerder, in september 2008, raakte zijn kabinet in opspraak door de onregelmatige benoemingen van twee secretaresses van het hoofd van de federale politie Fernand Koekelberg en de benoeming van kabinetsmedewerkster Christa Debeck in de Algemene Inspectie via frauduleuze examenresultaten.

Sedert hij in 1999 minister werd, was hij nog slechts titelvoerend burgemeester van Tongeren. Terwijl hij aan regeringen deelnam, werd hij door schepenen als waarnemend burgemeester vervangen, opeenvolgend door Jef Simon (1999-2003), Carmen Willems (2003-2009) en Hugo Biets (2009-2010). In 2010 hernam hij het effectieve burgemeesterschap en oefent het mandaat nog steeds uit.

Bij de aanvang van de regering-Van Rompuy op 30 december 2008 leverde Dewael zijn ministerportefeuille in. De daaropvolgende dag volgde hij Herman Van Rompuy op als voorzitter van de Kamer van volksvertegenwoordigers en bleef dit tot in 2010. Daarna was hij van 2010 tot 2011 secretaris van de Kamer. Na het aantreden van de regering-Di Rupo werd hij in 2011 terug Open Vld-fractieleider in de Kamer.

In 2014 werd hij kortstondig opnieuw voorzitter van de Kamer tijdens de formatiegesprekken van de regering-Michel I. Nadat die regering gevormd werd, werd hij opnieuw fractieleider van Open Vld. In 2019 stelde hij zich als lijsttrekker opnieuw kandidaat voor de Kamer^[5] en werd hij opnieuw herkozen. Als langst zetelende parlementslid zat hij de eerste vergadering van de nieuw verkozen Kamer voor.^[6] Vervolgens werd hij verkozen voor een derde termijn als Kamervoorzitter.^[7]

Toen de federale regeringsvorming in 2019-2020 in februari 2020 in het slop was geraakt, benoemde koning Filip hem tot koninklijk opdrachthouder, samen met Senaatsvoorzitter Sabine Laruelle.^[8] In maart 2020 kon het duo hun opdracht met succes afronden; de zetelende regering van lopende zaken werd een tijdelijke minderheidsregering en kreeg voor zes maanden volmachten om de coronacrisis aan te pakken.^[9]

Bij de formatie van regering-De Croo werd bepaald dat Éliane Tillieux Dewael zou opvolgen als Kamervoorzitter. Na zijn Kamervoorzitterschap werd hij opnieuw volwaardig burgemeester van Tongeren en tot juni 2024 bureaulid van de Kamer. Ook was hij tot september 2021 voorzitter van de Kamercommissie Energie en Klimaat. Bij de federale verkiezingen van juni 2024 besliste Dewael geen nieuw parlementair mandaat meer te ambiëren, maar werd hij wel nog lijstduwer van de Limburgse Open Vld-lijst.^[10] Hij werd niet verkozen.

In mei 2024 werd hij bestuurder van gasnetbeheerder Fluvius.^[11]

Bij de lokale verkiezingen van 2024 was hij lijstduwer voor de lokale formatie Tongeren Borgloon.nu in de pas gevormde fusiegemeente Tongeren-Borgloon. Hij werd verkozen en werd voorzitter van de gemeenteraad.^[12]

Dewael werd geboren in een liberaal milieu. Net als voormalig minister Marleen Vanderpoorten is hij een kleinkind van Arthur Vanderpoorten (de vader van zijn moeder), voormalig liberaal minister in de Belgische regering.

Hij was gehuwd met advocate Marleen Van Doren en heeft twee zonen (waaronder Hasselts schepen Frank Dewael) en een dochter (Sophie). Op 24 augustus 2005 kondigde hij in een persmededeling aan dat hij zou scheiden van zijn vrouw vanwege een relatie met VRT-radiojournaliste Greet Op de Beeck. Na zijn scheiding werden Op de Beeck en hij levensgezellen, en op 19 juli 2019 trouwden ze.^[13]

•  België: Grootofficier in de Leopoldsorde, KB 5 juni 2007
•  België: Grootkruis in de Orde van Leopold II, KB 26 mei 2014
•  België: Minister van Staat, 2002

• Eelt op mijn ziel - 2007
• Het Vlaams Manifest. Meer ruimte voor de regio's - 2002
• Wederzijds respect. De gevaren van het Blok - 2001
• Vooruitzien. Ideeën over een kleurrijk Vlaanderen - 2001
• De warme hand. Cultuur maakt het verschil - 1991

• Patrick Dewael, website Open Vld
• Biografische fiche Patrick Dewael op website Vlaams Parlement