Sophy Gray

Sophy Gray
Portrait of a Girl (Sophy Gray), door Millais, 1857. Op dit portret is ze veertien en duidelijk geen naïef kind meer. De manier waarop ze de toeschouwer aankijkt getuigt van een vertrouwelijke band met de schilder.[1]
Volledige naam	Sophy Caird
Geboortenaam	Sophia Margaret Gray
Geboren	Perth, oktober 1843
Overleden	15 maart 1882
Land	Schotland
Beroep	schildersmodel
Portaal    Kunst & Cultuur

Sophia (Sophy) Margaret Gray, later Sophy Caird (Perth, oktober 1843 – 15 maart 1882), was een Schots schildersmodel, vooral bekend van werken van de prerafaëlitische kunstschilder John Everett Millais.

Sophy Gray was de dochter van een Schots zakenman en kwam uit een kinderrijk gezin. Ze was de jongere zus van Effie Gray, die in 1848 met de bekende criticus kunstenaar John Ruskin trouwde en na een scheiding in 1855 opnieuw in het huwelijk trad met kunstschilder John Everett Millais. Ten tijde van Effie's huwelijk met Ruskin bezocht Sophy regelmatig haar vijftien jaar oudere zus in Londen en raakte daar bekend in prerafaëlitische kringen. In 1854 maakte Millais voor het eerst een portret van haar.

In de jaren daarop volgend bleef Sophy voor Millais poseren en groeide ze uit van kind tot jonge vrouw. Deze ontwikkeling is deels te zien in Millais' schilderijen Autumn Leaves (1855), Spring (1856) en Portrait of a Girl (1857). Volgens de biografe van haar zus Effie, Mary Luytens, werd Millais in toenemende mate tot Sophy aangetrokken en moest Effie haar op een gegeven moment zelfs wegsturen om een intieme relatie te voorkomen. Of zo'n relatie ooit heeft bestaan staat niet vast. Wel heeft Sophy altijd een hechte band met haar zus gehouden.

In 1868 werd Sophy ziek. Ze begon onsamenhangend te spreken, obsessief piano te spelen en vermagerde snel. Waarschijnlijk leed ze aan anorexia nervosa. Ze werd door een zenuwarts voor een jaar naar het platteland gestuurd, naar Chiswick, om te herstellen. Na een jaar keerde ze terug maar Londen, maar haar gezondheidsproblemen zouden haar de rest van haar leven parten blijven spelen.

In 1873 huwde Sophie James Key Caird, een jutehandelaar en wiskundige uit Dundee, die haar al jaren het hof had gemaakt. Ze kregen in 1874 een dochter: Beatrix Ada. Caird begon Sophy echter in toenemende mate te verwaarlozen en was vaak van huis, mogelijk ook vanwege Sophy's labiele geestesgesteldheid^[2].

In haar laatste levensjaren verbleef Sophy met haar dochter afwisselend in Dundee en Parijs. In 1880 maakte Millais een laatste portret van haar. Kort daarna werd ze opnieuw ziek, broodmager, kreeg een ernstige zenuwinzinking en overleed in 1882, 38 jaar oud, mogelijk aan zelfmoord^[3]. Haar dochter Beatrix, in 1879 door Millais geportretteerd, overleed in 1888. James Caird groeide uit tot een bekend filantroop en financierde later onder andere reizen van poolreiziger Ernest Shackleton.

• Suzanne Fagence Cooper: The Model Wife: The Passionate Lives of Effie Gray, Ruskin and Millais, Londen, 2010.
• Mary Luytens: Effie in Venice: Effie Ruskin's Letters Home 1849–1852, London: John Murray, 1965. ISBN 1-873429-33-9.
• Mary Luytens: Millais and the Ruskins, Londen: John Murray, 1967.
• Jason Rosenfield e.a.: John Everett Millais. Van Gogh Museum, Amsterdam, 2008. ISBN 978-90-79310012

• (en) Informatie over Sophy Gray
• (en) Korte biografie
• (en) Biografische gegevens

Zie de categorie Sophy Gray van Wikimedia Commons voor mediabestanden over dit onderwerp.