Leshansaurus

Leshansaurus Status: Uitgestorven, als fossiel bekend
Taxonomische indeling
Rijk: Animalia (Dieren) Stam: Chordata (Chordadieren) Klasse: Reptilia (Reptielen) Superorde: Dinosauria (Dinosauriërs) Orde: Saurischia Onderorde: Theropoda Superfamilie: Allosauroidea
Geslacht
Leshansaurus Li et al., 2009
Typesoort
Leshansaurus qianweiensis
Afbeeldingen op Wikimedia Commons
Leshansaurus op Wikispecies
Portaal    Biologie Herpetologie

Leshansaurus is een geslacht van theropode dinosauriërs behorend tot de groep van de Tetanurae dat tijdens het middelste of late Jura leefde in het gebied van het huidige China.

De typesoort Leshansaurus qianweiensis is in 2009 beschreven en benoemd door Li Fei, Peng Guangzhao, Ye Yong, Jiang Shan en Huang Daxi. De geslachtsnaam verwijst naar de stad Leshan in de provincie Sichuan. De soortaanduiding verwijst naar de vindplaats Qianwei.

Het fossiel, holotype QW 200701, is in 2007 gevonden in de Shangshaximiaoformatie die dateert uit het Bathonien-Callovien, ongeveer 165 miljoen jaar oud. Het bestaat uit een vrij compleet skelet met schedel en onderkaken. Van de schedel betreffen de bewaarde delen een bovenkaaksbeen, het schedeldak tot en met de achterste helft van het neusbeen, het achterhoofd en een hersenpan. Van een onderkaak is het achterste stuk bewaard. Er zijn daarnaast zeven halswervels, twaalf ruggenwervels, vijf sacrale wervels en twee staartwervels bewaard gebleven en verder ribben, een darmbeen, een schaambeen, een stuk zitbeen, een achterpoot, een derde middenhandsbeen en wat vingers. Een tweede specimen, QW 200702, slechts bestaande uit een dijbeen van een juveniel dier, is als paratype aangewezen.

Leshansaurus is een middelgrote roofsauriër met een geschatte lengte van 6,2 meter en een heuphoogte van zo'n anderhalve meter. Het juveniele dijbeen heeft een lengte van tweeëntwintig centimeter.

Leshansaurus heeft een vrij langgerekte maar vooraan tamelijk brede schedel. Het dijbeen heeft een lengte van 62 centimeter, het scheenbeen van 52 centimeter. Autapomorfieën, unieke afgeleide eigenschappen van de soort, zijn volgens de beschrijvers het bezit van een scherpe middenrichel op het supraoccipitale, het bovenste bot van het achterhoofd; langwerpige voorhoofdsbeenderen die 2,86 keer zo lang zijn als breed; slanke basipterygoïde uitsteeksels op het basisfenoïde, een bot van de onderste hersenpan; een hoefvormige doorsnede van het intercentrum van de atlas; slanke diapofysen, zijuitsteeksels, van de ruggenwervels; dunne doornuitsteeksels op de ruggenwervels en sacrale wervels; het bezit van een duidelijke kiel op de onderkant van de sacrale wervels; een darmbeen met op de binnenzijde een duidelijke richel langs de rand van het heupgewricht. De meeste van deze eigenschappen zijn echter in feite symplesiomorfieën, kenmerken die oorspronkelijk zijn voor de Tetanurae en die slechts als afwijkend werden aangemerkt door een vermoedelijke vergissing in de plaatsing van Leshansaurus die per abuis voor een lid van de vrij afgeleide sinraptoriden werd aangezien.

Volgens de beschrijvers behoorde Leshansaurus tot de Carnosauria, meer bepaald tot de Sinraptoridae, maar ze hadden geen exacte cladistische analyse uitgevoerd. Onmiddellijk na de beschrijving voerde de Italiaanse paleontoloog Andrea Cau de door hem waargenomen kenmerken in zijn cladistische datamatrix in met als uitkomst dat Leshansaurus tot de Megalosauridae behoorde. Typisch megalosauride kenmerken zijn bijvoorbeeld de lange voorste tak van het bovenkaaksbeen en het intern afgesloten zijn van de fenestra maxillaris, een venster boven die tak. In 2012 publiceerde Matthew Carrano een analyse volgens welke Leshansaurus binnen de Megalosauridae een lid was van de Afrovenatorinae. Het zou de zustersoort zijn van Piveteausaurus, welk taxon alleen bekend is van een hersenpan die vrijwel aan die van Leshansaurus identiek is.

Het volgende kladogram geeft de plaats van Leshansaurus in de evolutionaire stamboom volgens Carrano.