Ilja Veldman

Ilja M. Veldman (Amsterdam, 10 september 1944) is een Nederlandse kunsthistoricus, gespecialiseerd in de Nederlandse beeldende kunst van 1400 tot 1700, met name in iconografie/iconologie, prent- en tekenkunst, boekillustratie, gebrandschilderd glas, de Reformatie en de relatie Nederland-Italië.

Zij studeerde kunstgeschiedenis en archeologie aan de Universiteit van Amsterdam, was van 1969 tot 1984 medewerker (later hoofdmedewerker) op het Kunsthistorisch Instituut van de UvA, en van 1984 tot 2006 gewoon hoogleraar Beeldende kunst van c. 300 tot 1800 aan de Vrije Universiteit Amsterdam. Vanaf 1971 publiceerde zij talrijke artikelen in toonaangevende tijdschriften, overzichtswerken en catalogi van tentoonstellingen in binnen- en buitenland - ook boeken. Haar boek/proefschrift Maarten van Heemskerck and Dutch humanism in the sixteenth century (1977) werd bekroond met de Carel van Manderprijs. Van 1977 tot 2008 was zij lid van de redactie van het kunsthistorisch tijdschrift Simiolus, en van 1993 tot en met 2019 bestuurslid van de Fondation Custodia (de Collectie Frits Lugt) in Parijs. In 1997 werd zij gekozen tot lid van de Koninklijke Nederlandse Academie van Wetenschappen. Zij was ook lid (voorzitter) van Teylers Tweede Genootschap in Haarlem (nu buitengewoon lid). Daarnaast verzorgde zij het Nederlands van de romans, verhalen en tijdschriftartikelen die haar echtgenoot, de schrijver Jan Stavinoha (geboren in 1945 in Praag), publiceerde. In maart 2019 kende de Maatschappij der Nederlandse Letterkunde te Leiden haar de Prijs voor Meesterschap toe voor haar gehele oeuvre.^[1] Dat oeuvre is overigens nog geenszins voltooid. Als gastconservator van Stedelijk Museum Alkmaar en het Frans Hals Museum Haarlem bereidde zij een monografie en een tentoonstelling van het werk van Maarten van Heemskerck voor (2024).

• 1977 Maarten van Heemskerck and Dutch humanism in the sixteenth century, Maarssen (Gary Schwartz) en Amsterdam (Meulenhoff), 176 pp
• 1990 De Wereld tussen Goed en Kwaad. Late prenten van Coornhert, 's-Gravenhage (SDU uitgeverij), 110 pp.
• 1993/94 The New Hollstein. Maarten van Heemskerck, Part I and II, Roosendaal (Kon. van Poll) en Amsterdam (Rijksmuseum), 246 en 271 pp
• 1995 Introductory essay in de tent. cat The Luminous Image. Painted Glass Roundels in the Lowlands, 1480-1560 (ed. Timothy Husband), The Metropolitan Museum of Art, New York
• 2001 Crispijn de Passe and his Progeny (1564-1670). A Century of Print Production, Rotterdam (Sound & Vision Publ.), 505 pp
• 2001 Profit and Pleasure. Print Books by Crispijn de Passe, Rotterdam (Sound & Vision Publ.), 421 pp.
• 2006 Images for the eye and soul: function and meaning in Netherlandish prints (1450-1650), Leiden (Primavera Pers), 304 pp
• 2010 Heemskerck et l'humanisme, tent. cat. Musée des Beaux-Arts de Rennes (samen met Olivia Savatier Sjöholm), 150 pp
• 2016 The Netherlandish Drawings of the 16th Century in Teylers Museum, Leiden (Primavera Pers) (samen met Yvonne Bleyerveld), 295 pp
• 2017 Bijdragen in de tent. cat. Hendrick Goltzius. Mythos, Macht und Menschlichkeit (ed. Norbert Michels), pp. 122-159 en 298-329
• 2018 'Instructing Everyone. Typology in Painting and Prints in Holland in the First Half of the Sixteenth Century', in: Visual Typology in Early Modern Europe (ed. Dagmar Eichberger & Shelley Perlove), Turnhout (Brepols), pp. 75-96
• 2019 'Picturing Work', in: A Cultural History of Work in the Early Modern Age (ed. Bart De Munck and Thomas Max Safley), London/ New York/ Oxford/ New Delhi/ Sidney (Bloomsbury)
• 2024 Maarten van Heemskerck, Zwolle (WBooks)