Kunderhuis

Kunderhuis
Het Kunderhuis op een kadastrale kaart van 1822
Locatie	Kunrade
Gebouwd in	14e eeuw?
Gesloopt in	20e eeuw
Herbouwd in	1857

Het Kunderhuis was een kasteel in het Nederlandse dorp Kunrade, provincie Limburg. Er zijn geen zichtbare restanten van het kasteel overgebleven.

De oudste vermelding dateert uit de 14e eeuw, toen de familie Van den Hove met het Kunderhuis was beleend. Het betrof een leen van het Land van Valkenburg. Erfdochter Agnes van den Hove trouwde in 1403 met Gerard II van Cortenbach en bracht zo het huis in zijn familie.

In 1529 huwde Maria van Cortenbach met Melchior Colin. Toen hun zoon Johan trouwde met Eva van Eys, erfgename van Beusdal, ontstond de familietak Colin van Beusdal. De laatste eigenaar uit deze familie was Eva Maria, die het huis in 1641 erfde van haar vader Gerard Colin van Beusdal. Dit leidde tot een rechtszaak tussen Eva Maria en haar broer Hans Adolph, maar zij won de zaak en bleef eigenaresse van het Kunderhuis. Eva Maria huwde Lodewijk van Eynatten. Zij lieten het Kunderhuis na aan hun dochter Maria Florentina, die in 1659 trouwde met Wolfgang Wilhelm van Schaesberg.

Elisabeth Godefrieda van Schaesberg, dochter van Maria en Wolfgang, erfde in 1691 het Kunderhuis. Zij liet het na aan Caspar Ferdinand Max von Burscheidt, de oudste zoon uit haar tweede huwelijk. Nadat Caspar was overleden verkocht zijn weduwe in 1760 het Kunderhuis aan Sybille Heuts, de weduwe van pachter Michiel Meys. Overigens betrof de verkoop alleen de pachterswoning: het vervallen kasteel kwam in de akte niet voor.

Dankzij het huwelijk van Michiels dochter Maria Catharina met Leonard Hennen kwam het Kunderhuis terecht in de familie Hennen. Zij waren verantwoordelijk voor de afbraak van de restanten van het oude Kunderhuis en de nieuwbouw in 1857. In de 20e eeuw verkocht de familie het Kunderhuis, waarna er een nieuwbouwwijk op de oude kasteellocatie werd gebouwd.

Er zijn geen afbeeldingen bekend van het middeleeuwse Kunderhuis. Op basis van 17e-eeuwse beschrijvingen, kaarten uit eind 18e en begin 19e eeuw en archeologisch onderzoek uit 1986 kan worden opgemaakt dat het oude Kunderhuis een omgracht, rechthoekig kasteel was van twee bouwlagen met een zolder. Het kasteel was ongeveer 16 bij 18 meter groot en bezat een kleine vierkante toren en een binnenplaatsje. Als bouwmateriaal was gebruik gemaakt van Kunrader kalksteen.

Aan de noordoostzijde lag de eveneens omgrachte voorburcht met u-vormige bijgebouwen en een poort. Het complex was toegankelijk via een oprijlaan aan de oostzijde. Aan de noordzijde was een omgrachte tuin.

De afmeting van het gehele complex was ongeveer 80 bij 90 meter.

Sinds in ieder geval 1659 – maar waarschijnlijk al eerder – werd het kasteel niet meer bewoond door de adellijke eigenaren, maar werd het door hen verpacht. Dit had tot gevolg dat het complex door de eigenaren werd verwaarloosd, waardoor het eind 17e eeuw in een vervallen staat verkeerde. Dit gold niet alleen voor de hoeve, maar ook voor het kasteel: de vensters ontbraken, de muren waren niet in orde, het leien dak behoefde reparaties en door lekkages waren de zolderbalken aangetast. Delen van het kasteel konden niet meer gebruikt worden en de toegangsbrug was zelfs gevaarlijk om te gebruiken. In de 18e eeuw verdween een deel van de grachten, onder andere tussen de hoofd- en voorburcht. Het kasteel raakte steeds verder in verval en uiteindelijk bleef er weinig van over.

In 1857 liet de familie Hennen een nieuw Kunderhuis optrekken, gebruikmakend van stenen van het oude huis.^[1] Dit herenhuis heeft nog enige tijd dienst gedaan als huurkazerne.

Eind 20e eeuw werd het Kunderhuis afgebroken ten behoeve van de aanleg van een nieuwbouwwijk.