Kerkje van Harkema

Het kerkje van Harkema is een kerkje midden in het Groningse land, in de driehoek van Aduard, Den Ham en Fransum. Deze trekpleister is gelegen in het Nationaal Landschap Middag-Humsterland.

Het kerkje is in de late twintigste eeuw gebouwd door wijlen boer Albert Harkema en vrijwilligers, van ongeveer 1985 tot 1998. De naburige boerderij staat op een plek waar in het verleden een boerderij heeft gestaan die van het klooster van Aduard was. Naar eigen zeggen heeft dat Harkema mede geïnspireerd om in zijn vrije tijd eerst de gracht om zijn boerderij uit te diepen en te vergroten (een karwei dat hem ruim 30 jaar kostte), vervolgens een miniatuur te maken van een kop-hals-rompboerderij en ten slotte zijn levenswerk te maken; een kerk, compleet met orgel (uit IJhorst), preekstoel, kerkbanken, Mariabeelden en andere toebehoren. Aanvankelijk wilde hij alleen een toren bouwen (voor de duiven). Vervolgens leek hem een kapelletje ook wel mooi, maar uiteindelijk besloot hij tot de bouw van de kerk. De 12.000 benodigde stenen liet Harkema overkomen uit België. Later bouwde hij er ook nog een theehuis bij in de stijl van de kloosterkerk van Aduard, dit alles overigens zonder vergunningen en ook na een opgelegde bouwstop. Het kerkje werd echter een grote toeristische trekpleister met op den duur enkele tienduizenden dagrecreanten per jaar (niet op de laatste plaats door Harkema's eigen aanwezigheid; hij was een enthousiast verteller), waarop de Gemeente Zuidhorn besloot Harkema in een nieuw bestemmingsplan meer mogelijkheden te geven (door het te bestempelen als recreatieve functie)^[1] en om de toegangsweg (een betonnen landweg) te verbreden.

Na het overlijden van zijn vrouw, gevolgd door de ziekte van Harkema, werden de boerderij, kerk en theehuis verkocht aan de familie Ykema. Sindsdien worden het kerkje en het theehuis geëxploiteerd. Na een sluiting in 2019 van 3 jaar kwamen er in 2022 nieuwe eigenaren, en in 2023 zijn kerk en theehuis weer geopend voor publiek.

Rondom het kerkje en het theehuis bevindt zich een gracht met verschillende bruggen, zoals een ophaalbrug, stenen boogbrug en een draaibrug. In de grote vijver staat onder andere een miniatuur vuurtoren.