De Familie Knots

De Familie Knots
Tante Til
Speelduur per afl.	25-30 min.
Bedenker	Hetty Heyting
Voice-over	Marnix Kappers
Hoofdrollen	Hetty Heyting Jan Simon Minkema Marnix Kappers
Regie	Nan de Vries
Muziek	Hetty Heyting Eric van Tijn
Land van oorsprong	Nederland
Taal	Nederlands
Uitzendingen
Start	22 oktober 1980
Einde	27 februari 1984
Afleveringen	21
Seizoenen	4
Netwerk of omroep	NCRV
Portaal    Televisie

De Familie Knots was een jeugdtelevisieprogramma van de NCRV dat uitgezonden werd van 22 oktober 1980 tot 27 februari 1984.

Vrijwel alle personages uit deze serie werden door drie acteurs gespeeld. Hetty Heyting zat in haar achtertuin deze serie uit te denken omdat ze zendtijd had gekregen om dit in haar eentje te doen. Er was budget voor drie spelers, maar Heyting wilde per se een hele familie dus werd er gekozen om dubbelrollen te spelen. Voor enkele kinderrollen werden kinderen ingeschakeld.

• Hetty Heyting was de bedenkster van de serie en speelde de artistieke "Tante Til", de onhandige "oma Knots" en het achternichtje "Hansje" dat in de winkel staat;
• Marnix Kappers gaf vorm aan "Neef Herbert", dokter, PTT man, "vader Vogel" en "buurvrouw Pronk". Ook deed hij de karakteristieke voice-over;
• Jan-Simon Minkema nam de rollen van "opa Knots", "Arend Vogel" en "Onkel X" voor zijn rekening.

De enige volwassen gastrol was voor Carolien van den Berg als "Aaf Klaver".

De serie speelt zich af in het huis van de familie Knots. De excentrieke Tante Til (voluit: Mathilda) is kunstschilderes. Ze draagt altijd een grote roze jurk, een roze hartjesbril en ze rookt haar sigaretten uit een sigarettenpijp. Het salonatelier is haar werkplaats, op het rieten bankstelletje rust ze uit en snoept dan geregeld van de bonbons ('zalige zoetertjes'), die altijd op tafel staan. Tante Til is min of meer de kostwinner voor de familie, voor ieder schilderij krijgt ze naar eigen zeggen "een slordige duizend piekjes". Van de stripwinkel moeten ze het niet hebben, "die brengt niks op". Til is getrouwd met Frederik, die ze steevast met Frederik lieverdje aanspreekt. Frederik was glazenwasser, maar zit na een val van de ladder werkloos thuis. Omdat hij als glazenwasser tien jaar lang intensief door alle 422 ramen van het politiebureau naar binnen heeft kunnen gluren en zo de kunst kon afkijken heeft hij zichzelf tot detective Onkel X verklaard ("Onkel X is de naam") en is continu bezig om dingen grondig uit te zoeken. Later krijgt hij tot ieders verrassing een carrière als filmacteur in Hollywood. In de keuken zitten opa Herman en oma Johanna Knots, de ouders van Tante Til. Opa Knots (ouwe zemelaar) was vroeger de eigenaar van de winkel (daarom staat er ook Fam. H. Knots op het raam). Er werd destijds in tweedehands spulletjes gehandeld. Opa moppert altijd op oma Knots: "Hè mens, wat ben je toch onhandig!", en heeft een diepgewortelde hekel aan kinderen. Oma kookt bizarre soepjes en maakt een potje van het huishouden maar bedoelt het allemaal erg goed. Beneden heeft de familie Knots een stripboekenruilwinkel, waar het (achter)nichtje Hansje achter de toonbank staat. Hansje heeft haar middelbare school niet afgemaakt, iets waar ze behoorlijk spijt van heeft. Ze doet dan ook nu de avondschool. Hansje heeft een oogje op de onderwijzer Arend Vogel die vanwege zijn overspannenheid op zolder een kamer huurt. Diep van binnen kijkt ze naar hem op. Arend vindt zichzelf behoorlijk eigentijds, maar is toch vaak stiekem best ouderwets, Hansje wijst 'm daar soms fijntjes op. Tot slot is er nog neef Herbert, de belastingambtenaar. Hij komt vaak langs bij zijn familie en is gek op speledingetjes en cadeauverrassingen. In een van de afleveringen lijkt het even of Neef Herbert aan de vrouw komt: De ambiteuze Aaf Klaver (Carolien van den Berg) ziet in Herbert wel een minister en wil hem helemaal omturnen. Maar daar steekt Tante Til een (roze) stokje voor.

De bemoeizuchtige buurvrouw Pronk komt af en toe suiker lenen (en pogingen wagen zich in te likken bij de familie), en soms komt de irritant-nieuwsgierige vader Vogel bij meester Vogel op bezoek. Een stem die van boven lijkt te komen, de voice-over, verbindt de scènes aan elkaar ("Ondertussen, is de sfeer in het salonatelier, om te snijden"). De karakters reageren ook af en toe op die stem, door omhoog te kijken, of hem het zwijgen op te leggen.^[1] Tante Til heeft de gave om mensen met de roze verf te bedwelmen om ze zo weer op het rechte pad te brengen of om ze van hun problemen te verlossen. En dan komen er in de winkel natuurlijk regelmatig kinderen langs ("ettertjes" of "hyena's" volgens Opa). Soms willen ze alleen iets kopen of ruilen, soms ook hebben ze een probleem waar in de aflevering nader op wordt ingegaan.

Voor elke aflevering werd een liedje geschreven. In de eerste twee afleveringen waren dat er twee, maar de 19 die daarop volgden hadden één nummer in zich. Hetty Heyting wilde liedjes die kinderen zouden aanspreken, en daarbij in clipvorm.^[2] De NCRV stelde eerst Harry Bannink voor om deze muziek te schrijven, maar Heyting vond hem niet eigentijds genoeg. De muziek werd uiteindelijk geschreven door Hetty Heyting zelf, maar gearrangeerd en geproduceerd door Eric van Tijn.

De clips werden gezongen door Hetty Heyting en Jan-Simon Minkema (solo of duo); de personages, andere karakters dan de rollen in het verhaal, werden buiten Heyting en Minkema ook door Marnix Kappers gespeeld. Na de laatste aflevering werd er een LP uitgebracht in roze uitvoering met alle liedjes.

Aflevering	Titel	Uitzenddatum
1	De meester ziet 't niet meer zitten	22 oktober 1980
2	De vernielzucht	26 november 1980
3	De één is de ander niet	31 december 1980
4	Heb ik iets van je aan?	4 februari 1981
5	Het lanterfantje	11 maart 1981
6	Enge dingen	2 mei 1981
7	Aanstelleritus	20 mei 1981
8	Geheimpjes	7 oktober 1981
9	Linke soep	11 november 1981
10	Omkoperij	16 december 1981
11	Opgestaan plaats vergaan	20 januari 1982
12	Ik pik het niet	24 februari 1982
13	Je hebt 't of je hebt 't niet	31 maart 1982
14	Laat je nakijken	5 mei 1982
15	Eens een dief altijd een dief	30 december 1982
16	Eenzaam maar niet in je uppie	6 januari 1983
17	Liefde is blind	13 januari 1983
18	Stank voor dank	6 februari 1984
19	Liefdesverdriet	13 februari 1984
20	Zeer verdacht, als zodanig	20 februari 1984
21	Een lot uit de loterij	27 februari 1984

• Een kloddertje roze hierrrr... een kloddertje roze daarrrrrr (Tante Til)
• Wel alle penselen in een pot vernis! (Tante Til)
• Frederik Lieverdje! (Tante Til)
• Ouwe zemelaar! (Oma Knots)
• Hallo, wie spreekt mij? (Opa Knots)
• Hè mens, wat ben je toch onhandig! (Opa Knots)
• Ajoo altesaam! (Neef Herbert)
• Exact! (Neef Herbert)
• Oooh wat een leuk speledingetje! (Neef Herbert)
• Hands up, wat is je code, makker? (Onkel X)
• Als zodanig (Onkel X)
• Wat is er Tilletje (Onkel X)
• Ondertussen... in de keuken... (voice over)
• In het salonatelier... (voice over)
• Beneden in de winkel... (voice over)

• De roze-verfscènes waren eigenlijk een kunstgreep omdat in de beperkte opnameruimte geen vierde set kon worden gebouwd.
• In een van de eerste afleveringen is het familieverband tussen oma en Tante Til even zoek... Oma roept haar dochter, maar zegt "Tante Til" tegen haar. In een latere aflevering, waarin buurvrouw Pronk oma en opa in een bejaardenhuis wil stoppen, wordt expliciet uitgelegd dat opa en oma de ouders van Tante Til zijn.
• Marnix Kappers zette in 1989 zijn Neef Herbert-bril weer op voor het KRO-programma Lekker Weg.

In 2014 kwamen de makers van de serie weer bij elkaar in het programma Kijkbuiskinderen voor een terugblik.

Tante Til was later weer te zien in de Sinterklaas-films van Martijn van Nellestijn. Hetty Heyting heeft in 2001 haar roze Tante Til-jurk teruggekocht op een veiling. De jurk kwam naar verluidt voor een fors bedrag weer in het bezit van de actrice.

• Sinterklaas en het Geheim van de Robijn (2004)
• Sinterklaas en het Uur van de Waarheid (2006)
• Sinterklaas en het Geheim van het Grote Boek (2008)
• Sinterklaas en de Verdwenen Pakjesboot (2009)
• Sinterklaas en het Pakjes Mysterie (2010)
• Sinterklaas en het Raadsel van 5 December (2011)
• Sinterklaas en de Pepernoten Chaos (2013)

• De Familie Knots op de website van Hetty Heyting
• De Familie Knots op YouTube, alle afleveringen