[go: up one dir, main page]

Naar inhoud springen

Gliese 581

Uit Wikipedia, de vrije encyclopedie
Gliese 581
Digitized Sky Survey-foto.
Digitized Sky Survey-foto.
Sterrenbeeld Weegschaal (Libra)
Bayer-aanduiding -geen-
Overige aanduidingen Gliese 581
Waarnemingsgegevens
Rechte klimming 15u19m26s
Declinatie
(Epoche 2000)
-07º 43' 20"
Schijnbare magnitude 10,56
Details
Lichtkracht 0,002 (x Zon)
Spectraalklasse M3,5V
Afstand* (lj) 20,549 lj (P=158,7183 mas)
Massa 0,33 (x Zon)
Planeten b, c, d, e, f, g
afstanden aangegeven als "parallax xxx = yyy lj" zijn herleid uit de in de bron aangegeven parallax
Portaal  Portaalicoon   Astronomie

Gliese 581 is een zwakke, met het blote oog niet zichtbare ster in het sterrenbeeld Weegschaal (Libra). De ster is een rode dwerg en heeft tot nu toe vier bevestigde planetaire begeleiders. De aanwezigheid van twee andere begeleiders kon tot op heden niet met overtuigend wetenschappelijk bewijs worden aangetoond. De naam van deze ster is afkomstig uit de Gliese catalogus, een stercatalogus voor sterren in de "omgeving" van de zon.

Kaart van het sterrenbeeld Weegschaal. Gliese 581 ligt op korte afstand boven beta Librae.
Vergelijking van de bewoonbare zones van het Gliese 581-stelsel en het zonnestelsel.

Planetenstelsel

[bewerken | brontekst bewerken]

Het Gliese 581-stelsel heeft 4 bevestigde (b, c, d en e) en 2 onbevestigde planeten (f en g). Sommige hiervan bevinden zich binnen de bewoonbare zone.

Zie Gliese 581 b voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Gliese 581 b heeft een massa die 17 keer zo groot is als die van de aarde, en legt zijn baan af in 5,366 dagen op een afstand van 6 miljoen km tot de ster. Door de geringe afstand tot de ster heeft deze planeet een oppervlaktetemperatuur van naar schatting 150 °Celsius.

Zie Gliese 581 c voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Deze planeet werd ontdekt door een team onder leiding van Stéphane Udry, onderzoeker bij het Observatorium van de Universiteit van Genève in Zwitserland, met gebruikmaking van het HARP instrument op de Europese Zuidelijke Sterrenwacht, de telescoop met een spiegeldiameter van 3,6 meter in het La Silla Observatorium in Chili. De ontdekking werd bekendgemaakt op 24 april 2007. Het team bestond uit onderzoekers van de universiteiten van Gèneve, Grenoble, Parijs en Lissabon.[1]

De omlooptijd om de ster, ofwel de lengte van een jaar, bedraagt 13 dagen. De oppervlaktetemperatuur wordt geschat op 0 °C tot 40 °C. Als er zich water zou bevinden, dan zou dat vloeibaar zijn. Daarmee is Gliese 581-C een interessant onderzoeksobject in het onderzoek naar buitenaards leven. De planeet heeft naar schatting een anderhalfmaal zo groot oppervlak als de aarde en is ongeveer vijfmaal zo zwaar.

Zie Gliese 581 d voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Gliese 581 d is een derde planeet met ongeveer een 8-voudige massa in vergelijking tot de aarde en draait in 84 dagen om de ster. Zijn ontdekking werd gemeld in november 2005. Aanvankelijk werd aangenomen dat Gliese 581 d een ijsplaneet was, maar een team wetenschappers heeft simulaties gedaan in het Parijse instituut Simon Laplace waaruit blijkt dat de exoplaneet weleens te maken kan hebben met een broeikaseffect. Het gevolg zou het ontstaan van oceanen, wolken en regen zijn. Indien er CO2 die in de atmosfeer zou zitten, zou die er voor kunnen zorgen dat de planeet de warmte van de zwakkere moederster opslaat, en dus opwarmen. Gliese 581 d krijgt 3 keer minder sterrenlicht/warmte dan de aarde krijgt van de zon.

Zie Gliese 581 e voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Gliese 581 e is de vierde planeet met een massa van 1,9 keer die van onze aarde en draait in 3,15 dagen om de ster. Hiermee is ze de lichtste exoplaneet die tot op heden werd ontdekt.

Zie Gliese 581 f voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Gliese 581 f is een onbevestigde planeet met minstens zevenmaal de massa van de Aarde. Onduidelijk is echter of het een planeet betreft met een vast oppervlak of dat het hier gaat om een zogenaamde gasreus.

Zie Gliese 581 g voor het hoofdartikel over dit onderwerp.

Gliese 581 g is de onbevestigde zesde planeet en staat onofficieel bekend als Zarmina's Wereld.[2] De planeet heeft een massa van ruim driemaal die van de Aarde en heeft een omlooptijd van krap 37 dagen. Op deze planeet zou leven mogelijk kunnen zijn.

De relatieve afstanden en grootte van de hemellichamen tot elkaar in het Gliese 581-stelsel (v.l.n.r.: a, e, b, c, g, d, f).