Bronchitis
Bronchitis | ||||
---|---|---|---|---|
Coderingen | ||||
ICD-10 | J20 | |||
ICD-9 | 490-491 | |||
|
Bronchitis is een ontsteking van de bronchiën, oftewel de wat grotere luchtwegen tussen de luchtpijp (trachea) en de longblaasjes (alveoli). Er kan een onderscheid gemaakt worden tussen acute en chronische bronchitis. Acute bronchitis ontstaat vaak na verkoudheid of griep. Chronische bronchitis wordt gekenmerkt door de aanwezigheid van een slijmveroorzakende hoest gedurende drie maanden per jaar of in twee opeenvolgende jaren zonder dat een onderliggende ziekte de hoest kan verklaren. Mensen met chronische bronchitis hebben ook in uiteenlopende mate ademhalingsmoeilijkheden. Regelmatig hebben deze mensen infecties of ontstekingen in hun longen die hun ademhalingsmoeilijkheden verergeren. Chronische bronchitis kan gepaard gaan met chronische luchtwegobstructie (luchtwegvernauwing). Chronische bronchitis kan vaak samenhangen met astma of emfyseem en is daarom vaak lastig te onderscheiden van astma en emfyseem.
Chronische bronchitis is een vorm van bronchitis die niet meer overgaat en die voornamelijk veroorzaakt wordt door roken. Samen met longemfyseem valt dit onder de noemer Chronic Obstructive Pulmonary Disease (COPD).
Oorzaken
[bewerken | brontekst bewerken]Bronchitis kan worden veroorzaakt door virussen, bacteriën en allergische of aspecifieke prikkels zoals roken.
Als ook of voornamelijk de alveoli zijn aangedaan spreken we van longontsteking.
Verschijnselen
[bewerken | brontekst bewerken]De bijbehorende klachten zijn vooral hoesten, overmatige productie van slijm, vaak kortademigheid, piepend geluid vanuit de longen, kriebel onder de kin, bloedsmaak in de mond en (bij infectie met virussen en bacteriën) ook koorts. Typische presentaties passen bij de volgende symptomen:
Viraal
[bewerken | brontekst bewerken]- verlaging tot 35,5–36,7 °C
- verhoging tot lichte koorts: 37,5–38,5 °C
- verhoging weer weg na 48 uur
Bacterieel
[bewerken | brontekst bewerken]- koorts: > 38,0 °C
- koorts niet weg na 48 uur
Atypisch
[bewerken | brontekst bewerken]- koorts: meestal
- sputum: meestal niet
- patiënt blijft lang hoesten zonder sputum
- last van de gewrichten en spieren
- kriebelhoest
Hier kan echter geenszins blindelings op worden vertrouwd. In de praktijk dient men vooral verdenking op een bacteriële ontsteking te hebben als de koorts weer opkomt na gezakt te zijn na een paar dagen. Dan kan het zijn dat er een bacteriële infectie boven op de virale is ontstaan.
Behandeling
[bewerken | brontekst bewerken]De beste behandeling hangt af van de oorzaak. Bij bacteriële infecties heeft het geven van antibiotica zin. Hierbij moet dan rekening worden gehouden met de belangrijkste mogelijke verwekkers. De specifieke te geven middelen variëren dan ook sterk met de omstandigheden, met het land, en met mogelijke specifieke contra-indicaties van de patiënt (allergieën). De verhoogde prikkelbaarheid van het slijmvlies kan worden behandeld door corticosteroïden te geven, meestal per inhalatie, soms oraal. Bij kortademigheid door luchtwegvernauwing kunnen luchtwegverwijders, meestal weer per inhalatie, nuttig zijn. Koorts bestrijden met paracetamol is medisch gezien niet nodig. Bij een duidelijke allergische component kunnen antihistaminica of mestceldegranulatieremmers worden ingezet.
Viraal | Bacterieel | Atypisch |
---|---|---|
Streptococcus pneumoniae(70) / Haemophilus influenzae(10) Moraxella catarrhalis(10), Mycoplasma pneumoniae(70), |
||
1e keus: amoxicilline 500mg 4x/d of1000mg 3x/d (50mg/kg/d) 2e keus: cefuroxim 500mg 3x/d (30-50mg/kg/d) |
1e keus: claritromycine 250mg 2-3x/d 500mg 2x/d (15mg/kg/d) doxycycline 100mg2dd |