Cunigonde van Oostenrijk

Cunigonde van Oostenrijk (Wiener Neustadt, 16 maart 1465 — München, 6 augustus 1520) was van 1487 tot 1503 hertogin-gemalin van Beieren-München en van 1503 tot 1508 hertogin-gemalin van Beieren. Ze behoorde tot het Huis Habsburg.

Cunigonde was de vierde van vijf kinderen van keizer Frederik III van het Heilige Roomse Rijk uit diens huwelijk met Eleonora Helena van Portugal, dochter van koning Eduard van Portugal. Slechts twee kinderen, Cunigonde zelf en haar oudere broer Maximiliaan, overleefden de kindertijd. Ze groeide op in Wiener Neustadt en op het Binnen-Oostenrijks hof in Graz, in een informele en open sfeer zonder rigide hofetiquette. In tegenstelling tot vroegere praktijken, leerde ze niet enkel lezen, schrijven en borduren, maar kreeg ze ook lessen paardrijden, jagen, astronomie en wiskunde.

In 1470 vroeg Matthias Corvinus, koning van Hongarije en troonpretendent van Bohemen, Cunigondes hand. Haar vader, die met Corvinus rivaliseerde om de Boheemse en de Hongaarse kroon, weigerde dit echter. Tien jaar later, in 1480, deed ze haar eerste formele optreden aan de zijde van haar vader, toen hertog George van Beieren-Landshut in Wenen officieel beleend werd met dit hertogdom. Kort daarna werd een moordcomplot tegen keizer Frederik III ontdekt, waarna Cunigonde voor haar veiligheid naar het Tiroolse hof in Innsbruck werd gebracht, de residentie van aartshertog Sigismund van Oostenrijk.

In 1485 ontmoette ze in Innsbruck hertog Albrecht IV van Beieren-München (1447-1508), een neef van hertog George van Beieren-Landshut. Op 2 januari 1487 vond het huwelijk met Albrecht plaats, die bijna 20 jaar ouder was dan Cunigonde. Aanvankelijk ging haar vader akkoord met het huwelijk, maar toen Albrechts troepen de rijksstad Regensburg binnenvielen, veranderde hij van gedachten. Het koppel huwde hierdoor zonder de toestemming van keizer Frederik III. Haar broer Maximiliaan trad op als bemiddelaar en verhinderde dat Albrecht en Cunigonde de rijksban kregen.

Cunigonde volgde haar echtgenoot naar Beieren en probeerde de politiek van de staat te beïnvloeden. Ook behartigde ze de belangen van haar jongere zoons. Bovendien bleef ze nauwe contacten onderhouden met haar broer Maximiliaan I en andere heersers en verwanten in Europa.

Na het overlijden van Albrecht IV in 1508 trok Cunigonde zich terug in het klooster van Püttich in München, waar ze in augustus 1520 op 55-jarige leeftijd overleed.

Cunigonde en Albrecht IV kregen zeven kinderen:

• Sidonia (1488-1505), verloofd met keurvorst Lodewijk V van de Palts
• Sibylle (1489-1519), huwde in 1511 met keurvorst Lodewijk V van de Palts
• Sabina (1492-1564), huwde in 1511 met hertog Ulrich van Württemberg
• Willem IV (1493-1550), hertog van Beieren
• Lodewijk X (1495-1545), hertog van Beieren
• Ernst (1500-1560), bisschop van Passau en aartsbisschop van Salzburg
• Susanna (1502-1543), huwde eerst in 1518 met markgraaf Casimir van Brandenburg-Kulmbach en daarna in 1529 met vorst Otto Hendrik van Palts-Neuburg

Leopold III van Oostenrijk (1351-1386)

Viridis Visconti (1352-1414)

Ziemovit IV van Mazovië (ca. 1352-1425)

Alexandra van Litouwen (1360-1434)

Johan I van Portugal (1357-1433)

Filippa van Lancaster (1359-1415)

Ferdinand I van Aragon (1380-1416)

Eleonora Urraca van Castilië (1374-1435)

Ernst I van Oostenrijk (1377-1424)

Cymburgis van Mazovië (ca. 1394−1429)

Eduard van Portugal (1391-1438)

Eleonora van Aragón (1402-1445)

Keizer Frederik III (1415-1493)

Eleonora Helena van Portugal (1434-1467)

Christophorus van Oostenrijk (1455-1456)

Keizer Maximiliaan I (1459-1519)

Helena van Oostenrijk (1460-1461)

Cunigonde van Oostenrijk (1465-1520)

Johan van Oostenrijk (1466-1467)