Chaja Ruchel Goldstein
| Chaja Goldstein | ||||
|---|---|---|---|---|
| ||||
Chaja Goldstein
| ||||
| Achtergrondinformatie | ||||
| Volledige naam | Chaja Ruchel Goldstein | |||
| Geboren | 2 juli 1908 | |||
| Overleden | 27 januari 1999 | |||
| Geboorteland | Polen | |||
| Jaren actief | 1931 - 1951 | |||
| Beroep(en) | danseres, zangeres | |||
| ||||
Chaja Ruchel Goldstein (Rypin, Polen, 2 juli 1908 – Netanja, Israël, 27 januari 1999) was een in Polen geboren Nederlandse danseres en zangeres.
Levensloop
[bewerken | brontekst bewerken]Goldstein was de dochter van Jacob Schyja Goldstein en Laja Bromberger en werd geboren in een getto in Rypin.[1]
Op tienjarige leeftijd verhuisde het gezin naar Berlijn. Goldstein begon met optreden in 1931. Ze zong Jiddische liederen in een Joods theater en danste hierbij. Goldstein woonde samen met de Hongaarse kunstschilder György Kepes, maar had daarnaast ook een liefdesrelatie met de Nederlandse kunstenaar Wijnand Grijzen.[2]
In oktober 1932 verhuisde Goldstein vanuit Berlijn naar Amsterdam.[3] In Amsterdam gaf ze dans- en gymnastieklessen in haar eigen dansschool.[4] Daarnaast trad ze op in theaters zoals het Amsterdam City Theater en het Kurhaus in Scheveningen.[5] Met het balletgezelschap van Trudi Schoop trad ze in 1935 op in de Verenigde Staten, Japan, Nederlands-Indië, Australië en Zuid-Afrika.
In juni 1936 vertrok Goldstein naar Rotterdam, maar keerde in januari 1937 terug naar Amsterdam. Goldstein sloot zich aan bij cabaretgroep ‘Ping Pong’ dat geleid werd door zangeres en danseres Dora Gerson. Daarnaast was ze lid van de Oost-Joodse Arbeiders Cultuurvereniging ‘Sch. Anski’ waar ze theatervoorstellingen met kinderen maakte.[2] In 1937 trouwde ze met de Duitse cameraman en filmproducent Theo Güsten die ze in 1933 had leren kennen.[1]
Op 4 augustus 1942 kwam Goldstein aan in Westerbork.[6] Daar trad ze op in het Westerborkcabaret van Max Ehrlich. Haar man was niet-Joods, waardoor Goldstein in 1943 kon terugkeren naar Amsterdam.
In februari 1949 emigreerde Goldstein met haar man naar New York. Ze werd daar niet goed behandeld en stopte met optreden in 1951. Haar man werd ziek en in 1973 keerden ze terug naar Amsterdam. Hij overleed in Amsterdam in 1978. Goldstein emigreerde in 1981 naar Israël. Daar overleed zij op 27 januari 1999. Ze werd begraven in Netanja.[7]
Galerij
[bewerken | brontekst bewerken]-
Chaja Goldstein tijdens toneelspel
-
Chaja Goldstein tijdens toneelspel
-
Chaja Goldstein tijdens toneelspel
-
Chaja Goldstein
-
Danskostuum voor Chaja Goldstein (1933)
- Dit artikel of een eerdere versie ervan is een (gedeeltelijke) vertaling van het artikel Chaja Goldstein op de Engelstalige Wikipedia, dat onder de licentie Creative Commons Naamsvermelding/Gelijk delen valt. Zie de bewerkingsgeschiedenis aldaar.
- ↑ a b Archiefkaart Chaja Goldstein. archief.amsterdam. Gearchiveerd op 11 juni 2023. Geraadpleegd op 8 december 2022.
- ↑ a b Lonneke Geerlings, Goldstein, Chaja Ruchel (1908-1999). Huygens Instituut. Digitaal Vrouwenlexicon van Nederland. (6 juli 2017). Gearchiveerd op 9 december 2022. Geraadpleegd op 8 december 2022.
- ↑ Gezinskaart C.R. Goldstein. archief.amsterdam. Gearchiveerd op 11 juni 2023. Geraadpleegd op 8 december 2022.
- ↑ "Dansschool Chaja Goldstein", Algemeen Handelsblad, 18 augustus 1934. Geraadpleegd op 8 december 2022.
- ↑ "CHAJA GOLDSTEIN 28 Juni in 't Kurhaus", De Tijd : godsdienstig-staatkundig dagblad, 16 juni 1934. Geraadpleegd op 8 december 2022.
- ↑ (en) Search for documents in the Arolsen Archives | Goldstein, Chaja R.,. Arolsen Archives. Geraadpleegd op 8 december 2022.
- ↑ Goldstein, Chaja Ruchel (1908-1999). huygens.knaw.nl. Gearchiveerd op 9 december 2022.