Lutz Heck

Lutz Heck (Berlijn, 23 april 1892 - Berlijn, 6 april 1983) was een Duits zoöloog en dierentuindirecteur, die net als zijn broer Heinz de geschiedenis zou ingaan met pogingen om uitgestorven wilde voorouders van grote grazers te “herscheppen”.

Op het einde van de jaren 1920 nemen Lutz en Heinz Heck het initiatief om kweekprogramma’s op te starten. Ze gaan daarbij uit van de veronderstelling dat eigenschappen van verdwenen voorouders kunnen opduiken in kruisingen van gedomesticeerde rassen met primitieve kenmerken (zoals bijvoorbeeld een grove bouw en winterhardheid). Een van de dieren die ze graag willen “reconstrueren” is de wilde voorouder van alle gedomesticeerde runderen: het in 1627 in Polen uitgestorven oerrund (Bos primigenius).^[1] Daarnaast gaat hun aandacht uit naar de “stamvader” van de paarden: de eveneens uitgestorven Tarpan (Equus ferus ferus).

Op 1 juni 1933 wordt Lutz Heck een “steunend lid” (Förderndes Mitglied) van de SS en op 1 mei 1937 wordt hij ook lid van de NSDAP. In het daarop volgende jaar volgt zijn benoeming tot professor, alsook zijn aanstelling tot werkleider van de afdeling Natuurbescherming in het Reichsforstamt.^[2] Enkele hedendaagse journalisten koppelen het “reconstructiewerk” van de broers Heck aan het beleid in het Derde Rijk (1933-1945).^[3][4] Historische bronnen geven aan dat de zuivering van het Arische ras, dat door nationaal-socialisten werd nagestreefd, blijkbaar ook in het bos- en wildbeheer moest worden doorgevoerd. Diverse boeken gaan in op deze koppeling van natuurbehoud aan nationalisme en nazisme.^[5][6][7][8] Het toepassingsgericht onderzoek van de broers Heck naar “zuivere oervormen” van dierenrassen krijgt in elk geval steun van het prille nationaal-socialistische bewind. Geschiedkundige bronnen hieromtrent zijn terug te vinden in een publicatie van de onderzoekers Piotr Daszkiewicz en Jean Aikhenbaum.^[9] Lutz en Heinz Heck onderhouden goede contacten met Hermann Göring, die in 1933 tot Reichsjägermeister en in 1934 tot Reichsforstmeister wordt benoemd. Deze fervente jager liet in samenwerking met de broers Heck enkele Heckrunderen los in zijn jachtgebied “Rominten” (Krasnolesye)in het bos van Romincka, nabij de Poolse-Russische grens.^[10][11]

Na de Tweede Wereldoorlog krijgt Lutz Heck te horen dat hij op een uitleveringlijst van de Russen staat wegens het “importeren” van dieren uit Rusland.^[12]

Vervolgens richt Lutz Heck zich op het zuiden van Afrika. In zijn boek Grosswild im Etoschaland uit 1955, stelt hij dat het zorgvuldig selecteren en kruisen van een bepaald soort zebra’s (Equus quagga) een dier kan opleveren dat identiek is aan de uitgestorven quagga.^[13]

De experimenten van Lutz Heck met runderrassen zouden resulteren in een ras dat vandaag bekend staat als Heckrund. In Vlaanderen werd het Heckrund in de jaren 1990 opgepikt door de Afdeling Natuur van de Vlaamse overheid (heden opgegaan in het Agentschap voor Natuur en Bos). In een nieuwbrief uit 1999 verwelkomt deze administratie met blokletters “De terugkeer van het Oerrund”.^[14] De toenmalige directeur van de Afdeling Natuur corrigeert en stipt aan dat de administratie er zich wel degelijk van bewust is dat het fenotype van Heckrunderen niet overeenstemt met dat van het uitgestorven oerrund. Hiermee wordt dus ook het pseudowetenschappelijke karakter van het werk van Lutz Heck onderstreept.