Mijten
Mijten | |||||||||
---|---|---|---|---|---|---|---|---|---|
huisstofmijt | |||||||||
Taxonomische indeling | |||||||||
| |||||||||
Superorde | |||||||||
Acariformes | |||||||||
Afbeeldingen op Wikimedia Commons | |||||||||
Mijten op Wikispecies | |||||||||
|
Mijten (Acariformes) zijn kleine geleedpotigen met een lichaam dat niet duidelijk in twee (zoals bij spinnen) of drie (zoals bij insecten) geledingen is gedeeld. Samen met de teken vormen ze de orde Acarina (vroeger: Acari). Men onderscheidt 546 families met meer dan 45.000 soorten,[1] waarvan er circa 2500 in het water leven en 10.000 parasitair zijn. Men schat dat het grootste deel van de mijtensoorten nog niet wetenschappelijk beschreven is. Ze verschillen in lichaamsvormen en leefwijze soms sterk van elkaar.
De tak van de arachnologie, die zich bezighoudt met de studie van mijten en teken, heet acarologie.
Kenmerken
Verreweg de meeste mijten zijn met hun grootte van minder dan 0,1 tot 1,0 mm met het blote oog niet of nauwelijks waar te nemen, hoewel sommige soorten wat groter zijn en een afmeting van enkele millimeters halen. De bekende huisstofmijt bijvoorbeeld meet ongeveer 0,2 mm.
In het algemeen heeft een mijt (net als de teek en de spin) acht poten. Een uitzondering hierop wordt gevormd door enkele zeer jonge vormen en enige zeer gespecialiseerde soorten.
Voortplanting
De wijfjes leggen eieren waaruit jongen tevoorschijn komen. Deze jongen hebben in het eerste larvestadium soms slechts 6 poten.
Nut en plaag
Mijten eten onder andere dode dieren, planten of rottende stoffen. Roofmijten leven vaak van andere mijten en worden wel in de kastuinbouw als plaagbestrijding ingezet. Enkele soorten veroorzaken ziekten bij mens en dier en het besmet zijn met mijten wordt acariose genoemd.
Onderverdeling
De orde wordt verdeeld in twee onderorden, namelijk de Sarcoptiformes en de Trombidiformes.
- onderorde Sarcoptiformes
- familie Acaridae (schurftmijten), bijvoorbeeld Sarcoptes;
- familie Tyroglyphidae (voorraadsmijten), bijvoorbeeld Tyroglyphys farinae (meelmijt) en de Tyroglyphus siro (kaasmijt)
- familie Galumnidae (hoornmijten), bijvoorbeeld Galumna
- onderorde Trombidiformes
- familie Paratetranychus;
- familie Hydrachnella (zoetwatermijten), bijvoorbeeld Piona en Arrenurus;
- familie Halacaridae (zeemijten), bijvoorbeeld Halacarellus en Pontorachna;
- familie Ixodidae (teken), bijvoorbeeld Ixodes (zie: teek).
Enkele mijten die ziektes kunnen veroorzaken zijn:
- de schurftmijt die in de huid leeft en jeuk veroorzaakt
- de huisstofmijt waar veel mensen allergisch voor zijn
- de oormijt bij honden en katten
- de haarfollikelmijt
- Brevipalpus phoenicis die tropische gewassen (onder andere passiebloemen) aantast
- spint die onder andere sperziebonen aantast.
Zie ook
Bronnen
-
Mijten liften mee op mestkever (transport, niet parasitair).
-
Aantasting door bonenspintmijt op paprika
-
Aceria anthocoptes wordt ingezet als biologische bestrijding van de akkerdistel