rijp

• Geluid:  rijp    (hulp, bestand)

• rijp

• znw1: erfwoord: Middelnederlands rīpe, ontwikkeld uit Oergermaans *hrīpan-, nevenvorm van *hrīman-, beide uit vroeger *hrīmō (genitief hrīpaz), bij Indo-Europees *kréip-mōn- (gen. *krip-(m)n-ós), misschien van de wortel *kreh₁i- ‘zeven, scheiden’.^[1][2] Evenals Nederduits Riep en Duits Reif.
• znw2: erfwoord: Afkomstig van Oergermaans *rīpō, bij Indo-Europees *h₁reip- ‘scheuren’, labiaal-afleiding van de wortel *h₁rei- ‘ritsen, snijden, scheuren’, waartoe ook Latijn rīpa ‘steile oeverrand’ behoort; zie verder hieronder.^[3] Evenals Middelhoogduits rīf ‘oever’, Oostfries rīpe ‘oeverrand, stenen voetpad’ en Oudnoords ríp v, rípr m ‘steile rotsklip’.
• bn: erfwoord: Vanaf 1100 overgeleverd;^[4] Oudnederlands rīp, ontwikkeld uit Oergermaans *rīpiz ‘geschikt om geplukt te worden’, een vṛddhi-afleiding van *rīpan- ‘oogsten, plukken’ (waaruit Oudengels rīpan ‘oogsten’, Noors ripa ‘ritsen’, (dial.) ‘afrukken, afplukken’), bij Indo-Europees *h₁reip- ‘scheuren’, waartoe ook Middeliers répaid ‘hij rukt, scheurt stuk’, Oudgrieks ereípein ‘doen neerstorten, openscheuren’ en Russisch dial. repnutʹ ‘barsten’ behoren.^[5][6] Evenals Nederduits riep, Duits reif en Fries ryp.

	enkelvoud	meervoud
naamwoord	rijp	-
verkleinwoord	-	-

de rijp m

1. (meteorologie) (Nederlands-Nederlands) rijm, aangevroren dauw of mist

• rijm, dauwvorst, vriesdauw

• Zie Wikipedia voor meer informatie.

de rijp m

1. (Noordoost-Nederlands) stenen voetpad
2. (verouderd) oever, waterkant, rand

vervoeging van
rijpen

rijp

1. eerste persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van rijpen
   

   • Ik rijp. 

2. gebiedende wijs van rijpen
   

   • Rijp! 

3. (bij inversie) tweede persoon enkelvoud tegenwoordige tijd van rijpen
   

   • Rijp je? 

	stellend	vergrotend	overtreffend
onverbogen	rijp	rijper	rijpst
verbogen	rijpe	rijpere	rijpste
partitief	rijps	rijpers	-

rijp

1. de eetbare toestand bereikt hebbend

   • Alleen de rijpe vruchten zijn lekker. 

2. (figuurlijk) tot volwassenheid gekomen zijnde

   • Hij is rijp voor de tien kilometer. 

• onrijp

• rijpelijk, rijpen, rijpheid, rijphout

• Het woord rijp staat in de Woordenlijst Nederlandse Taal van de Nederlandse Taalunie.

• In onderzoek uit 2013 van het Centrum voor Leesonderzoek werd "rijp" herkend door:

99 %	van de Nederlanders;
100 %	van de Vlamingen.[7]