म्याग्ना कार्टा
म्याग्ना कार्टा, Magna Carta, वा म्याग्ना कार्टा लिबर्टेटम, Magna Carta Libertatum, वा स्वतन्त्रतातेगु तःधंगु चार्टर Great Charter of Freedoms, छगू अंग्रेजी वैधानिक चार्टर ख। थ्व चार्टरया दक्ले पुलांगु संस्करण सन् १२१५य् जारी जूगु ख। थ्व ल्याटिन भाषाय् च्वया तःगु दस्ताबेज ख व थुकिया नांयात साधारणकथं अंग्रेजीइ ग्रेट चार्टर धका अनुवादित याइ।
म्याग्ना कार्टा कथं इंगल्यान्डया जुजु जोनं नोबल व ब्यारोनतेगु छुं अधिकार स्वीकृत यायेगु, छुं वैधानिक प्रक्रियातेत सम्मान यायेगु, व विधिया शासन स्वीकार यायेगु जुल। थ्व दस्ताबेजं, विशेषयाना हेबियस कर्पसया च्वसुलिं (the writ of habeas corpus) स्पष्ट रुपय् जुजुया जनता, स्वतन्त्र वा बन्दी,यात अवैधानिक कुनेगुया विरुद्धय् अपील यायेगु अधिकार बिल।
म्याग्ना कार्टा अविवादित रुपय् अंग्रेजी नवाइगु हलिमय् संवैधानिक विधिया शासन पलिस्था यायेगु ऐतिहासिक प्रक्रियाय् दक्ले प्रभाव तैगु प्राचीन दस्ताबेज ख। म्याग्ना कार्टां संयुक्त राज्य अमेरिकाया संविधान व न्यूजील्यान्डया संस्थापक दस्तावेज, Waitangiया सन्धि सहित आम वैधानिकताया विकास व संवैधानिक दस्तावेजया देकेज्यायात प्रभावित यात। म्याग्ना कार्टाया यक्व खण्डयात मध्य युगय् व १८गु शताब्दी तक्क नं परिमार्जित जुयाच्वन। अथे जुसां १९गु शताब्दीया उत्तरार्द्ध तक्क मूल रूपया यक्व धारातेत अंग्रेजी विधानं रद्द यायेधुंकुगु खने दु।
म्यान्गा कार्टा थन्यागु प्रथम दस्तावेज ख गुकिलि छम्ह अंग्रेजी जुजुयात वया जनता(ब्यारोन)तेसं वया शक्ति विधानं नियन्त्रण याना जनताया विशेषाधिकारया वर्चश्व यायेगु प्रयास यात। थ्व दस्ताबेज धुंका 1100 चार्टर अफ लिबर्टीज (1100 Charter of Liberties) धाःगु दस्ताबेज दयावल गुकिलि जुजु हेनरीं स्वेच्छां थःगु अधिकारतेत विधानया अन्तर्गतय् तयादिल।
अभ्यासय् , मध्यकालीन युगया आपागु ईले म्याग्ना कार्टां जुजुया शक्तियात सीमित मयासां अंग्रेजी गृहयुद्धया ईया दुनेतक्क थ्व दस्ताबेज जुजु नं विधिं वाध्य दु धका क्यनिगु छगू महत्त्वपूर्ण प्रतीकया रुपय् विकशित जुल।
साधारण कथं म्याग्ना कार्टायात १२१५या छगू दस्ताबेजया रुपय् सीकिगु या तर थ्व दस्ताबेजय् समय नापं यक्व परिवर्तन वल, व इंगल्यान्ड व वेल्सया वैधानिक सफूलि दैगु म्याग्ना कार्टा सन् १२९७या संस्करण ख।
स्वयादिसँ
[सम्पादन] |
विकिमिडिया मंका य् थ्व विषय नाप स्वापु दुगु मिडिया दु: Magna Carta |