Wedel
Dit Woort hett noch annere Bedüden: kiek dorför ünner Wedel (Mehrdüdig Begreep).
Wapen/Flagg | Koort | |
---|---|---|
| ||
Basisdaten | ||
Kreis Pinnbarg | ||
Flach: | 33,81 km² | |
Inwahners: | 34.617 | |
Inwahnerdicht: | 1.023,9 Inwahners pro km² | |
Postleettall: | 22880 | |
Vörwahl: | 04103 | |
Geograafsche Laag: | Koordinaten:53° 35′ N, 9° 42′ O53° 35′ N, 9° 42′ O | |
Grenzen bi OSM: | 3370039 | |
Gemeenslötel: | 01056050 | |
Börgermeester: | Gernot Kaser | |
Websteed: | https://www.wedel.de/ | |
Wedel is en Stadt in’n Kreis Pinnbarg, un dat is in Sleswig-Holsteen. De Stadt liggt an de Elv, und Nahwerstadt in’n Oosten vun Wedel is de grote Stadt Hamborg. De Stadtdeel Hamborg-Rissen is bannig nah an Wedel dran. De Wedelers (dor gifft dat sowat 32.000 Inwohners) hebbt PI as Kfz-Teken. Wedel hett en Flach vun 33,82 km².
De Roland vun Wedel is en Attrakschon vun Wedel. Dat is en Dinkmol midden in Wedel.
Geschicht
[ännern | Bornkood ännern]Över Wedel is 1212 dat eerste Mal wat opschreven worrn. Vunwegen de Ossenpadd, ob den dat Veehtüg vun Neddersassen bit nah Däänmark dreven worr, harr Wedel in de olen Tieden en wichtigen Veehmarkt, de as Ossenmarkt bet hüüt eenmol in jedeen Johr afholln warrt. As en Teken, dat Wedel en Ort mit Markt weer, de ünner den Schutz vun de Obrigkeet stunn, worr de Roland buut; de ole Figuur is in't 17. Johrhunnert tohoopfallen und de, de hüüt noch steiht, worr opricht. Wat vandag Wedel is, weern eerdaags dree Dörpen: Wedel, Schulau un Spitzerdorf. 1731 sünd 167 Hüser afbrennt, un 1837 wedder 20 Hüser un ook de Kark. Wedel is 1875 Stadt worrn. In’n Tweten Weltkrieg kreeg de Stadt bannig een op de Mütz, as de Alliierten de Stadt an’n 3. März 1943 mit Bomben angreepen. En groten Andeel vun de Stadt weer dornah in de Grött.
In de Masch bi Wedel leeg de Hatzborg (buut üm 1311 rum vun de Grafen vun Schauenburg, tohoophaut in’n Krieg vun 1618 bit 1648.
In de Tiet vun’n Natschonalsozialismus weer in Wedel en Butenposten vun dat Konzentratschoonslager Neengamm. To’n Erinnern doran is an de Bundsstraat 431, üm un bi 700 m vun de Grenz na Hamborg weg, en Denkmaal opricht worrn.
Söhns un Döchter vun Wedel
[ännern | Bornkood ännern]In Wedel sünd op de Welt kamen
[ännern | Bornkood ännern]- Hermann Molkenbuhr (1851-1927), SPD-Politiker un Afordenter in’n Rieksdag
- Ernst Barlach (1870-1938), Bildhauer, Tekner un Schriever
- Mathias Rust (geb. 1968), weer in sien fre’e Tiet Pilot, de op’n Roden Platz in Moskau rünnergahn is.
In Wedel hebbt leevt oder warkt
[ännern | Bornkood ännern]- Johann Rist (1607-1667), Paster un Schriever in’t Barock
- Rudolf Höckner (1864-1942), Maler
- Peter Frankenfeld (1913-1979), Entertainer in Radio un Feernsehn
- Arnim Dahl (1922-1998), Stuntman
Weblenken
[ännern | Bornkood ännern]- Websteed vun Wedel (hoochdüütsch)
- Füerwehr vun Wedel (hoochdüütsch)
- Dor kannst över Wedel schnacken (hoochdüütsch)
Appen | Barmsteed | Bevern | Bilsen | Bokel | Bookholt-Hanredder | Bossel-Hohenroden | Brann-Hörnerkarken | Bullenkuhen | Bönningsteed | Ellerbeek | Ellerhoop | Elmshoorn | Groot Offenseet-Aspern | Groten Noordinn | Haidgraven | Halstenbeek | Haselau | Haslo | Heed | Heist | Helgoland | Hemdingen | Heteln | Holm | Kummerfeld | Kölln-Reisiek | Lutzhoorn | Lütt Noordinn | Lütt Offenseth-Sparrshoop | Mooreeg | Neendiek | Oosterhoorn | Pinnbarg | Prisdörp | Quickborn | Raa-Besenbeek | Rellen | Scheenfeld | Seestermüh | Seeth-Eekholt | Tangsteed | Torneesch | Uetersen | Wedel | Westerhoorn