[go: up one dir, main page]

Zum Inhalt springen

Bisdom Veern

Vun Wikipedia
Doom von Veern, fröher de Seet von de Bischöp von Veern

Dat Bisdom Veern is üm 800 in Veern grünnt worrn un höör in’n Anfang to de Karkenprovinz Mainz. Se weer toeerst mit de Abtee in Amorbach in’n Odenwald in Personalunion föhrt. Later in’t 9. Johrhunnert keem de Bischop denn mehrst ut’n lokalen Adel. So hebbt de Amelunger mehrst Mönken ut de Abtee Corvey op den Bischopsstohl sett.

In’t late 10. Johrhunnert kreeg de Bischop Markt-, Münt-, Toll- un Bannrecht in’n Sturmigo, wat later de Grundlaag för ene Landsherrschop weer.

Dat Doomkapitel kunn al üm 890 bi’t Vermögen ene Trennung vun’n Bischop dörsetten. Vun 1275 an op 16 Liddmaten fastleggt, müssen de fief öllsten Preesters, de fief in’e Merr Diakonen un de fief jüngsten Subdiakonen wesen. De Proovst vun St. Johannis in Lünborg weer de 16. Liddmaat un harr en Sünnerstatus. De Liddmaten füll dat Kapitel, dat Proovst, Dekan, Scholaster, Kellner, Kantor un Thesaurar as Dignitäten ümfaten dei, vun sülvst op. Gegen dat Enn vun’t 15. Johrhunnert kemen nich weniger as 48 Doomvikaren dorto.

Vun de acht Archidiakonaten weren en poor in’t Doomkapitel inkorporeert.

Dat Hoochstift Veern höör to’n Nedderrhiensch-Westfäälschen Riekskreis.

Siet 1558 kreeg de luthersche Glöven in’t Bisdom jümmer mehr Bedüden un mit de ne’e Karkenordnung in de 1570er Johren weer dat Bisdom praktisch evangeelsch. Twischen 1630 un 1634, nadem dat Bisdom inn’n Dörtigjohrigen Krieg vun kathoolsche Truppen innahmen worrn is, harr Veern noch wedder en kathoolschen Bischop.

In’t Johr 1648 keem dat Bisdom denn dör den Westfäälschen Freden to en Enn un keem as Deel vun’t Hertogdom Bremen mit Seet in Stood an Sweden.

Bischöp vun Veern

[ännern | Bornkood ännern]
  • Gesellschaft für die Geschichte des Bistums Verden e.V.: Bistum Verden, 770 bis 1648, Editions du Signe 2001, ISBN 2-7468-0384-4
  • Bernd Kappelhoff, Thomas Vogtherr: Immunität und Landesherrschaft, Beiträge zur Geschichte des Bistums Verden, Schriftenreihe des Landschaftsverbandes der ehemaligen Herzogtümer Bremen und Verden, Stood 2002, ISBN 3-931879-09-7
  • Thomas Vogtherr: Chronicon episcoporum Verdensium, Die Chronik der Verdener Bischöfe, Schriftenreihe des Landschaftsverbandes der ehemaligen Herzogtümer Bremen und Verden, Stood 1997, ISBN 3-931879-03-8
  • Arend Mindermann: Urkundenbuch der Bischöfe und des Domkapitels von Verden, Band 2, 1300 - 1380, Schriftenreihe des Landschaftsverbandes der ehemaligen Herzogtümer Bremen und Verden, Stood 2004, ISBN 3-931879-15-1