Adult

Dat Adjektiv adult (vun lat. adultus for „utwussen“, „groot“) is en anner Woort for utwussen. Sunnerlich warrt dor de Tied in en Leven mit meent, wenn en Leevwesen „geslechtsriep“ is un Nakamen tügen kann. De Tied in’n Overgang dorhen warrt ok „subadult“ oder „präadult“ (halfwussen) nömmt. Dat Woort „adult“ warrt faken bruukt, wenn warvellose Deerter beschreven weert, de sik in een oder ok in en ganze Reeg vun Treed vun de Budden na de adulten Deerter hen entwickeln doot. Ok bi dat Beschrieven vun Vagels warrt faken vun „adulte“ Deerter etc. snackt. En Adultus (Mehrtahl: Adulti) is vundeswegen en Deert, dat siene Kinner- un Jöögdtied achter sik hett. Normolerweise is bi de Leevwesen dor de Tied mit um un wieter kann sik en Deert nich entwickeln (Ontogenese), vunwegen, datt Deerter man selten so oold weert, as Minschen, wo up de Tied as Adultus noch de Tied as „Senex“ (Olen) folgen deit.

Bi Insekten warrt en Deert adult oder Adultus nömmt, wenn dat siene Tied as Budde un as Poppe achter sik hett. Analog warrt dor bi Insekten ok dat Woort Imago for bruukt.

Bi Vagels weert de Deerter adult nömmt, de ehre Farv to de Brödeltied sik in de neegsten Johre nich mehr ännert. Dat gifft allerhand Vagels, de ehr Fedderkleed sik in Vörjohr un Sommer (Smuckkleed) un in’n Rest vun’t Johr (Slichtkleed) verschelen deit. So’n Farvwessel passeert avers eerst bi adulte Vagels. Sunnerlich gröttere Vagels, u. a. grote Griepvagels, kriegt dat adulte Fedderkleed faken eerst na en ganze Reeg vun Johre. De meisten Vagelaarden sünd denn al lang utwussen. Dat sünd se meist al, wenn se dat Nest verlaten doot oder wenn se anfangt, un flegen könnt. Wenn Vagels adulte Deerter weert, bedutt dat vundeswegen meist nich, dat se noch wassen mütt, man bloß, dat se de Farv noch ännert. Adulte Vagels könnt vundeswegen ok beter „utfarvt“ nömmt weern un nich „utwussen“. Vermehren könnt Vagels sik faken, man nich jummers, eerst, wenn se adult wurrn sünd.