[go: up one dir, main page]

Aqbeż għall-kontentut

Eġizzjan demotiku

Minn Wikipedija, l-enċiklopedija l-ħielsa
Kitba demotika fuq l-istele ta' Rosetta

It-terminu demotiku (mill-Grieg δημοτικά/dêmotiká "popolari"), ifisser fil-kuntest tal-Eġittoloġija, tip ta' kitba jew il-fażi tal-lingwa Eġizzjana li nkitbet biha, biex issir distinzjoni mill-forom jeratiċi u ġeroglifiċi.

Il-kitba demotika bdiet fl-epoka tad-dinastija sittax Eġizzjana. L-ewwel eżempju magħruf ġej minn żmien Psametek I (664-610 QK). Id-demotika hija semplifikazzjoni tal-jeratika, li hi nifsha semplifikazzjoni tal-ġeroglifiċi linjari. Din il-kitba x'aktrax ġiet f'tagħha fl-ambjent tal-politika wiesgħa ta' riformi amministrattivi mwettqa mill-Fargħuni tad-dinastija sitta u għoxrin Eġizzjana. L-għadd dejjem jikber ta' dokumenti maħluqin mill-iskribi ħtieġ kalligrafija kursiva u aktar mgħaġġla mill-jeratika. Mis-Sajis, id-demotika infirxet mal-Eġittu kollu. Il-jeratika hekk tilfet ir-rwol amministrattiv tagħha u ġiet limitata għal dokumenti reliġjużi, minn fejn ġej isimha.

Id-demotika hi waħda mit-tliet kitbiet użati fuq il-famuża Stele ta' Rosetta, flimkien mal-Grieg u l-kitba ġeroglifika, - l-iskrizzjoni tal-perjodu Tolemajk li ppermettiet lil Champollion li jiddeċifra l-ġeroglifiċi.

L-alfabett Kopt, maħluq mill-Grieg onċjal, uża bosta karattri demotiċi biex ikabbar l-għażla tal-ittri li fih.

Ħoloq interni

[immodifika | immodifika s-sors]