Didelphimorphia

Didelphimorphia; Firxa tal-fossili: Oligocene - Riċenti
	Opossum ta' Virġinja, Didelphis virginiana
Klassifikazzjoni xjentifika
Renju:	Animalia;
Phylum:	Chordata;
Sottodiviżjoni:	* Didelphidae;
Klassi:	Mammalia;
Infraklassi:	Metatheria;
Superordni:	Ameridelphia;
Ordni:	Didelphimorphia; (Gill, 1972)
	Firxa tal-ordni Didelphimorphia

Ras ta' skeletru tal-Opossum ta' Virġinja, *Didelphis virginiana*

Japok jew opossum tal-ilma, *Chironectes minimus*

Didelphimorphia hija ordni ta' mammiferi marsupjali, li tiġbor fiha l-opossumi tal-kontinent Amerikan (għalkemm ftit huma l-ispeċi b'distribuzzjoni fil-kontinent tal-Amerika ta' Fuq u l-biċċa l-kbira ta' dawn l-opossumi qegħdin mifruxin fil-kontinent tal-Amerika t'Isfel).

Din l-ordni qiegħda kklassifikata fil-klassi Mammalia, fis-sottoklassi Theria, fl-infraklassi Metatheria, fis-superordni Ameridelphia, u għandha familja waħda biss b'rappreżentanti ħajjin, id-Didelphidae b'żewġ sottofamilji (Caluromyinae u Didelphinae), b'bosta ġeneri u 'l fuq minn 95 speċi ħajja. Din tal-aħħar m'hijiex klassifikazzjoni definittiva għaliex jiddependi skont ma' liema skema ta' klassifikazzjoni wieħed jimxi. Hemm klassifikazzjonijiet li jaqsmu din l-ordni saħansitra f'4 familji separati (Caluromyidae, Didelphidae, Glironiidae u Marmosidae).

L-ordni Didelphimorphia mill-1993 sal-2006 kellha żieda ta' 'l fuq minn 54% aktar fin-numru tal-ispeċi: minn 63 speċi tela' għal madwar 98 speċi u din hija l-akbar u l-aktar żieda qawwija li kien hemm fin-numru ta' speċi fost l-ordnijiet kollha tal-klassi tal-mammiferi.

Id-Didelphimorphia flimkien mal-ordni Paucituberculata (l-opossumi bugdiedem), jiffurmaw is-superordni Ameridelphia (il-marsupjali tal-kontinenti Amerikani eskluż il-kolokolo).

Lista tal-ispeċi ħajjin tal-ordni Didelphimorphia

Ordni Didelphimorphia
- Superfamilja incertae sedis
  - Ġeneru Hyladelphys
    - Opossum ġurdien ta' Kalinowski, Hyladelphys kalinowskii
- Superfamilja Didelphoidea
  - Familja Didelphidae
    - Sottofamilja Caluromyinae
      - Ġeneru Caluromys (Opossumi sufin)
        Sottoġeneru Mallodelphys
        Opossum sufi ta' Derby, Caluromys derbianus
        
        Opossum sufi tal-widnejn kannella, Caluromys lanatus
        
        Sottoġeneru Caluromys
        Opossum sufi ta' denbu għarwien, Caluromys philander
      - Ġeneru Caluromysiops
        Opossum tal-ispallejn suwed, Caluromysiops irrupta
    - Sottofamilja Glironiinae
      - Ġeneru Glironia
        Opossum ta' denbu sufi, Glironia venusta
    - Sottofamilja Didelphinae
      - Tribù Didelphini
        Ġeneru Chironectes
        Japok jew Opossum tal-ilma, Chironectes minimus
        
        Ġeneru Didelphis (Opossumi kbar Amerikani)
        Sottoġeneru Albiventris
        Opossum tal-widnejn bojod, Didelphis albiventris
        
        Opossum tal-widnejn kbar, Didelphis aurita
        
        Opossum tal-widnejn bojod tal-Gujana, Didelphis imperfecta
        
        Opossum tal-widnejn bojod tal-Andi, Didelphis pernigra
        
        Sottoġeneru Marsupialis
        Opossum komuni, Didelphis marsupialis
        
        Opossum ta' Virġinja, Didelphis virginiana
        
        Ġeneru Lutreolina
        Lutrina jew Opossum ta' denbu oħxon, Lutreolina crassicaudata
        
        Ġeneru Philander (Opossumi ta' erba' għajnejn griżi u suwed)
        Opossum ta' erba' għajnejn ta' Anderson, Philander andersoni
        
        Philander deltae
        
        Opossum ta' erba għajnejn tax-Xlokk, Philander frenatus
        
        Opossum ta' erba' għajnejn ta' McIlhenny, Philander mcilhennyi
        
        Philander mondolfii
        
        Philander olrogi
        
        Opossum ta' erba għajnejn griż, Philander opossum
      - Tribù Metachirini
        Ġeneru Metachirus
        Opossum ta' erba' għajnejn kannella, Metachirus nudicaudatus
      - Tribù Monodelphini
        Ġeneru Marmosa (Opossumi ġrieden)
        Sottoġeneru incertae sedis
        Opossum ġurdien ta' Guajira, Marmosa xerophila
        
        Sottoġeneru Andersoni
        Opossum ġurdien ta' Anderson, Marmosa andersoni
        
        Sottoġeneru Lepida
        Opossum ġurdien ħamrani, Marmosa lepida
        
        Sottoġeneru Mexicana
        Opossum ġurdien tal-Messiku, Marmosa mexicana
        
        Sottoġeneru Murina
        Opossum ġurdien ta' Linnaeus, Marmosa murina
        
        Opossum ġurdien ta' Quechua, Marmosa quichua
        
        Opossum ġurdien aħmar, Marmosa rubra
        
        Opossum ġurdien ta' Tyleria, Marmosa tyleriana
        
        Sottoġeneru Robinsoni
        Opossum ġurdien ta' Trinidad, Marmosa chapmani (?)
        
        Opossum ġurdien ta' Robinson, Marmosa robinsoni
        
        Opossum ġurdien tal-Kolombja, Marmosa ruatanica (?)
        
        Opossum ġurdien ta' Simon, Marmosa simonsi (?)
        
        Ġeneru Micoureus (Opossumi ġrieden sufin)
        Opossum ġurdien sufi ta' Alston, Micoureus alstoni
        
        Opossum ġurdien sufi ta' żaqqu bajda, Micoureus constantiae
        
        Opossum ġurdien sufi tal-pil twil, Micoureus demerarae
        
        Opossum ġurdien sufi ta' Tate, Micoureus paraguayanus
        
        Opossum ġurdien sufi żgħir, Micoureus phaeus
        
        Opossum ġurdien sufi ta' denbu għarwien, Micoureus regina
        
        Ġeneru Monodelphis (Opossumi ta' denbhom qasir)
        Opossum ta' denbu qasir sepja, Monodelphis adusta
        
        Opossum ta' denbu qasir tat-tlett strixxi tat-Tramuntana, Monodelphis americana
        
        Opossum ta' denbu qasir tal-ġnub ħomor tat-Tramuntana, Monodelphis brevicaudata
        
        Opossum ta' denbu qasir tal-ġnub sofor, Monodelphis dimidiata
        
        Opossum ta' denbu qasir griż, Monodelphis domestica
        
        Opossum ta' denbu qasir ta' Emilia, Monodelphis emiliae
        
        Opossum ta' denbu qasir tal-ġnub ħomor tal-Amażonja, Monodelphis glirina
        
        Monodelphis handleyi
        
        Opossum ta' denbu qasir tat-tlett strixxi ta' Ihering, Monodelphis iheringi
        
        Opossum ta' denbu qasir pigmew, Monodelphis kunsi
        
        Opossum ta' denbu qasir ta' Marajo, Monodelphis maraxina
        
        Opossum ta' denbu qasir ta' Osgood, Monodelphis osgoodi
        
        Opossum ta' denbu qasir tal-ġnub ħomor tal-kappa, Monodelphis palliolata
        
        Monodelphis peruviana
        
        Opossum ta' denbu qasir ta' Reig, Monodelphis reigi
        
        Opossum ta' denbu qasir tal-Peru, Monodelphis ronaldi
        
        Opossum ta' denbu qasir tal-istrixxi kannella ċar, Monodelphis rubida
        
        Opossum ta' denbu qasir tal-imnieħer twil, Monodelphis scalops
        
        Opossum ta' denbu qasir tal-ġnub ħomor ta' Nofsinhar, Monodelphis sorex
        
        Opossum ta' denbu qasir tat-tlett strixxi ta' Nofsinhar, Monodelphis theresa
        
        Opossum ta' denbu qasir tat-tlett strixxi aħmar, Monodelphis umbristriata
        
        Opossum ta' denbu qasir ta' strixxa waħda, Monodelphis unistriata
        
        Ġeneru Tlacuatzin
        Opossum ġurdien griż, Tlacuatzin canescens
      - Tribù Thylamyini
        Ġeneru Chacodelphys (Opossum pigmew)
        Opossum pigmew ta' Chaco, Chacodelphys formosa
        
        Ġeneru Cryptonanus (Opossumi nani mistura)
        Opossum nanu mistur ta' Agricola, Cryptonanus agricolai
        
        Opossum nanu mistur ta' Chacoan, Cryptonanus chacoensis
        
        Opossum nanu mistur ta' Rio Grande do Sul, Cryptonanus guahybae
        
        Opossum nanu mistur ta' żaqqu ħamra, Cryptonanus ignitus
        
        Opossum nanu mistur tal-Bolivja, Cryptonanus unduaviensis
        
        Ġeneru Gracilinanus (Opossumi grazzjużi)
        Opossum grazzjuż ta' Aceramarca, Gracilinanus aceramarcae
        
        Opossum grazzjuż ħafif, Gracilinanus agilis
        
        Opossum grazzjuż ta' Wood Sprite, Gracilinanus dryas
        
        Opossum grazzjuż ta' Emilia, Gracilinanus emiliae
        
        Opossum grazzjuż tat-Tramuntana Gracilinanus marica
        
        Opossum grazzjuż tal-Brażil, Gracilinanus microtarsus
        
        Ġeneru Lestodelphys
        Opossum tal-Patagonja, Lestodelphys halli
        
        Ġeneru Marmosops (Opossumi rqaq)
        Sottoġeneru Incanus
        Opossum irqiq ta' rasu dejqa, Marmosops cracens
        
        Opossum irqiq skur, Marmosops fuscatus
        
        Opossum irqiq griż, Marmosops incanus
        
        Opossum irqiq tal-Brażil, Marmosops paulensis
        
        Sottoġeneru Invictus
        Opossum irqiq ta' Hendley, Marmosops handleyi
        
        Opossum irqiq ta' Panama, Marmosops invictus
        
        Sottoġeneru Noctivagus
        Opossum irqiq ta' Creighton, Marmosops creightoni
        
        Opossum irqiq ta' Tschudi, Marmosops impavidus
        
        Opossum irqiq ta' Neblina, Marmosops neblina
        
        Opossum irqiq ta' żaqqu bajda, Marmosops noctivagus
        
        Opossum irqiq ta' Dorothy, Marmosops ocellatus
        
        Sottoġeneru Parvidens
        Opossum irqiq ta' Bishop, Marmosops bishopi
        
        Opossum irqiq ta' Junin, Marmosops juninensis
        
        Opossum irqiq delikat, Marmosops parvidens
        
        Opossum irqiq ta' Pinheiro, Marmosops pinheiroi
        
        Ġeneru Thylamys (Opossumi ġrieden ta' denbhom oħxon)
        Opossum ġurdien ta' denbu oħxon ta' Cinderella, Thylamys cinderella
        
        Opossum ġurdien ta' denbu oħxon eleganti, Thylamys elegans
        
        Opossum ġurdien ta' denbu oħxon ta' Karimi, Thylamys karimii
        
        Opossum ġurdien ta' denbu oħxon tal-Paragwaj, Thylamys macrurus
        
        Opossum ġurdien ta' denbu oħxon ta' żaqqu bajda, Thylamys pallidior
        
        Opossum ġurdien ta' denbu oħxon komuni, Thylamys pusillus
        
        Opossum ġurdien ta' denbu oħxon arġentat, Thylamys sponsorius
        
        Opossum ġurdien ta' denbu oħxon ta' Tate, Thylamys tatei
        
        Opossum ġurdien ta' denbu oħxon nanu, Thylamys velutinus
        
        Opossum ġurdien ta' denbu oħxon ta' żaqqu kannella fl-isfar, Thylamys venustus

Tassonomija tal-ordni Didelphimorphia

Firxa aktar mill-qrib tal-ordni Didelphimorphia

Ordni Didelphimorphia (Gill, 1872)
- Superfamilja incertae sedis
  - Ġeneru Hyladelphys (Voss, Lunde u Simmons, 2001)
    - Hyladelphys kalinowskii (Hershkovitz, 1992)
  - Ġeneru Szalinia (de Muizon u Cifelli, 2001)
    - Szalinia gracilis (de Muizon u Cifelli, 2001)
- Superfamilja Didelphoidea (Gray, 1821)
  - Familja incertae sedis
    - Ġeneru Peratotherium
  - Familja Derorhynchidae
    - Ġeneru Derorhynchus (Paula Couto, 1962)
      - Derorhynchus singularis (Paula Couto, 1962)
    - Ġeneru Minusculodelphis (Paula Couto, 1962)
      - Minusculodelphis minimus (Paula Couto, 1962)
  - Familja Sparassocynidae
    - Ġeneru Sparassocynus (Mercerat, 1898)
  - Familja Didelphidae (Gray, 1821)
    - Sottofamilja incertae sedis
      - Ġeneru Coona (Simpson, 1938) (estint)
        Coona pattersoni (estinta)
      - Ġeneru Incadelphys (Marshall u De Muizon, 1988) (estint)
        Incadelphys antiquus (Marshall u De Muizon, 1988) (estinta)
      - Ġeneru Itaboraidelphys (Marshall u De Muizon, 1984) (estint)
        Itaboraidelphys camposi (Marshall u De Muizon, 1984) (estinta)
      - Ġeneru Marmosopsis (Paula Couto, 1962) (estint)
        Marmosopsis juradoi (Paula Couto, 1962) (estinta)
      - Ġeneru Mizquedelphys (Marshall u De Muizon, 1988) (estint)
        Mizquedelphys pilpinensis (Marshall u De Muizon, 1988) (estinta)
    - Sottofamilja Eobrasiliinae (estinta)
      - Ġeneru Didelphopsis (Paula Couto, 1952) (estint)
        Didelphopsis cabrerai (Paula Couto, 1952) (estinta)
      - Ġeneru Eobrasilia (Simpson, 1947) (estint)
        Eobrasilia coutoi (Simpson, 1947) (estinta)
      - Ġeneru Gaylordia (Paula Couto, 1952) (estint)
        Gaylordia doelloi (Paula Couto, 1952) (estinta)
        
        Gaylordia macrocynodonta (Paula Couto, 1952) (estinta)
      - Ġeneru Tiulordia (Marshall u De Muizon, 1988) (estint)
        Tiulordia florensi (Marshall u De Muizon 1988) (estinta)
    - Sottofamilja Caluromyinae (Kirsch, 1977)
      - Ġeneru Caluromys (J.A. Allen 1900)
        Sottoġeneru Caluromys (sottoġeneru) (J.A. Allen, 1900)
        Caluromys philander (Linnaeus, 1758)
        
        Sottoġeneru Mallodelphys (Thomas, 1920)
        Caluromys derbianus (Waterhouse, 1841)
        
        Caluromys lanatus (Olfers, 1818)
        
        Ġeneru Caluromysiops (Sanborn, 1951)
        Caluromysiops irrupta (Sanborn, 1951)
        
        Ġeneru Pachybiotherium (Ameghino, 1902) (estint)
        Pachybiotherium acclinum (estinta)
    - Sottofamilja Glironiinae
      - Ġeneru Glironia (Thomas, 1912)
        Glironia venusta (Thomas, 1912)
    - Sottofamilja Didelphinae (Gray, 1821)
      - Tribù Zygolestini (estinta)
        Ġeneru Zygolestes (Ameghino, 1898) (estint)
        Zygolestes paramensis (Ameghino, 1898) (estinta)
        
        Zygolestes entremanus (Ameghino) (estinta)
        
        Zygolestes reigi (Goin, Montalvo u Visconti, 2000) (estinta)
      - Tribù Monodelphini
        Ġeneru Marmosa (Gray, 1821)
        Sottoġeneru incertae sedis
        Marmosa xerophila (HandleyuGordon, 1979)
        
        Sottoġeneru Andersoni
        Marmosa andersoni (Pine, 1972)
        
        Sottoġeneru Lepida
        Marmosa lepida (Thomas, 1888)
        
        Sottoġeneru Mexicana
        Marmosa mexicana (Merriam, 1897)
        
        Sottoġeneru Murina
        Marmosa murina (Linnaeus, 1758)
        
        Marmosa quichua (Thomas, 1899)
        
        Marmosa rubra (Tate, 1931)
        
        Marmosa tyleriana (Tate, 1931)
        
        Sottoġeneru Robinsoni
        Marmosa chapmani (J. A. Allen, 1900)
        
        Marmosa robinsoni (Bangs, 1898)
        
        Marmosa ruatanica Goldman, 1911)
        
        Marmosa simonsi (Thomas, 1899)
        
        Ġeneru Micoureus (Lesson, 1842)
        Micoureus alstoni (J.A. Allen, 1900)
        
        Micoureus constantiae (Thomas, 1904)
        
        Micoureus demerarae (Thomas, 1905)
        
        Micoureus paraguayanus (Tate, 1931)
        
        Micoureus phaeus (Thomas, 1899)
        
        Micoureus regina (Thomas, 1898)
        
        Ġeneru Monodelphis (Burnett, 1830)
        Monodelphis adusta (Thomas, 1897)
        
        Monodelphis americana (Müller, 1776)
        
        Monodelphis brevicaudata (Erxleben, 1777)
        
        Monodelphis dimidiata (Wagner, 1847)
        
        Monodelphis domestica (Wagner, 1842)
        
        Monodelphis emiliae (Thomas, 1912)
        
        Monodelphis glirina (Wagner, 1842)
        
        Monodelphis handleyi
        
        Monodelphis iheringi (Thomas, 1888)
        
        Monodelphis kunsi (Pine, 1975)
        
        Monodelphis maraxina (Thomas, 1923)
        
        Monodelphis osgoodi (Doutt, 1938)
        
        Monodelphis palliolata (Osgood, 1914)
        
        Monodelphis peruviana
        
        Monodelphis reigi
        
        Monodelphis ronaldi (Solari, 2004)
        
        Monodelphis rubida (Thomas, 1899)
        
        Monodelphis scalops (Thomas, 1888)
        
        Monodelphis sorex (Hensel, 1872)
        
        Monodelphis theresa (Thomas, 1921)
        
        Monodelphis umbristriata (Miranda-Ribeiro, 1936)
        
        Monodelphis unistriata (Wagner, 1842)
        
        Ġeneru Tlacuatzin (Voss u Jansa, 2003)
        Tlacuatzin canescens (J. A. Allen, 1893)
      - Tribù Thylamyini
        Ġeneru Chacodelphys (Voss, Gardner u Jansa, 2004)
        Chacodelphys formosa (Shamel, 1930)
        
        Ġeneru Cryptonanus
        Cryptonanus agricolai (Moojen, 1943)
        
        Cryptonanus chacoensis (Tate, 1931)
        
        Cryptonanus guahybae (Tate, 1931)
        
        Cryptonanus ignitus (Díaz u Flores u Barquez, 2002)
        
        Cryptonanus unduaviensis (Tate, 1931)
        
        Ġeneru Gracilinanus (Gardner u Creighton, 1989)
        Gracilinanus aceramarcae (Tate, 1931)
        
        Gracilinanus agilis (Burmeister, 1854)
        
        Gracilinanus dryas (Thomas, 1898)
        
        Gracilinanus emiliae (Thomas, 1909)
        
        Gracilinanus marica (Thomas, 1898)
        
        Gracilinanus microtarsus (Wagner, 1842)
        
        Ġeneru Lestodelphys (Tate, 1934)
        Lestodelphys halli (Thomas, 1921)
        
        Ġeneru Marmosops (Matschie, 1916)
        Sottoġeneru Incanus
        Marmosops cracens (Handley u Gordon, 1979)
        
        Marmosops fuscatus (Thomas, 1896)
        
        Marmosops incanus (Lund, 1840)
        
        Marmosops paulensis (Tate, 1931)
        
        Sottoġeneru Invictus
        Marmosops handleyi (Pine, 1981)
        
        Marmosops invictus (Goldman, 1912)
        
        Sottoġeneru Noctivagus
        Marmosops creightoni (Voss, Tarkfa u Yensen, 2004)
        
        Marmosops impavidus (Tschudi, 1845)
        
        Marmosops neblina (Gardner, 1990)
        
        Marmosops noctivagus (Tschudi, 1845)
        
        Marmosops ocellatus (Tate, 1931)
        
        Sottoġeneru Parvidens
        Marmosops bishopi (Pine, 1981)
        
        Marmosops juninensis (Tate, 1931)
        
        Marmosops parvidens (Tate, 1931)
        
        Marmosops pinheiroi (Pine, 1981)
        
        Ġeneru Thylamys (Gray, 1843)
        Thylamys cinderella (Thomas, 1902)
        
        Thylamys elegans (Waterhouse, 1839)
        
        Thylamys karimii (Petter, 1968)
        
        Thylamys macrurus (Olfers, 1818)
        
        Thylamys pallidior (Thomas, 1902)
        
        Thylamys pusillus (Desmarest, 1804)
        
        Thylamys sponsorius (Thomas, 1921)
        
        Thylamys pinei (Goin, Montalvo u Visconti, 2000) (estinta)
        
        Thylamys tatei (Handley, 1957)
        
        Thylamys velutinus (Wagner, 1842)
        
        Thylamys venustus (Thomas, 1902)
        
        Ġeneru Thylatheridium (Reig, 1952) (estint)
        Thylatheridium dolgopolae (estinta)
        
        Thylatheridium cristatum (estinta)
        
        Thylatheridium hudsoni (estinta)
      - Tribù Metachirini
        Ġeneru Metachirus (Burmeister, 1854)
        Metachirus nudicaudatus (É. Geoffroy, 1803)
      - Tribù Didelphini
        Ġeneru Chironectes (Illiger, 1811)
        Chironectes minimus (Zimmermann, 1780)
        
        Ġeneru Didelphis (Linnaeus, 1758)
        Sottoġeneru Albiventris
        Didelphis albiventris (Lund, 1840)
        
        Didelphis aurita (Wied-Neuwied, 1826)
        
        Didelphis imperfecta (Mondolfi u Pérez-Hernández 1984)
        
        Didelphis pernigra (J.A. Allen, 1900)
        
        Sottoġeneru Marsupialis
        Didelphis marsupialis (Linnaeus, 1758)
        
        Didelphis virginiana (Kerr, 1792)
        
        Ġeneru Hyperdidelphys (Ameghino, 1904) (estint)
        Hyperdidelphys pattersoni (estinta)
        
        Ġeneru Lutreolina (Thomas, 1910)
        Lutreolina crassicaudata (Desmarest, 1804)
        
        Ġeneru Philander (Brisson, 1762)
        Philander andersoni (Osgood, 1913)
        
        Philander deltae
        
        Philander frenata (Olfers, 1818)
        
        Philander mcilhennyi (Gardner u Patton, 1972)
        
        Philander mandolfii
        
        Philander olrogi
        
        Philander opossum (Linnaeus, 1758)
        
        Ġeneru Thylophorops (Reig, 1952) (estint)
        Thylophorops chapadmalensis (estinta)
        
        Thylophorops perplana (estinta)

Ara wkoll

Referenzi

Aplin, K. P., and M. Archer. 1987. Recent advances in marsupial systematics with a new syncretic classification. Pp. xv-lxxii in Archer, M. (ed.), Possums and Opossums: Studies in Evolution, Vol. I. Surrey Beatty and Sons PTY Limited, Chipping Norton. lxxii+400 pp.
Davidson, Alan. Oxford Companion to Food (1999), "Opossum". p. 554, 556. ISBN
Feldhamer, G. A., L. C. Drickamer, S. H. Vessey, and J. F. Merritt. 1999. Mammalogy. Adaptation, Diversity, and Ecology. WCB McGraw-Hill, Boston. xii+563pp.
Gardner, Alfred (November 16, 2005). Wilson, D. E., and Reeder, D. M. (eds) Mammal Species of the World, 3rd edition, Johns Hopkins University Press, 3-18. ISBN 0-8018-8221-4
Lonely Planet World Food Caribbean (2001) p.46 ISBN
Marshall, L. G. 1984. Monotremes and marsupials. Pp 59-115 in Anderson, S. and J. Knox Jones, eds, Orders and Families of Recent Mammals of the World. John Wiley and Sons, NY. xii+686 pp.
Vaughan, T. A. 1986. Mammalogy. Third Edition. Saunders College Publishing, Fort Worth. vi+576 pp.
Vaughan, T. A., J. M. Ryan, N. J. Czaplewski. 2000. Mammalogy. Fourth Edition. Saunders College Publishing, Philadelphia. vii+565pp.
Wilson, D. E., and D. M. Reeder. 1993. Mammal Species of the World, A Taxonomic and Geographic Reference. 2nd edition. Smithsonian Institution Press, Washington. xviii+1206 pp.

Ħoloq esterni