Lihat sumber bagi Konsonan klik

Anda tidak mempunyai keizinan untuk menyunting laman ini, atas sebab berikut:

Your IP address is in a range that has been blocked on all Wikimedia Foundation wikis.

Sekatan dilakukan oleh ‪Hasley‬. Alasannya ialah Open proxy/Webhost: See the help page if you are affected: .

Tarikh bermula sekatan: 16:21, 18 Disember 2022
Tarikh tamat sekatan: 16:21, 18 Disember 2025

Alamat IP anda terkini ialah 62.210.136.28. The blocked range is 62.210.0.0/16.

Sila sertaian semua butiran di atas dalam sebarang pertanyaan yang anda buat. If you believe you were blocked by mistake, you can find additional information and instructions in the No open proxies global policy.

Otherwise, to discuss the block please post a request for review on Meta-Wiki. You could also send an email to the stewards VRT queue at stewards@wikimedia.org including all above details.

Anda boleh melihat dan menyalin sumber bagi laman ini.

{{Cara artikulasi}}
'''Konsonan klik''' ialah bunyi pertuturan yang digunakan sebagai [[konsonan]] dalam pelbagai bahasa yang dituturkan di kawasan selatan Afrika, dan juga tiga bahasa di bahagian timur benua tersebut. Konsonan klik merupakan [[obstruen]] yang disebut dengan dua tutupan (titik bersentuhan) dalam mulut, satu ke depan dan satu di belakang. Takungan udara yang ditahan di antara tutupan tersebut [[Perenggangan|direnggangkan]] oleh hisapan lidah. Peniruan bunyi sesetengah jenis haiwan seperti [[cicak]] (''cak-cak'cak'') juga disifatkan sebagai bunyi klik.

==Bunyi==
Konsonan klik boleh dihasilkan pada lima [[daerah artikulasi]]. Jadual berikut menerangkan kelima-lima konsonan klik mengikut daerah artikulasi dan aksara IPA khusus masing-masing. Aksara-aksara IPA digunakan dalam penulisan kebanyakan bahasa-bahasa Khoisan, sementara bahasa-bahasa Bantu seperti Zulu biasanya menggunakan huruf-huruf Rumi ''c'', ''x'' dan ''q'', masing-masing untuk klik gigi, sisian dan gusi.

{|class=wikitable
! Konsonan klik !! IPA !! Huraian
|-
| [[Klik bibir]] ||align=center| {{IPA|ʘ}} || Bunyi yang dihasilkan dengan mengucupkan bibir, cuma tanpa memuncungkan bibir seperti bercium.
|-
| [[Klik gigi]] ||align=center| {{IPA|ǀ}} || Bunyi decitan yang nyaring (bernada tinggi), hasil menghisap gigi hadapan
|-
| [[Klik gusi]] ||align=center| {{IPA|ǃ}} || Bunyi lompong yang agak kuat seakan-akan gabus dicabut dari botol kosong, hasil menarik hujung lidah dengan kasar dari lelangit mulut ke bawah
|-
| [[Klik lelangit]] ||align=center| {{IPA|ǂ}} || Bunyi lompong yang lebih lembut berbanding klik gusi, hasil lidah diratakan lalu mengetuk lelangit
|-
| [[Klik sisian]] ||align=center| {{IPA|ǁ}} || Bunyi decitan yang tidak senyaring klik gigi, hasil menghisap [[gigi geraham]] di sebelah atau kedua-dua belah mulut.
|}

==Rujukan==
*Ladefoged, Peter. 1968. ''A phonetic study of West African languages: An auditory-instrumental survey''. Cambridge University Press, 2nd edition. ISBN 0-521-06963-7
*{{SOWL}}
*Amanda Miller, Levi Namaseb, Khalil Iskarous. 2003. ''Tongue Body constriction differences in click types.''
*Traill, Anthony & Rainer Vossen. 1997. ''Sound change in the Khoisan languages: new data on click loss and click replacement''. J African Languages and Linguistics 18:21-56.

==Pautan luar==
* [http://ccms.ntu.edu.tw/~karchung/Phonetics%20II%20page%20four.htm Collection of click-language links and audio samples] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20060825181440/http://ccms.ntu.edu.tw/~karchung/Phonetics%20II%20page%20four.htm |date=2006-08-25 }}.
* [http://www.theage.com.au/articles/2003/03/18/1047749768823.html Nicholas Wade, "How an ancient click clique started our mother tongue", ''The Age'',19 March 2003.] 
* [http://www.ling.umu.se/fonetik2003/pdf/001.pdf Hartmut Traunmüller (2003) "Clicks and the idea of a human protolanguage", ''Phonum 9:'' 1 - 4 (Umeå University, Dept. of Philosophy and Linguistics)] {{Webarchive|url=https://web.archive.org/web/20070412090803/http://www.ling.umu.se/fonetik2003/pdf/001.pdf |date=2007-04-12 }}
* [http://esciencenews.com/articles/2009/07/15/classifying.clicks Classifying clicks]

[[Kategori:Konsonan|Klik]]

{{Konsonan}}

Templat yang digunakan dalam laman ini:

Templat:AFA (sunting)
Templat:CSS IPA consonant chart (sunting)
Templat:Cara artikulasi (sunting)
Templat:Cite book (lihat sumber) (dilindungi separa)
Templat:Edit (sunting)
Templat:IPA (sunting)
Templat:IPA link (sunting)
Templat:IPA link/core (sunting)
Templat:IPA symbol (sunting)
Templat:Konsonan (sunting)
Templat:Konsonan pulmonik AFA/gaya.css (sunting)
Templat:Konsonan pulmonik AFA/jadual (sunting)
Templat:Navbox (lihat sumber) (dilindungi)
Templat:SOWL (sunting)
Templat:Shy (sunting)
Templat:Square bracket open (sunting)
Templat:Sunting (sunting)
Templat:Webarchive (sunting)
Templat:Yesno (sunting)
Templat:· (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Arguments (sunting)
Modul:Citation/CS1 (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/COinS (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/Configuration (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/Date validation (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/Identifiers (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/Suggestions (lihat sumber) (dilindungi separa)
Modul:Citation/CS1/Utilities (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/Whitelist (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Citation/CS1/styles.css (sunting)
Modul:IPA symbol (sunting)
Modul:IPA symbol/data (sunting)
Modul:Navbar (lihat sumber) (dilindungi)
Modul:Navbar/configuration (sunting)
Modul:Navbar/styles.css (sunting)
Modul:Navbox (sunting)
Modul:No globals (sunting)
Modul:Webarchive (sunting)
Modul:Webarchive/data (sunting)

Kembali ke Konsonan klik.

Diambil daripada "https://ms.wikipedia.org/wiki/Konsonan_klik"