Монтсерат

Montserrat Монтсерат
Знаме
Гесло: „Одлични луѓе, оформени од природата, гледани од Бога“ "A people of excellence, moulded by nature, nurtured by God"
Химна: "Боже, чувај го Кралот"
Местоположбата на  Монтсерат  (заокружено во црвено)
Топографска карта на Монтсерат.
Главен град		Плимут (de jure)[б 1] Брејдс (de facto)[б 2] Литл Беј (во изградба)[б 3]
Најголем град		Брејдс
Службен јазик		англиски
Демоним		Монтсераќанец
Уредување		Парламентарна зависна територија во склоп на уставна монархија
•	Монарх	Чарлс III
•	Гувернер	Ендру Пирс
•	Премиер	Истон Тејлор-Фарел
Законодавство		Собрание
Површина
•	Вкупна	102 км2
•	Вода (%)	незначително
Население
•	Попис 2019	4,649 (2018)[1]
•	Густина	44 жит/км2 (153-та)
БДП (ПКМ)		проценка за 2014 г.
•	Вкупен	US$63 милиони[2]
•	По жител	US$12,384
Валута		Источнокарипски долар (XCD)
Часовен појас		(UTC-4:00)
Датумски формат		дд/мм/гггг
Се вози на		лево
НДД		.ms
Повик. бр.		+1-664

Монтсерат (англиски: Montserrat) е остров во Карипското Море, дел од групата на Заветрени Острови. Монтсерат е британска прекуморска територија. Должината на островот е околу 16 километри, широк 11 километри и со брег од 40 километри.^[3] Монтсерат често се именува како „смарагдениот остров на Карибите“, поради тоа што брегот наликува на брегот на Ирска, но и поради ирското потекло на голем дел од населението.^[4][5]

На 18 јули 1995, заспаниот вулкан Суфриер Хилс, во јужниот дел на островот, се активирал. Вулканската ерупција го уништила главниот град Плимут. Во периодот од 1995 до 2000 година две третини од населението морало да биде евакуирано од јужниот дел на островот. Во 1997 година имало само 1,200 жители.^[6][7] Денес сè уште има вулканска активност на островот.

Литл Беј е град во изградба кој се очекува да биде нов главен град на островот. Привремено главен град, де факто, на островот е Брејдс.^[8]

Во 1493 година Кристофер Колумбо го именувал островот како „Санта Марија де Монтсерат“ (Santa María de Montserrate), по Дева Марија од Монтсерат (статуа) во Манастирот Санта Марија де Монтсерат, во близина на Барселона, во Каталонија, Шпанија.^[9] На каталонски „Монтсерат“, значи „назабена планина“.

Монтсерат се наоѓа на 39 километри југозападно од Антигва, 13 километри југоисточно од Редонда и на 56 километри северозападно од францускиот регион Гваделуп.Островот има вкупна површина од 104 км², но територијата на островот се проширува поради вулканите. Островот е долг 16 километри и широк 11 километри. Монтсерат е планински остров, а на крајбрежјето има карпести сртови кои се со висина од 15 до 30 метри. На западниот дел од островот има и песочни плажи. Највисока точка до 1995 година бил вулканот Суфриер Хилс, но денес тој е повисок поради вулканските ерупции. Се проценува дека има над 1050 метри надморска висина.^[10]

Островот има население од 5,879 според проценките за 2008 година. Се проценува дека од Монтсерат заминале околу 8.000 бегалци во Велика Бротанија, од 1995 па до денес. Во 1994 година островот имал население од 13.000 жители. На пописот во 2011 година се покажало дека на островот живеат околу 4,922 жители.^[11] Во 2016 година се проценило дека бројот на жители надминал 5.000 првенствено поради емигранти од околните острови.^[7]

Според податоците од 2003 година, старосната структура на населението била:

• 0–14 години: 23.4% (мажи 1,062; жени 1,041)
• 15–64 години: 65.3% (мажи 2,805; жени 3,066)
• 65 и постари: 11.3% (мажи 537; жени 484)

Населението е воглавно составено од мешавина на црнечко и ирско население.^[12] Според податоците на ЦИА, етничката структура во 2011 на населението била:.^[13]

• црнци 88.4%
• мешани 3.7%
• Хиспанци 3%
• Белци 2.7%
• Индијци 1.5%
• други 0.7%

За целите на локалната самоуправа, Монтсерат е поделен на три парохии:

• Сент Питер (St. Peter, „Свети Петар“)
• Сент Џорџ, (St. George, „Свети Георги“)
• Сент Ентони, (St. Anthony, „Свети Антониј“)

Како последица на последите вулкански активности во јужниот дел на островот, местоположбата на населените места драматично се променила. Денес само парохијата Сент Питер е населена, каде има од 4000 до 6000 жители,^[14][15] додека другите две парохии немаат население и биле евакуирани бидејќи сè уште се сметаат за опасни за живеење.

Поради вулканите, сите населени места во евакуираната зона не погодни за живеење и до нив не може да се пристигне.

Населени места во безбедната зона

Напуштени населени места во евакуираната зона

Населените места во закосени букви биле уништени од пирокластичен тек од 1997. Другите биле евакуирани и уништени од 1995.

Островот има фиксна телефонска линија, која е целосно дигитализирана. На островот има околу 3000 претплатници на фиксна линија, а проценките за мобилна линија се 5000. Се проценува дека има над 2860 интернет-претплатници. Овие се податоци до 2016 година. „Радио Монтсерат“ е јавниот радио-сервис на островот, а има и една телевизиска станица, ПТВ.^[16] Достапни се кабелски и сателитски телевизиски услуги.^[13]

Образованието во Монтсерат е задолжително за деца од 5 до 14 години, а бесплатно до 17 години. Единственото средно училиште на островот е во Салем.^[17] Колеџот Монтсерат исто така се наоѓа во Салем.^[18]Универзитет на Западните Инди го одржува неговиот кампус во Монтсерат.^[19] Универзитет за наука, уметност и технологија е приватно медицинско училиште во Олвстоун.^[20]

Аеродром Џон А. Озборн е единствениот аеродром на островот. FlyMontserrat и ABM Air^[21] обезбедуваат летови до Антигва и Барбуда.^[22] Постојат и чартер летови до околните острови.

Покрај воздушниот, постои и поморски транспорт. Џаден Сан Фери е компанијата која обезбедува траектни линии до Антигва и Барбуда. Патувањето до соседната држава трае еден час и има редовни линии пет дена во неделата.^[23]

• Мали Антили
• Обединето Кралство

Повеќе за Montserrat на збратимените проекти на Википедија
	Дефиниции и преводи на Викиречник ?
	Податотеки на Ризницата ?
	Образовни ресурси на Викиуниверзитет ?
	Новинарски известувања на Викивести ?
	Мисли на Викицитат ?
	Изворни текстови на Викиизвор ?
	Прирачници на Викикниги ?
?	Информации за guide во Википатување ? ?

• Влада на Монтсерат
• Montserrat National Trust
• „Светска книга на факти“ на ЦИА — запис за „Montserrat“ (англиски)
• Montserrat Reporter news site Архивирано на 2 февруари 2011 г.
• Радио Монтсерат Архивирано на 14 март 2015 г.
• Туризам во Монтсерат
• Вулканска опсерваторија на Монтсерат Архивирано на 2 октомври 2006 г.

п р у Земји, територии и поседи на Обединетото Кралство Составни земји Англија Велс Северна Ирска Шкотска Прекуморски територии Акротири и Декелија1 Ангвила Бермуда Британска Антарктичка Територија2 Британска Индоокеанска Територија Британски Девствени Острови Гибралтар Јужна Џорџија и Јужни Сендвички Острови Кајмански Острови Монтсерат Питкерн Света Елена, Вознесение и Тристан да Куња Туркс и Кајкос Фолкландски Острови Крунски поседи Гернзи Олдерни Сарк Ман Џерси 1 Суверени бази.   2 Делумен прекин на сувереноста поради Антарктичкиот договор.