Главатица

Главатица
Заштитен статус
Незагрозен  (МСЗП 3.1)
Научна класификација
Царство:	Животни
Колено:	Хордати
Класа:	Зракоперки
Ред:	Лососовидни
Семејство:	Лососи
Род:	Пастрмка
Вид:	Главатица
Научен назив
Salmo marmoratus Cuvier, 1829

Главатица (Salmo marmoratus) е вид на слатководна риба од фамилијата Salmonidae, вториот најголем вид на европска пастрмка, помал само од младица/huchen (Hucho hucho). Главатицата се наоѓа во реките на јадранското сливно подрачје, во реката Неретва во Босна и Херцеговина, реката По во Италија, реката Зета во Црна Гора, реките Соча и Идријца во Словенија и можеби во Албанија. Порано ја имало во реката Црн Дрим во Македонија, но со изградба на браните Глобочица и Шпиље истата ја нема повеќе во реката Црн Дрим, а се претпоставува дека има останати примероци во Дебарското езеро.^{[1] [2]}

Телото достигнува големи размери: должина до 140 cm и маса од 30 кг. Примероци од 10 до 20 кг не се ретки. Телото е издолжено и валчесто. Главата е релативно голема, усниот отвор голем, во устата се наоѓаат силни заби. Окото е релативно мало-неговиот пречник се содржи 5,5 до 7,5 пати во должината на главата. Меѓуочниот простор е голем од 1,7 до 2,0 очни дијаметра, а исто така и предочното растојание. Горно виличната коска достигнува до под задниот раб на окото и во својот заден дел е нешто поширока. Бројот на пилорични израстоци варира од 41 до 71. Диплоидната хромозомска гарнитура ја сочинуваат 84 хромозоми. Многу карактеристична е бојата на телото. Во основа таа е румено сива до темнозеленкаста, но со многубројни темни полиња. Стомакот и е бел. Шарите на главата имаат изгледа на неправилно извиени пруги, што на главата и даваат мермерен изглед, по што рибата го добила името. Црвени и црни петна по телото, вообичаени кај другите салмониди овде нема. Помладите примероци се разликуваат по бојата од постарите и тоа повеќе отколку кај кој било друг салмониден вид риба кај нас.

Главатицата ги населува просторните води; најмногу се задржува на вировите а ретко оди во поплитките води. Грабливка е што претежно се храни со други риби. Се мрести од ноември до јануари. Се мрести на чакалеста подлога во реките. Привлечна е за спортски риболов, за која цел вештачки се мрести и одгледува. Се лови најдобро пред вечер и во рана зора, со блинкер и цврст прибор. На сезона е пролет и доцна есен. Помали примероци се ловат во август на големи мушички или крупни скакулци. За да се достигната длабчините каде што се задржува потребен е поголем и потежок блинкер, кој се влече косо низводно. Одличен мамец е и плетенката (copf). Кај нас ја населува реката Радика, а пошироко се среќава во реките на Јадранскиот слив. Освен на балканот живее само во некои реки и езера во северна Италија (притоки на реката По, езерата Лаго Магоре и Комо и во некои води во Фурландија).

п р у Пастрмки Пастрмка - Salmonidae Пастрмки во Европа и атлантскиот слив Salmo Јадранска пастрмка Речна пастрмка Главатица Медитеранска пастрмка Охридска пастрмка Преспанска пастрмка Пастрмки од тихоокеанскиот слив Oncorhynchus Аризонска пастрмка Калифорниска пастрмка Челичноглава пастрмка Податотеки поврзани со Пастрмка на Ризницата