Болест

Болест (латински: morbus) — нарушување од нормалната животна дејност на организмот, придружено со структурни и функционални измени во него.

• Според динамиката на протекување
  • перакутни - протекуваат за 1-3 денови, понекогаш за часови или дури минути; такви се повеќето тровења, некои алергични состојби, некои инфективни болести и др.;
  • акутни - протекуваат за 2-7 денови; така протекуваат повеќето воспалителни процеси и инфективни болести, и др.;
  • субакутни - протекуваат за 7-20 денови; така протекуваат некои бактериски и габични инфекции, и др.;
  • хронични - траат повеќе од 20 денови; така протекуваат повеќето автоимуни болести, габичните инфекции, и др.
• Според локализацијата
  • општи (генерализирани) - го засегаат целиот организам; такви се речиси сите заразни и метаболитни болести, и др.;
  • месни (локални) - засегаат строго ограничени делови; општите промени во организмот се незначителни; такви се повеќето кожни болести, траумите (изгорувања, скршеници, исшачувања итн.) и др.

Предметот на медицината е настанувањето, развивањето, лечењето и профилактиката на болестите, секој дел од медицината изучува определен аспект на некоја група од болести. Основните медицински науки, коишто ги изучуваат болестите во целост, се:

• Етиологија
• Епидемиологија
• Нозологија
• Патологија
• Диагностика

• Апсцес- Abscessus, новоформирана патолошка шуплина, обвиена со капсула по чија внатрешност се расположени епителни клетки - исполнета со гној, при локализирано гнојно воспаление.
• Хепатит - воспаление на црниот дроб најчесто предизвикано од вирус или токсична материја
• Хепатит А - воспаление на црниот дроб предизвикано од RNK вирус, од фамијлијата Picornaviridae, а најчесто се пренесува со ингестија на контаминирана храна и вода.
• Хепатит Б - воспаление на црниот дроб предизвикано од DNK вирус ( Hepatitis B virus, од фамилијата Hepadnaviridae) кој опстојува во крвта и најчесто се пренесува преку сескуален контакт или трансфузија на инфицирана крв или крвни производи.
• Хепатит Ц - воспаление на црниот дроб предизвикано од ретровирус (Hepatitis C вирус, од familijata Flaviviridae) кое има слични клинички манифестациии како Hapatitis B.
• Рак - Cancer, болест која се одликува со неконтролирана клеточна делба, како и со способност на клетките на ракот да инвадираат други ткива, со директно растење или со миграција на клетките на далечни локализации.
• Гастритис - воспаление на слузокожата на желудникот, кое настанува поради дејство на неинфективни (на пример при примена на нестероидни антиифламаторни лекови - аналгетици) или инфективни (на пример бактерии од родот на хелиобактер) агенси.
• Настинка - Акутно вирусно воспаление на горнореспираторниот тракт
• Заушки - Акутно воспаление на задвиличната плунковна жлезда

• „Митре и чума“ — македонска народна песна.^[1]
• „Гуга болна лежи“ — македонска народна песна.^[2]
• „Девет години болен лежав“ - македонска староградска песна.^[3]
• „Ајде болно лежи“ - македонска староградска песна.^[4]
• „Ајде разболе се мојто либе“ - македонска народна песна.^[5]
• „Разболела се Ирина мома“ - македонска народна песна.^[5]
• „Катинка болна легнала“ - македонска народна песна.^[6]
• „Три години болна лежам“ - македонска народна песна.^[7]
• „Раболела се Калина“ - македонска народна песна.^[8]
• „Калина грло болело“ - македонска народна песна.^[9]
• „Болна лежала Стојанка“ - македонска народна песна.^[10]
• „Болно лежит малој моме“ - македонска народна песна.^[11]
• „Ленче бре, Ленче, попово ќерче“ - македонска народна песна.^[12]
• „Ти се молам мајко ко ќе умрам“ - македонска народна песна.^[13]
• „Боледувањето на Ѓерзелез“ (српски: Ђерзелезово боловање) - босанска народна песна.^[14]
• „Болниот Јово и тамбурата“ (српски: Болани Јово и тамбура) - српска народна песна.^[15]
• „Болниот и болеста“ (српски: Боник и болест) - српска народна приказна.^[16]

• „Болеста на Дениција“ - песна на македонскиот поет Петре М. Андреевски од 1968 година.^[17]
• „Подемот и падот на Паркинсоновата болест“ - роман на српскиот писател Светислав Басара.^[18]
• „Ревматизам“ — песна на македонскиот поет Блаже Конески од 1974 година.^[19]
• „Болест“ — песна на Блаже Конески од 1989 година.^[20]
• „Госпоѓа во посета на болното дете на својата слугинка“ (хрватски: Gospođa u posjeti kod bolesnog djeteta svoje sluškinje) - песна на хрватскиот писател Мирослав Крлежа.^[21]
• „Ај, на здравје!“ — песна на македонскиот поет Васил Куноски.^[22]
• „И мечето има грип“ - расказ на македонската писателка Оливера Николова.^[23]
• „Болест“ - поетски циклус на рускиот писател Борис Пастернак од 1918-1919 година.^[24]
• „Џемперот на болниот“ - песна на Борис Пастернак.^[25]
• „Извештај за чумата“ (српски: Izveštaj o kugi) — расказ на српскиот писател Радослав Петковиќ од 1998 година.^[26]
• „Смалување“ (српски: Смањивање) — расказ на српскиот писател Радослав Петковиќ од 1998 година.^[27]
• „Жеравите на Сасаки“ — песна на македонскиот поет Видое Подгорец.^[28]
• „Лоша постапка“ — песна на македонскиот поет Живко Ризовски од 1995 година.^[29]
• „Моменти“ — песна на македонскиот писател Бошко Смаќоски.^[30]
• „Quo vadis, Пневномиј?“ — краток расказ на Оливера Ќорвезироска од 2021 година.^[31]
• „Од Болничкиот дневник“ - песна на рускиот поет Василиј Филипов.^[32]
• „Болеста на Атанас Иваноски“ - расказ на македонскиот писател Живко Чинго од 1963 година.^[33]
• „Оздравување на болниот“ - песна на македонскиот поет Ацо Шопов.^[34]

• „Ширење на болеста“ (англиски: Spreading the Disease) — албум на американската хеви-метал група Антракс (Anthrax) од 1985 година.^[35]
• „Време за разболување“ (англиски: Time to get ill) — песна на американската рап-група Бисти Бојс (Beastie Boys) од 1986 година.^[36]
• „Лепрозен“ (англиски: The Leper) — песна на американската рок-група Дајносор (Dinosaur) од 1985 година.^[37]
• „Болест“ (англиски: The Disease) — песна на британската рок-група Echo And The Bunnymen од 1981 година.^[38]
• „Сè уште болен“ (англиски: Still ill) — песна на англиската рок-група Смитс (The Smiths) од 1984 година.^[39]
• „Градска болест“ (англиски: City Sickness) — песна на рок-групата Тиндерстикс (Tindersticks) од 1993 година.^[40]
• „Имам астма“ (англиски: I've Got Asthma) — песна на британската панк-рок група Тој долс (The Toy Dolls).^[41]
• „Ерни имаше хернија“ (англиски: Ernie Had A Hernia) — песна на Тој долс.^[42]
• „Шампион во сипаници“ (англиски: Smallpox Champion) — песна на американската рок-група Фугази (Fugazi) од 1993 година.^[43]

• Хепатит Б (македонски)